Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ ვასწავლოთ ბავშვს შეცდომის აღიარება?

როგორ ვასწავლოთ ბავშვს შეცდომის აღიარება?

შეცდომებს ყველა ადამიანი უშვებს. დედებიც ბავშვებთან ურთიერთობისას ხშირად უშვებენ შეცდომას და საკუთარ შეცდომებზე სწავლობენ. ბევრ შეცდომას უშვებენ ბავშვებიც. ისინი თითქმის ყოველდღიურად ავლენენ ნაკლებად მოსაწონ ქცევას, როდესაც იზრდებიან და ვითარდებიან. როდესაც ბავშვი შეცდომას უშვებს, მთავარია, რომ ​მან თავი უფროსებთან კომფორტულად იგრძნოს და შეცდომის აღიარება არ გაუჭირდეს. მშობლებმა შვილებს ყველანაირი პირობა უნდა შეუქმნან იმისთვის, რომ მათ საკუთარ შეცდომებზე ღიად ისაუბრონ.

რატომ არის ასეთი რთული იმის აღიარება, რომ რაღაც გვეშლება? მშობლები ბავშვებს შეცდომებზე ღიად მიუთითებენ და მათ ხმამაღლა ადანაშაულებენ. ბავშვები კი პასუხისგმებლობის არიდებას ცდილობენ. ეს ნორმალური რეაქციაა, რადგან ადამიანი გაურბის ღიად საუბარს იმაზე, რომ მას რაღაც შეეშალა. ბავშვები აწმყოში ცხოვრობენ. ისინი დაშვებულ შეცდომას სწრაფად ივიწყებენ და მასზე რეფლექსია უჭირთ.

ბავშვმა რომ შეცდომის აღიარება ისწავლოს, მას ​მშობლისგან სათანადო მოდელი უნდა ჰქონდეს. ბავშვები ყველაფერს აკვირდებიან. ისინი ხედავენ, რომ დედა მათთან მიმართებაში ზოგჯერ შეცდომას უშვებს, თუმცა ამას არ აღირებს. თუ ბავშვი ხედავს, რომ დედამ დაშვებული შეცდომა აღიარა, ის თავს კომფორტულად გრძნობს. ეს მაშინაც ასეა, როდესაც დედა უმიზეზოდ გაუბრაზდა ბავშვს და ზედმეტი სიმკაცრე გამოიჩინა მის მიმართ.

ბავშვებს შეცდომის აღიარება ხშირად აშინებთ კიდეც, რადგან ფიქრობენ, რომ ეს მათ ზედმეტ პრობლემებს შეუქმნის. როდესაც ბავშვის შეცდომაზე საუბრობთ, სიმკაცრეს ნუ გამოიჩენთ. ამგვარად ის მიხვდება, რომ საკუთარი შეცდომის აღიარებაში საშიში არაფერია და ამაზე დედასთან მშვიდად ლაპარაკი შესაძლებელია.

ბავშვი გულახდილობას თუ გამოიჩენს და შეცდომას აღიარებს, ნაცვლად იმისა, რომ მას მკაცრად ესაუბროთ, გულწრფელობისთვის შეაქეთ. ბავშვს უთხარით, რომ მისი სიმამაცე დასაფასებელია და შეცდომის აღიარება კარგი საქციელია. ამის შემდგომ კი ​აუხსენით, თუ რატომ იყო მისი ქცევა მიუღებელი და რა გაკვეთილი უნდა მიიღოს დაშვებული შეცდომისგან. ბავშვთან ერთად განიხილეთ, რა უნდა გაეკეთებინა მას სხვაგვარად. ბავშვს თქვენი იდეები არ შესთავაზოთ. ეცადეთ, რომ საუბრით ის სწორ პასუხამდე მიიყვანოთ. გახსოვდეთ, შეცდომები სწავლისა და განვითარებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია.

მომზადებულია ​moms.com - ის მიხედვით


წაიკითხეთ სრულად