რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„მთავარი არის ცხელება. უმრავლეს შემთხვევაში დელტა შტამის დროს ბავშვებში არის ჰექტიური ტემპერატურა,“ - თემურ მიქელაძე
პედიატრმა თემურ მიქელაძემ ბავშვებში დელტა შტამის მიმდინარეობის თავისებურებებზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ მომართვიანობამ მოიმატა, თუმცა დელტა შტამს განსაკუთრებით რთული მიმდინარეობა არ ახასიათებს:
„ბავშვებში მომართვიანობამ მოიმატა. იმ დროს, როდესაც ყველაზე ხშირი გავრცელება იყო ოქტომბერი-ნოემბერი, ათეულზე მეტ პაციენტთან მქონდა შეხება. მე პირადად ყოველდღიურად 4-5 პაციენტთან ახალ დიაგნოსტირებულ შემთხვევასთან მაქვს საქმე. დელტა შტამი განსაკუთრებული სიმძიმით არ მიმდინარეობს, დაახლოებით იგივე მიმდინარეობა აქვს. ერთადერთი არის გახანგრძლივებული ცხელება, მაშინ როდესაც თავიდან იყო 2-3 დღე ცხელება მაქსიმუმ. უფრო მეტად არის გამოხატული ჰექტიური ცხელება. ცხელების დღეების რაოდენობა არის 4-5. ზაფხულის პერიოდში ცხელების მართვა არის საკმაოდ გაძნელებული.“
თემურ მიქელაძემ აღნიშნა, რომ ბავშვებში ახლა სხვადასხვა ტიპის რესპირაციულ-ვირუსული ინფექციაა გავრცელებული:
„ბავშვები არიან შედარებით მივარდნილები, სითხეს ვერ იღებენ. ჰოსპიტალიზაციის უფრო მეტი შემთხვევებია. ახლა იმდენი გავრცელება არ არის რაოდენობრივად, უბრალოდ ჰოსპიტალიზაციის პროცენტულმა რაოდენობამ მოიმატა. კორონავირუსული ინფექცია არის რესპირაციულ-ვირუსული ინფექცია. ახლა საქართველოში გავრცელებულია სხვადასხვა ტიპის რესპირაციულ-ვირუსული ინფექციები. მათი დიფერენცირება საკმაოდ რთულია.“
„მოზრდილი ასაკის ბავშვებში არის უფრო ყელის ტკივილი, თავის ტკივილი. ადრეული ასაკის ბავშვებში არის ხველა, ნაწლავთა გახშირებული მოქმედება, ცხვირის გაჭედვა, უფრო მეტად არის გამოხატული ყელის ტკივილი. მთავარი არის ცხელება. უმრავლეს შემთხვევაში ბავშვებში დელტა შტამის შემთხვევაში არის ჰექტიური ტემპერატურა. ზოგ შემთხვევაში ადრეული ასაკის ბავშვები ძუძუთი ან ფორმულით კვებისგან თავს იკავებენ, სითხეს ვერ იღებენ და სწორედ ამ ბავშვების დროული ჰოსპიტალიზაციაა საჭირო,“ - აღნიშნულ საკითხებზე თემურ მიქელაძემ Euronews Georgia-ს ეთერში ისაუბრა.