რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„ისე აღზარდე შენ შვილის სული, რომ ჭეშმარიტება გაუძღვეს წინ,“ - შალვა ამონაშვილი ბავშვის აღზრდის შესახებ
აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა მშობლებს შვილის სულიერი აღზრდის შესახებ საინტერესო რჩევები მისცა:
„სად ვიპოვოთ ჩვენ ღმერთი? მარტო ცაში ვიყუროთ? დაბლა ღმერთი არ არის?! ჩვენ ხომ ძალიან კარგად ვიცით, რომ ღმერთი ჩვენშია. ჩვენ ერთმანეთს ღმერთის თვალებით უნდა ვუყურებდეთ. სულის საქმე ეს არის, რომ აშენოს სიყვარული. „ისე აღზარდე შენ შვილის სული, რომ ჭეშმარიტება წაუძღვეს.“ რა ჩავუნერგოთ ჩვენს შვილს პირველ რიგში? თვალები, გულის ფეთქვა, ის სინაზე, რითაც გიჭირავთ ბავშვი, ეს უკვე აღზრდაა.“
შალვა ამონაშვილის თქმით, ბავშვის სული უნდა ააწყო და სულის სიმები ერთმანეთს შეუხამო:
„სული უნდა ააწყო. ერთმანეთს შეუხამო სულის სიმები. რა უნდა იყოს პირველი სიმი, რომელიც ბავშვს უნდა შევუხამო? მთელი ცხოვრება ეს უნდა ვაკეთოთ, უცბად კი ვერ ააწყობ. სიყვარულის სიმი დაუჭიმე შვილს სულში, მოუწესრიგე ეს სული. „გიყვარდეს,შვილო,“ - ჩემი ძუძუც ამას ეუბნება, ჩემი ხელებიც ნაზად რომ უჭირავს ბავშვი, თვალებიც ამას ეუბნება. მერე მამა მოვა, შეაგდებს ბავშვს ჰაერში, დაიჭერს და ამას ეუბნება. ეს არის საკრარული აღზრდა.“
„ჩააგონეთ თქვენს შვილებს, თუ ჩვილები არიან, ჩვილობიდან, თუ სამი-ხუთი-თხუთმეტი წლისა არიან, ამ ასაკიდან: „გიყვარდეს, შვილო, როგორც მე შენ მიყვარხარ. არაფერს არ გთხოვ, მარტო მიყვარხარ. მიყვარს ყველა ადამიანი. რატომ? იმიტომ, რომ ღმერთის შვილები არიან ყველანი. არის ცუდი და არის კარგი ადამიანი, მაგრამ გავიხსენოთ, როდესაც ქრისტე ჯვარზე გააკრეს, მარჯვნივ და მარცხნივ ყაჩაღები გააკრეს ჯვარზე. რა უთხრა მათ ქრისტემ, ვიდრე მამასთან ამაღლდებოდა? თქვენ დღესვე ჩემს გვერდით იქნებითო. მან შეუნდო მათ. ცუდია ადამიანი? შევუწყოთ ხელი, რომ კარგი გახდეს. უჩვენე ათასჯერ კარგი მაგალითი, შესთავაზე შენი გულწრფელობა, სიყვარული, მსხვერპლი გაიღე. რაღაც შეიცვლება ადამიანში,“- აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა.