Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მნიშვნელოვანია, რომ ყველა დედამ მიაქციოს ყურადღება საკუთარ მდგომარეობას... სტრესი, რომც დამალო, იგრძნობა, ჟონავს ეს ყველაფერი,“ - ნინო მარგველაშვილი

„მნიშვნელოვანია, რომ ყველა დედამ მიაქციოს ყურადღება საკუთარ მდგომარეობას... სტრესი, რომც დამალო, იგრძნობა, ჟონავს ეს ყველაფერი,“ - ნინო მარგველაშვილი

ნეიროფსიქოლოგმა ნინო მარგველაშვილმა მშობლებს ურჩია, ორ წლამდე ასაკის ბავშვები სტრესულ ვითარებას მაქსიმალურად მოარიდონ:

„ჩვილებს და ორ წლამდე ასაკის ბავშვებს ყოველთვის ვეცადოთ, რომ ავარიდოთ მძიმე თემაზე საუბარი. სტრესის გამოხატვა, რომც დამალო, ეს ჩვენს სხეულში იგრძნობა, ჟონავს ეს ყველაფერი. მე რომ ჩემს შვილს ვეთამაშები, ამ დროს გული მიფანცქალებს და გონებით სხვაგან ვარ, ბავშვი გრძნობს ამ ყველაფერს. ის ვერ ხვდება, რა ხდება. მას ჰგონია, რომ ეს არის მისი ბრალი, რაღაცას ვერ აკეთებს კარგად, დედა ცუდად არის. შენ ხარ მისთვის მთავარი ფოკუსი. ბავშვი გრძნობს, რომ საფრთხე მოდის და მისი გონება ავტომატურად იწყებს ცვლილებას. ის იწყებს შფოთვას. შეიძლება უცებ რაღაც მოისროლოს. შენ გაოგნებული ხარ: „რატომ დააგდე ეს?“ შენ ბრაზდები, ჩხუბობთ, ის რომ ატირდება, მერე მიხვდები: „ვაი, რას ვაკეთებ?“ ჩაეხუტები შენს შვილს და შერიგდებით.“

ნინო მარგველაშვილის თქმით, ყველა დედამ უნდა მიაქციოს ყურადღება საკუთარ მდგომარეობას:

„მნიშვნელოვანია, რომ ყველა დედამ მიაქციოს ყურადღება საკუთარ მდგომარეობას. თუ გყავთ დამხმარე ადამიანი, პარტნიორი, მონაცვლეობა გააკეთეთ. თუ ხვდებით, რომ აღარ შეგიძლიათ, სთხოვეთ მეორე ადამიანს: გთხოვ, შენ იყავი დღეს. ჩამანაცვლე, სანამ მე საკუთარ თავზე ვიზრუნებ.“

ნინო მარგველაშვილმა მიმდინარე ომის პირობებში ბავშვებთან კომუნიკაციის მნიშვნელობასაც გაუსვა ხაზი.

„ფილმი მახსენდება „ცხოვრება მშვენიერია.“ იქ მამა ცდილობს თამაში იყოს ყველაფერი. ის კი არა, რომ გავჩუმდეთ. მან მნიშვნელობა მიანიჭა მოვლენებს სხვანაირი ბავშვისთვის. პირველ რიგში, ბავშვებს კითხვები დავუსვათ: „რა იცი ამის შესახებ?“ მთავარია, რომ ერთად ვართ და ვიპოვით გამოსავალს, ვეხმარებით ერთმანეთს. ადამიანებისთვის ერთმანეთი არის ძალიან დიდი ძალა. მოქმედებაში რომ ხარ, ძალა გაქვს. იქ ვერ გრძნობ რაღაცებს. მერე რომ დამთავრდება, უსაფრთხო ბუნაგს რომ იპოვით, სიტყვებიც არ გჭირდება მერე. შეიძლება, ჩახუტებულები იწვეთ ჩუმად,“- აღნიშნულ საკითხზე ნინო მარგველაშვილმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დილა“ ისაუბრა.

წყარო:​ „იმედის დილა“

წაიკითხეთ სრულად