Baby Bag

ანემია და ორსულობა - გაეცანით მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს

ანემია და ორსულობა - გაეცანით მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს

დღეს ხუთშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად მეან-გინეკოლოგი და ქირურგი ეკა ბუკია მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ორსულთა ანემიაზე. 

ყოველი ორსულობა ინდივიდუალურია, თუმცა არის ზოგი ფაქტორი, რაც შესაძლოა, ბევრ ორსულში შეგვხვდეს. ერთ-ერთი მათგანია ანემიის განვითარების მაღალი რისკი.

​ანემია იწყება მაშინ, როცა თქვენს ორგანიზმში არ არის საკმარისი რაოდენობით ერითროციტები (სისხლის წითელი უჯრედები) ქსოვილებამდე ჟანგბადის გადასატანად.

​მსუბუქი ხარისხის ანემიამ შესაძლოა, გამოიწვიოს დაღლილობა. თუ არ ჩატარდა შესაბამისი მკურნალობა, ანემია გაღრმავდება. ორსულობის დროს ანემიამ შესაძლოა, გამოიწვიოს ნაადრევი მშობიარობა და ახალშობილის მცირე მასა.

​რა იწვევს ანემიას ორსულობაში?

​მსუბუქი ხარისხის ანემია ხშირად გვხვდება ორსულებში. არსებობს ანემიის 400 ქვესახეობა. ასევე არსებობს ანემიის გამომწვევი ბევრი მიზეზი. განვიხილოთ რამდენიმე მათგანი.

​რკინადეფიციტური ანემიის
განვითარების მიზეზია - რკინის მარაგის უკმარისობა ორსულობამდე და ორსულობისას. ამას მივყავართ რკინის დეფიციტამდე. 15-25%-მდე ორსულებს აქვთ რკინადეფიციტური ანემია. ამ დროს ჰემოგლობინის დონე ნორმაზე დაბალია.

​ორსულობისას თქვენი ორგანიზმი გაძლიერებულად მუშაობს, რომ მოახდინოს ნაყოფის სწორი კვება. სისხლის მოცულობა იზრდება 30-50% -ით. სისხლის მოცულობის ასეთი ზრდა უზრუნველყოფს ნაყოფის ჟანგბადითა და საკვები პროდუქტებით კარგ მომარაგებას.

​ფოლატდეფიციტური ანემია
- გამოწვეულია ფოლიუმის მჟავის ნაკლებობით. ასევე წარმოადგენს ერთ-ერთ ხშირ ნაირსახეობას, რომელიც გვხვდება ორსულებში. ორსულობისას ქალებს გაცილებით მეტი რაოდენობის ფოლიუმი სჭირდებათ. ფოლიუმის მჟავა ინიშება ორსულობის დაგეგმვამდე რამდენიმე თვით ადრე. ფოლიუმის მჟავა არის წყალში ხსნადი ვიტამინი, რომელიც ხელს უშლის ნაყოფის ნერვული მილის დეფექტის განვითარებას ორსულობისას, ამიტომ ასე მნიშნელოვანია მისი მიღება ორსულობის 12 კვ. ვადამდე.

​ვიტამინი B12-დეფიციტური ანემია
- B12 ვიტამინი გამოიყენება ორგანიზმის მიერ ერითროციტების (სისხლის წითელი უჯრედების) წარმოებისთვის. ზოგიერთი ქალის შემთხვევაში ძნელად ხდება B12-ის პროდუქცია, რასაც მივყავართ ამ ვიტამინის დეფიციტამდე.

​ხშირად ფოლიუმის მჟავისა და ვიტამინ B12-დეფიციტი შესაძლოა შეგვხვდეს ერთდროულად.

​რა გზებს შეიძლება მივმართოთ ყველაზე გავრცელებული ანემიის ფორმების პრევენციისთვის?
  • პრენატალური ვიტამინები - შეგიძლიათ მიიღოთ ერთჯერ დღეში - ამით თქვენ მიიღებთ ვიტამინებსა და მინერალებს საჭირო რაოდენობით.
  • რკინის შემცველი მედიკამენტები - თუ თქვენი ფერიტინის დონე დაბალია, ექიმი დაგინიშნავთ რკინის შემცველ პრეპარატს. მედიკამენტის დოზას, სახეს - დასალევი თუ საინექციო - ამას უკვე წყვეტს თქვენი ექიმი კონკრეტულად თქვენი შემთხვევიდან, ზოგადი მდგომარეობიდან, ანამნეზიდან და სხვა არსებული თანმხლები დაავადებიდან (მისი არსებობისას) გამომდინარე.

​რკინის პრეპარატის მიღებისას თავი უნდა აარიდოთ კალციუმის მაღალი რაოდენობით შემცველ პროდუქტებს, როგორებიცაა: ყავა, ჩაი, რძის პროდუქტები, კვერცხის გული - ეს ყველაფერი ხელს უშლის რკინის სწორ ათვისებას.
​ასევე ანტაციდებმა (კუჭის მჟავიანობის გასანეიტრალებელი მედიკამენტები) შესაძოა, შეაფერხონ რკინის სწორი ათვისება. ამიტომ აუცილებლად მიიღეთ რკინა 2 საათით ადრე ანტაციდის მიღებამდე ან ანტაციდის მიღების შემდეგ 4 საათში.
  • სწორი კვება - რკინისა და ფოლიუმის საკმარისი რაოდენობის მიღება შესაძლოა ორსულობის განმავლობაში სწორად შერჩეული კვების რაციონის მეშვეობით.

​ზემოთ აღნიშნული მინერალების კარგი წყაროა:

  • ქათამი
  • თევზი
  • საქონლის ხორცი
  • ლობიო
  • თხილეული
  • მწვანილი
  • კვერცხი
  • ხილი (ბანანი, ნესვი)

​ცხოველური წარმოშობის რკინია უფრო კარგად აითვისება ორგანიზმის მიერ, ვიდრე მცენარეული წარმოშობის.
თუ ანემია ძალიან ღრმაა და საინექციო ფორმებით ვერ მოხერხდა კორეგირება, შესაძლოა, საჭირო გახდეს ჰემოტრანსფუზია (სისხლის გადასხმა).

​ანემიის განვითარების რისკ-ფაქტორები:

​ანემიის განვითარების რისკ-ფაქტორებია: მრავალნაყოფიანი ორსულობა, ორი ან მეტი ორსულობა უახლოეს წარსულში, არ მიირთმევთ რკინით მდიდარ საკვებს, თუ დაორსულებამდე გქონდათ ჭარბი მენსტრუაცია, ასევე ორსულობისას ხშირი ღებინება.

​რა სიმპტომები ახასიათებს ანემიას?

​ანემიის მსუბუქი ფორმის დროს შესაძლოა, არანაირი სიმპტომი არ გქონდეთ. საშუალო და მძიმე ფორმების დროს კი: საერთო სისუსტე, ადვილად დაღლა, გამუდმებით დაღლილობის შეგრძნება, ქოშინი, სიფერმკრთალე, ტაქიკარდია (გულისცემის აჩქარება) ან ტკივილი მკერდის არეში, თავბრუსხვევა, გემოს გაუკუღმართება - ცარცის, თიხის, კბილის პასტის ჭამა.

​შესაძლოა, ზემოთ აღნიშული სიმპტომებიდან გქონდეთ რომელიმე ან რამდენიმე ერთდროულად.
გისურვებთ ჯანმრთელობას!
სწავლის უნარის შეზღუდვა, ქცევითი პრობლემები, ასთმის შეტევები, ხშირი ინფექციები... - რა გა...
მედიაპორტალი MomsEdu.ge ახალ რუბრიკას წარმოგიდგენთ - მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციები. ყოველ ხუთშაბათს გაეცანით მეან-გინეკოლოგისა და ქირურგის, ეკა ბუკიას რჩევებს, მოგვწერეთ თემები, რომლე...
​ორსულობა, მშობიარობა, მეძუძურობა და Covid-19
დღეს ხუთშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად მეან-გინეკოლოგი და ქირურგი ეკა ბუკია მოგაწვდით კომპეტენტუ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ მოვიქცეთ უცხო სხეულის გადაცდენის შემთხვევაში? - პირველადი დახმარება, რომელიც ყველა მშობელმა უნდა იცოდეს

როგორ მოვიქცეთ უცხო სხეულის გადაცდენის შემთხვევაში? - პირველადი დახმარება, რომელიც ყველა მშობელმა უნდა იცოდეს

როგორ მოვიქცეთ უცხო სხეულის გადაცდენის შემთხვევაში და რა უნდა გავაკეთოთ, რომ უცხო სხეული არ მოხვდეს სასუნთქ გზებში? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს პედიატრი თათია სხირტლაძე ესაუბრა.

,,სასუნთქ გზებს ჰაერგამტარ გზებსაც უწოდებენ, რაც იმას ნიშნავს, რომ მასში მხოლოდ ჰაერმა უნდა გაიაროს და ნებისმიერი სხვა რამ, რომელიც მოხვდება მასში არის უცხო და იწვევს სასუნთქი გზების ნაწილობრივ ან სრულ დახშობას”.

- რატომ არის უცხო სხეულის გადაცდენა, ანუ სასუნთქ გზებში მოხვედრა უფრო ხშირი ბავშვებში?

- უცხო სხეული სასუნთქ გზებში შეიძლება მოხვდეს ნებისმიერ ასაკში, თუმცა განსაკუთრებით ხშირია 2-დან 15 წლამდე ასაკის ბავშვებში, უმეტესად, ესენია მცირე ზომის საგნები, რომლითაც ბავშვები თამაშობენ, იდებენ პირში და იმავდროულად საუბრობენ, იცინიან ან ტირიან.

- როგორ გავარჩიოთ სასუნთქი გზები სრულადაა დახშული თუ ნაწილობრივ?

- არასრული, ანუ ნაწილობრივი დახშობის დროს ბავშვს შეუძლია საუბარი ან ტირილი და აქვს ხველა, ხოლო სრული დახშობის დროს ბავშვს არ შეუძლია საუბარი და/ან ტირილი. სრული ობსტრუქციის (მოხრჩობის) უნივერსალური ნიშანია - კისერზე შემოხვეული ხელები

- როგორ მოვიქცეთ უცხო სხეულის გადაცდენის შემთხვევაში?

- არასრული დახშობის დროს, როდესაც ბავშვს შეუძლია დაახველოს არ ვერევით და არ ვატარებთ რაიმე მანიპულაციას, ხველა არის იდელური რეფლექსი სასუნთქი გზებიდან უცხო სხეულის გამოსადევნად.

უცხო სხეულის გადაცდენისას ჩარევა საჭიროა მხოლოდ იმ შემთხვევაში, როდესაც სახეზეა სრული ობსტრუქცია, ბავშვს არ შეუძლია ტირილი ან/და საუბარი და ეფექტური ხველა. პირველ რიგში, ვეძახით სასწრაფო სამედიცინო დახმარებას და შემდეგ, 1 წლამდე ასაკის ბავშვებთან ვატარებთ სენდვიჩის მანევრს, ხოლო1 წელზე მეტი ასაკის ბავშვებთან და მოზრდილებთან - ჰეიმლიხის მანევრს.

სენდვიჩის მანევრის ჩასატარებლად ბავშვი სახით ქვემოთ დაიწვინეთ მკლავზე, თავი და კისერიდაუფიქსირეთ ქვედა ყბაზე, ხელის თითების მოთავსებით და ჩაატარეთ 5 ბიძგისებური მოძრაობა ბეჭებს შორის, შემდეგ გადმოაბრუნეთ, დაუთვალიერეთ პირის ღრუ და თუ უცხო სხეული არ ჩანს, ჩაატარეთ ორი თითით 5 ზეწოლა მკერდის ძვლის ქვედა მესამედში. გააგრძელეთ სენდვიჩის მანევრი იქამდე, ვიდრე არ ამოვარდება უცხო სხეული ან არ მოვა სასწრაფო სამედიცინო დახმარება.

რაც შეეხება ჰეიმლიხის მანევრს, ეს არის ბიძგისებური მოძრაობები მუცელზე, რომელიც ტარდება 1 წელზე მეტი ასაკის ბავშვებთან და მოზრდილებთან, რა დროსაც უნდა დადგეთ დაზარალებულის უკან, შემოხვიეთ ორივე ხელი და მუშტით ახდენთ ბიძგისებურ მოძრაობებს მუცელზე, ჭიპის ზემოთ, იქამდე, ვიდრე არ ამოვარდება უცხო სხეული.

 

- რა უნდა გავაკეთოთ რომ უცხო სხეული არ მოხვდეს სასუნთქ გზებში?

- პირველ რიგში, აუცილებელია ბავშვებისთვის უსაფრთხო გარემოს შექმნა. პატარა საგნები, სათამაშოს მცირე ზომის ნაწილები შეინახეთ ბავშვებისთვის მიუწვდომელ ადგილას.

4 წლამდე არ მისცეთ მაგარი ან მრგვალი ფორმის საკვები, როგორიცაა: საწუწნი კანფეტები, თხილი, ყურძენი, ქიშმიში, თხილეული, პოპკორნი, საზამთროს კურკა, უმი სტაფილო. დასაღეჭი და ტაბლეტირებული მედიკამენტები ნებადართულია მხოლოდ 4 წლის შემდეგ.

ბავშვებს უნდა ვასწავლოთ, რომ საკვები დაღეჭონ კარგად, კვების დროს თამაში, სირბილი, ყვირილი, ლაპარაკი, ტირილი და სიცილი ზრდის გადაცდენის რისკს და თავიდან უნდა ავიცილოთ. 

სიფრთხილე გამოიჩინეთ მოზრდილ დედმამიშვილებთან, მათ შეუძლიათ სახიფათო ნივთების გაზიარება უმცროსი და-ძმისთვის

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად