Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ მოვიქცეთ, ბავშვმა რომ სხვების ცუდ ქცევას არ მიბაძოს?

როგორ მოვიქცეთ, ბავშვმა რომ სხვების ცუდ ქცევას არ მიბაძოს?

ბავშვებს მიმბაძველობა ახასიათებთ. ისინი სხვების ცუდ ქცევას ხშირად იმეორებენ. როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ამ დროს და რა უნდა გააკეთოს იმისთვის, რომ ბავშვმა ცუდი საქციელი ნორმად არ ჩათვალოს? ბავშვები მიმბაძველ ქცევებს ორი წლის ასაკში განსაკუთრებული სიხშირით ავლენენ. მართალია, ამ დროს მათ ქცევის შეფასების უნარი არ აქვთ, მაგრამ თუ ისინი სხვას მიუღებელ ქცევაში ბაძავენ, ​რამდენიმე წელიწადში მსგავსი ქცევა მოსაწონი ნამდვილად არ იქნება. საბედნიეროდ ბავშვის მოქნილი გონება აღნიშნულ ქცევებს მარტივად ივიწყებს და მათ სხვა ქცევებით ჩაანაცვლებს. სამწუხაროდ, მშობელს ხშირად უჭირს ბავშვის მიმბაძველობასთან ბრძოლა. შესაბამისად, როდესაც პატარა ზრდასრული ადამიანის ნეგატიურ ქცევას იმეორებს, მშობელმა სწორედ უფროსებთან უნდა იმუშაოს და არა ბავშვთან .

ორი წლის ბავშვი ვერ აცნობიერებს კონკრეტულ ვითარებაში რა სახის ქცევა ითვლება მისაღებად. ზრდასრულები ხშირად ბავშვების თანდასწრებით უწმაწურ სიტყვებს ამბობენ, უხამსად ხუმრობენ ან სხვა სახის ნეგატიურ ქცევას ახორციელებენ. ბავშვები კი ამ ყოველივეს ბუნებრივ ქცევად აღიქვამენ. რა თქმა უნდა, მიმბაძველობაში ცუდი არაფერია. ბავშვი აღნიშნულ უნარს კარგი ქცევების ასათვისებლადაც წარმატებით იყენებს. მშობელმა აუცილებლად უნდა დააწესოს გარკვეული საზღვრები, რომელიც ბავშვთან ურთიერთობაში ოჯახის ყველა წევრმა უნდა დაიცვას. მშობელმა უნდა უზრუნველყოს მისი შვილის დაცულობა. მშობელი ვალდებულია, ყველა ახლობელი გააფრთხილოს, რომ 10 წლის შვილისთვის ალკოჰოლის მცირე დოზით მიცემასაც კატეგორიულად ეწინააღმდეგება.

მშობელმა ოჯახის წევრებთან და ახლობლებთან აქტიურად უნდა იმუშაოს, რათა ბავშვის მიმბაძველობა პოზიტიურ მხარეს მიმართოს. იმისთვის, რომ ოჯახმა მშობლის მიმართ თანადგომა გამოხატოს, შემდეგი მითითებების გათვალისწინებაა საჭირო:

  • ​აუცილებელია პრობლემის იდენტიფიკაცია. შესაძლოა, პრობლემა იყოს ის, რომ უფროსები არ ითვალისწინებენ მშობლის თხოვნას, არ გამოავლინონ ნეგატიური ქცევა ბავშვის თანდასწრებით, როდესაც ბავშვი აღნიშნულ ქცევას იმეორებს.
  • მშობელმა კატეგორიულად უნდა მოითხოვოს, რომ მისი რეკომენდაციები გაითვალისწინონ და ბავშვს არ ასწავლონ უწმაწური სიტყვები, უფროსებთან შეურაცხმყოფელი საუბარი და ა.შ.
  • თუ მშობელი ამჩნევს, რომ ოჯახში არ ითვალისწინებენ მის თხოვნას და უფროსები ბავშვს კვლავ ცუდ მაგალითს აძლევენ, მან პატარა სხვა ოთახში უნდა გაიყვანოს ან გარეთ გაასეირნოს, რათა ყველა დარწმუნდეს, რომ მშობელი არ ხუმრობს.
  • მშობელმა სიმტკიცე უნდა შეინარჩუნოს და აღნიშნულ საკითხთან მიმართებაში პოზიცია არ უნდა შეიცვალოს.

მშობელმა ოჯახის წევრებთან და ახლობლებთან ​ყოველთვის გულახდილად უნდა ისაუბროს პრობლემაზე და აღნიშნოს, თუ რატომ უდგება ის აღნიშნულ საკითხს ასეთი სერიოზულობით. აქტიური კომუნიკაცია საუკეთესო საშუალებაა გარშემომყოფების დასარწმუნებლად, რათა ისინი მეტი სერიოზულობით მოეკიდონ პრობლემას. თუ ბავშვს უფროსები მხოლოდ კარგ მაგალითს აძლევენ, ცხადია, მიმბაძველობა მას მხოლოდ სიკეთეს მოუტანს და ჯანსაღი ჩვევების ათვისებაში დაეხმარება.

მომზადებულია ​parents.com - ის მიხედვით 

წაიკითხეთ სრულად