Baby Bag

„სამ წლამდე ბავშვს არ ესმის აკრძალვა, პირიქით, ამ დროს ნეგატივიზმი აქვს და უკუღმა აკეთებს ყველაფერს,“ - მარინა კაჭარავა

ფსიქოლოგმა მარინა კაჭარავამ ბავშვის აღზრდის ეფექტიანი მეთოდებისა და მიდგომების შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, სამ წლამდე ასაკის ბავშვს აკრძალვა არ ესმის:

„სამ წლამდე ბავშვს არ ესმის აკრძალვა, პირიქით, ამ დროს ნეგატივიზმი აქვს და უკუღმა აკეთებს ყველაფერს. ჩვენს არაცნობიერს „არ“ არ ესმის. „არ“ ესმის უკუღმა. ეს პირდაპირ ეგზავნება ადამიანს, მის არაცნობიერს, რომ ეს გააკეთოს. ბავშვს უნდა ველაპარაკოთ პოზიტიური წინადადებებით. როდესაც ბავშვი, ჩვენი აზრით, უწესოდ იქცევა, მას მივაქციოთ ყურადღება. მისი ქცევა იმ მომენტში დავაიგნოროთ,​ გადავრთოთ რამე სხვა ქცევაზე. სანამ ბავშვს აქვს უნარი, რომ გაიგოს, მანამდე მასთან შესვლა პოლემიკაში ძალიან წამგებიანია. არაფერი არ ესმის, შენც გაღიზიანდები, ისიც გაღიზიანდება. ბავშვი შეიძლება ჩავარდეს ისტერიკაში. როგორ გავუმკლავდეთ მას? ქცევის იგნორით და დაბალი ხმით.“

მარინა კაჭარავამ აღნიშნა, რომ ბავშვს ყვირილის დროს არაფერი ესმის , რადგან ძალიან დასტრესილია:

„ბავშვს ძალიან ძაბავს, როდესაც დაბალ ხმაზე ელაპაკარები, თუ მოლოდინი აქვს სხვა. მან იცის, რომ ცუდად მოიქცა. ყვირილის დროს ბავშვი ისე ისტრესება, რომ არაფერი არ ესმის. როდესაც ბავშვს მიუახლოვდები, თვალი თვალთან უნდა გქონდეს. ზემოდან, ვერტიკალზე ურთიერთობა არ შეიძლება. ან ჩვენც იატაკზე უნდა დავსხდეთ, ან ავწიოთ ბავშვი. თვალის კონტაქტს აქვს ძალიან დიდი მნიშვნელობა. ​რაც უფრო დაუწევ ხმას და მშვიდად დაელაპარაკები, მით უფრო თავის მნიშვნელოვნებას გრძნობს. ფიქრობს: „მე პატივს მცემენ, მესაუბრებიან.“ თუ ყურში ვეტყვი რაღაცას, ფიქრობს: „მე საიდუმლოს მანდობენ.“ ეს ძალიან მოსწონთ ბავშვებს.“

მარინა კაჭარავას თქმით, გარკვეულ შემთხვევებში ბავშვთან პოლემიკაში შესვლა რეკომენდებული არ არის:

„შეიძლება ზამთარია, ბავშვმა მოინდომა მაისურით და ტრუსებით ეზოში ჩასვლა. აქ თუ პოლემიკაში შეჰყვები: „გაცივდები, არ გაცივდები,“ აუცილებლად ბეჭზე დაგდებს, მოგიშლის ნერვებს, ​შეიძლება უყვირო ან რაღაც მსგავსი. არა, არ განიხილავ ამას. პირდაპირ ეუბნები: „ეზოში ჩასვლა თუ გინდა, ამას ჩაიცვამ თუ ამას?“ ორივე მე უნდა მაწყობდეს. არ განვიხილავ მის იმ მდგომარეობაში ჩასვლას. როდესღაც მას ეს მობეზრდება. თუ უნდა ეზოში ჩასვლა, კმაყოფილი დარჩება, რომ არჩევანის საშუალება მიეცა.“

„ეს მშობლის დიდი ტრაგედიაა. ადამიანი, რომელიც ხელს აწევს უსუსურზე, თავისზე ბევრად პატარაზე, ბევრად სუსტზე, ე.ი. რა დღეშია მისი ფსიქიკა. ძალიან ბევრ მშობელს მერე დანაშაულის განცდა აქვს. ამით არავინ ტრაბახობს: „რა კარგია, ვცემე.“ პირიქით, მერე განიცდის, შეიძლება იტიროს კიდეც. ამით არაფერი აღარ სწორდება. მე მას დავასწავლე აგრესიული პასუხი. დღეს სამყაროში ამდენი აგრესიაა ისედაც. სახლში ლაღად გაზრდილი ადამიანი ბევრად უფრო ადვილად უმკლავდება გარე პრობლემებს, ვიდრე ის, ვისაც ჩაგრავენ. ​იარლიყი არაფრით არ შეიძლება. რასაც ვაბრალებთ, იმას შეგვისრულებს მერე ბავშვი,“ - აღნიშნულ საკითხებზე მარინა კაჭარავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“ - ის გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დილა მშვიდობისა საქართველო“

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, „ფასდაკლებები დედებისთვის“ (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „ფასდაკლებები დედებისთვის“)

„რაც უფრო ენდობი ბავშვს, მით უფრო უკეთესად იქცევა ბავშვი,“ - ფსიქოლოგი ნინო კანდელაკი
​​ფსიქოლოგი ნინო კანდელაკი ბავშვის აღზრდის უმთავრეს პრინციპებზე საუბრობს. ის აღნიშნავს, რომ ბავშვისთვის პატიოსნების და სამართლიანობის მაგალითი არის მშობელი:„ბავშვს პატიოსნებისა და სამართლიანობის...

შეიძლება დაინტერესდეთ

ძვირადღირებული საჩუქრების ინტენსიურად ჩუქების შემთხვევაში, არსებობს მუდმივ მოთხოვნილებაში გადაზრდის რისკი

ძვირადღირებული საჩუქრების ინტენსიურად ჩუქების შემთხვევაში, არსებობს მუდმივ მოთხოვნილებაში გადაზრდის რისკი

სკოლის დამთავრების ან გამოცდების ჩაბარების შემდეგ ძვირადღირებული ნივთების ჩუქებით, ვუკარგავთ თუ არა მოტივაციას შვილებს, თვითონ მიაღწიონ მიზანს, ხომ არ წარმოადგენს ეს დამოუკიდებლობის შეზღუდვას? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პრაქტიკოსი ქცევითი თერაპევტი, სუპერვაიზერი, ფსიქოლოგიის მაგისტრი, მაკო გაგნიძე.

- ხშირად, როდესაც შვილი ამთავრებს სკოლას, ან წარმატებით ასრულებს გამოცდებს, მშობლები ასაჩუქრებენ ძვირადღირებული ნივთებით (მაგალითად, მანქანა) რამდენად მიზანშეწონილია ეს მათთვის, ვუკარგავთ თუ არა მოტივაციას, თვითონ მიაღწიონ მიზანს?

- როგორ ფიქრობთ, რატომ ვჩუქნით ერთმანეთს საჩუქრებს? რას ვასწავლით ბავშვებს, როდესაც მათ სიურპრიზს ვუმზადებთ, ან ვაძლევთ შესაძლებლობას საჩუქარი გაუკეთონ ოჯახის წევრებს და მეგობრებს? აღნიშნულის გაცემა სოციალური ცხოვრების განუყოფელი ნაწილია, ამით გვინდა ვაჩვენოთ, რომ ადამიანი ჩვენთვის ძვირფასია, ვზრუნავთ მასზე და შეძლებისდაგვარად ვაძლევთ იმას, რაც მისთვის სასურველია, რაზეც ოცნებობს. ეს არის ის, რასაც საკუთარი სურვილით ვჩუქნით ადამიანებს, რათა გავახაროთ და ვასიამოვნოთ, ეს ნიშნავს ერთმანეთისთვის ბედნიერების, სიხარულის, აღფრთოვანების მინიჭებას, ყოველგვარი დამსახურების და პირობების გარეშე.
თავის მხრივ, რა თქმა უნდა, მისი ემოციური არსი ხშირად უფრო მნიშვნელოვანი და ღრმაა, ვიდრე მატერიალური. მშობლებსა და შვილებს შორის ფსიქოლოგია გარკვეულწილად პირობების და წესების არსებობას ითვალისწინებს, ასე ვთქვათ, ურთიერთშეთანხმებითი ფორმით, რომელთა შესრულების შემდეგ ბავშვი იღებს ჯილდოს. ეს გარკვეულწილად დაკავშირებულია მოტივაციასთან. არსებობს ორი სახის მოტივაცია: შინაგანი და გარეგანი. როცა მშობელი ბავშვს ეუბნება - „თუ გამოცდას ჩაბარებ, გიყიდი მანქანას“, ეს არის მოტივაციის ყველაზე გავრცელებული ფორმა, გარეგანი მოტივაცია, როცა ადამიანი ამა თუ იმ ქმედებას ასრულებს გარეგანი ზემოქმედების, ჯილდოს მიღების გამო. ასეთი მოტივაცია არის ხანმოკლე და არაეფექტური. წარმატების მიღწევა მხოლოდ ამით ვერ ხერხდება, ან თუ ხერხდება ხანმოკლე დროით. შინაგანი მოტივაციის საყრდენ ფაქტორებს წარმოადგენს: მოთხოვნილება, ინტერესი, შინაგანი განწყობა. წარმმართველი პროცესია ადამიანის შინაგანი მდგომარეობა.
სწორედ ამიტომ მშობლის მიზანი უნდა იყოს შინაგანი მოტივაციის ამაღლება, რაც არის ხანგრძლივ დროზე ორიენტირებული, მიზნობრივი, რითიც ადამიანი სწავლობს საკუთარი ინტერესებისა და სურვილების დაკმაყოფილებას.
ის, თუ რისი ჩუქება შეიძლება და რისი არა, ეს ერთმნიშვნელოვნად ინდივიდუალური საკითხია, მთავარია, რომ საჩუქარი იყოს საჩუქარი და არა მანიპულირების საშუალება, ვალის მოხდა ან რაღაცის კომპენსირება. ძვირადღირებული საჩუქრების ინტენსიურად ჩუქების შემთხვევაში, არსებობს მუდმივ მოთხოვნილებაში გადაზრდის რისკი.
- როგორ უნდა ვაჩუქოთ შვილს საჩუქარი, რომ მასზე დადებითად აისახოს და არა პირიქით, დამოუკიდებლობა დავუკარგოთ?
- ზოგადად საჩუქრის ჩუქების აქტი არის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი, ცხოვრების კმაყოფილებისა და კეთილდღეობის განცდის თვალსაზრისით. ადამიანები, რომლებიც ხშირად აკეთებენ საჩუქრებს, თავს უფრო ბედნიერებად გრძნობენ. რაც შეეხება შვილისთვის საჩუქრის სწორად შერჩევას, დღეს რთულია თანამედროვე მოზარდების გაოცება, თუმცა თუ დეტალურად შევისწავლით მის ხასიათს, ინტერესებს, ჰობის, მისთვის ისეთი ძვირფასი საჩუქრის შერჩევასაც შეძლებთ, რომელიც არ საჭიროებს მნიშვნელოვან მატერიალურ ხარჯებს. საჩუქარი შესაძლოა, არ იყოს მატერიალურად ძვირი, თუმცა, როგორც ზემოთ აღვნიშნე, ჰქონდეს დიდი ემოციური მნიშვნელობა. ასევე მნიშვნელოვნად მიიჩნევა, მას ჰქონდეს გარკვეულწილად სიმბოლური დატვირთვა და რა თქმა უნდა, შერჩეული იყოს საჭიროების, ასაკის გათვალისწინების მიხედვით.
- ზოგიერთ მშობელს სჩვევია ფრაზა - ჩემს ხარჯზე ცხოვრობ და რასაც გეტყვი, ისე უნდა გააკეთო. როგორ აისახება ეს მათ ფსიქიკაზე?

- ​რა თქმა უნდა, მსგავსი გამონათქვამი მშობლის მხრიდან, შვილის მიმართ ნამდვილად არასასიამოვნოა და არაკეთილგანწყობილ დამოკიდებულებას, უპატივცემულობას გამოხატავს. ხშირად მშობელი უკმაყოფილოა საკუთარი შვილით და სურს მისი ცხოვრების გზა თავად განკარგოს, რაც გაუმართლებელია. აღნიშნული ფაქტი წარმოადგენს მშობლის მიერ შვილის პიროვნებად არაღიარებას. 
რა ასაკისაც არ უნდა იყოს შვილი, შესაძლოა, მშობლის მხარდაჭერა მისთვის ცხოვრების გარკვეულ ეტეპებზე მნიშვნელოვანი გახდეს, როგორც ფსიქოლოგიური ასევე მატერიალური, თუმცა ეს არ ზღუდავს მის ინდივიდუალიზმს. შესაძლოა, მშობლის და შვილის მოსაზრებები და ხედვები ერთმანეთს არ ემთხვეოდეს, რაც სრულიად ნორმალურია. მატერიალური თუ ფსიქოლოგიური მხარდაჭერის სანაცვლოდ მშობლისგან მსგავსი მოთხოვნა ყოველგვარ საფუძველს მოკლებული და უსამართლოა, გარკვეულწილად შეიცავს ფსიქოლოგიური ძალადობის ელემენტებს, რაც შესაძლოა საფუძვლად დაედოს სხვადასხვა სახის ფსიქლოგიურ პრობლემებს.

მიეცით შვილებს შეცდომების დაშვების უფლება, დაე, თავად აგონ პასუხი საკუთარ შეცდომებზე და აიღონ პასუხისმგებლობა გადაწყვეტილებებზე, ამასთან, მშობელთან მეგობრული ურთიერთობა ეხმარება შვილს მომავალი ცხოვრების წარმართვაში. მას უნდა შეეძლოს ნებისმიერ დროს გაუზიაროს მშობელს საკუთარი წუხილი, გულისტკივილი და მისი მხრიდან მიიღოს არა სასჯელი და კრიტიკა, არამედ მხარდაჭერა და თანადგომა. მნიშვნელოვანია გარემო, სადაც არსებობს წესებიც, აკრძალვებიც, მაგრამ მშობლები უსმენენ შვილს, აქვთ მისი უპირობო სიყვარული და მიმღებლობა, ესაუბრებიან მას და აფასებენ, როგორც პიროვნებას.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად