Baby Bag

ყურადღება, როგორც სხვა კოგნიტური უნარები გავარჯიშებადია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორი მიდგომებითა და სტრატეგიებით შესაძლებელია მისი გაუმჯობესება

ყურადღება, როგორც სხვა კოგნიტური უნარები გავარჯიშებადია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორი მიდგომებითა და სტრატეგიებით შესაძლებელია მისი გაუმჯობესება
ბავშვებში ყურადღების კონცენტრაციის პრობლემაზე და მათი გადაჭრის ხერხებზე ​MomsEdu​.ge-ს ესაუბრა განათლების ფსიქოლოგი ბაია კუბლაშვილი.
​- რაში ვლინდება ყურადღების კონცენტრაციის უნარი?
სანამ უშუალოდ ყურადღების კონცენტრირებაზე ვისაუბრებთ, ვფიქრობ, მნიშვნელოვანია, ზოგადად განვმარტოთ რა არის ყურადღება. ეს არის ერთ-ერთი კოგნიტური უნარი, რომლის საშუალებითაც ყოველდღიურად ძალიან ბევრ სხვადასხვა აქტივობას ვასრულებთ. გარესამყაროში მიმდინარე მოვლენებს ყურადღება შეიძლება მივაქციოთ უნებლიეთ. მაგალითად, დიდი ალბათობით, ქუჩაში სეირნობისას ზედმეტად განათებული სარეკლამო ბანერი ჩვენი მიზნის მიუხედავად მიიქცევს ყურადღებას. მეორე შემთხვევაში ადამიანი მიზანმიმართულად ახორციელებს გარკვეული მიმართულებით ყურადღების მიპყრობას. სწორედ ყურადღების ეს უკანასკნელი ფორმა სჭირდება მოსწავლეს იმისათვის, რომ ჩაერთოს სწავლა-სწავლების პროცესში. როდესაც მასწავლებელი ან მშობელი ბავშვს აძლევს ინსტრუქციას, ისმენს ჩვენს საუბარს, თამაშობს, კითხულობს, წერს და ა.შ. ყველა ამ მოქმედებაში ყურადღება მნიშვნელოვან როლს თამაშობს. სწორედ ყურადღების ერთ-ერთი მახასიათებელია კონცენტრაცია, რაც ვლინდება რაიმე აქტივაზე ყურადღების ფოკუსირებით იმდენი ხნით, რამდენიც საჭიროა მისი წარმატებულად შესრულებისათვის.
- რა სირთულეები შეიძლება არსებობობდეს ყურადღების კონცენტრირების კუთხით?
- როგორც აღვნიშნე, თუ ბავშვი კონცენტრირებულია კონკრეტულ მოქმედებაზე მანამ, სანამ ის არ დაასრულებს მის შესრულებას, ამ შემთხვევაში სირთულეები სახეზე არ გვაქვს. მაგრამ თუ ბავშვი არ ასრულებს დაწყებულ მოქმედებას/აქტივობას ბოლომდე, წყვეტს მას პროცესში, ან შესრულებისას ხშირად ჩერდება, აკვირდება გარემოში სხვა საგნებს, სვამს თემასთან დაუკაშირებელ კითხვებს და სხვა, ამ შემთხვევაში შეგვიძლია ვთქვათ, რომ მას უჭირს ყურადღების კონცენტრირება. მაგალითად, როდესაც თქვენი შვილი ასრულებს რაიმე აქტივობას, შესაძლოა ეს იყოს გაფერადება ან ხატვა, დააკვირდით, ახერხებს თუ არა, დაიწყოს ეს პროცესი, კონცენტრირებული იყო იმაზე, რაშიც კონკრეტულ მომენტშია ჩართული და მიყვეს მას ბოლომდე. თუ ბავშვს აქვს ყურადღების კონცენტრაციის სირთულეები, მას გაუჭირდება აქტივობის დასრულება, მარტივად რომ ვთქვათ, გაეფანტება ყურადღება და შესაძლოა დაწყებული საქმიანობა ბოლომდე არ დაასრულოს.
- რამდენად უკავშირდება ყურადღების კონცენტრირების სირთულეები სასწავლო პროცესის ეკრანთან გადანაცვლებას?
- როგორც ჩემს მოყვანილ მაგალითებში ჩანს, ყურადღების კონცენტრაციის სირთულეები პირდაპირპროპორციულად არაა დაკავშირებული დისტანციური სწავლა-სწავლების პროცესთან, რადგან ის ყოველდღიური, ეკრანს მიღმა არსებული აქტივობების შესრულების დროსაც შეიძლება გამოვლინდეს. თუმცა ამ შემთხვევში შესაძლოა, უფრო მკვეთრად იჩინოს თავი სირთულეებმა, რადგან ეკრანი არის დამატებითი ბარიერი მასწავლებელსა და მოსწავლეს შორის, რომლის არსებობის შემთხვევაში მასწავლებელმა შეიძლება, ისე ეფექტიანად ვერ დაამყაროს კომუნიკაცია მოსწავლესთან, როგორც ამას იზამდა საკლასო ოთახში. ასევე შესაძლოა მასწავლებელმა ვირტუალურად მიმდინარე პროცესის გამო ვერ შეამჩნიოს, რამდენად ჩართულია მოსწავლე დავალების შესრულების პროცესში და ა.შ. ამ კუთხით, თუ მოსწავლეს აქვს ყურადღების კონცენტრირების სირთულეები, რეკომენდებულია ის გაკვეთილს დაესწროს მხარდამჭერ უფროსთან ერთად.
- რა ტიპის აქტივობების განხორციელება დაეხმარება მშობლებს, ხელი შეუწყონ ბავშვებში ყურადღების კონცენტრირების უნარის განვითარებას?

- აღსანიშნავია, რომ ყურადღება, როგორც სხვა კოგნიტური უნარები გავარჯიშებადია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორი მიდგომებითა და სტრატეგიებით შესაძლებელია მისი გაუმჯობესება. პირველ რიგში, მნიშვნელოვანია, როდესაც ბავშვს მივმართავთ და ვესაუბრებით დავამყაროთ მასთან პირისპირი კომუნიკაცია, მივმართოთ სახელით, დავამყაროთ თვალით კონტაქტი, შესაძლოა შევეხოთ მხარზე და ა.შ. გარდა ამისა, ძალიან მნიშვნელოვანია გარემოში, სადაც ბავშვს უწევს მეცადინეობა ან რაიმე გარკვეულ ძალისხმევასთან დაკავშირებული აქტივობის შესრულება, მაქსიმალურად შევამციროთ ფონური ხმაური, რაც შესაძლოა მისი ყურადღების გაფანტვის ერთ-ერთი მიზეზი ყოფილიყო. მნიშვნელოვანია სწორად მოვაწყოთ ფიზიკური სივრცე, სადაც ბავშვი ასრულებს აქტივობებს, ეს უნდა იყოს კარგად განათებული და არა ზედმეტად გადატვირთული სამუშაო გარემო. გამორთეთ ტელევიზორი, როდესაც ბავშვი მეცადინეობს, წიგნებს კითხულობს და ეცადეთ, მის სამუშაო გარემოში იყოს სიწყნარე. მშობლებმა ყურადღების კონცენტირების უნარის განვითარებას შესაძლოა ხელი შეუწყონ ბავშვთან ერთად ისეთი თამაშების შესრულებით, რომლებიც სწორედ რომ ყურადღების კონცენტრირებას მოითხოვს. ასეთია სხვადასხვა სამაგიდო თამაში, მათ შორის, ლოტო და დომინო. ასევე შესაძლოა ერთად ითამაშოთ სხვადასხვა მოძრავი თამაში, მაგალითად ყველასთვის ცნობილი გაშეშობანა.

ესაუბრა ელენე ოვაშვილი

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯ​გუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

ნუ დაიწყებთ ბავშვის ოცნებების მსხვრევას, პირიქით, მისი სურვილები და ინტერესები წაახალისეთ

ნუ დაიწყებთ ბავშვის ოცნებების მსხვრევას, პირიქით, მისი სურვილები და ინტერესები წაახალისეთ

მშობლები შვილებთან ურთიერთობისას შეცდომებს ხშირად უშვებენ. გაინტერესებთ, ართმევთ თუ არა თქვენს შვილებს ოცნებებს? თუ თქვენ ერთხელ მაინც გითქვამთ თქვენი შვილისთვის შემდეგი სიტყვები: „არა, ასე არაფერი გამოვა, მე გაჩვენებ, როგორ უნდა გააკეთო ეს სწორად,“ ან „ვიცი, რომ გამარჯვება გინდა, მაგრამ კონკურენციას ვერ გაუძლებ,“ ან „მწერლობაზე ნუ იფიქრებ, რთული საქმეა, რამე სხვა პროფესიაზე დაფიქრდი,“ ე.ი. ძალიან დიდი შეცდომა დაუშვით.

დედები ცდილობენ რეალისტები იყვნენ და შვილები ცხოვრებისეული სირთულეებისთვის მოამზადონ, რის გამოც ისინი ბავშვებს ხშირად ტკენენ გულს გაუცნობიერებლად. ამასთან მშობლები თვლიან, რომ მათი ქცევა სავსებით გამართლებულია. ნაცვლად იმისა, რომ შვილებს პრაგმატული და მიწიერი მიზნები დაუსახოთ, მათი მისწრაფებები წაახალისეთ. არაფერია ცუდი იმაში, რომ ბავშვს ოცნებები ჰქონდეს. ადამიანი თუ მთვარისკენ ისწრაფვის, შესაძლოა, მან მიზანს ვერ მიაღწიოს, მაგრამ ვარკვლავებამდე მაინც მიაღწევს. სწორედ ამიტომ, ნუ დაიწყებთ ბავშვის ოცნებების მსხვრევას. პირიქით, მისი სურვილები და ინტერესები წაახალისეთ.

  • ნუ ეტყვით ბავშვს, რომ არაფერი გამოვა

ბავშვი თქვენთან ახალი იდეით თუ მოდის, მას არ უთხრათ , რომ არაფერი გამოუვა. სირთულეებზე კონცენტრირების ნაცვლად, ბავშვის ოცნებებში პოზიტიური მხარეები დაინახეთ. ბავშვს ძლიერ და სუსტ მხარეებზე ფრთხილად უნდა მიუთითოთ. თუ გსურთ, რომ ბავშვი სირთულეებისთვის მოამზადოთ, მას კითხვები დაუსვით და პასუხებამდე თავად მიიყვანეთ. თქვენი შვილი თვითონვე მიხვდება, თუ რა სირთულეები ელის ოცნებების ახდენის გზაზე. ჰკითხეთ ბავშვს, როგორ აპირებს ის მიზნის მიღწევას და რა დრო დასჭირდება მას ოცნებების ასახდენად.

  • ნუ იქნებით მეტისმეტად ფრთხილი მშობელი

რა თქმა უნდა, მშობლის მთავარი საზრუნავი შვილის უსაფრთხოებაა, მაგრამ ამის გამო ზედმეტი სიფრთხილე არ უნდა გამოიჩინოთ. თუ ბავშვს ექსტრემალური სპორტი იზიდავს, ის არ უნდა შეაშინოთ. ნუ ეტყვით თქვენს შვილს, რომ მსგავსი აქტივობებით ადამიანები იღუპებიან. თუ ასე მოიქცევით, მას ყოველთვის ყველაფრის შეეშინდება.

  • ნუ მოითხოვთ ბავშვისგან იმაზე მეტს, ვიდრე მას შეუძლია

თქვენი შვილი გეუბნებათ, რომ ის სპორტის ახალი სახეობითაა დაინტერესებული. თქვენ დაუყოვნებლივ იწყებთ ინფორმაციის შეგროვებას, პოულობთ სპორტულ წრეებს, შვილი სხვადასხვა შეჯიბრებაზე დაგყავთ და მისგან პირველობას ითხოვთ. ბავშვი ზედმეტად ისტრესება და სპორტისადმი ინტერესს კარგავს. ნუ იქნებით ზედმეტად მომთხოვნი. თუ ასე მოიქცევით, ბავშვს მოტივაციას დაუკარგავთ.

  • ნუ ეცდებით, რომ ბავშვს ყველა ტკივილი აარიდოთ

ბავშვი თუ ისეთ რამეს გეგმავს, რაც მას არ გამოუვა, ნუ აღელდებით. მშობლები ცდილობენ, რომ შვილები წარუმატებლობისგან დაიცვან. მათ ეშინიათ, რომ ეს ბავშვებისთვის მძიმე გადასატანი იქნება. თუ გსურთ, რომ თქვენმა შვილმა კარგი ცხოვრებისეული გაკვეთილი მიიღოს, მან მარცხი აუცილებლად უნდა გამოსცადოს. ბავშვს გამოცდილების მიღების შესაძლებლობა მიეცით.

  • ბავშვს მიმართულება მიეცით

თქვენი შვილი თუ მოვა და გეტყვით, რომ ის მწერლობაზე ოცნებობს, მის ოცნებებს ნუ დაამსხვრევთ. ნაცვლად ამისა, მას აუხსენით, თუ რას ნიშნავს, იყო კარგი მწერალი და რა სირთულეებთან არის დაკავშირებული ეს პროფესია. თქვენს შვილს ურჩიეთ, რომ რომელიმე სფეროში კარგი განათლება მიიღოს, რათა შემოსავალი ჰქონდეს. თუ მას მატერიალური პრობლემები არ ექნება, წიგნზე მუშაობას მარტივად შეძლებს. ბავშვი მიხვდება, რომ თქვენ მას მხარს უჭერთ. აუცილებლად უთხარით თქვენს შვილს, რომ ის კარგი მწერალი იქნება, თუმცა აუხსენით, რომ ეს მარტივი საქმე არ არის. თუ ბავშვის ოცნებებს არ დაამსხვრევთ, ის მიზნის მიღწევას გაცილებით ადვილად შეძლებს.

მომზადებულია ​imom.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა


წაიკითხეთ სრულად