Baby Bag

ყურადღება, როგორც სხვა კოგნიტური უნარები გავარჯიშებადია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორი მიდგომებითა და სტრატეგიებით შესაძლებელია მისი გაუმჯობესება

ყურადღება, როგორც სხვა კოგნიტური უნარები გავარჯიშებადია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორი მიდგომებითა და სტრატეგიებით შესაძლებელია მისი გაუმჯობესება
ბავშვებში ყურადღების კონცენტრაციის პრობლემაზე და მათი გადაჭრის ხერხებზე ​MomsEdu​.ge-ს ესაუბრა განათლების ფსიქოლოგი ბაია კუბლაშვილი.
​- რაში ვლინდება ყურადღების კონცენტრაციის უნარი?
სანამ უშუალოდ ყურადღების კონცენტრირებაზე ვისაუბრებთ, ვფიქრობ, მნიშვნელოვანია, ზოგადად განვმარტოთ რა არის ყურადღება. ეს არის ერთ-ერთი კოგნიტური უნარი, რომლის საშუალებითაც ყოველდღიურად ძალიან ბევრ სხვადასხვა აქტივობას ვასრულებთ. გარესამყაროში მიმდინარე მოვლენებს ყურადღება შეიძლება მივაქციოთ უნებლიეთ. მაგალითად, დიდი ალბათობით, ქუჩაში სეირნობისას ზედმეტად განათებული სარეკლამო ბანერი ჩვენი მიზნის მიუხედავად მიიქცევს ყურადღებას. მეორე შემთხვევაში ადამიანი მიზანმიმართულად ახორციელებს გარკვეული მიმართულებით ყურადღების მიპყრობას. სწორედ ყურადღების ეს უკანასკნელი ფორმა სჭირდება მოსწავლეს იმისათვის, რომ ჩაერთოს სწავლა-სწავლების პროცესში. როდესაც მასწავლებელი ან მშობელი ბავშვს აძლევს ინსტრუქციას, ისმენს ჩვენს საუბარს, თამაშობს, კითხულობს, წერს და ა.შ. ყველა ამ მოქმედებაში ყურადღება მნიშვნელოვან როლს თამაშობს. სწორედ ყურადღების ერთ-ერთი მახასიათებელია კონცენტრაცია, რაც ვლინდება რაიმე აქტივაზე ყურადღების ფოკუსირებით იმდენი ხნით, რამდენიც საჭიროა მისი წარმატებულად შესრულებისათვის.
- რა სირთულეები შეიძლება არსებობობდეს ყურადღების კონცენტრირების კუთხით?
- როგორც აღვნიშნე, თუ ბავშვი კონცენტრირებულია კონკრეტულ მოქმედებაზე მანამ, სანამ ის არ დაასრულებს მის შესრულებას, ამ შემთხვევაში სირთულეები სახეზე არ გვაქვს. მაგრამ თუ ბავშვი არ ასრულებს დაწყებულ მოქმედებას/აქტივობას ბოლომდე, წყვეტს მას პროცესში, ან შესრულებისას ხშირად ჩერდება, აკვირდება გარემოში სხვა საგნებს, სვამს თემასთან დაუკაშირებელ კითხვებს და სხვა, ამ შემთხვევაში შეგვიძლია ვთქვათ, რომ მას უჭირს ყურადღების კონცენტრირება. მაგალითად, როდესაც თქვენი შვილი ასრულებს რაიმე აქტივობას, შესაძლოა ეს იყოს გაფერადება ან ხატვა, დააკვირდით, ახერხებს თუ არა, დაიწყოს ეს პროცესი, კონცენტრირებული იყო იმაზე, რაშიც კონკრეტულ მომენტშია ჩართული და მიყვეს მას ბოლომდე. თუ ბავშვს აქვს ყურადღების კონცენტრაციის სირთულეები, მას გაუჭირდება აქტივობის დასრულება, მარტივად რომ ვთქვათ, გაეფანტება ყურადღება და შესაძლოა დაწყებული საქმიანობა ბოლომდე არ დაასრულოს.
- რამდენად უკავშირდება ყურადღების კონცენტრირების სირთულეები სასწავლო პროცესის ეკრანთან გადანაცვლებას?
- როგორც ჩემს მოყვანილ მაგალითებში ჩანს, ყურადღების კონცენტრაციის სირთულეები პირდაპირპროპორციულად არაა დაკავშირებული დისტანციური სწავლა-სწავლების პროცესთან, რადგან ის ყოველდღიური, ეკრანს მიღმა არსებული აქტივობების შესრულების დროსაც შეიძლება გამოვლინდეს. თუმცა ამ შემთხვევში შესაძლოა, უფრო მკვეთრად იჩინოს თავი სირთულეებმა, რადგან ეკრანი არის დამატებითი ბარიერი მასწავლებელსა და მოსწავლეს შორის, რომლის არსებობის შემთხვევაში მასწავლებელმა შეიძლება, ისე ეფექტიანად ვერ დაამყაროს კომუნიკაცია მოსწავლესთან, როგორც ამას იზამდა საკლასო ოთახში. ასევე შესაძლოა მასწავლებელმა ვირტუალურად მიმდინარე პროცესის გამო ვერ შეამჩნიოს, რამდენად ჩართულია მოსწავლე დავალების შესრულების პროცესში და ა.შ. ამ კუთხით, თუ მოსწავლეს აქვს ყურადღების კონცენტრირების სირთულეები, რეკომენდებულია ის გაკვეთილს დაესწროს მხარდამჭერ უფროსთან ერთად.
- რა ტიპის აქტივობების განხორციელება დაეხმარება მშობლებს, ხელი შეუწყონ ბავშვებში ყურადღების კონცენტრირების უნარის განვითარებას?

- აღსანიშნავია, რომ ყურადღება, როგორც სხვა კოგნიტური უნარები გავარჯიშებადია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორი მიდგომებითა და სტრატეგიებით შესაძლებელია მისი გაუმჯობესება. პირველ რიგში, მნიშვნელოვანია, როდესაც ბავშვს მივმართავთ და ვესაუბრებით დავამყაროთ მასთან პირისპირი კომუნიკაცია, მივმართოთ სახელით, დავამყაროთ თვალით კონტაქტი, შესაძლოა შევეხოთ მხარზე და ა.შ. გარდა ამისა, ძალიან მნიშვნელოვანია გარემოში, სადაც ბავშვს უწევს მეცადინეობა ან რაიმე გარკვეულ ძალისხმევასთან დაკავშირებული აქტივობის შესრულება, მაქსიმალურად შევამციროთ ფონური ხმაური, რაც შესაძლოა მისი ყურადღების გაფანტვის ერთ-ერთი მიზეზი ყოფილიყო. მნიშვნელოვანია სწორად მოვაწყოთ ფიზიკური სივრცე, სადაც ბავშვი ასრულებს აქტივობებს, ეს უნდა იყოს კარგად განათებული და არა ზედმეტად გადატვირთული სამუშაო გარემო. გამორთეთ ტელევიზორი, როდესაც ბავშვი მეცადინეობს, წიგნებს კითხულობს და ეცადეთ, მის სამუშაო გარემოში იყოს სიწყნარე. მშობლებმა ყურადღების კონცენტირების უნარის განვითარებას შესაძლოა ხელი შეუწყონ ბავშვთან ერთად ისეთი თამაშების შესრულებით, რომლებიც სწორედ რომ ყურადღების კონცენტრირებას მოითხოვს. ასეთია სხვადასხვა სამაგიდო თამაში, მათ შორის, ლოტო და დომინო. ასევე შესაძლოა ერთად ითამაშოთ სხვადასხვა მოძრავი თამაში, მაგალითად ყველასთვის ცნობილი გაშეშობანა.

ესაუბრა ელენე ოვაშვილი

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯ​გუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ასწავლეთ ბავშვებს სიკეთე და დატკბნენ იმით, რომ სხვებს ეხმარებიან,“ - ადრეული განათლების ექსპერტი ნანა გეგელიშვილი იანუშ კორჩაკის შესახებ

„ასწავლეთ ბავშვებს სიკეთე და დატკბნენ იმით, რომ სხვებს ეხმარებიან,“ - ადრეული განათლების ექსპერტი ნანა გეგელიშვილი იანუშ კორჩაკის შესახებ

ადრეული განათლების ექსპერტმა ნანა გეგელიშვილმა პოლონელი ექიმისა და პედაგოგის იანუშ კორჩაკის შესახებ ისაუბრა, რომელიც პოლონეთის ოკუპაციის წლებში ვარშავის გეტოში ბავშვებთან ერთად გმირულად დაიღუპა:

„იანუშ კორჩაკი ექიმი იყო, მაგრამ მოწოდებით პედაგოგი. ის არ დაკმაყოფილდა საექიმო განათლებით. მან შვეიცარიასა და გერმანიაში იმოგზაურა და ძალიან ღრმა განათლება მიიღო. მან დაუდო საფუძველი თანამედროვე ბავშვთა უფლებების კონვენციას. მან დაწერა „10 მცნება მშობელს.“ საოცარია მისი დარიგებები, რომ ნუ გაქვთ აგდებული დამოკიდებულება ბავშვების პრობლემების მიმართ, მისთვის ის პრობლემა ძალიან დიდი რამ არის. არ დაამციროთ ბავშვები, მიიღეთ ბავშვი ისეთი, როგორიც არის და არა როგორიც თქვენ გინდათ რომ იყოს. ის მშობლებს აფრთხილებდა, რომ ბავშვი არის დროებითი საჩუქარი, ის არის თქვენთან დროებით მყოფი სული, ამიტომ მიიღეთ ის ისეთი, როგორიც არის.“

ნანა გეგელიშვილის თქმით, იანუშ კორჩაკი ბავშვების უფლებების დაცვისთვის იბრძოდა:

„იანუშ კორჩაკი წერდა, რომ დიდების უფლებების და კანონების მსგავსად, ბავშვების უფლებებიც უნდა დაიწეროს, ჯერ ბავშვები უნდა იყვნენ ამ კანონებით დაცულებიო. ის გეტოში იმყოფებოდა ბავშვებთან ერთად. ის სამჯერ იყო შეწყალებული, რადგან მას კარგად იცნობდნენ. მან თავი გაწირა. ბავშვებს გაუძღვა წინ გაზის კამერაში. იანუშ კორჩაკი ბავშვთა სახლებს კიევშიც ხელმძღვანელობდა. იანუშ კორჩაკმა, რადგან ექიმი იყო, ბავშვის ტვინიც კარგად იცოდა. მას ჰქონდა ბავშვის დარწმუნების მეთოდოლოგია. ის ბავშვებს ასწავლიდა სიკეთის გაცემას უმცროსისადმი. „ასწავლეთ ბავშვებს სიკეთე და დატკბნენ იმით, რომ სხვებს ეხმარებიან.“ ეს იყო მისი მოწოდება.“

„მშობელმა ბავშვთან ერთად სეირნობა უნდა გამოიყენოს იმისთვის, რომ მას სიკეთე ასწავლოს. ჩაუყაროს პარკში პატარა ნამცეცები და ბავშვმა აჭამოს ჩიტებს. საჭმელი, რომელსაც არ ჭამს ბავშვი, ჩადოს კონტეინერში და აჭამოს ძაღლს. ეს ხომ ძალიან მარტივია. კორჩაკს აქვს საოცარი მოთხრობები, რომლებიც ბავშვს სიკეთეს ასწავლის. მე ვთხოვ მშობლებს, რომ უაზრო სათამაშოების მაგივრად წიგნი უყიდონ ბავშვს. ბავშვს თუ მრავალფუნქციურ სათამაშოს უყიდით დაახლოებით 21 დღე გჭირდებათ, რომ ბავშვს მასთან თამაშის უნარები გამოუმუშაოთ. ოჯახები დაახლოებით 2000 ლარამდე ხარჯავენ არაფერში. ამას სჯობს, სამჯერ უყიდოს სათამაშო მშობელმა ბავშვს და იყოს ფუნქციური, არ იყოს დაბალი ხარისხის,“- აღნიშნულ საკითხზე ნანა გეგელიშვილმა აჭარის ტელევიზიის გადაცემაში „დილის ტალღა“ ისაუბრა.

წყარო:​ „დილის ტალღა“

წაიკითხეთ სრულად