Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

კარგი მშობლის 10 შეცდომა, რომელიც ბავშვს ზიანს აყენებს

კარგი მშობლის 10 შეცდომა, რომელიც ბავშვს ზიანს აყენებს

ყველა მშობელს სურს, რომ შვილი კარგად აღზარდოს. სამწუხაროდ, არ არსებობს წიგნი, რომელიც გვიკარნახებს, როგორ უნდა მოვიქცეთ შვილთან მიმართებაში. მშობლები ცდილობენ, რომ შვილს რაც შეიძლება მეტი სიკეთე გაუკეთონ. სამწუხაროდ, ხშირად ის, რაც ჩვენ ბავშვისთვის კარგი გვგონია, მისთვის საზიანო აღმოჩნდება.

1. ყველაფრის ბავშვის ნაცვლად გაკეთება

მშობლების დიდ ნაწილს არ სურს, რომ ბავშვი ზრდასრულების საქმეებით დატვირთოს. თუ ბავშვს ისეთი უნარების განვითარებაში დაეხმარებით, რომელიც მას მომავალში დამოუკიდებლობის შესაძლებლობას მისცემს, ამით შვილს მხოლოდ სიკეთეს გაუკეთებთ. სახლის საქმეების სწავლა, როგორიცაა თავისი ოთახის, სათამაშოების მოწესრიგება, მას პასუხისმგებლობისა და დამოუკიდებლობის უნარებს უვითარებს.

2. მეუღლესთან ურთიერთობის მეორე პლანზე გადატანა

ბავშვის გაჩენამ წყვილის ურთიერთობა არ უნდა მოკლას. ცოლ-ქმარმა ერთმანეთის ძილისა და მოსვენების რეჟიმზე უნდა იზრუნონ, რათა სრულფასოვნად ფუნქციონირება შეძლონ. თუ მეუღლეებს შორის ერთ-ერთს რაიმეს გაკეთება ავიწყდება, შესაძლოა, ამის მიზეზი გადაღლა იყოს და არა უპასუხისმგებლობა. ერთმანეთისთვის თითოეული გაკეთებული საქმისთვის მადლობის თქმა ურთიერთობას აუმჯობესებს. კარგია, თუ მეუღლეებს საერთო ჰობი ექნებათ. წყვილმა ერთმანეთს წუწუნის, საკუთარი განცდების გამოხატვის შესაძლებლობა უნდა მისცეს.

3. ბავშვისთვის კვების დაძალება

ყველა მშობელს სურს, რომ შვილი სრულფასოვნად გამოკვებოს, თუმცა ხილისა და ბოსტნეულის დაძალება საუკეთესო გამოსავალი არ არის. ეს ბავშვში მეტ უკმაყოფილებას იწვევს. ბავშვები საკუთარ ორგანიზმს უსმენენ და კარგად იციან, როდის შიათ და როდის - არა. სადილობა სასადილო მაგიდასთან არ იწყება. ბავშვის დასაინტერესებლად, ეზოში ბოსტნეულის ან ხილის მოყვანა საუკეთესო გზაა. ამგვარად ის შეეცდება ახალი ხილისა და ბოსტნეულის დაგემოვნებას. ბავშვები სიახლეებისადმი დადებითად უნდა განაწყოთ და წაახალისოთ, რომ ახალი კერძები დააგემოვნონ.

4. მონდომებაზე მეტად ბავშვის ნიჭის დაფასება

ბავშვის ნიჭის აღიარება მას ნამდვილად წაახალისებს, მაგრამ თუ მხოლოდ მის გენიალურობას გაუსვამთ ხაზს და არასდროს აღნიშნავთ იმ შრომას, რომელიც მან მიზნის მისაღწევად ჩადო, ამით ბავშვის ეგოიზმს წაახალისებთ. ექსპერტები გირჩევენ, რომ ბავშვები იმ შრომის გამო უნდა შეაქოთ, რომელსაც ისინი გარკვეული მიზნის მისაღწევას გასწევენ. თქვენი შვილები დაშვებული შეცდომების გადასალახად აუცილებლად წაახალისეთ და ასწავლეთ, რომ შეცდომის დაშვება ტრაგედია არ არის.

5. ბავშვის პრობლემების მის ნაცვლად გადაჭრა

ყველა მშობელს სურს, რომ შვილი ბედნიერი ჰყავდეს და ის ნებისმიერი განსაცდელისგან დაიცვას, თუმცა პრობლემები ყველას ცხოვრებაში არსებობს. ბავშვისთვის სირთულეების არიდების მიზნით, მისი პრობლემების მშობლის მიერ გადაჭრა, მას სარგებელს ნამდვილად არ მოუტანს. ბავშვს საკუთარ პრობლემებთან დამოუკიდებლად გამკლავება ასწავლეთ. ეს მას თავდაჯერებას შესძენს და მომავალში სირთულეებს არასდროს შეუშინდება.

6. ბავშვის გადატვირთვა ზედმეტი აქტივობებით

სავსებით ნორმალურია, რომ მშობელს სურს შვილი სპორტზე ატაროს, დააკავოს ის კულტურული აქტივობებით, რათა მისი უნარების განვითარებას შეუწყოს ხელი. მიუხედავად ამისა, სკოლის მერე ბავშვის დღის განრიგის ზედმეტი გადატვირთვა დაუშვებელია. ზედმეტად დატვირთული ბავშვები იფიტებიან, ისინი გაღიზიანებულები არიან, მათ ხშირად აწუხებთ თავის ტკივილი, ბრაზი, მუცლის ტკივილი და სხვა უსაიმოვნო შეგრძნებები.

7. სოციალიზაციის იძულება

ბავშვის განვითარებისთვის სოციალური უნარების განვითარება მნიშვნელოვანია, თუმცა მისთვის სოციალიზაციის იძულება გამოსავალი ნამდვილად არ არის. ბავშვს სოციალიზაციის უნარების განვითარებაში უნდა დავეხმაროთ. ის ისეთ გარემოში ხშირად უნდა ვამყოფოთ, სადაც ადამიანებთან კომუნიკაცია დასჭირდება. ამას იძულების სახე არავითარ შემთხვევაში არ უნდა ჰქონდეს.

8. გამუდმებით ბავშვის გვერდით ყოფნა

ბავშვს მშობლის გვერდით ყოფნა დაცულობის შეგრძნებას უჩენს, თუმცა მას თავისუფალი დროც აუცილებლად სჭირდება. მარტო თამაშის დროს ბავშვს ბევრი მნიშვნელოვანი უნარი უვითარდება. ის სწავლობს დამოუკიდებლობას და აცნობიერებს, რომ ბედნიერებისთვის ყოველთვის სხვებზე დაყრდნობა აუცილებელი არ არის.

9. ფულის არარაციონალურად ხარჯვა

ბავშვის თანდასწრებით ფულის არარაციონალური ხარჯვა მას კარგ მაგალითს არ აძლევს. ბავშვს ფულის ხარჯვის წესებსა და ოჯახის ბიუჯეტის მართვაზე გარკვეული წარმოდგენა ადრეული ასაკიდანვე უნდა შეუქმნათ.

10. ბავშვის სხვასთან შედარება

ბავშვები ერთმანეთისგან გარკვეული უნარებით განსხვავდებიან. თქვენი შვილი სხვა ბავშვს არასდროს შეადაროთ. ამით მას მეტ ზიანს მიაყენებთ, ვიდრე სარგებელს მოუტანთ. ბავშვს, შესაძლოა, სხვებისადმი შურის გრძნობა გაუჩნდეს, ბრაზმა შეიპყროს. გარდა ამისა, ეს მის თვითშეფასებაზე ნეგატიურად აისახება. ხაზი გაუსვით თქვენი შვილის ღირსებებს, კარგ თვისებებსა და უნარებს. ამით აგრძნობინებთ, რომ მას სათანადოდ აფასებთ.

წყარო: ​Brightside.me

წაიკითხეთ სრულად