როგორ უნდა მივხვდეთ, რომ ბავშვს მოშარდვასთან დაკავშირებული პრობლემები აქვს, რა იწვევს და როგორ ხდება მკურნალობა? - ამ და სხვა საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი, ბავშვთა ნეფროლოგი, ქეთევან ქვათაძე.
- ქალბატონო ქეთევან, რა არის საშარდე გზების ინფექცია და როგორ უნდა მივხვდეთ, როდესაც შვილს ეს პრობლემა აქვს?
- ბავშვებში, საშარდე გზების ინფექცია ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული ბაქტერიული ინფექციაა.
ჩვეულებრივ, შარდი სტერილურია და მასში ბაქტერიები არ არის, ისინი კანის ზედაპირზე ცხოვრობენ. მათი უდიდესი ნაწილი სწორი ნაწლავის არეში და განავალშია მოთავსებული. ზოგჯერ შეიძლება, ბაქტერია შარდსადენიდან შარდის ბუშტში ავიდეს. თუ არ მოხდა ორგანიზმის მიერ მოშორება, ბატერია გამრავლდება და გამოიწვევს ინფექციას.
არსებობს ორი ტიპის საშარდე გზების ინფექცია: შარდის ბუშტის და თირკმლის. როდესაც ინფექცია შარდის ბუშტშია (ცისტიტი) შეიძლება გამოიწვიოს ტკივილი. თუ ბაქტერიები შარდის ბუშტიდან შარდსაწვეთის გავლით აღწევენ თირკმელში, ინფიცირდება და იწვევს თირკმლის ანთებას (პიელონეფრიტი). პიელონეფრიტმა თირკმლის პარენქიმის დაზიანება, ჰიპერტენზია და თირკმლის ქრონიკული უკმარისობა შეიძლება გამოიწვიოს. განსაკუთრებით 2 წლამდე ასაკის ბავშვებში, კლინიკური მიმდინარეობის თვალსაზრისით, პიელონეფრიტის და ცისტიტის დიფერენცირება რთულია.
სიმპტომები დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე და მეტყველების უნარზე.
2 წლამდე ასაკის ბავშვებს და ბავშვებს, რომლებიც არ ლაპარაკობენ შეიძლება ჰქონდეთ: ცხელება, გაღიზიანებადობა და კვებასთან დაკავშირებული პრობლემები. დაავადება ზოგჯერ მხოლოდ ცხელებით მიმდინარეობს.
2 წელზე მეტი ასაკის ბავშვებს შეიძლება ჰქონდეთ: დიზურია (მტკივნეული შარდვა), მოშარდვასთან დაკავშირებული პრობლემები, როგორიც არის ხშირი შარდვა, შარდის შეუკავებლობა, მოშარდვის იმპერატიული სურვილი, ტკივილი მუცლის ქვედა ნაწილის არეში ან უკანა მხარეს, ცხელება.
- რა იწვევს მოშარდვასთან დაკავშირებულ პრობლემებს ბავშვებში და როგორ მოვახდინოთ პრევენცია?
- მოშარდვასთან დაკავშირებული პრობლემების უხშირესი მიზეზი არის საშარდე გზების ინფექცია, შარდის ბუშტის დისფუნქცია, შარდ-კენჭოვანი დაავადება ან სხვა ანატომიური თანდაყოლილი დარღვევები.
მოშარდვასთან დაკავშირებული პრობლემა, ასევე გოგონებში, შესაძლოა დაკავშირებული იყოს ლაბიების ადჰეზიასთან (მცირე სასირცხო ბაგეების შეხორცებასთან), ვაჟებში - ფიმოზთან.
ჩამოთვლილი სიმპტომების გამოვლენისთანავე მშობელმა უნდა მიმართოს ექიმს.
პრაქტიკულად ჯანმრთელ ბავშვებში, რომელთაც არ აქვთ საშარდე გზების რომელიმე ანატომიური პათოლოგია, საშარდე გზების ინფექციის განვითარების სხვა მაპროვოცირებელი ფაქტორებიც არსებობს:
ყველაზე ხშირი მიზეზია ნაწლავ-ბუშტის დისფუნქცია. თუ ბავშვს აქვს ყაბზობა (მკვირვი კონსისტენციის განავალი), მას შესაძლოა ხშირად განუვითარდეს საშარდე გზების ინფექცია.
საშარდე გზების ინფექციის ერთ-ერთი ხელშემწყობი ფაქტორია პარაზიტული ინფექცია- ჰელმინთები.
პრევენცია გულისხმობს ჰიგიენური პირობების დაცვას. გოგონების დაბანვის ან გასუფთავების დროს ხელის მიმართულება უნდა იყოს წინიდან უკან. დასაბანი საპონი-რბილი და ნაკლებად აქაფებადი.
კველევებით დადგენილია, რომ ბიჭებს რომელთაც აქვთ გაკეთებული წინადაცვეთა საშარდე გზების ინფექციის განვითარების ნაკლები რისკი აქვთ.
- როგორ მკურნალობენ საშარდე გზების ინფექციას?
- საშარდე გზების ინფექციის დიაგნოსტირება ხდება ექიმის რეკომენდაციით გაცემულ ლაბორატორიულ კვლევებზე დაყრდნობით, შარდის საერთო ანალიზით (ჩხირ ტესტი, მიკროსკოპია) და შარდის ბაქტერიოლოგიური გამოკვლევით. შარდის ბაქტერიოლოგიური გამოკვლევა არის ოქროს სტანდარტი დიაგნოზის დასადასტურებლად.
ამასთან ერთად ინდივიდუალურად ტარდება სხვა დამატებითი კვლევებიც.
აუცილებელია გამოვლინდეს გამომწვევი ბაქტერია და ინფექციის გამომწვევი, მაპროვოცირებელი მიზეზი. მკურნალობა ტარდება ანტიბიოტიკით. პირველი რიგის მედიკამენტი, მესამე გენერაციის ცეფალოსპორინია მოწოდებული. მკურნალობის შემდეგ რეკომენდებულია სპეციალური რენტგენოლოგიური კვლევის ჩატარება - მიქციური ცისტოგრაფია. კვლევით დგინდება პაციენტს აქვს თუ არა შარდის ბუშტ-შარდსაწვეთის რეფლუქსი (შარდის უკუდინება ქვემო საშარდე სისტემიდან ზემო საშარდე სისტემაში), რაც თავის მხრივ სპეციალურ მკურნალობას და მეთვალყურეობას საჭიროებს.
- რამდენად საფრთხის შემცველია ზღვა, აუზი, ფეხშიშველი სიარული ან სხვა გარემო ფაქტორი ამ მხრივ?
- ზღვა და აუზი ან სხვა ტიპის საცურაო დაწესებულებები ინფექციის განვითარების პროვოცირებას არ ახდენს.
ასევე, ცივი წყალი ან ცივ გარემოში ყოფნა, ფეხშიშველი სიარული საშარდე გზების ინფექციას არ იწვევს. ასეთ დროს, შესაძლოა გამოვლინდეს სიმპტომი, როგორიც არის ხშირი შარდვა, რაც რამდენიმე წუთში ან საათში მკურნალობის გარეშე გაივლის.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
პულმონოლოგი კახა ვაჭარაძე სიმშვიდისკენ მოუწოდებს იმ ადამიანებს, რომლებიც სახლის პირობებში მკურნალობენ და კოვიდ-19-ს ებრძვიან. მისი თქმით, პანიკური შიშის გამო პაციენტები ხშირად უჩივიან პულსის აჩქარებას და სუნთქვის სიხშირის მატებას:
„უპირველეს ყოვლისა უნდა მივეჩვიოთ, რომ დავმშვიდდეთ. პაციენტი უნდა დავამშვიდოთ. როდესაც სტრესული ვითარებაა, პულსი და სუნთქვის სიხშირე იმატებს. ამან, შესაძლოა, შეცდომაში შეგვიყვანოს. დღეს არის სპეციალური მოწყობილობა პულსოქსიმეტრი, რომელიც გვიჩვენებს პერიფერიულ სისხლში ჟანგბადის შემცველობას. ეს არის უტყუარი მაჩვენებელი. რასაკვირველია, ტემპერატურის კონტროლი უნდა იყოს, აუცილებელია არტერიული წნევის მონიტორინგი. აქვე უნდა დავთვალოთ სუნთქვის სიხშირე. პაციენტებმა უკვე ისწავლეს თავისი თავის მონიტორინგი. სატურაციის განსაზღვრის აპლიკაცია მობილურ ტელეფონებსაც აქვთ. აპლიკაცია აბსოლუტური სიზუსტით არ გამოირჩევა, მაგრამ მაჩვენებლები დაახლოებულია რეალობასთან.“
„სუნთქვის უკმარისობასთან დაკავშირებით მაინც გავამახვილებ ყურადღებას, რომ როდესაც პაციენტი იგრძნობს ამ სიმპტომებს, აუცილებლად დაუკავშირდეს ექიმს. სუნთქვის სიხშირის მომატება, ქოშინი, ტკივილი გულ-მკერდის არეში სწორედ ეს სიმპტომებია. როდესაც პაციენტები ვერ უკავშირდებიან ექიმს, მათ მეტ-ნაკლებად იციან საკუთარი თავის მართვა, ეს არის ბრონქოლიტიური საშუალებების, დამამშვიდებლების გამოყენება. თუ გამოხატულია კანისა და ლორწოვანის ლურჯ ფერში გადასვლა, ტუჩის გარშემო ჩნდება სილურჯე, ეს უკვე კრიტიკული მაჩვენებელია. ამ შემთხვევაში ბინაზე მკურნალობის გაგრძელება დაუშვებელია.“
„საყურადღებოა საერთო სისუსტე, მივარდნილობა, გონების დაბინდვა, თავბრუსხვევა. ასეთ დროს პაციენტი რთულად გამოდის კონტაქტზე. ყველაზე ხშირად მაინც ვლინდება სუნთქვის უკმარისობა. სუნთქვის უკმარისობა იწვევს იმ პანიკურ შიშს, რის გამოც ვიმკით იმ გართულებებს რომელიც გვაქვს, ეს არის მაღალი მიმართვიანობის მაჩვენებლები სტაციონარებში. ხშირად ჰოსპიტალიზაცია არ არის საჭირო და პაციენტი დაჟინებით ითხოვს სტაციონარში გადაყვანას. ის იკავებს იმ პაციენტის ადგილს, რომელიც რეალურად საჭიროებს იმ პაციენტის ადგილს, რომელსაც რეალურად ესაჭიროება ინტენსიური თერაპია,“ - აღნიშნული საკითხების შესახებ კახა ვაჭარაძე საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „ახალი დღე“ საუბრობს.