რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
,,ძუძუთი კვება ამცირებს დედისთვის ძუძუს კიბოს განვითარების რისკს და ბევრ სხვა, ჯანმრთელობისთვის საშიშ დაავადებას"
რა ფსიქოლოგიურ მომენტებთან არის დაკავშირებული ახალბედა დედისთვის ძუძუთი კვების პროცესი და რა არის, ამ მხრივ, ძირითადი პრობლემები - აღნიშნული საკითხის შესახებ მსახიობებმა, თინათინ წულაძემ და ანკა ვასაძემ გადაცემაში ,,იმედის დღე" ისაუბრეს და საზოგადოებას საკუთარი გამოცდილება გაუზიარეს.
,,ჩემი აზრით, ინფორმაციის ნაკლებობა არის პრობლემა. ძალიან ნორმალურია, რომ ახალშობილი ტირის სხვადასხვა მიზეზის გამო. პირველ შვილზე ძალიან ბევრი რძე მქონდა, მეორეზე მქონდა პრობლემები, მაგრამ მაინც ძუძუთი ვკვებავდი. ძუძუთი კვების დროს დედა არ უნდა იყოს მკაცრ დიეტაზე. მეტსაც გეტყვით, როგორც კი სწორ კვებაზე გადავედი, რძე შემიმცირდა. ის უნდა მიირთვა, რაც გსიამოვნებს. რა თქმა უნდა, მავნე საკვებს არ ვგულისხმობ. დედა უნდა განეწყოს ფსიქოლოგიურად. მე მესმის, რომ არის ქალების კატეგორია, რომელსაც არ შეუძლია, ძუძუთი კვების პროცესი ცუდად ხდის და მათიც მესმის", - აღნიშნავს ანკა ვასაძე.
,,ძუძუთი კვება შედარებით ადრე დავამთავრე, რადგან, სამწუხაროდ, თუნდაც ინფორმაციის ნაკლებობის გამო, რაღაცები ამერია და რძე თავისით გაქრა. მაგრამ მე მგონია, ამის მთავარი მიზეზი იყო, რომ ძალიან ვნერვიულობდი, განვიცდიდი. მე თუ მკითხავთ, ეს არის პირველი მტერი, რადგან ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს, როგორ განწყობაზე ხარ - უნდა იყო დასვენებული, გამოძინებული, რაც ძალიან რთულია. წვეთებს ვითვლიდი, განვიცდიდი, ბავშვიც ცუდ ხასიათზე იყო და ამან ხელი შემიშალა. პირველი. რაც ალბათ დედამ უნდა შეამოწმოს, არის ის, თუ რამდენად სწორი მოჭიდება აქვს ბავშვს. ამას შემდეგ ძალიან ბევრი გართულება მოჰყვება და პირველივე წამიდან უნდა გაკონტროლდეს, რადგან ბავშვი ეჩვევა და გასწორება უფრო რთულია. ჩემს შემთხვევაში, ამან შემდგომ ბევრი პრობლემა გამოიწვია", - ამბობს თინათინ წულაძე.
,,ძუძუთი კვება ამცირებს დედისთვის ძუძუს კიბოს განვითარების რისკს, ასევე, ბევრ სხვა, ჯანმრთელობისთვის საშიშ დაავადებას. ეს იმდენად დიდი სიკეთეა, რომ მალამოსავით ედება მთელს ორგანიზმს და აფერხებს ჯანმრთელობის პრობლემების განვითარებას".