როგორ გადავაჩვიოთ ბავშვი საფენს, რა ხერხებით არის შესაძლებელი, რომ მივაჩვიოთ ქოთანზე დასმას და რა ასაკიდან უნდა მივიჩნიოთ პრობლემად შარდის ან განავლის შეუკავებლობა? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი, ბავშვთა ნეფროლოგი ქეთევან ქვათაძე.
- ქალბატონო ქეთევან, მშობლებისთვის პრობლემას წარმოადგენს პატარას საფენისგან გადაჩვევა. რა ასაკიდან უნდა დავსვათ ბავშვი ქოთანზე?
- ყველა ბავშვის განვითარება ინდივიდუალურია. ამის გათვალისწინებით განსხვავდება საფენის გახდის და ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლის ასაკი. ზოგიერთი კვლევით დასტურდება, რომ ბავშვების უმეტესობა ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლისთვის მზად არის 18-24 თვის ასაკისთვის. მიუხედავად ამისა, ასაკი არ არის ერთადერთი გასათვალისწინებელი ფაქტორი.
- რა უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა იმ დროს, როცა ქოთანზე დასმას გადაწყვეტს?
- წარმოგიდგენთ რამდენიმე ზოგად რჩევას და მითითებას, რომელიც შეიძლება გამოიყენოს ან გაითვალისწინოს მშობელმა.
პირველ რიგში, უნდა მოიმარაგოთ: კომფორტული დასაჯდომი ქოთანი და ტუალეტზე დასამაგრებელი რბილი ადაპტერი, დასადგომი სკამი ხელების დასაბანად, ილუსტრირებული წიგნი ან ვიდეორგოლები, სადაც არის გზამკვლევი ტუალეტის ტრენინგის შესახებ, პამპერსი ტრუსები, რამდენიმე ცალი ნაჭრის საცვალი, მატრასის დამცავი პამპერსი საფენი და წამახალისებელი სტიკერები.
ნაბიჯი პირველი:
ყურადღების მიპყრობა - ბავშვი მხოლოდ პამპერსით ან საცვლით ქოთანზე დასვით და წაუკითხეთ წიგნი ან აყურებინეთ ვიდეორგოლი, სადაც ტუალეტის ტრენინგის შესახებ არის მოთხრობილი.
ნაბიჯი მეორე:
შეარჩიეთ „კარგი დრო“ - სასურველია, იყოს თბილი ამინდები, რომ იოლად შეძლოთ ხშირად გამოცვლა. ოჯახის წევრები, რომლებიც ამ პროცესში მონაწილეობენ უნდა იყვნენ მაქსიმალურად ორიენტირებულები. არ დაამთხვიოთ მოგზაურობას ან საცხოვრებელი სახლის ცვლილებას.
ნაბიჯი მესამე:
დააწესეთ რუტინა - ბავშვი ქოთანზე ერთი და იმავე დროს დასვით, მაგალითად, სადილის ან ბანაობის შემდეგ, ძილის წინ. თავდაპირველად შესაძლებელია დაჯდეს ჩაცმული ან საფენით.
გახადე პერსონალური - შეეცადეთ პირადი პასუხისმგებლობა აუმაღლოთ. ქოთანში ან საფენში მოთავსებული ფეკალიები თქვენი დახმარებით გადააგდებინეთ ტუალეტში.
ნაბიჯი მეექვსე:
წაახალისეთ - მოტივაციის ამაღლებისთვის აუცილებელია წახალისება. ტუალეტის ჩვევებთან დაკავშირებით, ყოველი ახალი წინ გადადგმული ნაბიჯისთვის დააჯილდოვეთ, მაგალითად, აწარმოეთ დღიური, კალენდარი, სადაც ყოველდღიურად წებოვან ილუსტრირებულ სტიკერებს ბავშვი თავად ჩააკრავს.
ნაბიჯი მეშვიდე:
საცვალი - თავდაპირველად ადაპტაციამდე გამოიყენეთ პამპერსი ტრუსი, რომელსაც დამოუკიდებლად და იოლად თავად გაიხდის და ჩაიცვამს.
ნაბიჯი მერვე:
მარცხი - ჩასველებისას არ გაუბრაზდეთ და არ დასაჯოთ, შეხვდით ამას პოზიტიურად, გამოუცვალეთ და აუხსენით, რომ შემდეგ ჯერზე უფრო მეტად ყურადღება მიაქციოს მოშარდვის ან დეფეკაციის სურვილს.
ნაბიჯი მეცხრე:
ღამე - საწოლში დაუფინეთ დამცავი პამპერსი საფენი, რომელიც მატრასს დასველებისგან დაიცავს. თუ ღამით ტუალეტის ტრენინგის მცდელობა იქნება წარუმატებელი, არ იღელვოთ, ღამით ჩასველება 5 წლის ასაკამდე პათოლოგიასთან არ ასოცირდება.
ნაბიჯი მეათე:
ჯილდო - ტუალეტის ტრენინგის ყოველი მისი წარმატება სიხარულით აღნიშნეთ. სიტყვიერად შეაქეთ და დემონსტრაციულად აღნიშნეთ.
გაითვალისწინეთ, რომ თითოეული ნაბიჯის შესრულების და ადაპტაციისთვის შესაძლოა, მოგიწიოთ რამდენჯერმე განმეორება.
აუცილებელია გაითვალისწინოთ თქვენი ბავშვის სხვადასხვა ინდივიდუალური გარემოება და დეტალური ინფორმაციისთვის შეათანხმოთ ბავშვის პირად ექიმთან.
- რა ასაკიდან არის პრობლემა, თუ ბავშვს არ ჩამოუყალიბდა ეს ჩვევა და ვერ გადაეჩვია საფენს?
- როდესაც ბავშვი 4 წელზე მეტია და არ აქვს ჩამოყალიბებული დღისით ტუალეტის ჩვევები - აქვს შარდის და განავლის შეუკავებლობა, რეკომენდებულია, კონსულტაცია ექიმთან გაიაროთ.
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„ეს ღმერთის გადარჩენილი ბავშვია, ის 650 გრამი დაიბადა,“ - ლევან რატიანი პირველ საუნივერსიტეტო კლინიკაში სასწაულებრივად გადარჩენილი ახალშობილისა და დედის შესახებ
44 წლის თამარი 22 კვირის ორსული იყო, როდესაც კოვიდ-19-ის გართულებული ფორმით რეანიმაციულ განყოფილებაში მოათავსეს. დედისა და ნაყოფის მდგომარეობა უკიდურესად კრიტიკული იყო, რის გამოც ორსულობის შეწყვეტის შესახებ დაისვა საკითხი.
პირველი საუნივერსიტეტო კლინიკის დირექტორმა ლევან რატიანმა პატარა ლაზარეს სასწაულებრივად გადარჩენის შესახებ ისაუბრა:
„მიმაჩნია, რომ ეს დიდი წარმატებაა არამარტო ჩვენი კლინიკისთვის, არამედ მთელი ქვეყნის მასშტაბით. ძალიან იშვიათი შემთხვევებია მე რაც გადავხედე. მსოფლიო მასშტაბით ასეთი შემთხვევა თითქმის არცერთ კლინიკაში არ ყოფილა. გონებაში არ დამიშვია, რომ დედას და შვილს ცუდი გამოსავალი ექნებოდათ. არ ვუშვებდი ამას, შინაგანად მქონდა განცდა, რომ ისინი აუცილებლად გადარჩებოდნენ.“
ლევან რატიანის თქმით, დედის და ნაყოფის მდგომარეობა კრიტიკული იყო:
„გამოხატული იყო სუნთქვის უკმარისობა, იყო ჟანგბადდამოკიდებულება, მოთავსდა ინტენსიური თერაპიის განყოფილებაში. ნაყოფი აღმოჩნდა 420 გრამი. დაახლოებით 18 საათში იმდენად დამძიმდა პაციენტის მდგომარეობა, რომ რეანიმაციაში გადავიყვანეთ. ცხოვრებაში არ დამავიწყდება მისი სიტყვები: „მე დედა უნდა გავხდე, ექიმო! ეს არ გააკეთოთ, რომ ჩემი სიცოცხლის გადარჩენისთვის მე ორსულობა შემიწყვიტოთ.“ ყოველდღიურად გვქონდა კონსილიუმი. ყოველი წუთი გადამწყვეტი იყო. დედის სიცოცხლე უნდა გადაგვერჩინა. მცირე შანსი იყო, რომ 22 კვირის ნაყოფს, თუ ის გაჩნდებოდა სიცოცხლისუნარიანობა გაჩენოდა. 25 კვირაზე ჩატარდა საკეისრო კვეთა. დაიბადა 650 გრამი ნაყოფი. ნაყოფი გადავიყვანეთ მართვით სუნთქვაზე. დედა-შვილი იმყოფებოდნენ კრიტიკულ მდგომარეობაში. ყველაფერი ჩადო ჩვენმა კლინიკამ, რომ დედა-შვილის სიცოცხლე გადარჩენილიყო. ღმერთის წყალობით გამარჯვებას მივაღწიეთ. დედა 8 კვირის შემდეგ მოიხსნა აპარატიდან. ახალშობილმაც გარკვეული პერიოდის შემდეგ დაიწყო წონაში მატება. სულ ამას ვიძახი, რომ ეს ღმერთის გადარჩენილი ბავშვია. მან დაიწყო წოვა, აღუდგა ყლაპვის რეფლექსი.“
„მახსოვს ლაზარე იყო ფოტოზე სულ წითელი. „ეს არის შენი ლაზარე, თამარ და იბრძოლე ლაზარესთვის, ლაზარე გადარჩა,“ - ასე მითხრა ლევანი ექიმმა. დე, ლაზარე, უფალმა მაჩუქა შენი თავი და წმინდა მარიამმა. სადაც არ უნდა მოვხვდე, ამ სასწაულს ვყვები. უფლის და სასწაული გუნდის ხელში მოვხვდით. მოციქულებს შორის უფალს ყველაზე ძალიან ლაზარე უყვარდა. ვფიქრობდი, რომ გარდაიცვლება უფალი მკვდრეთით აღადგენს-მეთქი. ჩემმა მეუღლემ მითხრა, რომ ისე იძახოდი ლაზარეს, მართლა მკვდრეთით აღადგინა უფალმა დედა და შვილი,“ - აღნიშნა პატარა ლაზარეს დედამ.