რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„იოანე ოქროპირი ამბობს, რომ ღმერთი მშობლებს პასუხს გაგებინებთ თქვენს შვილებზე,“ - დეკანოზი შალვა კეკელია
დეკანოზმა შალვა კეკელიამ იმ პასუხისმგებლობის შესახებ ისაუბრა, რომელიც მშობლებს აღზრდის პროცესში ეკისრებათ. მან აღნიშნა, რომ ოჯახის გავლენა ბავშვის პიროვნებად ჩამოყალიბებაზე ძალიან დიდია:
„ყველა ბავშვი წმინდა და სუფთაა. ამას როგორ წარმართავ და წაიყვან, ეს შენზეა დამოკიდებული. იოანე ოქროპირი პირდაპირ ამბობს, რომ ღმერთი მშობლებს პასუხს გაგებინებთ თქვენს შვილებზე. თქვენ ღმერთმა სუფთა ფურცლები ჩაგაბარათ. რაც დააწერეთ ამ დაფაზე და რასაც წერდით მთელი ცხოვრება, იმას კითხულობს საზოგადოება თქვენი შვილებისგან. საზოგადოება ეცნობა თქვენს დაწერილ თემებს. როგორებსაც გაზრდით, როგორებსაც ჩამოაყალიბებთ თქვენს შვილებს, ისეთები არიან თქვენი შვილები. ოჯახს აქვს საოცრად დიდი მნიშვნელობა.“
მამა შალვა კეკელიას თქმით, თუ ბავშვი თბილ გარემოში იზრდება, ის მომავალში ნეგატიურ პიროვნებად არ ჩამოყალიბდება:
„ოჯახი არის ადგილი, სადაც პიროვნება ყალიბდება. ოჯახი არის ქვეყნის დასაყრდენი. ოჯახში ბავშვი თუ ხედავს, რომ დედიკო და მამიკო ერთმანეთს ეხუტება, ერთმანეთს უფრთხილდება, ეხუმრება, ერთად სეირნობენ, ერთად დადიან, ერთმანეთი უყვართ, როგორ შეიძლება ეს ბავშვი მერე ბოროტი გახდეს?! ეს ხომ გამორიცხულია! როდესაც სითბოში იზრდება ადამიანი, ის ბოროტი ვერ იქნება. გამონაკლისი ყველგან შეიძლება მოხდეს. მე გამონაკლისებზე არ ვსაუბრობ. დაფიქრდით რამდენჯერ დაგიყვირიათ საკუთარი შვილებისთვის, ეს მერე ბუნებრივად ქმნის პრობლემებს. აუცილებლად უნდა გამონახო დრო საკუთარი შვილისთვის, თორემ მერე დაკარგავ შვილებს.“
„ყველაზე ცუდი რამ არის, როდესაც ბავშვს მამა ეუბნება ერთს და დედა ეუბნება მეორეს. მშობლები ურთიერთობაში შეთანხმებულები არ არიან. მეც ბევრჯერ გამიკეთებია მსგავსი რამ. ჩემს მეუღლეს რაღაც აუკრძალავს ჩვენი შვილებისთვის, ბავშვებს ჩემთვის უთხოვიათ და მე ის შემისრულებია. ეს არაფრით არ შეიძლება. ისე გამოდის, რომ დედა ცუდია და მამა კარგია. შენ საკუთარ ავტორიტეტს თავიდანვე სპობ და შენი მეუღლის ავტორიტეტს სპობ შენს შვილებთან. ეს ძალიან ცუდ შედეგს დებს საბოლოოდ და ცუდად აისახება ურთიერთობებზე. პირველ რიგში, არის ცოლ-ქმარი და ცოლ-ქმრიდან იწყება ყველაფერი. როგორ დამოკიდებულებაშიც არის ცოლ-ქმარი, იმავე დამოკიდებულებაში არიან შვილები ერთმანეთთან,“ - აღნიშნა დეკანოზმა შალვა კეკელიამ.