რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„როდესაც ასეთი ხრჩობაა, წამები წყვეტს ყველაფერს,“- ლევან რატიანის რჩევები უცხო სხეულის გადაცდენის დროს პირველადი დახმარების შესახებ
პირველი საუნივერსიტეტო კლინიკის დირექტორმა ლევან რატიანმა უცხო სხეულის გადაცდენის დროს პირველი დახმარების წესების შესახებ ისაუბრა:
„მინდა, პირად მაგალითზე მოგიყვეთ. ჩემი ახლობლის სახლში ვიყავი. მათ ჰყავთ 5 წლის ბავშვი. ბოთლი იდგა იქვე. მოიყუდა და დადო თუ არა ბავშვმა ბოთლი, დაიწყო ხრჩობა. გადასცდა ბოთლის თავსახური. პირის ღრუში ჩავხედე და არ იყო არაფერი. როდესაც ასეთი ხრჩობაა, წამები წყვეტს ყველაფერს. გულ-მკერდის ზემოთ ბავშვი იყო აბსოლუტურად შავი. ეს მოხდა ნახევარ წამში. ჩემი ქმედება იყო ის, რომ დავიწყე ჰეიმლიხის მანევრი. მუშტს ვადებ მკერდის ძვლის ქვევით და ვიწყებ ქმედებას. ვაწვები შიგნით და ოდნავ ზევით ბიძგისებური მოძრაობით. თუ ამ მეთოდით შედეგი არ დგება პაციენტი კარგავს გონებას.
ამის შემდგომ არის ტაქტიკა, რომ პაციენტს ვაწვენთ იატაკზე და ვიწყებთ გულ-ფილტვის რეანიმაციას. თუ ქვედა სასუნთქ გზებშია უცხო სხეული გადასული, რამენაირად იქნებ ამოვიდეს ზემოთ და თითის საშუალებით ამოვიღოთ. წამიერად მოდის პაციენტი გონებაზე. ჩემს შემთხვევაში ბავშვმა, სამწუხაროდ, არ ამოაგდო უცხო სხეული. მან გონება დაკარგა. გულ-ფილტვის რეანიმაციით აღდგა ყველაფერი. პირის ღრუში ჩავძვერი და ამოვიღე. საყლაპავი, ტრაქეა, ყველაფერი ჩახეული ჰქონდა ბავშვს. მთავარი იყო, რომ ამომეღო სახურავი და საბედნიეროდ, ბავშვი გადარჩა.
თუ ექიმი არ ხართ, პირველ რიგში, აუცილებლად დარეკეთ 112-ში. მეორე, რასაც ვაკეთებთ, არის ჰეიმლიხის მანევრი. იმედია, სასწრაფო მოვა და მოვასწრებთ უცხო სხეულის ამოღებას. ორსულების შემთხვევაში ჰეიმლიხის მანევრის განხორციელება წარუმატებელია. მუცლის ტიპის სიმსუქნის შემთხვევაში ჭარბი წონისას და ორსულობისას, პაციენტს ვურტყამთ ბეჭებს შორის რაც შეიძლება ძლიერად ან გულ-მკერდის ძვალზე ვაწვებით.
თუ თოთო ბავშვია, ამ შემთხვევაში ორი თითით ბიძგისებურად ვაწვებით ბეჭებზე. მისი სხეული მზად არ არის მუშტის დარტყმისთვის. თუ რამე გადაგვცდა და მარტო ვართ, აუცილებლად უნდა მოვძებნოთ ისეთი ადგილი ოთახში, სადაც ზედაპირს დავაწვებით და ჰეიმლიხის მანევრს გავაკეთებთ,“- მოცემულ საკითხზე ლევან რატიანმა ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.