Baby Bag

რატომ უნდა ვასწავლოთ ბავშვს სირთულეებთან დამოუკიდებლად გამკლავება?

რატომ უნდა ვასწავლოთ ბავშვს სირთულეებთან დამოუკიდებლად გამკლავება?

ბავშვის ცხოვრებაში მშობლის ზედმეტი ჩართულობა მას თავდაჯერებას ართმევს და დეპრესიისკენ უბიძგებს. ბავშვები, რომლებზეც მშობლები მეტისმეტად ზრუნავენ, ცხოვრებისეული გამოწვევებისთვის მზად არასდროს არიან. თუ ბავშვს შესაძლებლობას მისცემთ, რომ სირთულეებს თავად გაუმკლავდეთ, ამით მას მრავალმხრივ დაეხმარებით.

  • დამოუკიდებლობა ბავშვს განვითარებაში ეხმარება

ბავშვის ცხოვრებაში რამდენიმე მნიშვნელოვანი ეტაპია, როდესაც მას სირთულეებთან გამკლავება უწევს. ერთ-ერთია ხოხვის დაწყება. იატაკზე ხოხვისას ბავშვის ვესტიბულარული აპარატი ვითარდება, ის კოორდინაციის უნარს ივითარებს და სენსორულ უნარებსაც ხვეწს. გარდა ამისა, ხოხვის დაწყება ბავშვს პრობლემების გადაჭრას ასწავლის, მისი კოგნიტური უნარები კი მნიშვნელოვნად უმჯობესდება. ბავშვი მოძრაობაში არასდროს შეზღუდოთ. მას უსაფრთხო გარემო შეუქმენით და ნება მიეცით თავისუფლად იმოძრაოს.

  • დამოუკიდებელი ბავშვები პრობლემების გადაჭრას სწავლობენ

ბავშვმა აუცილებლად უნდა იცოდეს პრობლემურ ვითარებასთან დამოუკიდებლად გამკლავება. თუ ის გადაწყვეტილების მიღებას მშობლის ჩარევის გარეშე ვერასდროს ახერხებს, მას პრობლემის გადაჭრა გაუჭირდება. შესაძლოა, დამოუკიდებლად გადაწყვეტილებების მიღებისას ბავშვმა ბევრი შეცდომა დაუშვას, რაც აუცილებელია. ბავშვი არამხოლოდ გამარჯვებით, არამედ მარცხითაც სწავლობს.

  • დამოუკიდებლობა ბავშვს ემოციების მართვას ასწავლის

ბავშვმა ასაკის და ვითარების შესაბამისად მოქცევა უნდა ისწავლოს. ერთი წლის ბავშვისთვის გარეგან სტიმულებზე ტირილით რეაგირება სავსებით ბუნებრივია, თუმცა შედარებით მოზრდილი ბავშვები სხვაგვარად უნდა იქცეოდნენ. ბავშვს გარეგან სტიმულებზე განსხვავებული რეაქციის გამომჟღავნება უნდა ასწავლოთ და იმპულსურობა დააძლევინოთ.

  • დამოუკიდებელი ბავშვები გონიერები არიან

ბავშვთან ერთად რთული საშინაო დავალებების მომზადებისას მას უფრო მეტ ზიანს მიაყენებთ, ვიდრე სარგებელს მოუტანთ. თქვენი დახმარებით შესრულებული დავალება თქვენს შვილს უფრო ჭკვიანს არ გახდის. ცუდი ნიშნის მიღება ბავშვს სწავლაში მეტად დაეხმარება. ამგვარად ის მომავალში შეცდომების დაშვებას მოერიდება და გააცნობიერებს, რომ წარუმატებლობა სამყაროს აღსასრულს არ ნიშნავს.

  • დამოუკიდებელი ბავშვი თვითრეგულაციას სწავლობს

წარუმატებლობა ბავშვისთვის ზოგჯერ აუცილებელიც არის. ამ დროს ის სწავლობს როგორ მოიქცეს, როდესაც თავს ცუდად გრძნობს. თუ ბავშვი წარუმატებლობის მიღებას არ ისწავლის, მას შფოთვა და დეპრესია შეაწუხებს. ცხოვრებაში წარუმატებლობა ყველა ადამიანს ხვდება. ბავშვმა უნდა იცოდეს, როგორ მიიღოს მარცხი მშვიდად და გაწონასწორებულად.

  • დამოუკიდებელმა ბავშვმა იცის, რომ სხვისთვის დახმარების თხოვნა მისაღები ქცევაა

ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ როდესაც დახმარება სჭირდება, ახლობელ ადამიანებს მორიდების ან შიშის გარეშე უნდა მიმართოს. შვილის სირთულეებისადმი მშობლის დამოკიდებულება ადეკვატური უნდა იყოს. როდესაც ბავშვი დახმარების თხოვნით მოგმართავთ, მას პოზიტიურად უნდა შეხვდეთ. როდესაც თქვენი შვილის ცხოვრებაში რაიმე სერიოზული ხდება, მას თქვენთან მოსვლის არ უნდა ეშინოდეს.

მომზადებულია ​brightside.me -ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

10 რამ, რაც მშობელმა ბავშვის ნაცვლად არ უნდა გააკეთოს
​მშობლები შვილებს ხშირად იმაზე მეტად ეხმარებიან, ვიდრე საჭიროა. უფროსებმა ბავშვების ნაცვლად არ უნდა იცხოვრონ. ბავშვი უნდა გაიზარდოს და განვითარდეს, მან დამოუკიდებლობა ადრეული ასაკიდანვე უნდა მოიპოვოს....

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა ფსიქოლოგიურ ზიანს ვაყენებთ ბავშვს, როდესაც ვცდილობთ სასურველი მოქმედება დაშინებით გავაკეთებინოთ - ფსიქოლოგი ანა მეუნარგია

რა ფსიქოლოგიურ ზიანს ვაყენებთ ბავშვს, როდესაც ვცდილობთ სასურველი მოქმედება დაშინებით გავაკეთებინოთ - ფსიქოლოგი ანა მეუნარგია
როგორ უნდა მიუდგეს მშობელი ბავშვს, რომელიც არ უჯერებს (მაგალითად, ჭამის, ჩაცმის, მეცადინეობის დროს) და რა ფსიქოლოგიურ ზიანს ვაყენებთ პატარას, როდესაც ვცდილობთ სასურველი მოქმედება დაშინებით გავაკეთებინოთ? ამ საკითხებზე ​Momsedu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ანა მეუნარგია.

​- ქალბატონო ანა, ხშირად მშობლები ბავშვებს აშინებენ (პოლიცია მოვა, „ბუა“ წაგიყვანს და ა.შ.), რომ საჭმელი აჭამონ, ჩააცვან, დაუჯერონ. რა სახის ზეგავლენას ახდენს ეს ბავშვის ფსიქო-ემოციური განვითარებაზე?

​- მინდა გითხრათ, რომ საკმაოდ ნეგატიური გავლენა აქვს. მარტივად რომ ვთქვათ, ასე ბავშვებს ვასწავლით, საკუთარ საჭიროებებს არ მოუსმინონ. მათ ცხოვრებაში 0-1 წლამდე არის პერიოდი, როცა ბავშვი დამოკიდებულია მშობელზე და გარშემომყოფ უფროსებზე. ბავშვზე მზრუნველი ადამიანი მისი ტირილით უნდა მიხვდეს, თუ რა აწუხებს და რა სჭირდება მას. ასე უყალიბდება პატარას გარემოსა და ადამიანებისადმი ნდობა. თუმცა ამ დროსაც კი ბავშვი მიგვანიშნებს, როდის დანაყრდა, აღარ შია და ა.შ. ე.ი. მნიშვნელოვანია მოსმენა. ასაკის მატებასთან ერთად ნელ-ნელა სწავლობს, რომ მიგვანიშნოს და მერე გვითხრას თავისი საჭიროებების შესახებ, მაგალითად, როდის შია, წყალი უნდა თუ წვენი და ასე შემდეგ. ამ პერიოდში უყალიბდება დამოუკიდებლობისკენ სწრაფვის სურვილი და დამოუკიდებლობის ხარისხიც იზრდება. როცა მშობელი ბავშვს საკუთარი საჭიროებების დაკმაყოფილების შესაძლებლობას აძლევს და ბავშვთან ერთად ცდილობს ამოიცნოს მისი საჭიროებები, პატარა სწავლობს იმის გარჩევას, თუ რა მოსწონს ან არ მოსწონს, როდის სცივა ან შია, რა აინტერესებს და ა.შ. მაშინ კი, როცა მშობელი ბავშვის მაგივრად აკეთებს რაღაცას და თან არ უსმენს, მაგალითად, აცმევს 5 ან 4 წლის ასაკში, მხოლოდ იმას, რაც თავად სურს, ოთახსაც ისე უწყობს, როგორც თავად წარმოუდგენია, მაშინ აჭმევს და მხოლოდ იმას, რაც თვითონ უნდა, ასე ბავშვს ვეუბნებით და ვასწავლით, რომ ის, რაც მას სურს და აინტერესებს უმნიშვნელოა, სხვისი ინტერესები და საჭიროებები მეტად მნიშვნელოვანია, ვასწავლით საკუთარი თავის მიმართ უნდობლობას.

​- არის თუ არა დაშინებით მიღწეული შედეგი ბავშვზე ძალადობა?

​- დაშინება ემოციური, ფსიქოლოგიური ძალადობის ერთ-ერთი ფორმაა, რაც საკმაოდ ნეგატიურად აისახება ბავშვის ემოციურ მდგომარეობაზე და შემდეგ ქცევაზეც. „გუდიანით“ შეშინება კი ცალკე პრობლემაა, რადგან ამით, მშობელი ბავშვს მესიჯს აწვდის, რომ ის თავის პატარას ვერ დაიცავს, რაც უკიდურეს შფოთვასთან ასოცირდება. შედეგად კი ბავშვისგან შეიძლება, მივიღოთ უარესი ქცევა, რადგან მისი ემოციური მდგომარეობა არეულია. შესაძლოა, მშობლები იყენებდნენ დაშინებით მეთოდს და თავადაც ვერ ხვდებოდნენ ამას, ერთ-ერთი მაგალითია, როცა დედა, მამა ან ბებია-ბაბუები ეუბნებიან ხოლმე ბავშვს: „ამის მერე შენი დედა (მამა, ბაბუა) აღარ ვიქნები“, „ე.ი. არ გიყვარვარ, ხო? მაშინ აღარ მოხვიდე, არც მე მიყვარხარ!“. ამით ბავშვის უსაფრთხოების განცდას პირდაპირ ზიანს ვაყენებთ და ვეუბნებით, რომ თუ ის „კარგია“, ჩვენთან იქნება და თუ „ცუდია“, აღარ გვჭირდება. თანაც „ცუდია“ და „კარგია“ განისაზღვრება ბავშვისგან საკუთარი სურვილების, ინტერესების ან საჭიროებების დაცვის დროს (ზოგადად ბავშვის ამ კატეგორიებად დაყოფა, კიდევ ცალკე პრობლემას წარმოადგენს). თუნდაც, როდესაც ვეუბნებით, ჭამე თორე ბუა წაგიყვანს, ამ დროს, ბავშვს არ შია, ან საჭმელი არ მოსწონს და უარს გვეუბნება, ჩვენ კი ამით ვაწვდით მესიჯს, რომ თუ შენ საკუთარ ინტერესებს იცავ, ცუდი ხარ, მე აღარ მჭირდები. ჩვენ მათ ვაყენებთ არჩევანის წინაშე, ან საკუთარი თავი ან მშობელი (ბებია, ბაბუა). სევდიანია, არა?!

​- რამდენად დიდია შანსი, რომ ასეთი ქმედებით ბავშვის ფსიქიკა არასრულფასოვნად (არაჯანსაღად) ჩამოყალიბდეს?

​- როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ, ასეთ დროს ადამიანს, ბავშვს უჩნდება დაუცველობის განცდა, მომატებული შფოთვა, ექმნება თვითშეფასებასთან დაკავშირებული პრობლემები, დანაშაულის შეგრძნება სხვადასხვა საკითხის მიმართ.

​- არის კატეგორია ბავშვების, რომლებიც არანაირი ქმედებით არ უჯერებენ მშობლებს, ასეთ შემთხვევაში რას ურჩევდით, როგორ მიუდგნენ შვილებს?

​- მგონია, რომ ასეთი ბავშვები არ არსებობენ. ალბათ, ბავშვი, როცა ასეთ წინააღმდეგობას გვიწევს, აქვს განცდა იმისა, რომ არ უსმენენ და მხოლოდ ასე თუ შეძლებს, გააგებინოს მშობელს თავად რა სურს. მეორე ვარიანტია, რომ ბავშვი ზომავს სადამდე შეუძლია საკუთარი საზღვრის გადაწევა, ამიტომაც, ორივე შემთხვევისთვის მნიშვნელოვანია, რომ მშობელს ჰქონდეს ​ავტორიტეტული აღზრდის სტილი. ფსიქოლოგები საკმაოდ დიდხანს იკვლევდნენ და ეძებდნენ ოპტიმალურ აღზრდის სტილს და კვლევების თანახმად აღმოჩნდა, რომ ავტორიტეტული აღზრდის სტილით ბავშვის აღზრდა საუკეთესოა. ამ დროს, პატარებში ნაკლებია შფოთვა, დეპრესია, თვითშეფასების პრობლემები და ასეთ ოჯახში აღზრდილი ბავშვებიც თავს უფრო ბედნიერად და წარმატებულად გრძნობენ. ავტორიტეტული აღზრდა გულისხმობს სითბოსა და წესების დაცვას შორის ბალანსის დაჭერას. სადაც, ერთი მხრივ, ვითვალისწინებთ ბავშვის სურვილებსა და ინტერესებს, მის ხასიათს, გუნება-განწყობის ამოცნობას, პატივისცემას ვცდილობთ და ამასთან, წესების დაცვით ვამყარებთ ბალანსს. აქ ვგულისხმობ, რომ გვაქვს წესები (რამდენიმე, რასაც ოჯახის ყველა წევრი აუცილებლად იცავს) და ვაკვირდებით ბავშვის ემოციურ მდგომარეობას, რა აწუხებს, რა სურს და ა.შ.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად