Baby Bag

„ბავშვი სიტყვებზე მეტად სხეულის ენას ენდობა, მან იცის, რომ სიტყვებით ადამიანები ტყუიან,“ - ტრენერი ია ბერსენაძე

ტრენერი ია ბერსენაძე გადაცემაში „იმედის დღე“ ბავშვებთან კომუნიკაციისას სხეულის ენის მნიშვნელობის შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ ბავშვები სიტყვებს ნაკლებად ენდობიან:

„ბავშვმა იცის, რომ სიტყვებით ადამიანები ტყუიან. ის ამას შესწრებია. შეუძლებელია, რომ მას ეს არ გამოეცადა. ჩვენ ვეუბნებით ბავშვებს: „ეს არ უთხრა მეზობელს,“ ან „ლია დეიდა რომ მოვა, ამას ნუ ეტყვი.“ შეიძლება ჩვენ ამას ძალიან კეთილი მიზნებით ვეუბნებით ბავშვს, მაგრამ ეს მისთვის ინფორმაციაა. მან უკვე იცის, რომ სიტყვები ტყუიან, ამიტომ ის სხეულის ენას უყურებს, როგორც ძალიან გულწრფელ არხს. ითქმის, რომ სხეულის ენა არასდროს ტყუის, ის ძალიან გულწრფელია. გაგიკვირდებათ, მაგრამ ყველაზე გულწრფელია ფეხები. პოკერის მოთამაშემ ძალიან კარგად იცის, როგორ მართოს სახე და თვალი, მაგრამ თუ მაგიდის ქვეშ მის ფეხებს დავინახავთ, მაშინვე მივხვდებით, ტყუის თუ არა.“

ია ბერსენაძის თქმით, სხეულის ენა მეტყველებამდე არსებობდა, რის გამოც მისი ძალა საკმაოდ დიდია:

„ბავშვი სიტყვებზე მეტად სხეულის ენას ენდობა. თუ სხეულის ენა და სიტყვები ერთმანეთს არ ემთხვევა, მას გაორება აქვს. ის ინფორმაციას ფილტრის ქვეშ ატარებს. მეტყველებამდე არსებობდა სხეულის ენა. თუ თქვენ მე გაბრაზებული სახით მიყურებთ, მაშინაც კი, როდესაც მეუბნებით, რომ კმაყოფილი ხართ ჩემი ქცევით, ჩემთვის თქვენი შეჭმუხნული სახე უფრო მეტს მეტყველებს, ვიდრე სიტყვები. ამიტომ თქვენს სიტყვებს ეჭვქვეშ ვაყენებ.“

ია ბერსენაძის მტკიცებით, ბავშვების ნდობის მოსაპოვებლად აუცილებელია, რომ მშობელი გულწრფელი იყოს:

„გამოსავალი ყოველთვის არის გულწრფელობა. ჩვენი სხეულის ენა და სიტყვები ერთსა და იმავე ემოციაზე უნდა მიუთითებდეს. ამას ბავშვი აუცილებლად იგრძნობს. ყველაზე პატარა ბავშვსაც მისთვის გასაგებ ენაზე შეიძლება ძალიან რთული რამ აუხსნათ. მან შეიძლება კოგნიტურად ეს ვერ გაიგოს, მაგრამ ემოციურად თუ სწორ გზავნილს გადასცემთ, ის ამას სწორად მიიღებს, გენდობათ და დაიწყებს რეფლექსიას. ბავშვის მიმღებლობა უფრო მაღალი იქნება და მას წინააღმდეგობა არ ექნება."

„როდესაც რთულ თემებზეა ოჯახში საუბარი, მშობლები ხშირად ამბობენ: „ჯერ პატარაა, ვერ გაიგებს, გაიზრდება და მერე ვეტყვი.“ ეს არავითარ შემთხვევაში არ უნდა გაკეთდეს. ბავშვს ნებისმიერ ასაკში უნდა აუხსნათ, თუ რა ხდება,“- აღნიშნავს ია ბერსენაძე.

წყარო: ​იმედის დღე

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„აღზარდეთ საკუთარი თავი, ვიდრე შვილების აღზრდას დაიწყებთ,“ - ცნობილი ინდოელი გურუს რჩევები...
​„ბავშვი სიცოცხლესთან ბევრად ახლოსაა, ვიდრე თქვენ. როდესაც ის ქვეყანას ევლინება, ცხოვრება თავიდან უნდა გაიცნოთ. ბავშვს მეგობარი სჭირდება და არა უფროსი. შვილს ჩვენს იდეებს თუ მოვახვევთ თავს, ის თავისუფ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„რეცეპტული ენის დარღვევას ვხვდებით მაშინ, როდესაც ბავშვს უჭირს სხვისგან მიღებული ინფორმაციის გაგება და გადამუშავება“

„რეცეპტული ენის დარღვევას ვხვდებით მაშინ, როდესაც ბავშვს უჭირს სხვისგან მიღებული ინფორმაციის გაგება და გადამუშავება“

რეცეპტული ენის დარღვევაზე MomsEdu.ge-ს ფსიქოკონსულტანტი, ენისა და მეტყველების თერაპევტი თათული ბაკურაძე ესაუბრა.

- რა არის რეცეპტული ენის დარღვევა?

- როდესაც გვესმის ენის განვითარების დარღვევა, მასში არ იგულისხმება მეტყველებასთან, კერძოდ კი არტიკულაციასთან/გამოთქმასთან დაკავშირებული სირთულეები, ეს არის კომუნიკაციური უნარების დარღვევის ერთ-ერთი გამოხატულება, რომელიც შეიძლება იყოს რეცეპტული ენის დარღევა, ექსპრესიული ენის დარღვევა ან რეცეპტული და ექსპრესიული ენის დარღვევა ერთდროულად.

ბავშვებს უჭირთ ენის მნიშვნელობის აღქმა, მათ აქვთ ენის ცოდნასთან დაკავშირებული სირთულეები. ასეთ დროს ბავშვის სმენა წესრიგშია, მას ესმის ყველანაირ სიმაღლეზე ნათქვამი სიტყვა, თუმცა მაინც არ შეუძლია აზრი გამოიტანოს ნათქვამიდან და შესაბამისად, სწორ კონტექსტში დააბრუნოს პასუხი. რეცეპტული ენის დარღვევა ეს არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც ბავშვს უჭირს, როგორც ზეპირი საუბრის, ასევე დაწერილი ტექსტის გაგება. მათთვის სირთულეს წარმოადგენს სიტყვების მნიშვნელობების გაგება და მათი ფუნქციური დატვირთვის ცოდნა, შესაბამისად, რეცეპტული ენის დარღვევის მქონე ბავშვს ხშირ შემთხვევაში უჭირს სხვისი საუბრის შინაარსის აღქმა.

- რა ნიშნებით გამოიხატება რეცეპტული ენის დარღვევა ბავშვებში?

- რეცეპტული ენის სირთულე არის განვითარების დარღვევა და ის ადრეული ბავშვობიდანვე შეიმჩნევა. ჩამოვთვალოთ ის ნიშნები, რაც შეიძლება ახასიათებდეს რეცეპტული ენის დარღვევის მქონე ბავშვს:

  • უყურადღებობა, როდესაც მას ესაუბრებიან;
  • უჭირს ინსტრუქციების შესრულება და მიმართული საუბრის გაგება;
  • უჭირს პასუხის გაცემა შეკითხვებზე;
  • ეჭრება და აწყვეტინებს სხვებს საუბარს;
  • საჭიროებს წინადადების ან შეკითხვის რამდენჯერმე გამეორებას ან გამარტივებული ენით თქმას;
  • მისი პასუხი ყოველთვის არ შეესაბამება დასმულ შეკითხვას;
  • წინადადების შინაარსს არასწორად იგებს;
  • ვერ აღიქვამს ხუმრობით ამ გადატანითი მნიშვნელობით ნათქვამ წინადადებას.

- რა უნარებია საჭირო, რათა რეცეპტული ენის განვითარებას ხელი შევუწყოთ?

როდესაც მშობელი ატყობს რომ ბავშვს აქვს გარკვეული სირთულეები ენის აღქმასა და პროდუცირებასთან დაკავშირებით, მნიშვნელოვანი ნაბიჯები, რაც მშობელმა უნდა გადადგას არის:

  • სმენის სკრინინგი, რათა გამოირიცხოს სმენასთან დაკავშირებული სირთულეები,
  • შემდეგ მიმართოს ენისა და მეტყველების თერაპევტს, რათა შეფასდეს ბავშვის ენობრივი განვითარება. სპეციალისტი შეძლებს დიფერენცირებას ენის დარღვევის რომელ სირთულესთან გვაქვს საქმე,
  • დაიწყოს ენისა და მეტყველების თერაპიები,
  • აქტიურად ჩაერთოს პროცესში ოჯახის ყველა წევრი.

რეცეპტული ენის შეფასება და დიაგნოსტირება ყველა ასაკშია შესაძლებელი, თუმცა რაც უფრო ადრე მიმართავს მშობელი სპეციალისტს მით უკეთესია, რადგან მაქსიმალურად მოხდეს ენობრივი უნარების ათვისება და ენის განვითარების მიახლოება ბავშვის ქრონოლოგიურ ასაკთან. ამისათვის საჭიროა, როგორც ენისა და მეტყველების თერაპიების ინტენსიურად მიღება, ასევე, ოჯახის წევრების აქტიური ჩართვა პროცესში, სხვა ბავშვებთან ურთიერთობა, მრავალფეროვანი სამეტყველო გარემო, საუბრით დატვირთული როლური თამაშები, მშობლის მხრიდან ბავშვის ჩართვა თავის ყოველდღიურ აქტივობებში, ეს იქნება სახლის დალაგება თუ საჭმლის მომზადება, ილუსტრირებული წიგნების თვალიერება და მასზე საინტერესო ზღაპრების მოფიქრება, ბევრი სეირნობა და ბუნებასთან პირისპირი კავშირი. ასეთ დროს, მშობელი თავადაც ბავშვი უნდა გახდეს, რადგან მათი თამაში და ურთიერთობა მაქსიმალურად ბუნებრივი, საინტერესო და „მადისაღმძვრელი“ იყოს პატარასთვის, რათა სურვილი გაუჩნდეს მოგბაძოთ და მაქსიმალურად ბევრი ისწავლოს თქვენგან.

- რაში შეიძლება შეუშალოს ბავშვს ხელი რეცეპტული ენის დარღვევამ?

- რეცეპტული ენის დარღვევის მქონე ბავშვებს უჭირთ ადამიანებთან დაკონტაქტება ბაღის, სკოლის ან ნებისმიერ სხვა გარემოში. ამან მათში შესაძლოა გამოიწვიოს სირცხვილის გრძნობა. სირთულე აქვთ, როგორც საკუთარი აზრის ზეპირად ან წერილობით გამოხატვის დროს, ასევე, სხვისი საუბრის აღქმაში. მნიშვნელოვანია აღვნიშნოთ, რომ სირთულეები ენობრივ განვითარებაში არ უკავშირდება ინტელექტუალურ დარღვევას, მათ შესაძლოა ჰქონდეთ საკმაოდ მაღალი ინტელექტი, თუმცა ამის გამოვლენაში ხელს უშლიდეთ მათი არასაკმარისად განვითარებული ენობრივი უნარები, რის გამოც ისინი შესაძლოა იყვნენ საკმაოდ ფრუსტრირებულები და იმედგაცრუებულები. აუცილებელია გვახსოვდეს, რომ ენობრივი განვითარების დარღვევის მქონე ბავშვები, ისეთივე ჭკვიანები არიან, როგორც ისინი, ვისაც ეს სირთულე არ აღენიშნებათ.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად