Baby Bag

5 რამ, რაც ბავშვის ფსიქიკური ჯანმრთელობისთვის მნიშვნელოვანია

5 რამ, რაც ბავშვის ფსიქიკური ჯანმრთელობისთვის მნიშვნელოვანია

საყოველთაოდ ცნობილია, რომ ბავშვის ფიზიკური ჯანმრთელობისთვის აუცილებელია მას სახლი, საკვები და ტანისამოსი ჰქონდეს. გაცილებით რთულია იმის გარკვევა, თუ რა ახდენს ყველაზე დადებით ზეგავლენას ბავშვის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე. კლინიკური ფსიქოლოგებისა და მედიცინის ექსპერტთა უმრავლესობა თანხმდება, რომ ბავშვს ფსიქიკური ჯანმრთელობისა და ემოციური სტაბილურობისთვის 5 მნიშვნელოვანი რამ ესაჭიროება.

1. უსაფრთხო ოჯახური გარემო

პოზიტიური და უსაფრთხო ოჯახური ატმოსფერო ბავშვის ემოციურ სტაბილურობასა და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე დიდ ზეგავლენას ახდენს. მშობლების გარკვეული ნაწილი ვერ აცნობიერებს, რომ ​უსაფრთხო გარემო მხოლოდ ფიზიკური და ემოციური ძალადობისგან თავისუფალ გარემოს არ გულისხმობს (თუმცა ეს ორი ასპექტი ძალიან მნიშვნელოვანია). პოზიტიურ გარემოში ბავშვებს ასწავლიან, როგორ გაუმკლავდნენ პრობლემებს ჯანსაღი გზების გამოყენებით. მშობლებმა ბავშვს უნდა შეუქმნან უსაფრთხო გარემო, სადაც ისინი თავისუფლად შეძლებენ საკუთარ პრობლემებზე საუბარს და შიშის გარეშე გამოთქვამენ თავიანთ მოსაზრებებს. მშობლებმა შვილებს უნდა მისცენ მაგალითი, როგორ უნდა ისაუბროს ადამიანმა თავის ემოციებსა და გრძნობებზე და როგორ გადალახოს დაბრკოლებები ჯანსაღი გზებით.

2. წინამძღოლობა და დისციპლინა

ბავშვებს მშობლებისა და უფროსების მხრიდან თანმიმდევრული, მუდმივი სწავლება და დისციპლინა ესაჭიროებათ. მათ უნდა იცოდნენ, რომელი სახის ქცევაა მისაღები და მიუღებელი სოციუმში.​ ეს ბავშვს ეხმარება ჩამოიყალიბოს გარკვეული ჩარჩო, რომლის ფარგლებში ის თავს კომფორტულად და თავდაჯერებულად იგრძნობს. მშობელმა ბავშვს უნდა ასწავლოს, როგორი ნეგატიური გავლენა აქვს ნეგატიურ ქცევას გარშემომყოფებზე. უფროსი და-ძმა და მშობელი ბავშვისთვის უნდა იყოს მაგალითი იმისა, თუ როგორი ქცევა ითვლება მისაღებად ოჯახში. დისციპლინა ბავშვს სხვადასხვა სფეროში წარმატების მიღწევაში ეხმარება.

3. რეგულარული თამაში

ბავშვებისთვის თამაში გართობაა, რაც მათ სიხარულს ანიჭებს. გარდა ამისა, თამაშს ბავშვის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე მრავალმხრივი დადებითი გავლენის მოხდენა შეუძლია. თამაშის დახმარებით ბავშვები პრობლემის გადაჭრის უნარებს იძენენ, კრეატიულ აზროვნებას სწავლობენ და საკუთარი ქცევის კონტროლსაც ეჩვევიან. წყვილებში თამაში ბავშვს სოციალური უნარების განვითარებას და თანამშრომლობას ასწავლის. ბავშვი ჯგუფში ყოფნას ეჩვევა და ბავშვებთან ჯანსაღ ურთიერთობას სწავლობს.

4. თავდაჯერება

მშობელი ბავშვს თავდაჯერების შეძენაში თუ ეხმარება, ის მის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე ძალიან დადებით ზეგავლენას ახდენს. თავდაჯერების მატებისთვის მხოლოდ კომპლიმენტების თქმა და ბავშვის შექება საკმარისი არ არის. ​ბავშვი მხოლოდ მაშინ უნდა შეაქოთ, როდესაც ის ამას რეალურად იმსახურებს. უმჯობესია, ბავშვი წარმატების მიღწევისთვის შეაქოთ და არა მისი გარეგნობის გამო.

5. უპირობო სიყვარული

უპირობო სიყვარული ბავშვის ფსიქიკური ჯანმრთელობისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი გრძნობს, რომ ის უყვართ, მას უსაფრთხოების და მიკუთვნებულობის განცდა ეუფლება. ბავშვი აცნობიერებს, რომ ოჯახის წევრების სიყვარული არ არის დამოკიდებული მის მიღწევებზე, გარეგნულ მახასიათებლებსა და უნარებზე. ეს ყოველივე ბავშვს უდიდეს მოტივაციას სძენს. ​ბავშვი ხვდება, რომ შეცდომები და უკუსვლა მის ცხოვრებას საბოლოოდ არ ანგრევს და ყველაფრის გამოსწორება შესაძლებელია, რადგან ის უყვართ.

მომზადებულია ​moms.com - ის მიხედვით

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

3 რამ, რაც ბავშვებს მშობლებისგან სჭირდებათ, მაგრამ ვერ იღებენ - სტენფორდის უნივერსიტეტის ფ...
ტექნოლოგიურმა პროგრესმა ბავშვების ცხოვრება მნიშვნელოვნად შეცვალა. კომპიუტერის ეკრანთან მიჯაჭვულობამ პატარებს წარმატებისკენ სვლის სტიმული წაართვა. ბავშვების ყოველდღიურ ყოფაზე ტექნოლოგიების მავნე ზეგავლ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური.

- რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში? (მიზეზებსა და რისკფაქტორებზე რომ ვისაუბროთ)

- ბავშვთა ასაკში სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს თანდაყოლილი ან შეძენილი. თანდაყოლილი ძირითადად ვითარდება მაშინ, როდესაც დედა ორსულობის დროს იღებს რაიმე მედიკამენტს, გადაიტანს ინფექციურ დაავადებას ან უშუალოდ მუცლადყოფნის პერიოდში მოხდება ნაყოფის დაინფიცირება, რაც იწვევს ნაყოფის სმენის ანალიზატორის განვითარების დარღვევას. ასეთ დროს, შესაძლოა ბავშვი დაიბადოს თანდაყოლილი სმენის დაქვეითებით ან სრული სიყრუით.

შეძენილი სმენის დაქვეითების შემთხვევაში, სმენის დაკარგვა ხდება დაბადების შემდეგ. სმენის დაქვეითება სრულ დაკარგვამდე შესაძლებელია იყოს მწვავე და ქრონიკული. ასევე შექცევადი ან შეუქცევადი. სმენის მწვავე, შექცევადი დაქვეითების დროს ძირითადი მიზეზებია - ყურში უცხო სხეული, გოგირდის საცობი, ცხვირ-ხახაში მიმდინარე ანთებითი პროცესი. სმენის ქორნიკული დაქვეითების ხშირი მიზეზია - ცხვირხახის ადენოიდების ჰიპერპლაზია ან მაღალი ალერგიული ფონი (ცხვირ-ხახაში შეშუპება), რის შედეგად შესაძლოა განვითარდეს სითხის დაგროვება შუა ყურში და გამოიწვიოს ქრონიკული ექსუდაციური ოტიტი. ზემოთ ჩამოთვლილი მიზეზებით სმენის დაქვეითება როგორც წელი ექვემდებარება მკურნალობას და შესაძლებელია სრული განკურნება.

გარდა ზემოთხსენებული მიზეზებისა, სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს გამოწვეული ყურის ან თავის ტრავმით, მორეციდივე შუაყურის ანთებებით, ინფექციური დაავადებებით. სმენის დაქვეითებისას შეფერხებულია ანბგერის გატარება სმენის ნერვამდე (ამ დროს მკურნალობა მეტნაკლებად ეფექტურია) ან ხდება ნერვის მიერ ბგერის აღქმის დარღვევა (სამწუხაროდ სმენის ნერვის დაზიანება პრაქტიკულად არ ინკურნება), არსებობს ასევევ შერეული შემთხვევებიც, როდესაც ორივე კომპონენტია ერთდროულად.

- რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება, რათა არ გამოგვეპაროს პრობლემა?

- სმენა ერთერთი უმნიშვნელოვანესი ფაქტორია ბავშვის ნორმალური განვითარებისთვის. დაახლოებით 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს მშობლის ხმაზე, ხმაურზე, იხედებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც მოდის ხმა. 1.5 წლიდან ბავშვი უკვე უნდა ცდილობდეს მარტივი სიტყვების წარმოთქმას. თუ აღნიშნული რეაგირებები და მეტყველების დაწყების შეფერხება გახანგრძლივებულია, მშობელმა ყურადღება უნდა მიაქციოს და შესაძლოა, იეჭვოს სმენის დაქვეითებაზე.

- როგორ შეიძლება ავიცილოთ თავიდან ეს პრობლემა?

- საქართველოში არსებობს ძალიან კარგი პროგრამა, რომლის ფარგლებშიც ხდება ყველა ახალშობილის შემოწმება სმენაზე. თუ ბავშვს აქვს თანდაყოლილი სმენის პრობლემა, ხდება დროული გამოვლენა და შესაბამისად, ჩარევაც დროულად მიმდინარეობს, აღნიშნული ეხმარება სმენადაქვეითებულ ბავშვს მაქსიმალურად ადაპტირდეს სოციუმთან.

პრობლემის თავიდან ასაცილებლად, ორსულობის პერიოდში, დედა უნდა ეცადოს რომ თავი დაიცვას სხვადასხვა ინფექციური დაავადებებისგან, თვითნებურად არ მიიღოს პრეპარატები, დროულად მოხდეს ახალშობილის სკრინინგი და ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის გეგმიური ვაქცინაცია. შუა ყურის მორეციდივე ინფექციების დროს დროულად უნდა მიმართოს ექიმს.

მშობლებს ვურჩევდი, რომ მოერიდონ ბავშვის თვითნებურად მკურნალობას. არსებობს ყურის დაავადებები, რომლის დროსაც გარკვეული პრეპარატების, მათ შორის ყურის წვეთების გამოყენება არ შეიძლება. შესაძლებელია, თვითნებური მკურნალობის დროს გამოიწვიოთ სმენის ნერვის დაზიანება. ხშირად, ყურის ტკივილის დროს ბავშვს ადებენ ცხელ მარილს, რაც დაუშვებელია. ასეთ დროს დიდია ალბათობა, რომ დაფის აპკი გასკდეს და შემდგომში გამოიწვიოს შუა ყურის ქრონიკული ანთება.

- რა შემთხვევებში უნდა მივმართოთ სპეციალისტს?

- მშობელს თუკი რაიმე ეჭვი გაუჩნდა ბავშვის სმენის დაქვეითებასთან დაკავშირებით, სასურველია, დროულად მიმართოს სპეციალისტს, რათა შესაბამისი მკურნალობით მივიღოთ მაქსიმალური შედეგი. სმენის დაქვეითება შესაძლოა მოხდეს, მანამ სანამ ბავშვი მეტყველებას დაიწყებს (თანდაყოლილი) ან როდესაც მეტყველება დაწყებული აქვს და შემდეგ გარკვეული მიზეზით ხდება დაქვეითება ან სრული დაკარგვა. როგორც უკვე აღვნიშნე, 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს ხმაზე, იყურებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც ხმაური ესმის. თუკი ბავშვი უკვე ლაპარაკობს და მშობელმა შეამჩნია რომ საუბრისას ბავშვი სთხოვს რომ ნათქვამი გაუმეოროს, ან ახლოს მიდის ადამიანებთან საუბრის დროს, ან ტელევიზორს უსმენს ხმამაღლა... თუ ასეთი ქცევები ხშირად მეორდება, აუცილებლად მიმართეთ სპეციალისტს.

ყურადღება მიაქციეთ ცხვირით სუნთქვას, რადგან ყურის პრობლემები ხშირად მოდის ცხვირით სუნთქვის გაძნელებიდან. თუ ბავშვს გაუჭირდა ცხვირით სუნთქვა და ეს დიდხანს გრძელდება, დროულად გაიარეთ კონსულტაცია ექიმთან.

ცალკე უნდა გამოვყოთ მოზარდებში ყურსასმენების გადამეტებული მოხმარება. ხანგრძლივად ხმამაღლა მუსიკის მოსმენა, მითუმეტეს თუ ყურსასმენი მხოლოდ ერთ ყურზეა ან/და ღამით იძინებს ყურსასმენებით, დამაზიანებლად მოქმედებს სმენის ნერვზე და იწვევს სმენის შეუქცევად დაქვეითებას.

ესაურა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად