რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„შეუზღუდეთ, ლიმიტი დაუწესეთ, წინასწარ შეუთანხმდით ბავშვს, რომ ზედმეტად არ შეიწოვოს ტელეფონმა,“- დეკანოზი საბა ჭიკაიძე ეკრანდამოკიდებულების პრობლემაზე
დეკანოზმა საბა ჭიკაიძემ ეკრანდამოკიდებულების პრობლემაზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:
„დღეს ყველა ბავშვს, ყველა მოზარდს ხელში ტელეფონი უჭირავს. მე ბევრჯერ მისაუბრია მშობლებთან, რომლებიც ძალიან აგრესიულები არიან შვილებთან მიმართებაში და მითქვამს: ჩვენ დროს რომ ყოფილიყო მსგავსი შესაძლებლობა, ჩვენ ვერ გავუძლებდით ამ ცდუნებას. ეს ძალიან რთულია ბავშვისთვის. მშობლებო, თქვენ მოგმართავთ უპირველეს ყოვლისა. ნუ იქნებით ძალიან რადიკალურები,დაუწესეთ რაღაც საზღვრები, დრო თქვენს შვილებს. მაგალითად, „გქონდეს ტელეფონი და ითამაშე ერთი საათის განმავლობაში.“ შემდეგ ჩამოართვით. შეუთანხმით ბავშვს წინასწარ. ნუ გადაუკეტავთ ბოლომდე ჟანგბადს. ამ შეთანხმების მიხედვით იმოქმედეთ. როდესაც შენ დაიცავ შეთანხმების წესებს, თავიდან შეიძლება ბავშვმა გააპროტესტოს. შენ შეახსენე მშვიდად: „ჩვენ ხომ შევთანხმდით?! საათს შეხედე, ეს დრო გავიდა.“ შემდეგ მოთმინებით დაელოდება ბავშვი დროს, როდესაც კვლავ ექნება ტელეფონით თამაშის შესაძლებლობა.
ამასობაში ის თავისუფალი დრო ჯანსაღად უნდა დაიტვირთოს. ან ეზოში გავიდეს, ბავშვებთან ითამაშოს. დღეს ეს ძალიან დიდი კომფორტი გახდა. ძალიან ბევრ უბანში ეზოები აღარ აქვთ ბავშვებს. ან წიგნი წაიკითხოს ბავშვმა რამე, სახლში რაღაც ჯანსაღი თამაშით გაერთოს. სხვანაირად არ გამოვა, ჩემო ძვირფასებო. ბოლომდე ვერ შევუზღუდავთ ბავშვებს ამ საშუალებას, ვერ ვიზამთ ამას. ჩემს ბავშვობაში სათამაშო შემოვიდა: მგელი იყო და კვერცხებს იჭერდა. მერე ნელ-ნელა ჩქარდებოდა თამაშის ტემპი. ვისაც ჰქონდა ეს სათამაშო, ყველა იმას შევნატროდით. თუ ჩვენც შევიძენდით, ვიყავით ძალიან ბედნიერები. ღამეც კი ვთამაშობდი ხოლმე. სულ თავისუფალ დროს ვეძებდი, რომ ეს სათამაშო მომეგდო ხელში. მე იცით როგორ შევდივარ დღევანდელი ბავშვების მდგომარეობაში?! დღეს იმდენი საცდურია ბავშვებისთვის, რომ ვერ წარმოიდგენთ. ეცადეთ, რომ შეხვიდეთ ყოველთვის ბავშვის მდგომარეობაში. ბავშვი გართობაზეა ორიენტირებული. ბავშვს გინდა მოთხოვო, რომ საერთოდ უარი თქვას ამაზე? ვერ იტყვის უარს. შეუზღუდეთ, ლიმიტი დაუწესეთ, რომ ზედმეტად არ შეიწოვოს იმ ტელეფონმა,“- აღნიშნა მამა საბა ჭიკაიძემ.