როგორ გადავაჩვიოთ ბავშვი საფენს, რა ხერხებით არის შესაძლებელი, რომ მივაჩვიოთ ქოთანზე დასმას და რა ასაკიდან უნდა მივიჩნიოთ პრობლემად შარდის ან განავლის შეუკავებლობა? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი, ბავშვთა ნეფროლოგი ქეთევან ქვათაძე.
- ქალბატონო ქეთევან, მშობლებისთვის პრობლემას წარმოადგენს პატარას საფენისგან გადაჩვევა. რა ასაკიდან უნდა დავსვათ ბავშვი ქოთანზე?
- ყველა ბავშვის განვითარება ინდივიდუალურია. ამის გათვალისწინებით განსხვავდება საფენის გახდის და ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლის ასაკი. ზოგიერთი კვლევით დასტურდება, რომ ბავშვების უმეტესობა ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლისთვის მზად არის 18-24 თვის ასაკისთვის. მიუხედავად ამისა, ასაკი არ არის ერთადერთი გასათვალისწინებელი ფაქტორი.
- რა უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა იმ დროს, როცა ქოთანზე დასმას გადაწყვეტს?
- წარმოგიდგენთ რამდენიმე ზოგად რჩევას და მითითებას, რომელიც შეიძლება გამოიყენოს ან გაითვალისწინოს მშობელმა.
პირველ რიგში, უნდა მოიმარაგოთ: კომფორტული დასაჯდომი ქოთანი და ტუალეტზე დასამაგრებელი რბილი ადაპტერი, დასადგომი სკამი ხელების დასაბანად, ილუსტრირებული წიგნი ან ვიდეორგოლები, სადაც არის გზამკვლევი ტუალეტის ტრენინგის შესახებ, პამპერსი ტრუსები, რამდენიმე ცალი ნაჭრის საცვალი, მატრასის დამცავი პამპერსი საფენი და წამახალისებელი სტიკერები.
ნაბიჯი პირველი:
ყურადღების მიპყრობა - ბავშვი მხოლოდ პამპერსით ან საცვლით ქოთანზე დასვით და წაუკითხეთ წიგნი ან აყურებინეთ ვიდეორგოლი, სადაც ტუალეტის ტრენინგის შესახებ არის მოთხრობილი.
ნაბიჯი მეორე:
შეარჩიეთ „კარგი დრო“ - სასურველია, იყოს თბილი ამინდები, რომ იოლად შეძლოთ ხშირად გამოცვლა. ოჯახის წევრები, რომლებიც ამ პროცესში მონაწილეობენ უნდა იყვნენ მაქსიმალურად ორიენტირებულები. არ დაამთხვიოთ მოგზაურობას ან საცხოვრებელი სახლის ცვლილებას.
ნაბიჯი მესამე:
დააწესეთ რუტინა - ბავშვი ქოთანზე ერთი და იმავე დროს დასვით, მაგალითად, სადილის ან ბანაობის შემდეგ, ძილის წინ. თავდაპირველად შესაძლებელია დაჯდეს ჩაცმული ან საფენით.
გახადე პერსონალური - შეეცადეთ პირადი პასუხისმგებლობა აუმაღლოთ. ქოთანში ან საფენში მოთავსებული ფეკალიები თქვენი დახმარებით გადააგდებინეთ ტუალეტში.
ნაბიჯი მეექვსე:
წაახალისეთ - მოტივაციის ამაღლებისთვის აუცილებელია წახალისება. ტუალეტის ჩვევებთან დაკავშირებით, ყოველი ახალი წინ გადადგმული ნაბიჯისთვის დააჯილდოვეთ, მაგალითად, აწარმოეთ დღიური, კალენდარი, სადაც ყოველდღიურად წებოვან ილუსტრირებულ სტიკერებს ბავშვი თავად ჩააკრავს.
ნაბიჯი მეშვიდე:
საცვალი - თავდაპირველად ადაპტაციამდე გამოიყენეთ პამპერსი ტრუსი, რომელსაც დამოუკიდებლად და იოლად თავად გაიხდის და ჩაიცვამს.
ნაბიჯი მერვე:
მარცხი - ჩასველებისას არ გაუბრაზდეთ და არ დასაჯოთ, შეხვდით ამას პოზიტიურად, გამოუცვალეთ და აუხსენით, რომ შემდეგ ჯერზე უფრო მეტად ყურადღება მიაქციოს მოშარდვის ან დეფეკაციის სურვილს.
ნაბიჯი მეცხრე:
ღამე - საწოლში დაუფინეთ დამცავი პამპერსი საფენი, რომელიც მატრასს დასველებისგან დაიცავს. თუ ღამით ტუალეტის ტრენინგის მცდელობა იქნება წარუმატებელი, არ იღელვოთ, ღამით ჩასველება 5 წლის ასაკამდე პათოლოგიასთან არ ასოცირდება.
ნაბიჯი მეათე:
ჯილდო - ტუალეტის ტრენინგის ყოველი მისი წარმატება სიხარულით აღნიშნეთ. სიტყვიერად შეაქეთ და დემონსტრაციულად აღნიშნეთ.
გაითვალისწინეთ, რომ თითოეული ნაბიჯის შესრულების და ადაპტაციისთვის შესაძლოა, მოგიწიოთ რამდენჯერმე განმეორება.
აუცილებელია გაითვალისწინოთ თქვენი ბავშვის სხვადასხვა ინდივიდუალური გარემოება და დეტალური ინფორმაციისთვის შეათანხმოთ ბავშვის პირად ექიმთან.
- რა ასაკიდან არის პრობლემა, თუ ბავშვს არ ჩამოუყალიბდა ეს ჩვევა და ვერ გადაეჩვია საფენს?
- როდესაც ბავშვი 4 წელზე მეტია და არ აქვს ჩამოყალიბებული დღისით ტუალეტის ჩვევები - აქვს შარდის და განავლის შეუკავებლობა, რეკომენდებულია, კონსულტაცია ექიმთან გაიაროთ.
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
6 მნიშვნელოვანი რამ, რასაც ბავშვები ბაღში სწავლობენ
ბაღში ბავშვები ბევრ მნიშვნელოვან რამეს სწავლობენ. ჩვენს სტატიაში იმ ექვს უნარს გაგაცნობთ, რომლის განვითარებაში ბავშვს ბაღში სიარული ძალიან ეხმარება.
1. საკლასო ოთახში მოქცევის წესები
ბავშვები ბაღში თვითკონტროლს, კონფლიქტის გადაჭრის უნარსა და მოთმინებას სწავლობენ. სამივე ეს უნარი საკლასო ოთახში საჭირო ქცევის წესების ასათვისებლად ძალიან მნიშვნელოვანია. სასკოლო ასაკისთვის ბავშვები უკვე ფლობენ თვითკონტროლის, კონფლიქტის გადაჭრისა და მოთმინების გარკვეულ უნარებს.
2. ჰიგიენის წესების დაცვა
ხუთი-ექვსი წლის ასაკის ბავშვებს ჯერ კიდევ ესაჭიროებათ იმის შეხსენება, რომ მათ ეზოში თამაშის, აბაზანიდან გამოსვლის ან ჭამის დაწყების წინ ხელები უნდა დაიბანონ. ბაღი ბავშვს ამ უნარის ათვისებასა და განმტკიცებაში ეხმარება.
3. კითხვის უნარის გაუმჯობესება
ბავშვები ბაღში სიტყვების სწორად წარმოთქმას, მისი გამოყენებისთვის საჭირო კონტექსტს, წაკითხულის გააზრებასა და გამეორებას სწავლობენ. ეს უნარები ბავშვს სკოლაში კითხვის ათვისებაში ეხმარება.
4. თვლა
ბაღის დასრულების შემდეგ ბავშვებმა გარკვეულ რიცხვებამდე თვლა უკვე იციან. ბაღში ბავშვები არამხოლოდ თვლას , არამედ რიცხვების მნიშვნელობასაც ითვისებენ. თითების გამოყენებით თვლა, 10-მდე დათვლა და სხვა სავარჯიშოები ბავშვებს რიცხვების სამყაროში გზის გაკვალვაში ეხმარება.
5. სპორტული უნარების განვითარება
ბაღში ბავშვებს სპორტული უნარებიც უვითარდებათ. ამასთან, მნიშვნელოვანია, მასწავლებლებმა ბავშვებს ასწავლონ, რომ სპორტულ ღონისძიებებში მონაწილეობისას პირველ ადგილზე გასვლა გადამწყვეტი მნიშვნელობის მქონე არ არის. მთავარია, ბავშვმა გააცნობიეროს, რომ მნიშვნელოვანია წარმატების მისაღწევად მცდელობა არ დაიშუროს.
6. დროის აღქმის უნარის განვითარება
ბავშვები ბაღში კვირის დღეების და თვეების დასახელებებს სწავლობენ. ისინი აცნობიერებენ, რომელ საათზე უნდა იყვნენ ბაღში, როდის უნდა დაბრუნდნენ სახლში. ამ უნარის განვითარებას საბავშვო ბაღში სიარული ხელს მნიშვნელოვნად უწყობს.