Baby Bag

„ჩვენ ყოველთვის ვაბრალებთ, რომ ეს არის ხასიათი. ეს არ არის ხასიათი, ბავშვი მოდელად იღებს მშობელს,“ - მაია ნანიტაშვილი

„ჩვენ  ყოველთვის ვაბრალებთ, რომ ეს არის ხასიათი.  ეს არ არის ხასიათი, ბავშვი მოდელად იღებს მშობელს,“ - მაია ნანიტაშვილი

ბავშვთა ფსიქოლოგმა მაია ნანიტაშვილმა ბავშვებში აგრესიის მიზეზებსა და მშობლების მიერ გამოყენებულ აღზრდის მეთოდებზე ისაუბრა. მისი თქმით, როდესაც ბავშვის აგრესიული ქცევა მის ხასიათს ბრალდება, ეს არასწორია:

„ჩვენ არ ვიბადებით ხასიათით. ეს არის გენეტიკა, რისი პროვოცირებაც ხდება გარემოდან. ჩვენ ყოველთვის ვაბრალებთ, რომ ეს არის ხასიათი, რაც მარტივი გამოსავალია. ეს არ არის ხასიათი. ეს არის, როდესაც ბავშვი იდენტიფიკაციას გადის მშობელთან, ემსგავსება მას. დედა აბრალებს, რომ მამას ჰგავს, მამა ამბობს, რომ დედას ჰგავს. ბავშვი იმ გარემოში იზრდება, სადაც მსგავსება ხდება. ​ის მოდელად იღებს მშობელს. დავუშვათ, რომ ლეკვი გავზარდოთ სხვა ცხოველებთან. ის ​აუცილებლად იქნება ქცევის გადამღები. ასე ვართ ჩვენც, ადამიანები, ვიღებთ ქცევას. ჩვენ ამას ვარქმევთ შემდეგ ხასიათს უბრალოდ. ეს არის ქცევის მოდელი, რომელსაც ჩვენ ვირგებთ.“

მაია ნანიტაშვილის თქმით, მშობელმა ბავშვთან ურთიერთობისას ყოველთვის უნდა გაითვალისწინოს მისი ასაკი:

„დიდი მნიშვნელობა აქვს ასაკს. ოთხი წლის ასაკი არის ჯიუტობის ხანა.​ ბუნებრივია, ეს ასეც უნდა იყოს. ამ დროს ბავშვი თითქოს გამოხატავს აგრესიას, მაგრამ ეს აგრესია არ არის. ის ამბობს: „მინდა, მე უნდა გავაკეთო.“ ჩვენ ამას აგრესიას ვერ დავარქმევთ. მშობლებს ერთადერთი რჩევა მინდა მივცე, რომ გაუმარტივდეთ ცხოვრება და ურთიერთობა ბავშვებთან. მოიძიონ მარტივი ინფორმაციები, განვითარების ​რა საფეხურზეა მათი შვილი და ამ საფეხურზე რა ქცევა ვლინდება. ზოგჯერ მშობელი ნორმად არ თვლის იმას, რაც ნორმაა. გადაჭარბებული მოლოდინების ქონა არის ძალადობა. ძალიან ხშირია, როდესაც დედამ ცეკვას დაანება თავი და შვილს აიძულებს, რომ იცეკვოს. ამ დროს არ უნდა ბავშვს ცეკვა. პრობლემა ის არის, რომ ფიზიკური ძალადობა ჩანს, ხოლო ემოციური ძალადობა არ ჩანს.“

თუ ბავშვი აგრესიას გამოხატავს, პირველ რიგში, რაც მშობელმა უნდა გააკეთოს, ეს არის თვითონ იყოს დარწმუნებული იმაში, რასაც აკეთებს. ემოცია უნდა იყოს მყარი ბავშვთან მიმართებაში. მაგ. მე ვარ დაღლილი და ბავშვს ვეუბნები, რომ დღეს ვარ დაღლილი და ვერ გეთამაშები. თუ ბავშვი ამას არ ითვალისწინებს, უნდა ვუთხრათ მის ენაზე: „შენ ხომ ყოფილხარ დაღლილი.“ ამის შემდეგ ხდება ის, რომ მე ამ გადაწყვეტილებაში მყარი ვარ. ​მე ვიცი ნამდვილად, რომ ვერ შევძლებ მასთან თამაშს და არც ველოდები ისტერიკას. მერე მანიპულაციის სწავლა ხდება ბავშვებში,“ - აღნიშნულ თემებზე მაია ნანიტაშვილმა ტელეკომპანია GDS-ის გადაცემაში „შუადღე GDS“ ისაუბრა.

წყარო: ​შუადღე GDS

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„როდესაც ბავშვს აქვს სამართლიანობის განცდა, ის შენიშვნასაც მშვენივრად იღებს,“ - ნეიროფსიქო...
​​ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე მოზრდილი და გარდატეხის ასაკში მყოფი შვილების მშობლებს ურჩევს, რომ ბავშვთან ინტენსიური დიალოგი ჰქონდეთ, რასაც ის ბავშვებთან კომინუკაციის საუკეთესო გზად მიიჩნევს:„ერ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„​ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები“

„​ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები“

როგორ აისახება ბავშვის ფსიქიკასა და თვითშეფასებაზე დაცინვა, დაშინება, შევიწროვება?-  ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე.

- როგორ აიახება ბავშვის ფსიქიკაზე დაცინვა და რა ზიანი შეიძლება მიაყენოს სამომავლოდ ამ გამოცდილებამ?

- დაცინვამ, დაშინებამ, შევიწროვებამ, რასაც ყველა უკვე ბულინგს ვეძახით, შესაძლოა ძალიან სერიოზულად იმოქმედოს ბავშვის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე, ადამიანის კეთილდღეობაზე.

ჩვენ ყურადღება უნდა გამოვიჩინოთ არა მხოლოდ იმ ბავშვების მიმართ, რომლებსაც დასცინიან, ავიწროვებენ, აშინებენ, არამედ მჩაგვრელების მიმართაც, ვინაიდან დიდი რისკია იმისა, რომ მათი ანტისოციალური ქცევა, დროსთან ერთად, უფრო ინტენსიური გახდება, მოიმატებს აგრესიაც. ისინი, ჩაგრული ბავშვების მსგავსად, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით და შფოთვით. ასევე აღსანიშნავია, ბავშვები, რომლებიც დამკვირვებლების როლში არიან. არ აქვს მნიშვნელობა რომელ მხარეს იჭერენ, შფოთვის მიზეზი შესაძლოა შიში იყოს, მათაც არ დასცინონ, ან განცდა იმისა, რომ თანატოლის დახმარება უნდოდათ და ვერ მოახერხეს.

ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები. ეს ყველაფერი შეიძლება აისახოს არა მარტო დაბალ აკადემიურ მოსწრებაზე, არამედ მომავალში მეგობრებთან, პარტნიორებთან, სანდო და ჯანსაღი ურთიერთობის დამყარებაზე.

- როგორ აისახება თვითშეფასებაზე?

- თვითშეფასება დიდ გავლენას ახდენს ადამიანის კეთილდღეობაზე, ჯანსაღი ურთიერთობების ჩამოყალიბებაზე, ხოლო თვითშეფასების ჩამოყალიბებაზე უამრავი რამ ახდენს ზეგავლენას, მათ შორის ცხოვრების ისტორია, გამოცდილება, სოციალური გარემოებები და სხვების რეაქციები ჩვენზე. შესაბამისად, დაცინვა, დაშინება ცუდად აისახება მათ თვითშეფასებაზე. ბავშვს შეიძლება ეგონოს, რომ რადგან დასცინიან, რაღაც პრობლემა აქვს, ე.ი. არ არის საკმარისად კარგი.
მახსოვს, სკოლაში რამდენიმე ბავშვმა კომენტარი გამიკეთა სიმაღლესთან დაკავშირებით. ვერ ვიტყვი, რომ ინტენსიურად დამცინოდნენ ან მავიწროვებდნენ, ეს იყო რამდენიმე უწყინარი ხუმრობა ჩემს სიმაღლეზე, თუმცა აღარ მინდოდა სკოლაში სიარული, მეგობრების ნახვა, ვიგონებდი მიზეზებს, ოღონდ სახლიდან არ გავსულიყავი. როდესაც გარეთ მიწევდა გასვლა, მეწყებოდა შფოთვა, იმის გამო, რომ ვინმე კიდევ დამცინებდა. ბავშვები ძალიან მგრძნობიარეები არიან, ერთმა სიტყვამაც შეიძლება იმოქმედოს მათ თვითშეფასებაზე და ქცევაზე.
- რა რეკომენდაციას მისცემდით მშობლებს?
- როდესაც მშობელი, მასწავლებელი ან უბრალოდ მზრუნველი პირი შენიშნავს, რომ ბავშვი დაძაბული, შეშინებული, გაღიზიანებულია, თავს არიდებს გარეთ გასვლას ან ისეთ აქტივობებში ჩართვას, რაც ადრე სიამოვნებდა, იწყებს სხვების დაცინვას ან შეშინებას, უნდა დავიწყოთ მიზეზების გარკვევა.
არ უნდა მივცეთ პირდაპირი მითითებები და რჩევები. საუბრის დროს ბავშვს უნდა შევუქმნათ მშვიდი და უსაფრთხო გარემო, უნდა გავგრძნობინოთ, რომ მას არ განვსჯით. ბავშვებს ხშირად უჭირთ მათთვის მტკივნეულ თემაზე საუბარი, ამიტომ მოთმინება გვმართებს! როდესაც ის დაიწყებს ისტორიის მოყოლას, არასდროს არ შევაწყვეტინოთ, მოუსმინეთ ბოლომდე და ეცადე ყველაფერი გაიგოთ სიტუაციაზე. მიზეზების გარკვევის შემდეგ უნდა განისაზღვროს დამცავი სტრატეგიები, რაც მომავალში დაეხმაარება ბავშვს.
საჭიროა მშობლების და მასწავლებლების ჩართულობა. კონფლიქტის მოგვარების სტრატეგიები არის აუცილებელი უნარ-ჩვევები, რომლებიც ადრეული ასაკიდანვე უნდა ისწავლებოდეს, როგორც ოჯახში, ასევე სკოლაში. ბავშვებმა უნდა ისწავლონ ნებისმიერი საკითხის ჯანსაღად გადაწყვეტა, უნდა იცოდნენ საკუთარი უფლებები, ჰქონდეთ სხვის მიმართ თანაგრძნობის გამოხატვის უნარი. როგორც ყოველთვის, ახლაც ვიტყვი, რომ საუკეთესო სწავლების მეთოდი მაგალითის მიცემაა და ამ შემთხვევაში, მშობელმა ბავშვს უნდა მისცეს პოზიტიური მაგალითი.
მშობლებს, ბაღს, სკოლას ძალიან დიდი როლი აქვს. ერთობლივი და დროული ჩართულობით, ფსიქოლოგის რეკომენდაციების გათვალისწინებით, შეგვიძლია ბავშვებს შევუქმნათ ჯანსაღი გარემო, რათა მჩაგვრელი არ დარჩეს მჩაგვრელად და მსხვერპლი მსხვერპლად ცხოვრების ბოლომდე.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად