Baby Bag

9 რჩევა ბავშვის სიჯიუტის თავიდან ასაცილებლად

9 რჩევა ბავშვის სიჯიუტის თავიდან ასაცილებლად

ბავშვების მიუღებელ და ნაკლებად მოსაწონ ქცევას ბევრი მიზეზი აქვს, თუმცა მათ შორის ყველაზე მნიშვნელოვანი მოწყენილობაა. პატარები აცნობიერებენ, რომ ისინი მსგავსი ქცევებით დასახული მიზნის მიღწევას ახერხებენ. ხშირად ბავშვის მიუღებელი ქცევის მიღმა ძალაუფლების მოპოვების ფარული სურვილიც დგას. ჩვენს სტატიაში 9 სასარგებლო რეკომენდაციას შემოგთავაზებთ, რომელთა დახმარებით​ ბავშვის სიჯიუტისა და ნეგატიური ქცევისადმი მიდრეკილების პრევენციას შეძლებთ.

1. ბავშვს რთულ ვითარებაში სიმშვიდის შენარჩუნება ასწავლეთ

ბავშვები მშობლების ქცევების გამეორებისკენ საოცარ მიდრეკილებას ავლენენ. თქვენს შვილს საკუთარი ქცევებით უნდა აჩვენოთ, თუ რამდენად მნიშვნელოვანია ნებისმიერ ვითარებაში სიმშვიდისა და წონასწორობის შენარჩუნება. თუ ბავშვი ისტერიკას აწყობს, იმიც ნაცვლად, რომ მას უყვიროთ, მშვიდად ესაუბრეთ. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ბავშვი ჩათვლის, რომ მსგავს ვითარებაში ყვირილი ნორმალური მოვლენაა.

2. ბავშვს ყოველთვის შესთავაზეთ არჩევანი

ბავშვისთვის არჩევანის შეთავაზება მას ილუზიას უქმნის, რომ ყველაფერს თავად აკონტროლებს. ​თუ ბავშვმა სათამაშოები უნდა დაალაგოს, ამასთან კბილებიც გასახეხი აქვს, ჰკითხეთ მას, რის გაკეთებას ისურვებდა თავდაპირველად.

3. ყოველთვის თან ატარეთ მსუბუქი ხემსი

ბავშვის ცუდი ქცევის მიზეზი ხშირად შიმშილია. თუ ბავშვთან ერთად გარეთ გადიხართ, მსუბუქი ხემსი ჩანთით წაიღეთ. თუ ბავშვს მოშივდება, მას გემრიელ ხემსს შესთავაზებთ, რაც თქვენს შვილს განწყობას მარტივად გამოუკეთებს.

4. ბავშვს მისი ქცევის შესაძლო ნეგატიურ შედეგებზე წინასწარ გაესაუბრეთ

როდესაც ბავშვი გეკითხებათ, რატომ უნდა დაგიჯეროთ, როდესაც გარკვეული ქმედებისკენ მოუწოდებთ, არასდროს უპასუხოთ: „რომ გეუბნები, გააკეთე!“ ყოველთვის აუხსენით ბავშვს, რატომ არის მიუღებელი მისი კონკრეტული ქცევა. თქვენს შვილს მისი ქმედებების შესაძლო შედეგებზე ესაუბრეთ, რათა მან მომავალში დაუფიქრებელი ნაბიჯების გადადგმისგან თავი შეიკავოს.

5. წერილობით ჩამოაყალიბეთ დღის განრიგი. დააჯილდოვეთ ბავშვი, როდესაც თქვენს თხოვნას შეასრულებს

ბავშვს საინტერესო და მრავალფეროვანი რუტინის ჩამოყალიბებაში დაეხმარეთ. ეცადეთ, ნაკლები დრო გაატაროს ეკრანთან, რეგულარულად გაიხეხოს კბილები. ბავშვს უთხარით, რომ თუ ის რუტინას ერთი თვის განმავლობაში უერთგულებს, თქვენგან ჯილდოს აუცილებლად მიიღებს.

6. მიუღებელ ქცევას თქვენგან ლოგიკური და ადეკვატური პასუხი უნდა მოჰყვეს

თუ ბავშვი ბოსტნეულს არ მიირთმევს, მას დესერტი არ მიართვათ. თუ ბავშვი უარს ამბობს სათამაშოების ალაგებაზე, დღის განმავლობაში ამ სათამაშოებით თამაშის უფლება არ მისცეთ. ​დასჯა არასდროს უნდა იყოს არალოგიკური. თუ ბავშვი საკვების მირთმევაზე უარს ამბობს, მას ეზო არ უნდა დაალაგებინოთ.

7. ბავშვის ყურადღება სხვა რამეზე გადაიტანეთ

ამერიკის პედიატრთა აკადემიის დასკვნით, ბავშვები ზოგჯერ ცუდად მხოლოდ იმის გამო იქცევიან, რომ მოწყენილები არიან და არ იციან, რა გააკეთონ. ასეთ დროს ბავშვს გასართობი უნდა გამოუნახოთ. მისი ყურადღება რაიმე სასიამოვნოზე გადაიტანეთ.

8. ბავშვს აუცილებლად ჰკითხეთ აზრი კონკრეტული პრობლემის მოგვარების გზების შესახებ

თუ ბავშვს რაიმე პრობლემა აქვს, მასთან ერთად განიხილეთ სირთულეებთან გამკლავების გზები. თქვენს შვილს აუცილებლად ჰკითხეთ აზრი პრობლემის მოგვარების გზების შესახებ. თუ ბავშვს თქვენს კითხვებზე პასუხი არ აქვს, მას ამ პასუხის პოვნაში დაეხმარეთ. მნიშვნელოვანია, ბავშვმა იგრძნოს, რომ მას თავად შეუძლია საკუთარი პრობლემების მოგვარება.

9. ბავშვის ემოციური მდგომარეობა სწორად შეაფასეთ და მისი დახმარება სცადეთ

ნაცვლად იმისა, რომ ბავშვი მიუღებელ, ცუდ საქციელში დაადანაშაულოთ, ​მისი ემოციური მდგომარეობის გაანალიზება სცადეთ. თუ ბავშვს წვიმიან ამინდში გარეთ გასვლა უნდა, უთხარით, რომ მისი სურვილი თქვენთვის გასაგებია, თუმცა ამინდი ხელს გიშლით გარეთ გასვლაში. ბავშვს დაპირდით, რომ მოგვიანებით გარეთ აუცილებლად გაიყვანთ.

მომზადებულია ​brightside.me -ს მიხედვით

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, „ფასდაკლებები დედებისთვის“ (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „ფასდაკლებები დედებისთვის“)

დაუმორჩილებელი და ჯიუტი ბავშვები ცხოვრებაში წარმატებას მარტივად აღწევენ
​ჯიუტი ბავშვის მშობლობა ძალიან რთულია. ხშირად უფროსები ვერ იგებენ, რატომ იქცევა ბავშვი ყოველთვის მათი სურვილის საწინააღმდეგოდ, ისინი იწყებენ ფიქრს, რომ ცუდი მშობლები არიან. მიუხედავად ამისა, აღმოჩნდა,...

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან, ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა'' - როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი?

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან, ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა'' - როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი?

როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი? - აღნიშნულ თემაზე საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი მარი მალაზონია“ ბავშვთა და მოზრდილთა ფსიქიატრმა თამარ-ტატა ბაზღაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი ხშირად გვხვდება საზოგადოებაში. ზოგ შემთხვევაში სიდრომი მიმდინარეობს უპირატესად ყურადღების დარღვევით, ზოგ შემთხვევაში ჰიპერაქტიურობით და არის კომბინირებული ვარიანტი, როდესაც ორივე პრობლემა ერთნაირად ვლინდება:

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან. ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა. ამ სირთულის გამო დიაგნოზი ძირითადად არ ისმევა 6 წლამდე. როგორც წესი, მიმდინარეობს დაკვირვება, რა დოზით ვლინდება ჰიპერაქტიურობა, რამდენად ახლავს ყურადღების პრობლემები და რამდენხანს გაჰყვება ბავშვს ჰიპერაქტიურობა. თუ ბავშვი უბრალოდ ცელქი და მოუსვენარია, თუმცა არ აქვს ყურადღების, დასწავლის პრობლემა, უსმენს, ითვისებს - არ არის საგანგაშო. უფრო საყურადღებოა, როდესაც ბავშვი არ გვისმენს, არ ითვისებს ასაკის შესაბამის უნარებს და ფიქსირდება ზღვარგადასული ჰიპერაქტიურობა.

იდეალურ შემთხვევაში ბავშვთან მულტიგუნდური მიდგომა გამოიყენება და მუშაობს რამდენიმე სპეციალისტი. ვიწყებთ ფსიქოედუკაციით, ანუ იგივე ფსიქოგანათლებთ, რის დროსაც მშობელს ვაწვდით ინფორმაციას, თუ რას გულისხმობს ეს სინდრომი, რა სიმპტომები შეიძლება ახლდეს, რა სირთულეებს იწვევს ეს სიმპტომები, როგორი მიდგომები შეიძლება გამოიყენოს მშობელმა და ა.შ. იდეალურ შემთხვევაში სკოლა აუცილებლად ჩართული უნდა იყოს, რაც საქართველოში ცოტა რთული საკითხია, თუმცა ნელ-ნელა მაინც არის გარკვეული მზაობა სკოლის მხრიდან, რომ მიიღონ გარკვეული რეკომენდაციები და უკეთ ააწყონ ურთიერთობა ჰიპერაქტიურ ბავშვთან.''

,,აღვნიშნავ ასევე იმას, რომ  თავის ტვინში გარკვეული ცვლილებები აისახება და კომპიუტერულ ტომოგრაფიაზე ჩანს ეს. აქ შეიძლება იყოს გარკვეული უბნების შემცირება, რომელიც პასუხისმგებელია ყურადღების კონცენტრაციაზე, ემოციის და ქცევის მართვაზე. ასევე არის პრეფრონტალური უბნების და მათ სისხლით მომარაგების დეფიციტი, რომელიც პასუხისმგებელია წახალისება-დასჯის მეთოდების ეფექტურობაზე. თუმცა საქართველოში კვლევის ამ ტიპის მეთოდებს ჯერ არ ვიყენებთ, არ არის ფართოდ გავრცელებული. საკმაოდ ძვირადღირებული მეთოდებია და იშვიათად მივმართავთ დიაგნოსტიკის პროცესში,'' - დასძინა თამარ-ტატა ბაზღაძემ. 

ბავშვთა და მოზრდილთა ფსიქიატრმა მართვის მეთოდებთან დაკავშირებითაც ისაუბრა:

,,რაც შეეხება მართვის მეთოდებს, პირველივე რასაც ვეუბნებით მშობლებს არის ის, რომ ჩვენ არ გვაქვს ჯადოსნური აბი, რომელსაც ბავშვს მივცემთ და ის გახდება მშვიდი, დამჯერი და ბეჯითი. პრობლემა არის კომპლექსური და მას სჭირდება ოჯახის სრული ჩართულობა, რისთვისაც ისინი მზად უნდა იყვნენ. ფსიქოედუკაციის შემდეგ, ვთავაზობთ გარკვეულ ჩარევებს, როგორიცაა ქცევითი ტექნიკების გამოყენება და რჩევები, როგორ უნდა მართონ ჰიპერაქტიური ბავშვის ქცევა. ქცევით თერაპიას ატარებს სპეციალისტი, თუმცა მშობელი ჩართულია და ითვალისწინებს რეკომენდაციებს. თუ ქცევის მართვის მოდელი არ შეიცვალა ოჯახის ფარგლებში, მხოლოდ სპეციალისტი ამას ვერ მოაგვარებს.

მნიშვნელოვანია ჩარევის დროულად დაწყება, რადგან პრობლემასთან გამკლავება უფრო რთულია დიდ ასაკში. ყველაზე ხშირად რასაც ვხვდებით არის ოპოზიციურ-გამომწვევი ქცევითი აშლილობა, რომელიც ძალიან ხშირად ახლავს ჰიპერაქტიურობას. ბავშვი არის დაუმორჩილებელი, ნეგატიურად განწყობილი, მუდმივად წინააღმდეგობაშია, ყველანაირ ინსტრუქციას ცუდად იღებს, ჯიუტობს, მიუხედავად იმისა, უნდა თუ არა ეს, მაინც აკეთებს. ასეთი ქცევა ვლინდება იმ შემთხვევაში, როცა ბავშვი მუდმივად შენიშვნებს იღებს და ესმის გარშემომყოფებისგან თუ როგორი ცუდია, ცუდად იქცევა, მოუწესრიგებელია და ა.შ. ამიტომ ვითარდება ოპოზიციურ-გამომწვევი ქცევითი აშლილობა, რომელთან მუშაობაც მეტ პრობლემას ქმნის დიდ ასაკში, ვიდრე 4 წლის ასაკში რომ დაგვეწყო ჰიპერაქტიურობაზე მუშაობა. ასევე, შესაძლებელია სხვა პრობლემების თანდართვა, რომელსაც უფრო მეტი ზიანი მოაქვს, ვიდრე თვითონ ჰიპერაქტიურობას. მაგალითად, შფოთვითი რეგისტრის აშლილობა. შფოთვა ვლინდება გადაჭარბებული მოუსვენრობით, ნერვიულობით (როდესაც მშობელს შორდება ან სკოლაში დაფასთან გამოსვლის დროს), ნებისმიერი მოვლენა იწვევს შფოთვის განვითარებას. მოზარდობის პერიოდში, მოსალოდნელია ბიპოლარული აშლილობა, კიდევ უფრო იმატებს ამ დროს აქტივობა და შესაძლოა, ბავშვის ქცევა უკონტროლო გახდეს ან განვითარდეს დეპრესია,'' - აღნიშნა თამარ-ტატა ბაზღაძემ.

წყარო: ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

წაიკითხეთ სრულად