Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მოზარდებში აგრესიას განაპირობებს სიყვარულის, ზრუნვის და უფროსებთან ურთიერთობის დეფიციტი,“ - მარიამ წიკლაური

„მოზარდებში აგრესიას განაპირობებს სიყვარულის, ზრუნვის და უფროსებთან ურთიერთობის დეფიციტი,“ - მარიამ წიკლაური

პოეტმა მარიამ წიკლაურმა მოზარდებში აგრესიის მომძლავრების პრობლემასა და მის გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა. მისი თქმით, ბავშვები გამუდმებით აგრესიას უყურებენ, რის გამოც თავადაც მსგავს ქცევას ავლენენ:

„ის, რაც ინთხევა, გადმოდის, გაუთავებელი, ერთმანეთისადმი შეურაცხმყოფელი საუბარი, ბავშვს შეუძლია დაინახოს, რომ გალანძღონ, ელემენტარულად საუბარი არ აცალონ ერთმანეთს. ​ეს გაუთავებელი ლანძღვა, აგრესია, რა თქმა უნდა, ძალიან ცუდია. შეიძლება ყველაფრის ჩვენება ეკრანიდან?! ბავშვი გამუდმებით უყურებს მკვლელობას, სისხლს, გლეჯვას. სულ პატარა ბავშვებისთვის ისეთ რაღაცებს ამზადებენ, მე არ ვიცი ვის ტვინში იხარშება ეს. კაცობრიობა არასწორი გზით რომ მიდის, ამას ვიტყვი.“

მარიამ წიკლაურმა აღნიშნა, რომ მოზარდებში აგრესიის განმაპირობებელი მთავარი მიზეზი ზრუნვის და სიყვარულის დეფიციტია:

„მერე უკვე გვიკვირს,​ რატომ არიან ეს ბავშვები აგრესიულები. მოზარდებში აგრესიას რა განაპირობებს? ამას განაპირობებს სწორედ დეფიციტი სიყვარულის, ზრუნვის და უფროსებთან ურთიერთობის. თუ ბავშვს გამოვაცალეთ მშობლები, გავუშვით სხვაგან პურის ფულის საშოვნელად, თუ ტელეეკრანიდან მარტო აგრესია ვაყურებინეთ, თუ არავინ ამ ადამიანებს არ დაელაპარაკა, თუ მათ საყრდენი არ იპოვეს, ამას თუ ვერაფერს მოვახერხებთ, რა გამოვიდა მაშინ?!“

„ხომ გაგვიგონია, რომ განსაკუთრებით კულტურულ, ზნეობრივ ადამიანზე იტყოდნენ, მეცხრამეტე საუკუნის კაციაო. ​ჩვენ რა რეალობაში ვართ? ათასწლეული გარდატყდა ჩვენზე. ეს, რა თქმა უნდა, სრულიად ახალ ადამიანურ მენტალიტეტს აყალიბებს, სრულიად ახალ ინტელექტუალურ სვლებს, ახალ კავშირებს. ჩვენ ვერ ვართ ამისთვის მზად. ვერც ახალგაზრდებს განვაწყობთ საამისოდ, რომ სწორად, ადვილად იპოვონ გზა. ისინი თავიანთ გზებს ეძებენ და ხშირად ჩვენზე ბევრად უკეთესად, მაგრამ ყველა ერთნაირი არ არის. დიდი დანაკარგებით მივდივართ წინ, ან საერთოდ ვერ მივდივართ წინ,“ - აღნიშნულ საკითხზე მარიამ წიკლაურმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „შემდეგი გაჩერება“ ისაუბრა.

წყარო:​ „შემდეგი გაჩერება“

წაიკითხეთ სრულად