Baby Bag

„​ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები“

„​ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები“

როგორ აისახება ბავშვის ფსიქიკასა და თვითშეფასებაზე დაცინვა, დაშინება, შევიწროვება?-  ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე.

- როგორ აიახება ბავშვის ფსიქიკაზე დაცინვა და რა ზიანი შეიძლება მიაყენოს სამომავლოდ ამ გამოცდილებამ?

- დაცინვამ, დაშინებამ, შევიწროვებამ, რასაც ყველა უკვე ბულინგს ვეძახით, შესაძლოა ძალიან სერიოზულად იმოქმედოს ბავშვის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე, ადამიანის კეთილდღეობაზე.

ჩვენ ყურადღება უნდა გამოვიჩინოთ არა მხოლოდ იმ ბავშვების მიმართ, რომლებსაც დასცინიან, ავიწროვებენ, აშინებენ, არამედ მჩაგვრელების მიმართაც, ვინაიდან დიდი რისკია იმისა, რომ მათი ანტისოციალური ქცევა, დროსთან ერთად, უფრო ინტენსიური გახდება, მოიმატებს აგრესიაც. ისინი, ჩაგრული ბავშვების მსგავსად, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით და შფოთვით. ასევე აღსანიშნავია, ბავშვები, რომლებიც დამკვირვებლების როლში არიან. არ აქვს მნიშვნელობა რომელ მხარეს იჭერენ, შფოთვის მიზეზი შესაძლოა შიში იყოს, მათაც არ დასცინონ, ან განცდა იმისა, რომ თანატოლის დახმარება უნდოდათ და ვერ მოახერხეს.

ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები. ეს ყველაფერი შეიძლება აისახოს არა მარტო დაბალ აკადემიურ მოსწრებაზე, არამედ მომავალში მეგობრებთან, პარტნიორებთან, სანდო და ჯანსაღი ურთიერთობის დამყარებაზე.

- როგორ აისახება თვითშეფასებაზე?

- თვითშეფასება დიდ გავლენას ახდენს ადამიანის კეთილდღეობაზე, ჯანსაღი ურთიერთობების ჩამოყალიბებაზე, ხოლო თვითშეფასების ჩამოყალიბებაზე უამრავი რამ ახდენს ზეგავლენას, მათ შორის ცხოვრების ისტორია, გამოცდილება, სოციალური გარემოებები და სხვების რეაქციები ჩვენზე. შესაბამისად, დაცინვა, დაშინება ცუდად აისახება მათ თვითშეფასებაზე. ბავშვს შეიძლება ეგონოს, რომ რადგან დასცინიან, რაღაც პრობლემა აქვს, ე.ი. არ არის საკმარისად კარგი.
მახსოვს, სკოლაში რამდენიმე ბავშვმა კომენტარი გამიკეთა სიმაღლესთან დაკავშირებით. ვერ ვიტყვი, რომ ინტენსიურად დამცინოდნენ ან მავიწროვებდნენ, ეს იყო რამდენიმე უწყინარი ხუმრობა ჩემს სიმაღლეზე, თუმცა აღარ მინდოდა სკოლაში სიარული, მეგობრების ნახვა, ვიგონებდი მიზეზებს, ოღონდ სახლიდან არ გავსულიყავი. როდესაც გარეთ მიწევდა გასვლა, მეწყებოდა შფოთვა, იმის გამო, რომ ვინმე კიდევ დამცინებდა. ბავშვები ძალიან მგრძნობიარეები არიან, ერთმა სიტყვამაც შეიძლება იმოქმედოს მათ თვითშეფასებაზე და ქცევაზე.
- რა რეკომენდაციას მისცემდით მშობლებს?
- როდესაც მშობელი, მასწავლებელი ან უბრალოდ მზრუნველი პირი შენიშნავს, რომ ბავშვი დაძაბული, შეშინებული, გაღიზიანებულია, თავს არიდებს გარეთ გასვლას ან ისეთ აქტივობებში ჩართვას, რაც ადრე სიამოვნებდა, იწყებს სხვების დაცინვას ან შეშინებას, უნდა დავიწყოთ მიზეზების გარკვევა.
არ უნდა მივცეთ პირდაპირი მითითებები და რჩევები. საუბრის დროს ბავშვს უნდა შევუქმნათ მშვიდი და უსაფრთხო გარემო, უნდა გავგრძნობინოთ, რომ მას არ განვსჯით. ბავშვებს ხშირად უჭირთ მათთვის მტკივნეულ თემაზე საუბარი, ამიტომ მოთმინება გვმართებს! როდესაც ის დაიწყებს ისტორიის მოყოლას, არასდროს არ შევაწყვეტინოთ, მოუსმინეთ ბოლომდე და ეცადე ყველაფერი გაიგოთ სიტუაციაზე. მიზეზების გარკვევის შემდეგ უნდა განისაზღვროს დამცავი სტრატეგიები, რაც მომავალში დაეხმაარება ბავშვს.
საჭიროა მშობლების და მასწავლებლების ჩართულობა. კონფლიქტის მოგვარების სტრატეგიები არის აუცილებელი უნარ-ჩვევები, რომლებიც ადრეული ასაკიდანვე უნდა ისწავლებოდეს, როგორც ოჯახში, ასევე სკოლაში. ბავშვებმა უნდა ისწავლონ ნებისმიერი საკითხის ჯანსაღად გადაწყვეტა, უნდა იცოდნენ საკუთარი უფლებები, ჰქონდეთ სხვის მიმართ თანაგრძნობის გამოხატვის უნარი. როგორც ყოველთვის, ახლაც ვიტყვი, რომ საუკეთესო სწავლების მეთოდი მაგალითის მიცემაა და ამ შემთხვევაში, მშობელმა ბავშვს უნდა მისცეს პოზიტიური მაგალითი.
მშობლებს, ბაღს, სკოლას ძალიან დიდი როლი აქვს. ერთობლივი და დროული ჩართულობით, ფსიქოლოგის რეკომენდაციების გათვალისწინებით, შეგვიძლია ბავშვებს შევუქმნათ ჯანსაღი გარემო, რათა მჩაგვრელი არ დარჩეს მჩაგვრელად და მსხვერპლი მსხვერპლად ცხოვრების ბოლომდე.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედ​ების ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვი რომ გავაჩინე, მთხოვა, ფოტო გადაუღე და გამომიგზავნე, დამარწმუნე, რომ ნამდვილად ბიჭიაო,“ - ხატია სიჭინავა მეოთხე შვილის დაბადების ამბავს იხსენებს

რამაზ ნოზაძე თოქ-შოუ „პროფილში“ მეოთხე შვილის დაბადების ისტორიას იხსენებს:

„მოვიდა გმირი და თქვა, რომ ორსულად ვარო, ვუთხარი, გავაჩინოთ-მეთქი. წავიდა, მოვიდა გმირი და ბიჭი მყავსო, ასე თქვა. ვერ დავიჯერე, რომ სამი გოგოს მერე ბიჭი იქნებოდა. შესამოწმებლად რომ მიდიოდა, არ მივყვებოდი. ბოლოს კარანტინის დროს გავყევი, რომ შევხედე, მაშინვე დავრწმუნდი, რომ ბიჭი იყო. ამაში დავრწმუნდი და ძალიან მესიამოვნა კიდეც.“

ხატია სიჭინავას თქმით, მეუღლეს ბავშვის სქესში ეჭვი ბოლო წუთამდე ეპარებოდა:

„ბავშვი რომ გავაჩინე, მთხოვა, ფოტო გადაუღე და გამომიგზავნე, დამარწმუნე, რომ ნამდვილად ბიჭიაო. ბოლო წუთამდე ეჭვი ეპარებოდა.“

„ახლაც კი ვერ შემიგნია, ამდენი ხნის მერე, რომ ბიჭის მამა ვარ. ნელ-ნელა ვაცნობიერებ, რა სხვანაირი შეგრძნებები მაქვს ბიჭის გამო. ამდენი გოგოს მერე როგორ უნდა მიყვარდეს, ცოტა სხვანაირად გავიგე ეს ყველაფერი. ალბათ, დროთა განმავლობაში ეს გრძნობა კიდევ უფრო გამიძლიერდება,“ - აღნიშნავს რამაზ ნოზაძე.

ხატია სიჭინავას თქმით, მასაც ძალიან უჭირს იმის დაჯერება, რომ მისი მეოთხე შვილი მამრობითი სქესისაა:

„მე საერთოდ საოცრება მჭირს, ბავშვი ხელში რომ მიჭირავს, სულ გოგოთი მივმართავ. იმდენად მიჩვეული ვარ, რომ სულ გოგო მეჭირა ხელში. სანამ პამპერსის გამოცვლას არ დავუწყებ, სულ მგონია, რომ გოგო მიჭირავს.“

„თვალები ნელ-ნელა უღიავდება, მამიკოს თვალები უნდა ჰქონდეს. დილით რომ გულზე დავიწვენ, სულ სხვა განცდები მოდის, ესეც მეღირსა. ღმერთმა მომცა იმის საშუალება, რომ შემეგრძნო ბიჭის სიყვარული როგორია. მადლობა ღმერთს, რომ მომცა ყველაფერი, რასაც კაცი ინატრებდა. ვისაც გოგოები ჰყავს და ბიჭიც უნდა, ვეტყვი, რომ არ მოდუნდნენ. ყველა მეუბნებოდა, მარტო გოგოები გყავსო, აჰა, ხომ არის ბიჭი. ახლა რაღაც იტყვიან?!“ - აცხადებს რამაზ ნოზაძე.

ხატია სიჭინავა აღნიშნავს, რომ პანდემიის გამო მის ოჯახს საფრთხე არ შექმნია:

„ჩემთვის ძალიან ძნელი იყო, ორსულობის ბოლო ორი თვე კარანტინს დაემთხვა, თუმცა ყველაფერმა ძალიან მშვიდობიანად ჩაიარა. რაც მთავარია, თბილისში არ გავჩერდით, ამოვედით აგარაკზე, სადაც არც კორონავირუსი იგრძნობა და მესამე მსოფლიო ომი რომ დაიწყოს, იმასაც ვერ გავიგებთ. სიმწვანე, ბუნება, სიმშვიდე და მარტო ჩვენ, ოჯახი, აქ ასე ვართ.“

„სახელად მიქაელის დარქმევა გვინდოდა, მაგრამ გიორგობას დაიბადა. ამიტომ ორი სახელი დავარქვით, გიორგი-მიქაელი ნოზაძე, ძალიან კარგი სახელი გამოვიდა.“ - აღნიშნავს რამაზ ნოზაძე.

წაიკითხეთ სრულად