Baby Bag

რა იწვევს ყურის ტკივილს ბავშვებში, როგორ შევუმსუბუქოთ ტკივილი პატარებს და როდის მივმართოთ ექიმს?

რა იწვევს ყურის ტკივილს ბავშვებში, როგორ შევუმსუბუქოთ ტკივილი პატარებს და როდის მივმართოთ ექიმს?

რა იწვევს ყურის ტკივილს ბავშვებში, როგორ შევუმსუბუქოთ ტკივილი პატარებს და როდის მივმართოთ ექიმს? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური.

- ძირითადად, რა იწვევს ყურის ტკივილს ბავშვებში?

- ბავშვებში ყურის ტკივილის გამომწვევი მიზეზი უმეტესად არის ზედა სასუნთქი გზების მწვავე ინფექციური დაავადებები, რომლებიც ხშირად გვხვდება ბავშვთა ასაკში. როგორც წესი, ყურის ტკივილს, რომელიც გამოწვეულია შუა ყურის ანთებით, წინ უძღვის სურდო, შუა ყურში სითხის დაგროვება, წნევის მომატება.

​ზოგადად, ყურის ტკივილი ბევრი მიზეზით შეიძლება გამოვლინდეს. არა მარტო შუა ყურის ანთებით, არამედ გარეთა ყურის ანთებით, ასევე გარეთა სასმენ მილში უცხო სხეულის არსებობით, გოგირდის საცობის არსებობით. ზოგჯერ ყელის ტკივილს და კბილების ამოჭრას თან სდევს ყურის ტკივილი. შესაძლოა, საფეთქელ-ქვედა ყბის სახსრის ტრავმირება მოხდეს და მისი ტკივილიც გამოვლინდეს ყურის მიდამოში, ასევე ყბაყურას დროს, რომელიც, როგორც წესი, ყურის ტკივილით იწყება. ლიმფადენიტი ანუ ადგილობრივი ლიმფური ჯირკვლების ანთებითაც შეიძლება გამოვლინდეს ყურის ტკივილით.

​დაფის აპკის დაზიანების ორი ვარიანტი არსებობს. ერთი არის მექანიკური ტრავმის შედეგად - თუ მშობელმა ძალიან ღრმად გაუსუფთავა, ყურის ჩხირის მეშვეობით, ბავშვმა შეიძლება თავი გააქნიოს და დაზიანდეს აპკი. ასევე, ვთქვათ უხეშად აკოცა, შეიქმნა ვაკუუმი გარეთა სასმენ მილში და გასკდა დაფის აპკი. ხოლო მეორე და ძირითად შემთხვევაში, თუ შუა ყურში ანთების დროს დაგროვდა სითხე, კრიტიკულ წნევას რომ მიაღწევს, სკდება დაფის აპკი.

​- ახლავს თუ არა სხვა სიმპტომები თან და კონკრეტულად რომელი?

​- ვიზუალურად შესაძლოა, გარეთა სასმენი მილი იყოს შეწითლებული ან შეშუპებული, ყურის ნიჟარას ქაჩავენ და ისრესენ, შესაძლოა, შევამჩნიოთ ყურიდან გამონადენი, იშვიათ შემთხვევაში, გულისრევა. ასევე, თავის ტკივილი, სხეულის ტემპერატურის მატება.

​იმის გათვალისწინებით, რომ ხშირად ყური სტკივათ პატარებს, რომელთაც არ შეუძლიათ ამის თქმა, მშობლები ხვდებიან იმით, რომ ბავშვებს ეწყებათ მოუსვენრობა, ჭამის დროს ტირილი. შეიძლება, დაძახების დროს მალევე არ ჰქონდეთ საპასუხო რეაქცია, რადგან კარგად არ ესმოდეთ.

​- რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ უმკურნალონ პატარებს?

​- როგორც წესი, ყურის ტკივილის პირველივე სიმპტომზე ექიმთან ნაკლებად მიჰყავთ ხოლმე. მშობლებმა იციან, რომ უნდა მისცენ ტკივილგამაყუჩებელი, ძირითადად პარაცეტამოლი, იბუპროფენი, ოღონდ ასაკის და წონის გათვალისწინებით. თუ მეტ-ნაკლებად დარწმუნებულები ვართ, რომ შუა ყურის ანთებაა, ურიგო არ იქნება ნაზალური ვაზოკონსტრუქტორების გამოყენება, ესეც ასაკის მიხედვით. შეიძლება ყურის წვეთებიც გაყუჩების მიზნით, ოღონდ არავითარ შემთხვევაში, ყურიდან გამონადენი არ უნდა იყოს. სასურველია, როდესაც ბავშვს ყური სტკივა, თავი ცოტა მაღლა ჰქონდეს ან ნახევრად მჯდომარედ დააძინონ, ხოლო თუ ყურიდან გამონადენი დაეწყო, არ გამოიყენონ ყურის ჩხირი, საკმარისია თბილ წყალში დასველებული პირსახოცით მოწმინდონ.

​- როდის არის აუცილებელი ექიმთან მიმართვა?

​- ექიმს მიმართონ იმ შემთხვევაში, როდესაც ისმის კითხვა - საჭიროა თუ არა კონკრეტულ შემთხვევაში ანტიბიოტიკის გამოყენება, ექიმი თვითონ დაუნიშნავს. ასევე, თუ პატარა არ იღებს სითხეებს, დაეწყო გამონადენი (სისხლიანი, ჩირქოვანი). მივმართოთ ექიმს, თუ გამაყუჩებლების მიღების მიუხედავად ბავშვს გაუხანგრძლივდა ტკივილი და გაუუარესდა მდგომარეობა. თუ შეამჩნია, რომ ყურის ნიჟარამ წამოიწია წინ ან ნიჟარის უკან შეშუპდა, შეწითლდა, მტკივნეული გახდა, ეს უკვე შუა ყურის ანთების გართულებაზე მიუთითებს და აუცილებლად მიმართეთ ექიმს.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუ​ფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„სტატისტიკის თანახმად, აქტიური სექსუალური ცხოვრების პირობებში ქალების 85% პირველი ერთი წლის განმავლობაში ორსულდება, ხოლო 95% - ორი წლის განმავლობაში“

„სტატისტიკის თანახმად, აქტიური სექსუალური ცხოვრების პირობებში ქალების 85% პირველი ერთი წლის განმავლობაში ორსულდება, ხოლო 95% - ორი წლის განმავლობაში“
როდის ვსაუბრობთ უნაყოფობაზე და რა შეიძლება იყოს ძირითადი გამომწვევი მიზეზები? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს რეპროდუქტოლოგი, მეან-გინეკოლოგი ლელა ირემაძე ესაუბრა. 

​- ქალბატონო ლელა, რა არის უნაყოფობა და როდის ვსაუბრობთ მასზე?

- იმ შემთხვევაში, როდესაც ერთწლიანი, რეგულარული, დაუცველი სქესობრივი კონტაქტის ფონზე არ დგება ორსულობა, ვსაუბრობთ უნაყოფობაზე, თუ ქალის ასაკი:

  • < 35 წლამდეა
  • > 35 წელზე ზემოთ ასაკის ქალებში - ეს პერიოდი მცირდება 6 თვემდე.
  • > 40 წელზე ზემოთ - 3 თვემდე
უნაყოფობა შეიძლება იყოს პირველადი და მეორადი. პირველადია უნაყოფობა, როდესაც ქალს არცერთი ორსულობა არ ჰქონია, ხოლო მეორადია უნაყოფობა, როდესაც ქალს აქვს მინიმუმ ერთი ორსულობა ანამნეზში.

ქალის ასაკი და წყვილის სქესობრივი თანაცხოვრების პერიოდის ხანგრძლივობა მნიშვნელოვანია, უნაყოფობის დროული დიაგნოსტიკისა და შემდგომი მენეჯმენტის განსაზღვრის თვალსაზრისით.

- დღესდღეობით, პროცენტულად რამდენად გავრცელებულია წყვილებში უშვილობა?

- დღეისათვის მსოფლიოში რეპროდუქციული ასაკის 8-12% არის უნაყოფო, ანუ ყოველი 7 წყვილიდან 1 წყვილი. 48 მილიონი წყვილი. 186 მილიონი ადამიანი; (Worldwide ( Ombelet et; al)) PubMed 2019)

- ძირითადად რითია გამოწვეული უშვილობა და რომელი სქესის წარმომადგენლებში უფრო ხშირია ეს პრობლემა?

- უნაყოფობის მიზეზები შეიძლება იყოს მამაკაცისმიერი, ქალისმიერი, კომბინირებული (ქალისმიერი+მამაკაცისმიერი ფაქტორი); იმუნოლოგიური, ასევე უცნობი/გაურკვეველი ეტიოლოგიის.

  • ქალისმიერი მიზეზები გვხვდება შემთხვევათა – 40-45%-ში
  • მამაკაცისმიერი ფაქტორი - 35-40%
  • ქალისა და მამაკაცის ერთად - 15%
  • გაურკვეველი გენეზის უნაყოფობა -10%
ქალისმიერი მიზეზები შეიძლება იყოს - ფალოპის მილების, საკვერცხეების, საშვილოსნოს ორგანული და ან ფუნქციური პათოლოგიური ცვლილებები, ასევე ენდოკრინული დარღვევები.

ფალოპის მილების ანატომიური და ფუნქციური დაზიანებით გამოწვეული უნაყოფობა, ქალის უნაყოფობის 40-60%-ს შეადგენს. ფალოპის მილებს ახასიათებთ ძალზე რთული ნეიროენდოკრინული რეგულაცია, რომელიც მათ სატრანსპორტო ფუნქციას განაპირობებს. ამ ფუნქციის მოშლა საბოლოოდ იწვევს სპერმატოზოიდისა და კვერცხუჯრედის გადაადგილების, მათი შერწყმის შედეგად წარმოშობილი გამეტების, შემდგომ კი ემბრიონის საშვილოსნოს ღრუსკენ ტრანსპორტირების პროცესის რღვევას, რაც უნაყოფობის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მიზეზია.

საშვილოსნოს პათოლოგიებით გამოწვეულ უნაყოფობაში მნიშვნელოვანია - საშვილოსნოს თანდაყოლილი პათოლოგიები (ძგიდე, ორრქიანი, ერთრქიანი), ფიბროიდები, ადენომიოზი, ენდომეტრიოზი, ენდომეტრიუმის სტრუქტურა/ ხარისხი, პოლიპები.

საკვერცხისმიერი ფაქტორი - ძირითადად ანოვულაცია, რაც უნაყოფობის გამომწვევ მიზეზებს შორის მნიშვნელოვან ადგილს იკავებ. იგი გულიხმობს ფოლიკულიდან კვერცხუჯრედის გამოთავისუფლების პროცესის რღვევას.

ჰორმონული დარღვევებიდან აღსანიშნავია - ჰიპოთალამო - ჰიპოფიზურ სისტემაში მიმდინარე პათოლოგიური ცვლილელბი.

მამაკაცისმიერი ფაქტორი - განპირობებულია სპერმაში სპერმატოზოიდების რაოდენობრივი, მოძრაობითი და მორფოლოგიური პათოლოგიური ცვლილებებით.

ასევე ძალზედ მნიშვნელოვანი და გასათვალისწინებელია - გარემო ფაქტორების (ტოქსინები), ცხოვრების წესის (მწეველობა, ალკოჰოლის მოხმარება, სიმსუქნე) გავლენა ნაყოფიერებაზე.

- აქვს თუ არა მნიშვნელობა ქალის ასაკს?

- ოვარიული რეზერვი (კვერცხუჯრედების მარაგი საკვერცხეებში) ქალის შვილოსნობის პოტენციალის მთავარი განმსაზღვრელი ფაქტორია, უფრო მეტიც, გენეტიკური შვილის ყოლის ერთადერთი წყაროა. მნიშნელოვანია ის ფაქტორი, რომ კვერცხუჯრედების მარაგი მცირდება/იხარჯება ასაკის მატებასთან ერთად. გარდა კვერცხუჯრედების რაოდენობრივი შემცირებისა, მცირდება კვერცხუჯრედების ხარისხიც (უპირატესად 35 წლის შემდეგ). სწორედ ამ ფაქტორების გამო განსხვავებულია ქალის დაორსულების სიხშირე 35 წლამდე და მის შემდეგ ასაკში, მაგალითად, ბუნებრივ ციკლებში:

  • 25 წლის ასაკში - ერთ ციკლში - საშ. - 25%;
  • 35 წლის ასაკში - 15%-ია
  • 37 წლის ასაკში 10%, 40 წლის შემდეგ 4-5%

    ​ინ ვიტრო ციკლში
  • < 35 წლამდე - საშუალოდ 45-50%-ია
  • 35-38 წწ - 30-35%
  • 40-42 წწ - 8-10%
  • < 42 წწ - 3-5%.
აღნიშნული, ქალის რეპროდუქციულ სისტემაში მიმდინარე ასაკდამოკიდებული ფიზიოლოგიური პროცესია. გასათვალისწინებელია, ფიზიოლოგიიდან გადახრის შემთხვევები ანუ ადრეულ ასაკში (35-30 წლამდე), სხვადასხვა მიზეზის (გენეტიკური, აუტოიმუნური, იდიოპათიკური და სხვ) გამო შემცირებული ფოლიკულური მარაგის არსებობა, რის გამოც ორსულობის სიხშირე ასაკის მიუხედავად მნიშვნელოვნად დაბალია.

აღნიშნულიდან გამომდინარე, საჭიროა ყველა რეპროდუქციული ასაკის ქალმა, ვინც გეგმავს ორსულობას, დროულად მიმართოს რეპროდუქტოლოგს, გამოიკვლიოს საკვერცხის მარაგი და შედეგის მიხედვით დაგეგმოს ორსულობა.

ასევე მნიშვნელოვანია, ფსიქოლოგიური ფაქტორით გამოწვეული უნაყოფობა, რაც დღეისათვის საკმაოდ ხშირად გვხვდება.

ძირითადი მიზეზები, რომლებიც იწვევენ ფსიქოლოგიურ უნაყოფობას:

  • სისტემატური სტრესი სამსახურში;
  • თავის დადანაშაულება უნაყოფობაში, ან ფიქრი იმაზე, რომ ეს არის სასჯელი თქვენი ცხოვრების წესის გამო;
  • ფინანსური თუ საყოფაცხოვრებო პრობლემები, რაც ბავშვის დაბადებას უკავშირდება;
  • ბოლო პერიოდში განცდილი სერიოზული ფსიქოლოგიური რყევა;
  • გარშემომყოფების მხრიდან გამუდმებული პრესინგი, ანუ გამუდმებული შეკითხვები: არ ხართ ორულად, არ გეგმავთ ორსულობას, რატომ არ ორსულდებით? 

ფსიქოლოგიური უნაყოფობის დროს მნიშვნელოვანია მკურნალი ექიმის მხარდაჭერა, ზოგიერთ შემთხვევაში საჭირო ხდება ფსიქოლოგის ჩართულობა.

- დედები ხშირად ეუბნებიან თავიანთ ქალიშვილებს, არ გაცივდეთ, ბავშვი არ გეყოლებათო. მითია თუ რეალურად შესაძლებელია მომავალში ამან პრობლემა გამოიწვიოს?

- რა თქმა უნდა, მითია. მცირე მენჯის ღრუს ანთებას ინფექცია იწვევს და არა ცივზე ჯდომა ან მსგავსი.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად