Baby Bag

„ბავშვი რომ ორი წლის გახდება და იტყვის: „მე მინდა“ ან „მე არ მინდა,“ ის უკვე პიროვნებაა და მას პატივი უნდა ვცეთ,“ - ყარამან ფაღავა

„ბავშვი რომ ორი წლის გახდება და იტყვის: „მე მინდა“ ან „მე არ მინდა,“ ის უკვე პიროვნებაა და მას პატივი უნდა ვცეთ,“ - ყარამან ფაღავა

​​პედიატრი ყარამან ფაღავა მშობლისა და ბავშვის ურთიერთობაზე საუბრობს. მისი თქმით, მშობელი ბავშვის მიმართ ალერსიანი უნდა იყოს და მას ყოველთვის თანადგომას უცხადებდეს:

„ბავშვი რომ ორი წლის გახდება ან სამი წლის და იტყვის: „მე მინდა“ ან „მე არ მინდა,“ ის უკვე პიროვნებაა და მას პატივი უნდა ვცეთ. ამ ასაკში საოცრად კეთილი, მშვიდი, წყნარი ბავშვი ბანდიტად გადაიქცევა, რას არ გატეხავს, რას არ დაანგრევს. რაც მთავარია, მან შეიძლება საკუთარ თავსაც ავნოს. ამ შემთხვევაში ძალიან მნიშვნელოვანია ე.წ. მშობლური ჩვევები. მშობელს უნდა ჰქონდეს გარკვეული ჩვევები. ქალებში ეს უფრო ავტომატურად ხდება. ვაჟებში უფრო გვიან ვითარდება ხოლმე. მშობელმა, პირველ რიგში, უნდა იცოდეს ალერსი. ​ალერსს და სიყვარულის გამოხატვას ზედა საზღვარი არ უნდა ჰქონდეს. მან უნდა დაიცვას ბავშვი. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ რაც უნდა გააკეთოს, მშობელი ყოველთვის მის გვერდით იქნება და მას დაიცავს.“

​ყარამან ფაღავას თქმით, მნიშვნელოვანია, რომ სკოლაში ბავშვი ჯანსაღი ცხოვრების წესს ეჩვეოდეს:

„სკოლა ძალიან მნიშვნელოვანია, მაგრამ ის ზოგჯერ დაავადების მიზეზიც შეიძლება იყოს. არსებობს მთელი ციკლი პედიატრიისა, რომელსაც ჰქვია „სასკოლო მედიცინა.“ ვცდილობთ საქართველოში დავნერგოთ ჯანსაღი სკოლების პროგრამა. სკოლა ჰიგიენური თვალსაზრისით უნდა იყოს კარგი, არ უნდა იყოს ბულინგი, ​არ უნდა იყოს მასწავლებლის მხრიდან შეურაცხყოფა. აუცილებელია სკოლაში ცხოვრების ჯანსაღი წესის სწავლება. ეს არამხოლოდ მოზარდებისთვისაა კარგი. მოზარდი როდესაც გაიგებს, რომ თამბაქო ცუდია, ის მამას აჩერებს. ეუბნება: „მამა, რატომ ეწევი? გინდა ავად იყო და ჩვენ მარტო დაგვტოვო?“ ნებისმიერმა მამაკაცმა, რომელიც გაიგებს შვილისგან ამ სიტყვებს, უარი უნდა თქვას თამბაქოს მოწევაზე. მნიშვნელოვანია განვითარების ხელშეწყობა. დღეში ხუთი წუთი მაინც ბავშვთან ერთად მშობელმა წიგნი უნდა გადაშალოს, მოუსმინოს, მოუყვეს, მამამაც და დედამაც, მთავარია, ვინ როგორ არის დაკავებული.“

​ყარამან ფაღავა ბავშვთა ასაკისთვის დამახასიათებელ დაავადებებზე საუბრობს:

„რაც შეეხება დაავადებებს, ზოგიერთი დაავადება ბავშვთა ასაკისთვის სპეციფიკურია. ნულიდან სამ წლამდე არის ახალშობილთა პათოლოგიები, თანდაყოლილი ანომალიები, მშობიარობასთან დაკავშირებული დაავადებები. ეს შეიძლება იყოს ინფექციები, მძიმე მშობიარობის შემდგომ ასფიქსიის შედეგები, ე.წ. ცერებრული დამბლა, უეცარი სიკვდილის სინდრომი. მე აღარ ვლაპარაკობ იმ ხშირ დაავადებებზე, როგორებიც არის მწვავე რესპირატორული სინდრომი და ბრონქიტი და ა.შ. ახლა ზამთარია და სავსეა მსგავსი დაავადებები. ესენია ბავშვთა ასაკის ძირითადი დაავადებები.“

„დაავადებების პრევენციის ერთ-ერთი საუკეთესო საშუალება გახლავთ ბუნებრივი კვება. ​ბუნებრივი კვება დიდებული რამ არის. თუ ბავშვი ბუნებრივ კვებაზეა, ის 6 თვე დაცულია ინექციებისგან. ამ პერიოდის დაავადებებში მნიშვნელოვანია ნაყოფის ალკოჰოლური ინტოქსიკაციის შედეგები. მეძუძურმა დედამ არ უნდა დალიოს. ჩასახვის პერიოდშიც არც დედამ, არც მამამ ალკოჰოლი არ უნდა მიიღოს. ამან შეიძლება იმოქმედოს ნაყოფზე და ხომ წარმოგიდგენიათ, ეს როგორი უბედურებაა,“ - აღნიშნავს ყარამან ფაღავა.

​წყარო

„ბავშვი რომ ხშირად ავადმყოფობს, ძალიან ხშირად დედაა დამნაშავე“ - ყარამან ფაღავა
,„ნამეტან სტერილურ გარემოს ვუქმნით ჩვენ ჩვენს შვილებს - არა გაკაჟება, არა ზედმეტი სიბინძურე, არა ცხოველი, ეს სტერილური გარემო იწვევს ალერგოზების, ავტოიმუნური დაავადებების განვითარებას...“ - აღნიშნულის...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ ხარ 50+ ასაკის და ხარ მწეველი“ - ფილტვის კიბოს რისკებზე დავით გიორგაძე გვესაუბრება

„თუ ხარ 50+ ასაკის და ხარ მწეველი“ - ფილტვის კიბოს რისკებზე დავით გიორგაძე გვესაუბრება

„როდესაც ექიმთან მიდის პაციენტი, 50+ ასაკის და ამბობს, რომ დიდი ხნის სტაჟი აქვს თამბაქოს წევის ან მუშაობს მავნე პირობებში და ასახელებს გარკვეულ სიმპტომს, უპირველესად უნდა გამორიცხო სიმსივნე და მხოლოდ შემდეგ იფიქრო ფილტვის სხვა დაავადებებზე“ ​დავით გიორგაძე - თორაკალური ქირურგი, ონკოლოგი, მედიცინის დოქტორი, „ნიუ ჰოსპიტალსის“ თორაკალური ქირურგიული სამსახურის უფროსი და ონკოლოგიური კონსილიუმის ჯგუფის ხელმძღვანელი ​ფილტვის კიბოს ირგვლივ MOMSEDU.GE-ს მკითხველს ესაუბრება:

„ფილტვის კიბო სიმსივნეებს შორის ყველაზე მაღალი სიკვდილიანობით ხასიათდება. ვერაგ დაავადებას, გამორჩეული, მხოლოდ მისთვის დამახასიათებელი გამოხატულებები არ აქვს და იმ სიმპტომებით ვლინდება, რომლებიც ფილტვის ანთებით, ავტოიმუნურ ან ტუბერკულოზურ პროცესებსაც შეიძლება ახლდეს თან. ჩვენებები შესაძლოა მოიცავდეს: ხველას, სისხლიან ნახველს, სუნთქვის უკმარისობას, ტკივილს გულმკერდის არეში, ხმის ჩახლეჩას, წონის უეცარ კლებას, ძვლებისა და თავის ტკივილს.“

ზოგადი კლინიკური მანიფესტაციის გამო, ხშირად სხვა დაავადებების დიაგნოზით მკურნალობენ. შედეგად, ფილტვის კიბოს გამოვლენა პაციენტთა 60%-70% -ში არა ადრეულ სტადიაზე, არამედ მაშინ ხდება, როდესაც დაავადება უკვე შორსაა წასული. არადა დროულ დიაგნოსტირებასა და პროფესიონალთა გუნდთან მოხვედრას სასიცოცხლო მნიშვნელობა აქვს.

- ვინ შედის მაღალ რისკჯგუფში და რატომ არის აუცილებელი დაბალდოზიანი CT სკრინინგი?

დავით გიორგაძე: „მწეველი ადამიანები ფილტვის კიბოს განვითარების ყველაზე დიდი რისკის ქვეშ არიან, ასევე გასათვალისწინებელია „მავნე პროფესიები“ - მაგალითად: მღებავი, ზეინკალი, შახტებსა და საბადოებზე მომუშავე ადამიანები უნდა იყვნენ განსაკუთრებული ყურადღებით.

სკრინინგი ეს არის დაავადების გამოვლინება ადამიანების იმ პოპულაციაში, რომელთაც არავითარი განსაკუთრებული კლინიკური ჩივილი არა აქვთ და გამოკვლევაზე მიდიან თავის დაზღვევისა და ჯანმრთელობის გადამოწმების მიზნით, რაც ძალიან მნიშვნელოვანია დაავადების დროულად აღმოჩენისა და ეფექტური მკურნალობისთვის. „ნიუ ჰოსპიტალსს“ აქვს ფილტვის ​კიბოს სკრინინგის პროგრამა და მოიცავს 45-დან 70 წლამდე პაციენტებს, რომლებიც მწეველები არიან ან აქვთ პროფესიული რისკფაქტორები. მათ შეუძლიათ ფასდაკლებით ჩაიტარონ გულმკერდის კომპიუტერული ტომოგრაფია, სკრინინგული გადაღება დაბალდოზიანი კომპიუტერული ტომოგრაფიით ხდება, ნაკლები რადიოლოგიური დატვირთვით.“

იმ შემთხვევებში, როდესაც არსებობს ფილტვის კიბოს დიაგნოზის დადგენის საფუძველი, ტარდება სხვადასხვა ტესტი, რომელთა საშუალებითაც კიბოს უჯრედებზე დაკვირვება და მათი მდგომარეობის შესწავლა ხდება: რადიოლოგიური კვლევები, ნახველის ციტოლოგია, ბიოფსია (ქსოვილის ნიმუშის აღება). ფილტვის კიბოს დიაგნოსტირებისა და მისი სტადიის შესწავლის შემდეგ, ექიმმა უნდა შეიმუშაოს მკურნალობის ყველაზე შესაფერისი და ეფექტური საშუალება.

- როგორია ფილტვის კიბოს მკურნალობის გზები?

დავით გიორგაძე: „მკურნალობის სამი ძირითადი მეთოდია: ქირურგიული, სხივური თერაპია და მედიკამენტური. მედიკამენტურში შედის ქიმიოთერაპია და იმუნოთერაპია, რომელიც პაციენტებს ჩვენებებისა და სტადიის მიხედვით უტარდებათ. ადრეულ სტადიაში ქირურგიულ მკურნალობას მივმართავთ, ხოლო როდესაც დაავადება უკვე მესამე სტადიაშია, ძირითადად, მედიკამენტურ მკურნალობაზე გადავდივართ. არიან პაციენტები, რომელთაც შეიძლება სამივე მეთოდით მკურნალობა დასჭირდეთ. ბოლო პერიოდში, მკურნალობის ახალ მეთოდებს - იმუნოთერაპიასა და ტარგეტულ თერაპიას მივმართავთ, რომელთაც საკმაოდ კარგი შედეგები აქვთ, როდესაც ის წინასწარ ჩატარებული სხვადასხვა მუტაციისა და დიაგნოსტიკური მარკერის შეფასების შედეგადაა განპირობებული.“

- როგორ შეგვიძლია ფილტვის კიბოს პრევენცია?

დავით გიორგაძე: „ფილტვის კიბოს პრევენციის საუკეთესო გზა თამბაქოს მოხმარებისგან თავის შეკავებაა, ასევე მნიშვნელოვანია ჯანსაღი კვება და სუფთა გარემო. „მავნე პროფესიების“ რისკჯგუფებისთვის კი თავდაცვის საშუალებების გამოყენებაა (მაგ: აირწინაღის) აუცილებელი.

მოგეხსენებათ, ნოემბერი ფილტვის კიბოს ცნობადობის ამაღლების თვეა, რომლის ფარგლებშიც, დავით გიორგაძეს „ნიუ ჰოსპიტალსში" ექნება უფასო კონსულტაცია 19 ნოემბერს.

R. 

წაიკითხეთ სრულად