Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ასწავლეთ ბავშვებს სიკეთე და დატკბნენ იმით, რომ სხვებს ეხმარებიან,“ - ადრეული განათლების ექსპერტი ნანა გეგელიშვილი იანუშ კორჩაკის შესახებ

„ასწავლეთ ბავშვებს სიკეთე და დატკბნენ იმით, რომ სხვებს ეხმარებიან,“ - ადრეული განათლების ექსპერტი ნანა გეგელიშვილი იანუშ კორჩაკის შესახებ

ადრეული განათლების ექსპერტმა ნანა გეგელიშვილმა პოლონელი ექიმისა და პედაგოგის იანუშ კორჩაკის შესახებ ისაუბრა, რომელიც პოლონეთის ოკუპაციის წლებში ვარშავის გეტოში ბავშვებთან ერთად გმირულად დაიღუპა:

„იანუშ კორჩაკი ექიმი იყო, მაგრამ მოწოდებით პედაგოგი. ის არ დაკმაყოფილდა საექიმო განათლებით. მან შვეიცარიასა და გერმანიაში იმოგზაურა და ძალიან ღრმა განათლება მიიღო. მან დაუდო საფუძველი თანამედროვე ბავშვთა უფლებების კონვენციას. მან დაწერა „10 მცნება მშობელს.“ საოცარია მისი დარიგებები, რომ ნუ გაქვთ აგდებული დამოკიდებულება ბავშვების პრობლემების მიმართ, მისთვის ის პრობლემა ძალიან დიდი რამ არის. არ დაამციროთ ბავშვები, მიიღეთ ბავშვი ისეთი, როგორიც არის და არა როგორიც თქვენ გინდათ რომ იყოს. ის მშობლებს აფრთხილებდა, რომ ბავშვი არის დროებითი საჩუქარი, ის არის თქვენთან დროებით მყოფი სული, ამიტომ მიიღეთ ის ისეთი, როგორიც არის.“

ნანა გეგელიშვილის თქმით, იანუშ კორჩაკი ბავშვების უფლებების დაცვისთვის იბრძოდა:

„იანუშ კორჩაკი წერდა, რომ დიდების უფლებების და კანონების მსგავსად, ბავშვების უფლებებიც უნდა დაიწეროს, ჯერ ბავშვები უნდა იყვნენ ამ კანონებით დაცულებიო. ის გეტოში იმყოფებოდა ბავშვებთან ერთად. ის სამჯერ იყო შეწყალებული, რადგან მას კარგად იცნობდნენ. მან თავი გაწირა. ბავშვებს გაუძღვა წინ გაზის კამერაში. იანუშ კორჩაკი ბავშვთა სახლებს კიევშიც ხელმძღვანელობდა. იანუშ კორჩაკმა, რადგან ექიმი იყო, ბავშვის ტვინიც კარგად იცოდა. მას ჰქონდა ბავშვის დარწმუნების მეთოდოლოგია. ის ბავშვებს ასწავლიდა სიკეთის გაცემას უმცროსისადმი. „ასწავლეთ ბავშვებს სიკეთე და დატკბნენ იმით, რომ სხვებს ეხმარებიან.“ ეს იყო მისი მოწოდება.“

„მშობელმა ბავშვთან ერთად სეირნობა უნდა გამოიყენოს იმისთვის, რომ მას სიკეთე ასწავლოს. ჩაუყაროს პარკში პატარა ნამცეცები და ბავშვმა აჭამოს ჩიტებს. საჭმელი, რომელსაც არ ჭამს ბავშვი, ჩადოს კონტეინერში და აჭამოს ძაღლს. ეს ხომ ძალიან მარტივია. კორჩაკს აქვს საოცარი მოთხრობები, რომლებიც ბავშვს სიკეთეს ასწავლის. მე ვთხოვ მშობლებს, რომ უაზრო სათამაშოების მაგივრად წიგნი უყიდონ ბავშვს. ბავშვს თუ მრავალფუნქციურ სათამაშოს უყიდით დაახლოებით 21 დღე გჭირდებათ, რომ ბავშვს მასთან თამაშის უნარები გამოუმუშაოთ. ოჯახები დაახლოებით 2000 ლარამდე ხარჯავენ არაფერში. ამას სჯობს, სამჯერ უყიდოს სათამაშო მშობელმა ბავშვს და იყოს ფუნქციური, არ იყოს დაბალი ხარისხის,“- აღნიშნულ საკითხზე ნანა გეგელიშვილმა აჭარის ტელევიზიის გადაცემაში „დილის ტალღა“ ისაუბრა.

წყარო:​ „დილის ტალღა“

წაიკითხეთ სრულად