Baby Bag

,,ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია''

,,ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია''
რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.

- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?

- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.

- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?

- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.

სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.

- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...

- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.

  • 6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
  • საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
  • ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
  • შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
  • საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
  • თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
  • საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური


არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

,,ბავშვს დაბადებიდან უნდა ეძინოს საკუთარ საწოლში, ზურგზე, მყარ ზედაპირზე, რაც ძალიან მნიშვ...
რომელ პოზაშია უნდა ეძინოს პატარას და რომელი არ არის რეკომენდებული უსაფრთხო ძილისთვის, განაპირობებს თუ არა თავის ფორმას ძილის პოზა? - ამ და სხვა საინტერესო თემებზე ​​MomsEdu.ge-ს პედიატრი თა...
„მშობლები გადაწყვეტენ ხოლმე, ბავშვი არ დააძინონ დღისით იმ მოტივით, რომ ღამით პატარამ ადრე...
რამდენჯერ უნდა ეძინოს ბავშვს დღის განმავლობაში, არის თუ არა აუცილებელი შუადღის ძილი და როგორი ძილის რუტინა უნდა ჰქონდეს პატარას, რომ ჩაძინება გავუმარტივოთ? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEd​u....
„როდესაც ხდება ბავშვის ძილის რუტინის დარღვევა, გამოვლინდება საკმაოდ მძიმე მოვლენები,“ - პე...
​პედიატრმა თამარ ობგაიძემ ბავშვის ძილის რეჟიმის შესახებ ისაუბრა და აღნიშნა, რომ ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს, როდის იძინებს ბავშვი:„ადრეული ასაკის ბავშვების ძირითადი ნაწილი დროის დიდ ნაწილს ატარებს ძი...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რამდენად მართებულია მოსაზრება, რომ განაყოფიერება არ ხდება მშობიარობის შემდგომ, სანამ ციკლი აღდგება? - ამ და სხვა საკითხებზე ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა მეან-გინეკოლოგი დიანა ჭანუყვაძე

რამდენად მართებულია მოსაზრება, რომ განაყოფიერება არ ხდება მშობიარობის შემდგომ, სანამ ციკლი აღდგება? - ამ და სხვა საკითხებზე ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა მეან-გინეკოლოგი დიანა ჭანუყვაძე

არსებობს მოსაზრება, რომ განაყოფიერება არ ხდება მშობიარობის შემდგომ, სანამ ციკლი აღდგება. რამდენად მართებულია და რამდენი უნდა იყოს ორსულობებს შორის შუალედი? - ამ და სხვა საკითხებზე ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა მეან-გინეკოლოგი, რეპროდუქტოლოგი დიანა ჭანუყვაძე.

- არსებობს მოსაზრება, რომ განაყოფიერება არ ხდება მშობიარობის შემდგომ, სანამ მენსტრუაციული ციკლი აღდგება, ლაქტაციის პერიოდში. რამდენად მართებულია?

- დიახ, არსებობს ასეთი მითი, რომ სანამ ჩვილს ძუძუთი კვებავთ, ორსულობა არ დადგება, თუმცა სიმართლე ის არის, რომ თქვენ შეგიძლიათ დაორსულდეთ ბავშვის დაბადებიდან 3 კვირის შემდეგ, მაშინაც კი, თუ ძუძუთი კვებავთ და მენსტრუაცია არ დაგწყებიათ. თუ არ გსურთ მშობიარობის შემდეგ მალევე დაორსულება, მნიშვნელოვანია გამოიყენოთ რაიმე სახის კონტრაცეფცია, ყოველი სქესობრივი კავშირის დროს, მათ შორის, პირველის ჩათვლით.

ძუძუთი კვება ხშირად თრგუნავს ოვულაციას, მაგრამ ეს ყოველთვის ასე არ არის. ქალებს, რომლებიც ექსკლუზიურად ძუძუთი კვებავენ ჩვილს, 6 თვის განმავლობაში, ნაკლებად აქვთ ოვულაცია ამ პერიოდში, ვიდრე ქალებს, რომლებიც ძუძუთი არ კვებავენ თავიანთ ჩვილს - კონტრაცეფციის ამ მეთოდს უწოდებენ ლაქტაციურ ამენორეას. ამ მეთოდის ერთ-ერთი მთავარი გამოწვევაა მისი სწორად გამოყენება, ჩვილის კვება 3-4 საათში ერთხელ. თუ კვებათა შორის შუალედს არ დაიცავთ, მეთოდი ნაკლებად ეფექტური იქნება.

Planned Parenthood-ის მიხედვით, ლაქტაციური ამენორეა დაახლოებით 98%-ით ეფექტურია, როდესაც ამ მეთოდს ბავშვის დაბადებიდან პირველი 6 თვის განმავლობაში სწორად იყენებთ. მშობიარობიდან 6 თვის შემდეგ ის ნაკლებად ეფექტური ხდება.

- თავდაცვის საშუალებებზე რომ ვისაუბროთ...

- აღსანიშნია, რომ 100%-ით არცერთი კონტრაცეფციული საშუალება არ იცავს ორსულობისგან, მნიშვნელოვანია თითოეული მეთოდის სწორად შერჩევა და გამოყენება, რომ მისი კონტრაცეფციული მოქმედება მაქსიმალურად იყოს გამოყენებული. მშობიარობის შემდეგ ნებისმიერ დროს, შეგიძლიათ გამოიყენოთ შემდეგი კონტრაცეფციული საშუალებები:

• მამაკაცის პრეზერვატივი;
• ქალის პრეზერვატივი;
• იმპლანტი;
• მხოლოდ პროგესტოგენის შემცველი აბები - მინი პილი;
• შეგიძლიათ აირჩიოთ IUD (საშვილოსნოს შიდა საშუალება), ბავშვის დაბადებიდან 48 საათის განმავლობაში. თუ IUD არ ჩაიდგმევა 48 საათის განმავლობაში, რეკომენდებულია დაელოდოთ მშობიარობიდან დაახლოებით 4 კვირის გასვლას.

თუ ბავშვს არ კვებავთ ძუძუთი და თქვენმა გინეკოლოგმა ჩაგიტარათ კონსულტაცია, რის საფუძველზეც გაიგეთ, რომ არ გაქვთ უკუჩვენება კომბინირებულ ჰორმონალურ პრეპარატებზე, შეგიძლიათ დაიწყოთ:

• კომბინირებული აბები;
• ვაგინალური რგოლი;
• კონტრაცეპტული პლასტირი.
ხოლო თუ ძუძუთი კვებავთ, ჯანმრთელობის გარკვეული დარღვევები გაქვთ ან სისხლის შედედების მომატებული რისკი, ჩვეულებრივ გირჩევთ გადადოთ კომბინირებული აბების, რგოლის ან პლასტირის გამოყენება.

- ახდენს თუ არა ზეგავლენას ორგანიზმზე მშობიარობიდან მოკლე პერიოდში ხელახალი ორსულობა და რა მხრივ?

- მშობიარობის შემდგომ ხელახალი დაორსულება, რა თქმა უნდა, შესაძლებელია, თუმცა ასოცირდება გაზრდილ რისკებთან, როგორებიც არის:

• ნაადრევი მშობიარობა;
• თანდაყოლილი პათოლოგიები;
• ნაყოფის ზრდაში ჩამორჩენა და მასის დეფიციტი;
• დედის ანემია;
• მშობიარობის წინ პლაცენტის ნაწილობრივი ან სრული აცლა.

გარდა ამისა, CDC-ის ბოლო დროინდელი მონაცემებით, მშობიარობიდან 18 თვეზე ადრე და 60 თვეზე მეტი ინტერვალის შემთხვევაში დაორსულება შეიძლება ასოცირებული იყოს აუტიზმის განვითარების გაზრდილ რისკთან. კავშირი უფრო გამოკვეთილია აუტიზმის მძიმე ფორმების დროს (​https://www.cdc.gov/ncbddd/autism/features/time-between-births.html).

მშობიარობის შემდგომ მალევე ორსულობამ შესაძლოა ქალს არ მისცეს საკმარისი დრო, რომ მოხდეს ორგანიზმის აღდგენა, როგორც ფიზიკურად, ასევე ფსიქოლოგიურად. მაგალითად, ორსულობამ და ძუძუთი კვებამ შეიძლება გამოიწვიოს ქალის ორგანიზმში სხვადასხვა ვიტამინების და მიკროელემენტების დეფიციტი (რკინა, ფოლიუმის მჟავა, კალციუმი და ა.შ), მშობიარობის შემდგომი დეპრესია და ა.შ.

- რამდენი უნდა იყოს ორსულობებს შორის შუალედი?

- ორსულობის და ჯანმრთელობის რისკის გართულებების შესამცირებლად, კვლევების მიხედვით გვირჩევენ, რომ ორსულობებს შორის შუალედი იყოს 18-დან 24 თვემდე, მაგრამ 5 წელზე ნაკლები. დედის ასაკი 35 წლის ზევით ასოცირდება გაზრდილ რეპროდუქციულ რისკებთან, მათ შორის, უნაყოფობასთან, ქრომოსომულ ანომალიებთან და მშობიარობის არასასურველ შედეგებთან. საჭიროა რისკის და სარგებლის დაბალანსება 35 წელზე მეტი ქალების ორსულობის გადადებასა და ორსულობათა შორის შემცირებულ შუალედებს შორის.

რისკები და რეკომენდაციები არ ვრცელდება წყვილებზე, რომლებსაც ჰქონდათ სპონტანური აბორტი. თუ ჯანმრთელი ხართ და მზად ხართ, არ არის საჭირო ხანგრძლივი შუალედი ორსულობებს შორის.

ბავშვის გაჩენის დროის არჩევა წყვილის პირადი გადაწყვეტილებაა. შემდეგი ორსულობის დაგეგმვისას თქვენ და თქვენმა პარტნიორმა შეიძლება გაითვალისწინოთ სხვადასხვა ფაქტორი, ჯანმრთელობის რისკებისა და სარგებელის. სანამ არ მიიღებთ გადაწყვეტილებას, როდის გააჩინოთ შემდეგი შვილი, ექიმის რეკომენდაციით გამოიყენეთ თქვენთვის მისაღები ჩასახვის საწინააღმდეგო საშუალებები.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად