Baby Bag

ანემია და ორსულობა - გაეცანით მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს

ანემია და ორსულობა - გაეცანით მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს

დღეს ხუთშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად მეან-გინეკოლოგი და ქირურგი ეკა ბუკია მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ორსულთა ანემიაზე. 

ყოველი ორსულობა ინდივიდუალურია, თუმცა არის ზოგი ფაქტორი, რაც შესაძლოა, ბევრ ორსულში შეგვხვდეს. ერთ-ერთი მათგანია ანემიის განვითარების მაღალი რისკი.

​ანემია იწყება მაშინ, როცა თქვენს ორგანიზმში არ არის საკმარისი რაოდენობით ერითროციტები (სისხლის წითელი უჯრედები) ქსოვილებამდე ჟანგბადის გადასატანად.

​მსუბუქი ხარისხის ანემიამ შესაძლოა, გამოიწვიოს დაღლილობა. თუ არ ჩატარდა შესაბამისი მკურნალობა, ანემია გაღრმავდება. ორსულობის დროს ანემიამ შესაძლოა, გამოიწვიოს ნაადრევი მშობიარობა და ახალშობილის მცირე მასა.

​რა იწვევს ანემიას ორსულობაში?

​მსუბუქი ხარისხის ანემია ხშირად გვხვდება ორსულებში. არსებობს ანემიის 400 ქვესახეობა. ასევე არსებობს ანემიის გამომწვევი ბევრი მიზეზი. განვიხილოთ რამდენიმე მათგანი.

​რკინადეფიციტური ანემიის
განვითარების მიზეზია - რკინის მარაგის უკმარისობა ორსულობამდე და ორსულობისას. ამას მივყავართ რკინის დეფიციტამდე. 15-25%-მდე ორსულებს აქვთ რკინადეფიციტური ანემია. ამ დროს ჰემოგლობინის დონე ნორმაზე დაბალია.

​ორსულობისას თქვენი ორგანიზმი გაძლიერებულად მუშაობს, რომ მოახდინოს ნაყოფის სწორი კვება. სისხლის მოცულობა იზრდება 30-50% -ით. სისხლის მოცულობის ასეთი ზრდა უზრუნველყოფს ნაყოფის ჟანგბადითა და საკვები პროდუქტებით კარგ მომარაგებას.

​ფოლატდეფიციტური ანემია
- გამოწვეულია ფოლიუმის მჟავის ნაკლებობით. ასევე წარმოადგენს ერთ-ერთ ხშირ ნაირსახეობას, რომელიც გვხვდება ორსულებში. ორსულობისას ქალებს გაცილებით მეტი რაოდენობის ფოლიუმი სჭირდებათ. ფოლიუმის მჟავა ინიშება ორსულობის დაგეგმვამდე რამდენიმე თვით ადრე. ფოლიუმის მჟავა არის წყალში ხსნადი ვიტამინი, რომელიც ხელს უშლის ნაყოფის ნერვული მილის დეფექტის განვითარებას ორსულობისას, ამიტომ ასე მნიშნელოვანია მისი მიღება ორსულობის 12 კვ. ვადამდე.

​ვიტამინი B12-დეფიციტური ანემია
- B12 ვიტამინი გამოიყენება ორგანიზმის მიერ ერითროციტების (სისხლის წითელი უჯრედების) წარმოებისთვის. ზოგიერთი ქალის შემთხვევაში ძნელად ხდება B12-ის პროდუქცია, რასაც მივყავართ ამ ვიტამინის დეფიციტამდე.

​ხშირად ფოლიუმის მჟავისა და ვიტამინ B12-დეფიციტი შესაძლოა შეგვხვდეს ერთდროულად.

​რა გზებს შეიძლება მივმართოთ ყველაზე გავრცელებული ანემიის ფორმების პრევენციისთვის?
  • პრენატალური ვიტამინები - შეგიძლიათ მიიღოთ ერთჯერ დღეში - ამით თქვენ მიიღებთ ვიტამინებსა და მინერალებს საჭირო რაოდენობით.
  • რკინის შემცველი მედიკამენტები - თუ თქვენი ფერიტინის დონე დაბალია, ექიმი დაგინიშნავთ რკინის შემცველ პრეპარატს. მედიკამენტის დოზას, სახეს - დასალევი თუ საინექციო - ამას უკვე წყვეტს თქვენი ექიმი კონკრეტულად თქვენი შემთხვევიდან, ზოგადი მდგომარეობიდან, ანამნეზიდან და სხვა არსებული თანმხლები დაავადებიდან (მისი არსებობისას) გამომდინარე.

​რკინის პრეპარატის მიღებისას თავი უნდა აარიდოთ კალციუმის მაღალი რაოდენობით შემცველ პროდუქტებს, როგორებიცაა: ყავა, ჩაი, რძის პროდუქტები, კვერცხის გული - ეს ყველაფერი ხელს უშლის რკინის სწორ ათვისებას.
​ასევე ანტაციდებმა (კუჭის მჟავიანობის გასანეიტრალებელი მედიკამენტები) შესაძოა, შეაფერხონ რკინის სწორი ათვისება. ამიტომ აუცილებლად მიიღეთ რკინა 2 საათით ადრე ანტაციდის მიღებამდე ან ანტაციდის მიღების შემდეგ 4 საათში.
  • სწორი კვება - რკინისა და ფოლიუმის საკმარისი რაოდენობის მიღება შესაძლოა ორსულობის განმავლობაში სწორად შერჩეული კვების რაციონის მეშვეობით.

​ზემოთ აღნიშნული მინერალების კარგი წყაროა:

  • ქათამი
  • თევზი
  • საქონლის ხორცი
  • ლობიო
  • თხილეული
  • მწვანილი
  • კვერცხი
  • ხილი (ბანანი, ნესვი)

​ცხოველური წარმოშობის რკინია უფრო კარგად აითვისება ორგანიზმის მიერ, ვიდრე მცენარეული წარმოშობის.
თუ ანემია ძალიან ღრმაა და საინექციო ფორმებით ვერ მოხერხდა კორეგირება, შესაძლოა, საჭირო გახდეს ჰემოტრანსფუზია (სისხლის გადასხმა).

​ანემიის განვითარების რისკ-ფაქტორები:

​ანემიის განვითარების რისკ-ფაქტორებია: მრავალნაყოფიანი ორსულობა, ორი ან მეტი ორსულობა უახლოეს წარსულში, არ მიირთმევთ რკინით მდიდარ საკვებს, თუ დაორსულებამდე გქონდათ ჭარბი მენსტრუაცია, ასევე ორსულობისას ხშირი ღებინება.

​რა სიმპტომები ახასიათებს ანემიას?

​ანემიის მსუბუქი ფორმის დროს შესაძლოა, არანაირი სიმპტომი არ გქონდეთ. საშუალო და მძიმე ფორმების დროს კი: საერთო სისუსტე, ადვილად დაღლა, გამუდმებით დაღლილობის შეგრძნება, ქოშინი, სიფერმკრთალე, ტაქიკარდია (გულისცემის აჩქარება) ან ტკივილი მკერდის არეში, თავბრუსხვევა, გემოს გაუკუღმართება - ცარცის, თიხის, კბილის პასტის ჭამა.

​შესაძლოა, ზემოთ აღნიშული სიმპტომებიდან გქონდეთ რომელიმე ან რამდენიმე ერთდროულად.
გისურვებთ ჯანმრთელობას!
სწავლის უნარის შეზღუდვა, ქცევითი პრობლემები, ასთმის შეტევები, ხშირი ინფექციები... - რა გა...
მედიაპორტალი MomsEdu.ge ახალ რუბრიკას წარმოგიდგენთ - მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციები. ყოველ ხუთშაბათს გაეცანით მეან-გინეკოლოგისა და ქირურგის, ეკა ბუკიას რჩევებს, მოგვწერეთ თემები, რომლე...
​ორსულობა, მშობიარობა, მეძუძურობა და Covid-19
დღეს ხუთშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად მეან-გინეკოლოგი და ქირურგი ეკა ბუკია მოგაწვდით კომპეტენტუ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა იწვევს ორსულობის შეწყვეტას და რამდენ ხანშია შესაძლებელი ხელმეორე ორსულობა?

რა იწვევს ორსულობის შეწყვეტას და  რამდენ ხანშია შესაძლებელი ხელმეორე ორსულობა?
რა იწვევს ორსულობის შეწყვეტას და შესაძლებელია თუ არა ისე შეწყდეს ორსულობა, რომ ქალმა ვერ გაიგოს? - ამ და სხვა საკითხებზე ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ექიმი რადიოლოგი, მეან-გინეკოლოგი, მედიცინის დოქტორი ნინო დათოშვილი.
- ხშირ შემთხვევაში რა იწვევს ორსულობის შეწყვეტას?
  • გენეტიკური ანომალიები - დედის ან მამის ქრომოსომული, ან გენური დარღვევები;
  • ინფექციური დაავადებები - როგორც ვირუსული, ასევე ბაქტერიული;
  • ქალის შეძენილი ან თანდაყოლილი ანატომიური დეფექტები-ანომალიები: ერთრქიანი საშვილოსნო, ორრქიანი საშვილოსნო, საშვილოსნოს ტიხარი, T ფორმის საშვილოსნო, შეხორცებები საშვილოსნოს ღრუში - აშერმანის სინდრომი, საშვილოსნოს ღრუს პოლიპოზი და სუბმუკოზური კვანძი;
  • ჰორმონული დარღვევები: შაქრიანი დიაბეტი, ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დარღვევა, თირკმელზედა ჯირკვლის დისფუნქცია, პოლიცისტური საკვერცხეების სინდრომი, პროგესტერონის უკმარისობა;
  • სისხლის შემადედებელი სისტემის პათოლოგიები - თრომბოფილია, როგორც შეძენილი - ანტიფოსფოლიპიდური სინდრომი, ასევე თანდაყოლული: II - პროთრომბინის, 5-ლეიდენის, MTHFR-გენის მუტაცია, PAI-1 მუტაცია, ასევე ჰიპერჰომოცისტეინემია;
- შესაძლოა თუ არა ისე შეწყდეს ორსულობა რომ ადამიანი ვერ მიხვდეს და რამდენად დიდ საფრთხეს წარმოადგენს ქალის ჯანმრთელობისთვის?
- შესაძლებელია ორსულობა ისე შეწყდეს, რომ ქალი ვერც კი მიხვდეს. ხშირ შემთხვევებში ორსულობათა თითქმის ნახევარზე მეტი წყდება მენსტრუაციის გადაცდენამდე, ანუ მანამ, სანამ ქალი გაიგებს, რომ ორსულადაა. ამას ბიოქიმიური ორსულობა ეწოდება. ასეთ დროს მენსტრუაციულ გამონადენთან ერთად, ან მენსტრუაციის 1-2 დღიანი გადაცდენის შემდეგ ხდება განაყოფიერებული კვერცხუჯრედის გამოძევება საშვილოსნოს ღრუდან, ამას ორსულობის ადრეულ დანაკარგებსაც უწოდებენ. აღნიშნული დაკავშირებულია ორსულობის იმუნოლოგიურ ფაქტორებთან, რომელთა ამა თუ იმ დეფექტს მივყავართ ორსულობის ადრეულ შეწყვეტამდე. ამასთან, ორსულობა შეიძლება შეწყდეს მცირე ვადებზე, რაც შესაძლოა გამოვლინდეს მხოლოდ ექოსკოპიაზე ვიზიტის დროს. ორსულობის შეწყვეტის ექოსკოპიური ნიშნებია: ემბრიონის გულისცემის გაჩერება, სანაყოფე პარკის, ასევე ყვითრის პარკის დეფორმაცია, სანაყოფე პარკის გარშემო ჰემატომების არსებობა. თუ ორსულობის შეწვეტა დროულად არ იქნება დიაგნოსტირებული, ამან შეიძლება ქალის ჯანმრთელობას დიდი ზიანი მიაყენოს ინფექციური გართულებების სახით და ასევე, შესაძლებელია მკვეთრად გაუარესდეს ენდომეტრიუმის ხარისხი, რაც შემდგომში დაორსულებას შეუქმნის პრობლემას.
- რა შეიძლება იყოს იმის მანიშნებელი რომ ორსულობა შეიძლება შეწყდეს?
- როგორც აღვნიშნე, ორსულობის შეწყვეტა მენსტრუაციის გადაცდენამდე არცთუ იშვიათი მოვლენაა და სამწუხაროდ, მისი მიმანიშნებელი რაიმე სპეციფიკური ნიშანი არ არსებობს. რაც შეეხება დადასტურებულ ორსულობას, მისი შეწყვეტის სავარაუდო ნიშნებია: სისხლიანი ან/და ყავისფერი გამონადენი საშოდან, ტოქსიკოზის ნიშნების გაქრობა, ტკივილი და დაჭიმულობა მუცლის ქვედა მიდამოში, სხეულის ტემპერატურის მომატება, რაც სავარაუდოდ მიუთითებს ინფექციის არსებობაზე.
- რამდენ ხანშია შესაძლებელი ხელმეორე ორსულობა?
- ხელმეორე ორსულობა შესაძლებელია 3-6 თვეში, თუმცა გააჩნია, თუ რა ვადაზე მოხდა ორსულობის შეწყვეტა. ადრეულ ვადაზე შეწყვეტისას პაციენტს 3 თვეში ეძლევა დაორსულების რეკომენდაცია.
- მკურნალობის მეთოდებზეც რომ ვისაუბროთ...
- თუ ვსაუბრობთ ორსულობის მოსალოდნელ შეწყვეტაზე (ანუ როდესაც ქალს აქვს ზემოთ ჩამოთვლილი სიმპტომები), მკურნალობა გულისხმობს ორსულობის შემანარჩუნებელ თერაპიას, რაც მოიცავს ჰორმონულ თერაპიას, წოლით რეჟიმს, ვიტამინოთერაპიას, ანტიკოაგულანტურ და ანტიაგრეგანტულ მკურნალობას. უკვე შეწყვეტილი ორსულობის შემთხვევაში კი, მსგავსი ფაქტის განმეორების თავიდან ასაცილებლად აუცილებელია სათანადო კომპლექსური გამოკვლევა, რომ დადგინდეს შეწყვეტის მიზეზი და მხოლოდ ამის შემდეგ უნდა შეირჩეს შესაბამისი მკურნალობა.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად