Baby Bag

„რა უნარები ვითარდება ბავშვებში? ის უნარები, რასაც მშობელი აღიარებს, მშობელი ეს არის კარი სამყაროსი,“ - ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე

ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე გადაცემაში „რა დროს ძილია“ მიჯაჭვულობის თეორიის შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ მშობლის შვილისადმი დამოკიდებულება ბავშვის თვითშეფასებას მნიშვნელოვნად განსაზღვრავს:

„არსებობს მიჯაჭვულობის თეორია, რომელიც გულისხმობს, როგორ მექცევიან მე დაბადებიდან. მე მაქვს გარკვეული დაძაბულობები, ეს დაძაბულობები მოდის ჩემი მოთხოვნილებებიდან: კვების მოთხოვნილება, კონტაქტის მოთხოვნილება, რომ ვიყო ჩახუტებული თბილად და ფიზიოლოგიუირი მოთხოვნილება. ეს დაძაბულობა რამდენად სწრაფად მეხსნება და რამდენად დროულად შემოდის ჩემთან სიმშვიდე, სიამოვნების განცდა, ამაზეა დამოკიდებული, მე ვენდობი თუ არ ვენდობი სამყაროს. დიდი ზომის ინსტიტუციებში, სადაც ორი აღმზრდელი იყო და თხუთმეტი ბავშვი, თავისთავად, ბავშვებს მოთხოვნილებები დროულად არ დაუკმაყოფილდებოდათ. თუ მე რიგით მეთვრამეტე ვარ, როდესაც ყველას გვშია, თავისთავად დროულად არ მიკმაყოფილდება ჩემი მოთხოვნილება. თუ მოთხოვნილება ყოველთვის დროულად მიკმაყოფილდება და არა ხანდახან ან ზოგჯერ, ამას მოაქვს განცდა, რომ მე ვარ სასურველი, მე ვარ მისაღები, რომ მე მელოდებოდნენ.“

ნინო ბუაძის თქმით, ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს ბავშვთან თვალებით კონტაქტს, ღიმილს და მისდამი სითბოს გამოხატვას:

„ასევე მნიშვნელოვანია კონტაქტის მოთხოვნილება. ხშირად მშობლები ამბობენ, რომ არ აქვს მნიშვნელობა, ვინ დაიჭერს რძის ბოთლს ხელში, მაგრამ არის კიდევ უმნიშვნელოვანესი თვალით კონტაქტი, ღიმილი, რითიც ბავშვს გადავცემ, რომ ის არის სასურველი, მიხარია, ბედნიერი ვარ, ველოდებოდი. ამიტომაც არის საუბარი იმაზე, რომ მშობელი ეს არის კარი სამყაროსი. ის გეუბნება, რომ ეს სამყარო სასურველია, გელოდება და ღიაა შენთვის. ან გეუბნება, რომ შენ არ ხარ სასურველი, ხან ხარ სასურველი, ხან არა. ძალიან ბევრი უნდა იშრომო იმისთვის, რომ ვიღაცამ გაღიაროს. აქედან იწყება ყველაფერი. ამას ეძახიან მიჯაჭვულობის თეორიას. ამას სხვაგვარად ეძახიან უსაფრთხო მიჯაჭვულობას. მე ვენდობი, აქტიური გავდივარ, შემოქმედებითი გავდივარ ამ სამყაროში, ან არ ვენდობი, მეშინია, კრიტიკის მოლოდინი მაქვს.“

ნინო ბუაძე აღნიშნავს, რომ ბავშვს უნდა ავუხსნათ ყველაფერი, რასაც ის ვერ იგებს, რადგან გაურკვევლობა ბავშვებში სერიოზულ ტრავმებსა და ტკივილს იწვევს:

„როდესაც ბავშვი ვერ იგებს რამეს და მას არ უხსნიან, ეს წარმოქმნის უფრო მძაფრ ემოციებს. კონფლიქტის შემთხვევაში, სჯობს ბავშვმა უყუროს, ვიდრე ტიპიურად ვუთხრათ: „გადი შენს ოთახში!“ რატომ? იმიტომ, რომ იქ ის ყველაფერს უფრო მძაფრად წარმოიდგენს. როდესაც მას ინფორმაციას არ ვაწვდით, ამან შეიძლება იმხელა შიშები გააჩინოს, იმხელა ტრავმები. შესაძლოა, გაჩნდეს თვითბრალდების განცდა. როდესაც ბავშვს არ ვუხსნით რაღაცას, ის ფიქრობს, რომ იყო არასასურველი, რაღაც გააკეთა არასწორად. შეიძლება ბავშვმა თავი დაიდანაშაულოს. იფიქროს, რომ არ ისწავლა, არ ჭამა და იწყებს თვითბრალდებას. რაც ბევრად მტკივნეული და მატრავმირებელია, ვიდრე სიმართლის თქმა.“

„როდესაც ბავშვი ინიციატივას გამოხატავს, „მე თვითონ“ როდესაც იწყება, ხშირად ხდება, რომ ის არ არის ისეთი სრულყოფილი, როგორი მოთხოვნილებაც მშობელს აქვს. ვთქვათ ბავშვმა დახატა რვაფეხა და მას რვა ფეხი არ აქვს, მშობელი ერევა, რომ არ აქვს რვაფეხას ყველა ფეხი. ამით ის ბავშვს ეუბნება, რომ მისგან სრულყოფილ პროდუქტს ვერ იღებს. ამით ბავშვს ვეუბნებით: „არ ხარ საკმარისი, მე გაგაკეთებინებ, მე დაგაწერინებ.“ თუნდაც ბავშვმა მოკიდა რაღაცას ხელი და გადააადგილა, მას უხარია, მაგრამ არ ხდება ამის აღიარება. რა უნარები ვითარდება ბავშვებში? ის უნარები, რასაც მშობელი აღიარებს,“ - აცხადებს ნინო ბუაძე.

წყარო: ​რა დროს ძილია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„საიდან მოდის რთული ქცევა? როდესაც მარწუხებშია ბავშვი, მან სადღაც უნდა გამოუშვას თავისი ენ...
​ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე ბავშვის რთული ქცევის გამომწვევ მიზეზებზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ რთულ ქცევას რამდენიმე სხვადასხვა მიზეზი აქვს:„მინდა შევეხო რთულ ქცევას, რაზეც ხშირად ვსაუბრობთ. ბავშვის ქცევა...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ქალის ფსიქიკურ ჯანმრთელობას ყურადღება მიექცეს, რადგან ეს დიდ გავლენას ახდენს ნაყოფისა და ბავშვის განვითარებაზე,“- ფსიქოლოგი სალომე კაკაბაძე

ფსიქოლოგმა სალომე კაკაბაძემ პერინატალური დეპრესიის შესახებ ისაუბრა და ქალის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე ზრუნვის მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი:

„პერინატალური პერიოდი გულისხმობს ორსულობის მზადებიდან, ორსულობასა და ორსულობის შემდგომ პერიოდს ერთი წლის ჩათვლით. ეს პერიოდი ხშირად არის შიშის, შფოთვის, დაბნეულობის გამომწვევი. ამ დროს ქალი ძალიან დიდი გამოწვევების წინაშე დგება. ხშირად უფრო მეტად ქალი, ბუნებრივია, თავის ფიზიკურ ჯანმრთელობას აქცევს ყურადღებას. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ქალის ფსიქიკურ ჯანმრთელობასაც ყურადღება მიექცეს. ეს არანაკლებ გავლენას ახდენს, როგორც ქალის, ასევე ნაყოფისა და ბავშვის განვითარებაზე.

ყველასთვის ცნობილია მშობიარობის შემდგომი დეპრესია, მაგრამ ნაკლებად ვსაუბრობთ ორსულობის პერიოდში დეპრესიულ მდგომარეობაზე, რაც ძალიან ხშირია, იმიტომ, რომ მოლოდინები, მით უმეტეს, თუ პირველი შვილია, ქალისთვის შეიძლება ძალიან ამაღელვებელი იყოს. ამ დროს ქალისთვის გუნება-განწყობის ცვლილება, შესაძლოა, იყოს ბუნებრივი. როდესაც ეს ძალიან ინტენსიურ ხასიათს იღებს და დიდხანს გრძელდება, ამ შემთხვევაში შეგვიძლია ვივარაუდოთ, რომ ეს აღარ არის ნორმა.

პერინატალური დეპრესიის ნიშნებია გუნება-განწყობის ხშირი ცვლილება, დაქვეითება, აპათიური მდგომარეობა, ქალის იზოლირება ადამიანებისგან, კომუნიკაციის სურვილის დაკარგვა, მომატებული შფოთვა. ასეთ დროს ძალიან ხშირია ძილის პრობლემები, სისუსტე, უმადობა, დაღლილობის შეგრძნება.

დამოკიდებულება, რომ „ვიღაცებს 3-4 შვილი ჰყავთ გაჩენილი და მსგავსი სირთულეები არ გამოუვლიათ,“ არის მითი და სტიგმა. არ არსებობს, რომ ოთხი შვილის დედას გარკვეული სირთულეები და გამოწვევები არ ჰქონოდა, რასაც ქალი ამ პერიოდში გადის. აქ ლაპარაკი გვაქვს იმაზე, რამდენად საუბრობს ამაზე ქალი. ძალიან ხშირად ამაზე ვერ ან არ საუბრობენ. ზოგჯერ ჰგონიათ, რომ ეს ბუნებრივი მდგომარეობაა, ეს ასეც უნდა იყოს. ზოგჯერ აქვთ დანაშაულის გრძნობა, რომ თუ ეს თქვეს, ცუდ დედად აღიქვამენ. ხშირად ოჯახის წევრებიც არ არიან ხოლმე მხარდაჭერები და ქალებს უჭირთ ამაზე ხმამაღლა საუბარი.

ოჯახის წევრებმა მაქსიმალური ემპათია უნდა გამოიჩინონ ქალის მდგომარეობის მიმართ. კარგი იქნება, თუ მამა აღზრდისა და მხარდაჭერის მხრივ მაქსიმალურად ჩაერთვება. ოჯახის წევრებმა ემოციური მხარდაჭერა აგრძნობინონ ქალს, არ გააუფასურონ ქალის ის ემოციური მდგომარეობა, რომელშიც ის იმყოფება. ამაში ვგულისხმობ არასტაბილურ გუნება-განწყობას. ოჯახის წევრები გაგებით უნდა მოეკიდონ ამას.

ქალები უნდა შეეცადონ, რომ იყვნენ შემწყნარებლები საკუთარი თავის მიმართ. ისინი ხშირად იდანაშაულებენ თავს, რომ რაღაცას კარგად ვერ აკეთებენ. ამ დროს არ დავადანაშულოთ ჩვენი თავი, იმიტომ, რომ ეს არ წაგვადგება. ძალიან დიდ გამოწვევასთან გვაქვს საქმე. მინდა, ვურჩიო ქალებს, რომ გამოუყონ საკუთარ თავს დრო. ძალიან რთულია, რა თქმა უნდა, მაგრამ შევეცადოთ, რომ ყოველდღიურად 15 წუთი მაინც გამოვუყოთ საკუთარ თავს. ამ დროს ქალი საკუთარ თავს უნდა ეკუთვნოდეს და აკეთოს ის საქმე, რაც მას სიამოვნებას ანიჭებს. პერინატალური დეპრესიის დროს ქალებს არ აქვთ ძალა, რომ საკუთარ თავს ჰიგიენური კუთხითაც მიხედონ. ამ პატარა ფიზიკურ ცვლილებებს დიდი ცვლილებების გამოწვევა შეუძლიათ. ქალებმა ჰიგიენას ყურადღება უნდა მიაქციონ, მიუხედავად იმისა, გადიან გარეთ თუ არა. უნდა შევეცადოთ, რომ მოწესრიგებულად ვიყოთ, ისევ ჩვენი თავისთვის.

შევეცადოთ, რომ ჩავრთოთ ოჯახის წევრები და მოვითხოვოთ მხარდაჭერა მათი მხრიდან. მთავარია, ამაზე ლაპარაკის არ შეგვეშინდეს. გავბედოთ, რომ ვისაუბროთ ჩვენს ემოციურ მდგომარეობაზე. მნიშვნელოვანია, რომ ქალი დააკვირდეს საკუთარ ემოციურ მდგომარეობას, როგორ გრძნობს თავს, რა სიამოვნებს, რა უქმნის დისკომფორტს. კარგია გუნება-განწყობის დღიურის წარმოება. თუ ქალი ატყობს, რომ მისი ემოციური ფონი ყოველდღიურ საქმიანობაში ხელს უშლის და ის ვეღარ აკეთებს ეფექტიანად საქმეებს, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ სპეციალისტს მიმართოს. ხშირად ფიქრობენ, რომ ეს ბუნებრივია და გაივლის, მაგრამ, სამწუხაროდ, არ გაივლის ასე მარტივად. ეს მდგომარეობა შეიძლება ერთი წელი ან მეტი გაგრძელდეს,“- მოცემულ საკითხზე სალომე კაკაბაძემ რადიო „ფორტუნას“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​რადიო „ფორტუნა“

წაიკითხეთ სრულად