Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„არის ასეთი რადიკალური მეთოდი, რომელსაც ძალიან კარგი ეფექტი აქვს,“- ნევროლოგი გვანცა არველაძე ეკრანდამოკიდებულების პრობლემაზე

„არის ასეთი რადიკალური მეთოდი, რომელსაც ძალიან კარგი ეფექტი აქვს,“- ნევროლოგი გვანცა არველაძე ეკრანდამოკიდებულების პრობლემაზე

ბავშვთა ნევროლოგმა გვანცა არველაძემ ბავშვებში ერკანდამოკიდებულების გამო ემოციური შფოთვისა და შიშების გაჩენის პრობლემაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ეკრანის დრო აუცილებლად განსაზღვრული და გაკონტროლებული უნდა იყოს:

„ბავშვებში ძალიან ხშირია​ ღამის შიშები, ემოციური შფოთვები, გაღვიძება. ადრეული სასკოლო ასაკის ბავშვებში, გამოიხატება სწორედ ასეთი სახით. ეკრანი დაძინებამდე ორი საათით ადრე და გაღვიძებიდან ერთ-ორ საათში არ უნდა შევთავაზოთ ბავშვს. ის რაღაც სხვა ალტერნატიული აქტივობებით უნდა იყოს დაკავებული. მოზრდილ ბავშვებში არის ძილ-ღვიძილის დარღვევა. იმის მაგივრად, რომ იძინებდნენ 22 საათზე, იძინებენ 3 საათზე. მეორე დილით არის სწავლის უნარის დაქვეითება, თავის ტკივილები და ათასი სხვა პრობლემა.“

გვანცა არველაძის თქმით, მშობლები ხშირად მიმართავენ პროფესიონალებს დახმარების თხოვნით და აინტერესებთ, არის თუ არა ბავშვის უძილობა და შფოთვა ეკრანდამოკიდებულებით გამოწვეული:

„ძალიან ხშირია მომართვიანობა ამ თვალსაზრისით. ​მშობელი გვეკითხება: არის ეს ეკრანდამოკიდებულების ბრალი? ეს არის ელექტრონული ეკრანის სინდრომი. ჯერჯერობით ის არ არის შეტანილი, თუმცა განიხილება, რომ მოხდეს ამ დიაგნოზის დამტკიცება. პირველი რასაც ვთავაზობთ, მწვავე მეთოდია, ერთი თვის მანძილზე ყველანაირი გამღიზიანებლის მოშორება, ეს იქნება ტელევიზორი თუ კომპიუტერი.“

„არის ასეთი რადიკალური მეთოდი, განსაკუთრებით ამას ვიყენებთ უფრო მცირე ასაკის ბავშვებთან. ამ ასაკში უფრო მარტივია ბავშვების მართვა. ამ ასაკში უფრო ვხვდებით ვერბალური კომუნიკაციის პრობლემებს. ბავშვები პასიურ რეჟიმში არიან, მუდმივად ისმენენ სხვის ლაპარაკს. ამ მეთოდს ძალიან კარგი ეფექტი აქვს. ყველა მშობელი ერთხმად აღნიშნავს, რომ როგორც კი ეს მოვხსენით, შედეგი ხილული გახდა. არის სპეციალური განმავითარებელი თამაშები, რომელსაც ვაძლევთ ბავშვს, რითაც უნდა დაკავდეს. არის ძალიან კარგი შედეგი.ძალიან რთულია, რომ რადიკალურად ადგე და ყველა გამღიზიანებელი მოაშორო. სკოლაა, დისტანციური სწავლებაა, ბავშვი საგანმანათლებლო პროცესშია ჩართული. ამ შემთხვევაში ჩვენი რეკომენდაციაა, რომ ​ძილის წინ ორი საათი არ იყოს გამოყენებული ეკრანი. მნიშვნელოვანია ინტერნეტ თამაშების შინაარსის კონტროლი და ახსნაც. ეს განვიხილოთ ჩვენს შვილებთან. შეთანხმების საფუძველზე ბავშვები უნდა დავიცვათ ამ ყველაფრისგან,“ -აღნიშნულ საკითხებზე გვანცა არველაძემ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო: „​იმედის დღე“

წაიკითხეთ სრულად