Baby Bag

ბავშვი არ უნდა დავარწმუნოთ, რომ ის ყველასგან გამორჩეულია და სხვებს აღემატება. თუ ასე მოვიქცევით, მას ამპარტავან ადამიანად აღვზრდით

ბავშვი არ უნდა დავარწმუნოთ, რომ ის ყველასგან გამორჩეულია და სხვებს აღემატება. თუ ასე მოვიქცევით, მას ამპარტავან ადამიანად აღვზრდით

თანამედროვე მშობლების ნაწილი შვილების მიმართ ხშირად მეტისმეტი გულახდილობით გამოირჩევა. ისინი დაუფარავად აქებენ ბავშვს, რითაც მას ქედმაღლობისკენ უბიძგებენ. ბავშვები, რომლებსაც ზედმეტად აქებენ, სხვა ადამიანებთან ჯანსაღი ურთიერთობების ჩამოყალიბებას ვერ ახერხებენ. მშობლებს ძალიან ეშინიათ, რომ მათი შვილები ჩვეულებრივი ადამიანები არიან. ნებისმიერი მშობლისთვის რთული წარმოსადგენია, რომ მისი შვილი სხვებისგან არ განსხვავდება. სწორედ ამიტომ უფროსები ბავშვებს ეუბნებიან, რომ ისინი განსაკუთრებულები არიან.

მშობლის მხრიდან ბავშვის შესაძლებლობების სწორად დანახვა ძალიან მნიშვნელოვანია. მან უნდა შეამჩნიოს მისი შვილი გონიერია, ინტუიციურია, სულიერად მდიდარია თუ იუმორის განსაკუთრებული ნიჭით არის დაჯილდოვებული. მშობელი შვილის წინამძღოლი უნდა იყოს და ის ბავშვს ყოველდღიურად უნდა გადასცემდეს ცოდნას, რომელსაც თავად იძენს ბავშვის უნარებზე დაკვირვების შედეგად. პიროვნების ჩამოყალიბება მისი უნარების აღიარებით იწყება. თანამედროვე კონკურენტულ გარემოშო წარმატების მისაღწევად აუცილებელია, რომ სხვებზე მეტი პოტენციალი და შესაძლებლობები გვქონდეს.

ბავშვის უნარების აღიარება მნიშვნელოვანია, თუმცა, როდესაც გამუდმებით ჩვენი შვილის განსაკუთრებულობაზე ვფიქრობთ და ვსაუბრობთ, ამით მას ქედმაღლობისკენ ვუბიძგებთ. ბავშვს უნდა ვუთხრათ, თუ რა შესაძლებლობები აქვს მას, რაშია ის განსაკუთრებული, მაგრამ ჩვენი შვილი არ უნდა დავარწმუნოთ, რომ ის ყველასგან გამორჩეულია და ყველას აღემატება. თუ ასე მოვიქცევით, მას ამპარტავან ადამიანად აღვზრდით, რომელიც შინაგანად სუსტია და რომელსაც ნებისმიერი წარუმატებლობა აშინებს. ქედმაღალი ადამიანი მაშინვე კარგავს ყოველგვარ ძალას, როდესაც აღმოაჩენს, რომ ის სხვებზე უკეთესი არ არის.

ბავშვის განსაკუთრებულობის ხაზგასმა გადაჭარბებების გარეშეც შეგვიძლია. ამისთვის რამდენიმე მნიშვნელოვანი ნაბიჯის გადადგმაა საჭირო, რასაც თანამედროვე მშობლები იშვიათად აკეთებენ. მშობელი მხოლოდ შვილის ძლიერ მხარეებზე არ უნდა იყოს კონცენტრირებული, მან ბავშვს სხვა ბავშვების განსაკუთრებული უნარების შემჩნევა უნდა ასწავლოს. შვილს მხოლოდ მის ნიჭიერებაზე არ უნდა ვესაუბროთ. მან უნდა იცოდეს, რომ სხვა ადამიანებთან უამრავი საერთო აქვს. ბავშვი მორალურ, ჰუმანურ ადამიანად ვერ ჩამოყალიბდება, თუ არ ეცოდინება, რომ ადამიანები ერთნაირები არიან და მათ უამრავი რამ აქვთ საერთო.

მშობლები წარმატების უმთავრეს ნიშნად შვილის საზოგადოებისგან გამოყოფას და გამორჩევას მიიჩნევენ. მათ სურთ, რომ ბავშვი სხვებს ყველაფერში აღემატებოდეს. მშობლის წარმატება სულ სხვა კომპონენტებით უნდა იზომებოდეს. მშობელი წარმატებულია, თუ მისი შვილი ისე იქცევა, როგორც კარგი ადამიანები უნდა იქცეოდნენ, თუ ის პასუხისმგებლიანი მოქალაქე, კარგი მოსწავლე, ერთგული მეგობარი და მოსიყვარულე ადამიანია. ეს ის უნარებია, რომელთა დეფიციტი თანამედროვე საზოგადოების უმთავრესი პრობლემაა, სწორედ ამიტომ, მშობლების უმთავრესი საზრუნავი ბავშვში კეთილშობილური თვისებების განვითარება უნდა იყოს, რაც თანამედროვე სამყაროს ასე ძალიან აკლია.

მომზადებულია ​psychologytoday.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 


არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

„​ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები“

„​ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები“

როგორ აისახება ბავშვის ფსიქიკასა და თვითშეფასებაზე დაცინვა, დაშინება, შევიწროვება?-  ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე.

- როგორ აიახება ბავშვის ფსიქიკაზე დაცინვა და რა ზიანი შეიძლება მიაყენოს სამომავლოდ ამ გამოცდილებამ?

- დაცინვამ, დაშინებამ, შევიწროვებამ, რასაც ყველა უკვე ბულინგს ვეძახით, შესაძლოა ძალიან სერიოზულად იმოქმედოს ბავშვის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე, ადამიანის კეთილდღეობაზე.

ჩვენ ყურადღება უნდა გამოვიჩინოთ არა მხოლოდ იმ ბავშვების მიმართ, რომლებსაც დასცინიან, ავიწროვებენ, აშინებენ, არამედ მჩაგვრელების მიმართაც, ვინაიდან დიდი რისკია იმისა, რომ მათი ანტისოციალური ქცევა, დროსთან ერთად, უფრო ინტენსიური გახდება, მოიმატებს აგრესიაც. ისინი, ჩაგრული ბავშვების მსგავსად, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით და შფოთვით. ასევე აღსანიშნავია, ბავშვები, რომლებიც დამკვირვებლების როლში არიან. არ აქვს მნიშვნელობა რომელ მხარეს იჭერენ, შფოთვის მიზეზი შესაძლოა შიში იყოს, მათაც არ დასცინონ, ან განცდა იმისა, რომ თანატოლის დახმარება უნდოდათ და ვერ მოახერხეს.

ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები. ეს ყველაფერი შეიძლება აისახოს არა მარტო დაბალ აკადემიურ მოსწრებაზე, არამედ მომავალში მეგობრებთან, პარტნიორებთან, სანდო და ჯანსაღი ურთიერთობის დამყარებაზე.

- როგორ აისახება თვითშეფასებაზე?

- თვითშეფასება დიდ გავლენას ახდენს ადამიანის კეთილდღეობაზე, ჯანსაღი ურთიერთობების ჩამოყალიბებაზე, ხოლო თვითშეფასების ჩამოყალიბებაზე უამრავი რამ ახდენს ზეგავლენას, მათ შორის ცხოვრების ისტორია, გამოცდილება, სოციალური გარემოებები და სხვების რეაქციები ჩვენზე. შესაბამისად, დაცინვა, დაშინება ცუდად აისახება მათ თვითშეფასებაზე. ბავშვს შეიძლება ეგონოს, რომ რადგან დასცინიან, რაღაც პრობლემა აქვს, ე.ი. არ არის საკმარისად კარგი.
მახსოვს, სკოლაში რამდენიმე ბავშვმა კომენტარი გამიკეთა სიმაღლესთან დაკავშირებით. ვერ ვიტყვი, რომ ინტენსიურად დამცინოდნენ ან მავიწროვებდნენ, ეს იყო რამდენიმე უწყინარი ხუმრობა ჩემს სიმაღლეზე, თუმცა აღარ მინდოდა სკოლაში სიარული, მეგობრების ნახვა, ვიგონებდი მიზეზებს, ოღონდ სახლიდან არ გავსულიყავი. როდესაც გარეთ მიწევდა გასვლა, მეწყებოდა შფოთვა, იმის გამო, რომ ვინმე კიდევ დამცინებდა. ბავშვები ძალიან მგრძნობიარეები არიან, ერთმა სიტყვამაც შეიძლება იმოქმედოს მათ თვითშეფასებაზე და ქცევაზე.
- რა რეკომენდაციას მისცემდით მშობლებს?
- როდესაც მშობელი, მასწავლებელი ან უბრალოდ მზრუნველი პირი შენიშნავს, რომ ბავშვი დაძაბული, შეშინებული, გაღიზიანებულია, თავს არიდებს გარეთ გასვლას ან ისეთ აქტივობებში ჩართვას, რაც ადრე სიამოვნებდა, იწყებს სხვების დაცინვას ან შეშინებას, უნდა დავიწყოთ მიზეზების გარკვევა.
არ უნდა მივცეთ პირდაპირი მითითებები და რჩევები. საუბრის დროს ბავშვს უნდა შევუქმნათ მშვიდი და უსაფრთხო გარემო, უნდა გავგრძნობინოთ, რომ მას არ განვსჯით. ბავშვებს ხშირად უჭირთ მათთვის მტკივნეულ თემაზე საუბარი, ამიტომ მოთმინება გვმართებს! როდესაც ის დაიწყებს ისტორიის მოყოლას, არასდროს არ შევაწყვეტინოთ, მოუსმინეთ ბოლომდე და ეცადე ყველაფერი გაიგოთ სიტუაციაზე. მიზეზების გარკვევის შემდეგ უნდა განისაზღვროს დამცავი სტრატეგიები, რაც მომავალში დაეხმაარება ბავშვს.
საჭიროა მშობლების და მასწავლებლების ჩართულობა. კონფლიქტის მოგვარების სტრატეგიები არის აუცილებელი უნარ-ჩვევები, რომლებიც ადრეული ასაკიდანვე უნდა ისწავლებოდეს, როგორც ოჯახში, ასევე სკოლაში. ბავშვებმა უნდა ისწავლონ ნებისმიერი საკითხის ჯანსაღად გადაწყვეტა, უნდა იცოდნენ საკუთარი უფლებები, ჰქონდეთ სხვის მიმართ თანაგრძნობის გამოხატვის უნარი. როგორც ყოველთვის, ახლაც ვიტყვი, რომ საუკეთესო სწავლების მეთოდი მაგალითის მიცემაა და ამ შემთხვევაში, მშობელმა ბავშვს უნდა მისცეს პოზიტიური მაგალითი.
მშობლებს, ბაღს, სკოლას ძალიან დიდი როლი აქვს. ერთობლივი და დროული ჩართულობით, ფსიქოლოგის რეკომენდაციების გათვალისწინებით, შეგვიძლია ბავშვებს შევუქმნათ ჯანსაღი გარემო, რათა მჩაგვრელი არ დარჩეს მჩაგვრელად და მსხვერპლი მსხვერპლად ცხოვრების ბოლომდე.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად