Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ორი წლის ასაკში ბავშვს უნდა ჰქონდეს დაახლოებით 50-80 ან 100 სიტყვამდე მარაგი,“ - ლიკა მერაბიშვილი

„ორი წლის ასაკში ბავშვს უნდა ჰქონდეს დაახლოებით 50-80 ან 100 სიტყვამდე მარაგი,“ - ლიკა მერაბიშვილი

ფსიქოლოგიის დოქტორმა ლიკა მერაბიშვილმა ბავშვებში მეტყველების განვითარების შეფერხების პრობლემის შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ბავშვის მეტყველების განვითარება მუცლადყოფნის ეტაპზე იწყება:

„მეტყველების განვითარება მუცლადყოფნის ეტაპზე იწყება, როდესაც გარშემომყოფების საუბარი ესმის ნაყოფს. როდესაც ბავშვი იბადება, ორი თვის ასაკში რა ხმასაც გამოსცემს, ამას ეძახიან ღუღუნს. ოთხი თვის ასაკში ბავშვი გამოთქვამს ბგერებს: „და-და“ და ა.შ. ამას ჰქვია უკვე ტიტინი. რვა თვის ასაკიდან შეიძლება, რომ წამოისროლოს სიტყვები. ეს სიტყვები არის არამიზანმიმართული. ერთი წლის ასაკიდან ბავშვს უნდა შეეძლოს მიზანმიმართული სიტყვების თქმა. ორი წლის ასაკში ბავშვს უნდა ჰქონდეს დაახლოებით 50-80 ან 100 სიტყვამდე მარაგი. ​ოთხი წლის ასაკიდან ბავშვი ზმნებით საუბრობს, გრამატიკა შემოდის, ზედსართავი სახელები, ემოციური საუბარი.“

ლიკა მერაბიშვილმა იმ შემთხვევებზეც ისაუბრა, როდესაც მშობელმა ბავშვი სპეციალისტს უნდა აჩვენოს:

​როდის უნდა დაპანიკდეს მშობელი და მიაკითხოს სპეციალისტს? თუ ხედავს, რომ წლინახევრის ასაკში ბავშვი არ საუბრობს, ეს საყურადღებოა. არ საუბრობს არ ნიშნავს, რომ სიტყვებს არ ამბობს. თუ ეუბნებით, სად არის ცხვირი და ცხვირზე იდებს ხელს, სად არის ბურთი და ბურთისკენ იშვერს ხელს, თუ კომუნიკაციაში შემოდის, შესაბამისად, უკვე მეტყველებს და არ არის საგანგაშო. ძველ თაობაში ასეთი მითი იყო: „მეც გვიან დავიწყე საუბარი და ჩემი შვილის გვიან დაიწყებს საუბარს.“ გარშემომყოფები ამბობენ: „ზარმაცია და ალბათ, ოდესმე დაიწყებს საუბარს." რეალურად უმჯობესია, რომ სპეციალისტმა ნახოს. წლინახევრიდან უკვე რეკომენდებულია, რომ მშობლებმა მიმართონ სპეციალისტს, თუ კომუნიკაციაში არ შემოდის ბავშვი.“

​თუ დედას არ სცალია, მამას არ სცალია, გარშემომყოფებს არ სცალიათ, ბავშვთან კომუნიკაციას ვერავინ ვერ ამყარებს. რაც უნდა ვილაპარაკოთ, რომ ბავშვები მოვარიდოთ ტელევიზორს, ტექნიკა ნაკლებად ჩავრთოთ, რეალურაც ცხოვრებაში მეც მქონია შემთხვევა, რომ დამისვამს ბავშვი ტელევიზორთან. ამ დროს ეს ძალიან ცუდია. ვეცადოთ, რომ მიზანმიმართულად გამოვიყენოთ გაჯეტები,“- აღნიშნულ საკითხებზე ლიკა მერაბიშვილმა ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დილა მშვიდობისა საქართველო“

წაიკითხეთ სრულად