Baby Bag

რა იწვევს ყურის ტკივილს ბავშვებში, როგორ შევუმსუბუქოთ ტკივილი პატარებს და როდის მივმართოთ ექიმს?

რა იწვევს ყურის ტკივილს ბავშვებში, როგორ შევუმსუბუქოთ ტკივილი პატარებს და როდის მივმართოთ ექიმს?

რა იწვევს ყურის ტკივილს ბავშვებში, როგორ შევუმსუბუქოთ ტკივილი პატარებს და როდის მივმართოთ ექიმს? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური.

- ძირითადად, რა იწვევს ყურის ტკივილს ბავშვებში?

- ბავშვებში ყურის ტკივილის გამომწვევი მიზეზი უმეტესად არის ზედა სასუნთქი გზების მწვავე ინფექციური დაავადებები, რომლებიც ხშირად გვხვდება ბავშვთა ასაკში. როგორც წესი, ყურის ტკივილს, რომელიც გამოწვეულია შუა ყურის ანთებით, წინ უძღვის სურდო, შუა ყურში სითხის დაგროვება, წნევის მომატება.

​ზოგადად, ყურის ტკივილი ბევრი მიზეზით შეიძლება გამოვლინდეს. არა მარტო შუა ყურის ანთებით, არამედ გარეთა ყურის ანთებით, ასევე გარეთა სასმენ მილში უცხო სხეულის არსებობით, გოგირდის საცობის არსებობით. ზოგჯერ ყელის ტკივილს და კბილების ამოჭრას თან სდევს ყურის ტკივილი. შესაძლოა, საფეთქელ-ქვედა ყბის სახსრის ტრავმირება მოხდეს და მისი ტკივილიც გამოვლინდეს ყურის მიდამოში, ასევე ყბაყურას დროს, რომელიც, როგორც წესი, ყურის ტკივილით იწყება. ლიმფადენიტი ანუ ადგილობრივი ლიმფური ჯირკვლების ანთებითაც შეიძლება გამოვლინდეს ყურის ტკივილით.

​დაფის აპკის დაზიანების ორი ვარიანტი არსებობს. ერთი არის მექანიკური ტრავმის შედეგად - თუ მშობელმა ძალიან ღრმად გაუსუფთავა, ყურის ჩხირის მეშვეობით, ბავშვმა შეიძლება თავი გააქნიოს და დაზიანდეს აპკი. ასევე, ვთქვათ უხეშად აკოცა, შეიქმნა ვაკუუმი გარეთა სასმენ მილში და გასკდა დაფის აპკი. ხოლო მეორე და ძირითად შემთხვევაში, თუ შუა ყურში ანთების დროს დაგროვდა სითხე, კრიტიკულ წნევას რომ მიაღწევს, სკდება დაფის აპკი.

​- ახლავს თუ არა სხვა სიმპტომები თან და კონკრეტულად რომელი?

​- ვიზუალურად შესაძლოა, გარეთა სასმენი მილი იყოს შეწითლებული ან შეშუპებული, ყურის ნიჟარას ქაჩავენ და ისრესენ, შესაძლოა, შევამჩნიოთ ყურიდან გამონადენი, იშვიათ შემთხვევაში, გულისრევა. ასევე, თავის ტკივილი, სხეულის ტემპერატურის მატება.

​იმის გათვალისწინებით, რომ ხშირად ყური სტკივათ პატარებს, რომელთაც არ შეუძლიათ ამის თქმა, მშობლები ხვდებიან იმით, რომ ბავშვებს ეწყებათ მოუსვენრობა, ჭამის დროს ტირილი. შეიძლება, დაძახების დროს მალევე არ ჰქონდეთ საპასუხო რეაქცია, რადგან კარგად არ ესმოდეთ.

​- რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ უმკურნალონ პატარებს?

​- როგორც წესი, ყურის ტკივილის პირველივე სიმპტომზე ექიმთან ნაკლებად მიჰყავთ ხოლმე. მშობლებმა იციან, რომ უნდა მისცენ ტკივილგამაყუჩებელი, ძირითადად პარაცეტამოლი, იბუპროფენი, ოღონდ ასაკის და წონის გათვალისწინებით. თუ მეტ-ნაკლებად დარწმუნებულები ვართ, რომ შუა ყურის ანთებაა, ურიგო არ იქნება ნაზალური ვაზოკონსტრუქტორების გამოყენება, ესეც ასაკის მიხედვით. შეიძლება ყურის წვეთებიც გაყუჩების მიზნით, ოღონდ არავითარ შემთხვევაში, ყურიდან გამონადენი არ უნდა იყოს. სასურველია, როდესაც ბავშვს ყური სტკივა, თავი ცოტა მაღლა ჰქონდეს ან ნახევრად მჯდომარედ დააძინონ, ხოლო თუ ყურიდან გამონადენი დაეწყო, არ გამოიყენონ ყურის ჩხირი, საკმარისია თბილ წყალში დასველებული პირსახოცით მოწმინდონ.

​- როდის არის აუცილებელი ექიმთან მიმართვა?

​- ექიმს მიმართონ იმ შემთხვევაში, როდესაც ისმის კითხვა - საჭიროა თუ არა კონკრეტულ შემთხვევაში ანტიბიოტიკის გამოყენება, ექიმი თვითონ დაუნიშნავს. ასევე, თუ პატარა არ იღებს სითხეებს, დაეწყო გამონადენი (სისხლიანი, ჩირქოვანი). მივმართოთ ექიმს, თუ გამაყუჩებლების მიღების მიუხედავად ბავშვს გაუხანგრძლივდა ტკივილი და გაუუარესდა მდგომარეობა. თუ შეამჩნია, რომ ყურის ნიჟარამ წამოიწია წინ ან ნიჟარის უკან შეშუპდა, შეწითლდა, მტკივნეული გახდა, ეს უკვე შუა ყურის ანთების გართულებაზე მიუთითებს და აუცილებლად მიმართეთ ექიმს.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუ​ფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რას იწვევს D ვიტამინის ნაკლებობა, ან პირიქით სიჭარბე? - ექიმის რჩევები მშობლებს, რომელთა შვილებსაც ეს პრობლემა აწუხებთ

​რას იწვევს D ვიტამინის ნაკლებობა, ან პირიქით სიჭარბე? - ექიმის რჩევები მშობლებს, რომელთა შვილებსაც ეს პრობლემა აწუხებთ

რას იწვევს D ვიტამინის ნაკლებობა, ან პირიქით სიჭარბე? - რჩევები მშობლებს, რომელთა შვილებსაც ეს პრობლემა აწუხებთ. ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ექიმი-პედიატრი, რადიოლოგი ნანა საპანაძე.

- ქალბატონო ნანა, რას უზრუნველყოფს ბავშვის ორგანიზმში D ვიტამინი?

​- თავდაპირველად განვიხილოთ, რას წარმოადგენს D ვიტამინი. ვიტამინი D ერთდროულად წარმოადგენს ჰორმონს და ცხიმში ხსნად ვიტამინს. „მზის ვიტამინი“ 1963 წელს გამოყოფილ იქნა თევზის ქონიდან.

​არჩევენ ვიტამინ D-ს ორ აქტიურ ფორმას. ვიტამინ D2 მცენარეული წარმოშობის სინთეზური ვიტამინი, რომელიც წარმოიქმნება ზოგიერთ საფუარა სოკოზე ულტრაიისფერი სხივების ზემოქმედების შედეგად, მისი პროვიტამინია ერგოსტერონი. ვიტამინ D2-ით ამდიდრებენ საკვებს და ბიოლოგიურად აქტიურ დანამატებს. ვიტამინი D3 (მეორე სახელი „ნატურალური“) გვხვდება ცხოველური წარმოშობის საკვებში, ადამიანის ორგანიზმისთვის იგი უფრო ოპტიმალურად ითვლება. ეს ფორმები თირკმელებსა და ღვიძლში გარდაიქმნება ჰორმონ კალციტრიოლად, იგი ვიტამინ D-ს აქტიურ ფორმად, რომელიც მოქმედებს კუნთების, თირკმელების, ნაწლავების უჯრედებზე. ნაწლავებში იგი ხელს უწყობს კალციუმის გადამტანი ცილის წარმოქმნას, ხოლო კუნთებსა და თირკმელებში - თავისუფალი კალციუმის უკუშეწოვას.

​რაციონში D ვიტამინის ნაკლებობა, მზეზე ბავშვის არასაკმარისად ყოფნასთან ერთად, ჩვილ და ადრეული ასაკის ბავშვებში იწვევს კალციუმისა და ფოსფორის ცვლის მოშლას, რის შედეგადაც ირღვევა ძვლოვანი ქსოვილის წარმოქმნა და მინერალიზაცია. ამ დაავადებას ბავშვებში რაქიტი, მოზრდილებში კი ოსტეომალაცია (ძვლების დარბილება) ეწოდება.

​- როგორ ვლინდება რაქიტი, ანუ როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რომ ბავშვს D ვიტამინის ნაკლებობა აქვს?

​- ძირითადად, რაქიტი ბავშვის სიცოცხლის პირველ და მეორე თვეზევე იჩენს თავს, ხოლო სრულად დაავადება 4–დან 6 თვემდე ასაკში ვლინდება. რაქიტის გამოვლენის პირველი ნიშნებია:

  • ​ჭირვეულობა, ხშირი ტირილი, ბავშვი შეიძლება იყოს, როგორც აგზნებული, ისე მივარდნილი;
  • უძილობა, ფრთხილი ძილი, კრთომები (ძილშიც და სიფხიზლეშიც);
  • ცუდი მადა;
  • ოფლიანობის მომატება, განსაკუთრებით კეფის არეში. ბალიშზე ოფლიანი კეფის ხშირი ხახუნის გამო, ამ არეში გამელოტება ვითარდება, ე.წ. კეფის სიქაჩლე.
  • ძვლების არასაკმარისი მინერალიზაციის გამო ყიფლიბანდის დროული დახურვა არ ხდება, ყიფლიბანდი დიდი ზომისაა, რბილდება დიდი ყიფლიბანდის კიდეები, ასევე კეფის ძვალი( ამას კრანიოტაბესი ეწოდება).

​თუ დეფიციტი გაგრძელდა, შემდგომში დაავადება კიდევ უფრო შეიძლება გაღრმავდეს და გამოვლინდეს.

  • თავის დეფორმაცია: კეფის გაბრტყელება, დიდი ყიფლიბანდის გვიანი დახურვა, გამოკვეთილი შუბლის ბორცვები, კვადრატული ფორმის თავი.
  • კბილების გვიანი ამოსვლა.
  • გულმკერდის დეფორმაცია: მკერდის ძვალთან ნეკნების ბოლოების შემსხვილება - „რაქიტული კრიალოსანი“, ლავიწების დეფორმაცია, მკერდის ძვლის დეფორმაცია - ჩაზნექილი ან გამოზნექილი მკერდი, „მეწაღის გულმკერდი“ ან „ქათმის გულმკერდი“.
  • კიდურების დეფორმაციები: ხელებზე სხივ-მაჯის სახსრის შემსხვილება - რაქიტული სამაჯურები. როდესაც ბავშვი სიარულს დაიწყებს, ფეხებზე გარეთ გაზნექილი O-ს მაგვარი, ან მუხლის არეში შიგნით შედრეკილი და ერთმანეთთან მიახლოებული X-ს მაგვარი ფეხები.
  • კუნთთა ტონუსის დაქვეითება: დიდი ბაყაყისებური მუცელი, ხოხვისა და სიარულის დაგვიანება, იხვისებური სიარული.
  •  ყაბზობა და ფაღარათი.

​რაქიტის დიაგნოზს პედიატრი სვამს გასინჯვისას, მაგრამ ზოგჯერ დამატებითი კვლევების ჩატარებაა საჭირო. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ დედებმა დაავადების ზემოთ ჩამოთვლილი პირველი ნიშნების გამოვლენისთანავე მიმართონ პედიატრს.

​- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს მანამ, სანამ ექიმს მიმართავდნენ და როდის უნდა მივმართოთ ექიმს?

​- ძალიან მნიშვნელოვანია რაქიტის პროფილაქტიკა, რადგან ასე თავიდან ავიცილებთ ყველა გართულებასა და ნარჩენ მოვლენას, რაც ამ დაავადებას სდევს თან. რაქიტის პროფილაქტიკა გულისხმობს ბავშვის მოვლისა და კვების რეჟიმის სწორ ორგანიზებას. უმჯობესია, ბავშვი იკვებებოდეს ძუძუთი, მაგრამ თუ ბავშვი გარკვეული მიზეზებით ხელოვნურ კვებაზეა, აუცილებლად უნდა იღებდეს ადაპტირებულ ნარევს, (ასაკის შესაბამის ფორმულას), დროულად უნდა მიეცეს დამატებითი საკვები, ყოველდღიურად უნდა ასეირნებდნენ სუფთა ჰაერზე, უტარებდნენ გამაკაჟებელ პროცედურებს, ვარჯიშებს ასაკის შესაბამისად. მნიშვნელოვანია, ბავშვმა მიიღოს საპროფილაქტიკოდ ვიტამინი D, ხოლო მედიკამენტის დოზა, მიღების წესი და ხანგრძლივობა უნდა განსაზღვროს პედიატრმა.

​რაქიტის ნიშნების შემჩნევისთანავე დედამ უნდა მიმართოს პედიატრს, არ შეიძლება რაქიტის მკურნალობა ექიმის კონსულტაციის გარეშე.

​ორიოდე სიტყვით შევჩერდები ისეთ გართულებაზე, როგორიცაა D ჰიპერვიტამინოზი.

​ზოგჯერ დედებს აქვთ ინფორმაცია D ვიტამინის ნაკლებობის შედეგად გამოწვეული რაქიტის შესახებ და ცდილობენ, პატარას მიაღებინონ აღნიშნული ვიტამინი, ხშირად ექიმის დანიშნულების გარეშეც. ასეთ შემთხვევაში დედამ ადვილი შესაძლებელია, ვერ განსაზღვროს ოპტიმალური დოზა მისი პატარასთვის, დაეყრდნოს მხოლოდ ანოტაციაში მითითებულ ინფორმაციას და ბავშვმა მიიღოს მედიკამენტის ჭარბი დოზა, განვითარდეს D ჰიპერვიტამინოზი. ამ ვიტამინის ზედმეტი დოზები აზიანებს ენდოკრინულ, კერძოდ ფარისებრ, ფარისებრახლო და მკერდუკანა ჯირკვლებს. კალციუმი ლაგდება ყველა ორგანოში და არღვევს მათ ფუნქციას. D ჰიპერვიტამინოზის შორეული შედეგებია თირკმელების ფუნქციის დარღვევა (კალციუმის ჩალაგების გამო) მკერდუკანა (თიმუსის) და პარათირეოიდული ჯირკვლების ფუნქციის დარღვევა, იმუნიტეტის დაქვეითება, შემდგომში მეორადი ბაქტერიული ინფექციების (პნევმონიის, პიელონეფრიტი) განვითარებით.

​თუ პატარას დედის მიერ ანოტაციით შერჩეული დოზით, ვიტამინ D-ს მიღების პროცესში გამოუვლინდება მადის დაქვეითება, შესაძლებელია, სრულ უმადობამდე, პირღებინება, წყურვილი, ძილიანობა, მოდუნება, დეფეკაციის დარღვევები - დიარეისა და ყაბზობის მონაცვლეობით, მშობელმა დაუყოვნებლივ უნდა მიმართოს პედიატრს შესაბამისი კვლევისა და საჭირო მკურნალობისთვის.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად