Baby Bag

ანემია და ორსულობა - გაეცანით მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს

ანემია და ორსულობა - გაეცანით მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს

დღეს ხუთშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად მეან-გინეკოლოგი და ქირურგი ეკა ბუკია მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ორსულთა ანემიაზე. 

ყოველი ორსულობა ინდივიდუალურია, თუმცა არის ზოგი ფაქტორი, რაც შესაძლოა, ბევრ ორსულში შეგვხვდეს. ერთ-ერთი მათგანია ანემიის განვითარების მაღალი რისკი.

​ანემია იწყება მაშინ, როცა თქვენს ორგანიზმში არ არის საკმარისი რაოდენობით ერითროციტები (სისხლის წითელი უჯრედები) ქსოვილებამდე ჟანგბადის გადასატანად.

​მსუბუქი ხარისხის ანემიამ შესაძლოა, გამოიწვიოს დაღლილობა. თუ არ ჩატარდა შესაბამისი მკურნალობა, ანემია გაღრმავდება. ორსულობის დროს ანემიამ შესაძლოა, გამოიწვიოს ნაადრევი მშობიარობა და ახალშობილის მცირე მასა.

​რა იწვევს ანემიას ორსულობაში?

​მსუბუქი ხარისხის ანემია ხშირად გვხვდება ორსულებში. არსებობს ანემიის 400 ქვესახეობა. ასევე არსებობს ანემიის გამომწვევი ბევრი მიზეზი. განვიხილოთ რამდენიმე მათგანი.

​რკინადეფიციტური ანემიის
განვითარების მიზეზია - რკინის მარაგის უკმარისობა ორსულობამდე და ორსულობისას. ამას მივყავართ რკინის დეფიციტამდე. 15-25%-მდე ორსულებს აქვთ რკინადეფიციტური ანემია. ამ დროს ჰემოგლობინის დონე ნორმაზე დაბალია.

​ორსულობისას თქვენი ორგანიზმი გაძლიერებულად მუშაობს, რომ მოახდინოს ნაყოფის სწორი კვება. სისხლის მოცულობა იზრდება 30-50% -ით. სისხლის მოცულობის ასეთი ზრდა უზრუნველყოფს ნაყოფის ჟანგბადითა და საკვები პროდუქტებით კარგ მომარაგებას.

​ფოლატდეფიციტური ანემია
- გამოწვეულია ფოლიუმის მჟავის ნაკლებობით. ასევე წარმოადგენს ერთ-ერთ ხშირ ნაირსახეობას, რომელიც გვხვდება ორსულებში. ორსულობისას ქალებს გაცილებით მეტი რაოდენობის ფოლიუმი სჭირდებათ. ფოლიუმის მჟავა ინიშება ორსულობის დაგეგმვამდე რამდენიმე თვით ადრე. ფოლიუმის მჟავა არის წყალში ხსნადი ვიტამინი, რომელიც ხელს უშლის ნაყოფის ნერვული მილის დეფექტის განვითარებას ორსულობისას, ამიტომ ასე მნიშნელოვანია მისი მიღება ორსულობის 12 კვ. ვადამდე.

​ვიტამინი B12-დეფიციტური ანემია
- B12 ვიტამინი გამოიყენება ორგანიზმის მიერ ერითროციტების (სისხლის წითელი უჯრედების) წარმოებისთვის. ზოგიერთი ქალის შემთხვევაში ძნელად ხდება B12-ის პროდუქცია, რასაც მივყავართ ამ ვიტამინის დეფიციტამდე.

​ხშირად ფოლიუმის მჟავისა და ვიტამინ B12-დეფიციტი შესაძლოა შეგვხვდეს ერთდროულად.

​რა გზებს შეიძლება მივმართოთ ყველაზე გავრცელებული ანემიის ფორმების პრევენციისთვის?
  • პრენატალური ვიტამინები - შეგიძლიათ მიიღოთ ერთჯერ დღეში - ამით თქვენ მიიღებთ ვიტამინებსა და მინერალებს საჭირო რაოდენობით.
  • რკინის შემცველი მედიკამენტები - თუ თქვენი ფერიტინის დონე დაბალია, ექიმი დაგინიშნავთ რკინის შემცველ პრეპარატს. მედიკამენტის დოზას, სახეს - დასალევი თუ საინექციო - ამას უკვე წყვეტს თქვენი ექიმი კონკრეტულად თქვენი შემთხვევიდან, ზოგადი მდგომარეობიდან, ანამნეზიდან და სხვა არსებული თანმხლები დაავადებიდან (მისი არსებობისას) გამომდინარე.

​რკინის პრეპარატის მიღებისას თავი უნდა აარიდოთ კალციუმის მაღალი რაოდენობით შემცველ პროდუქტებს, როგორებიცაა: ყავა, ჩაი, რძის პროდუქტები, კვერცხის გული - ეს ყველაფერი ხელს უშლის რკინის სწორ ათვისებას.
​ასევე ანტაციდებმა (კუჭის მჟავიანობის გასანეიტრალებელი მედიკამენტები) შესაძოა, შეაფერხონ რკინის სწორი ათვისება. ამიტომ აუცილებლად მიიღეთ რკინა 2 საათით ადრე ანტაციდის მიღებამდე ან ანტაციდის მიღების შემდეგ 4 საათში.
  • სწორი კვება - რკინისა და ფოლიუმის საკმარისი რაოდენობის მიღება შესაძლოა ორსულობის განმავლობაში სწორად შერჩეული კვების რაციონის მეშვეობით.

​ზემოთ აღნიშნული მინერალების კარგი წყაროა:

  • ქათამი
  • თევზი
  • საქონლის ხორცი
  • ლობიო
  • თხილეული
  • მწვანილი
  • კვერცხი
  • ხილი (ბანანი, ნესვი)

​ცხოველური წარმოშობის რკინია უფრო კარგად აითვისება ორგანიზმის მიერ, ვიდრე მცენარეული წარმოშობის.
თუ ანემია ძალიან ღრმაა და საინექციო ფორმებით ვერ მოხერხდა კორეგირება, შესაძლოა, საჭირო გახდეს ჰემოტრანსფუზია (სისხლის გადასხმა).

​ანემიის განვითარების რისკ-ფაქტორები:

​ანემიის განვითარების რისკ-ფაქტორებია: მრავალნაყოფიანი ორსულობა, ორი ან მეტი ორსულობა უახლოეს წარსულში, არ მიირთმევთ რკინით მდიდარ საკვებს, თუ დაორსულებამდე გქონდათ ჭარბი მენსტრუაცია, ასევე ორსულობისას ხშირი ღებინება.

​რა სიმპტომები ახასიათებს ანემიას?

​ანემიის მსუბუქი ფორმის დროს შესაძლოა, არანაირი სიმპტომი არ გქონდეთ. საშუალო და მძიმე ფორმების დროს კი: საერთო სისუსტე, ადვილად დაღლა, გამუდმებით დაღლილობის შეგრძნება, ქოშინი, სიფერმკრთალე, ტაქიკარდია (გულისცემის აჩქარება) ან ტკივილი მკერდის არეში, თავბრუსხვევა, გემოს გაუკუღმართება - ცარცის, თიხის, კბილის პასტის ჭამა.

​შესაძლოა, ზემოთ აღნიშული სიმპტომებიდან გქონდეთ რომელიმე ან რამდენიმე ერთდროულად.
გისურვებთ ჯანმრთელობას!
სწავლის უნარის შეზღუდვა, ქცევითი პრობლემები, ასთმის შეტევები, ხშირი ინფექციები... - რა გა...
მედიაპორტალი MomsEdu.ge ახალ რუბრიკას წარმოგიდგენთ - მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციები. ყოველ ხუთშაბათს გაეცანით მეან-გინეკოლოგისა და ქირურგის, ეკა ბუკიას რჩევებს, მოგვწერეთ თემები, რომლე...
​ორსულობა, მშობიარობა, მეძუძურობა და Covid-19
დღეს ხუთშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად მეან-გინეკოლოგი და ქირურგი ეკა ბუკია მოგაწვდით კომპეტენტუ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რეზუს უარყოფითი სისხლის ორსული - ყველაფერი, რაც ამ საკითხზე უნდა ვიცოდეთ

​რეზუს უარყოფითი სისხლის ორსული - ყველაფერი, რაც ამ საკითხზე უნდა ვიცოდეთ

როგორც ვიცით, არსებობს სისხლის ოთხი ჯგუფი: (o),(A),(B),(AB) და ორი რეზუს ფაქორი RH(+) და RH(-).

რეზუს ფაქტორი არის მემკვიდრეობითი ცილა, რომელიც გვხვდება სისხლის წითელი უჯრედების ზედაპირზე. თუ პაციენტს სისხლში აქვს ეს ცილა, მაშინ იგი RH(+)-ია, თუ არ აქვს RH(-)-ია.

RH(+) არის ყველაზე გავრცელებული სისხლის ტიპი.

RH(-) სისხლის ჯგუფი არ არის დაავადება ან დარღვევა და, როგორც წესი, არ მოქმედებს ადამიანის ჯანმრთელობაზე, თუმცა ამ ფაქტორმა შეიძლება გავლენა იქონიოს ორსულობაზე. RH(-) სისხლი ქალების 15-20%-ში გვხვდება.

​როგორია ამ დროს ტაქტიკა?
ორსულობის პირველივე ვიზიტზე ხდება სისხლის ჯგუფის და რეზუს ფაქტორის განსაზღვრა, თუ ქალი რეზუს ყარყოფითია RH(-), პარალელურად დგინდება მეუღლის სისხლის რეზუსი. 
ორსულობის მე-12 კვირაზე, ყველა რეზუს უარყოფით ორსულს უნდა განესაზღვროს ანტისხეულები. ტიტრის მატება დედის სენსიბილიზაციაზე მიუთითებს და საჭიროა დაკვირვება ორ კვირაში ერთხელ. გარდა 12 კვირისა, ანტისხეულებს ვაკონტროლებთ ორსულობის 25-ე კვირაზეც!

​რა საფრთხე შეიძლება შეექმნას ამ დროს ნაყოფს?
თუ ამ დროს ნაყოფი რეზუს დადებითია, დედის იმუნური სისტემის მიერ გამომუშავებული რეზუს ანტისხეულები იოლად აღწევს ნაყოფის სისხლის მიმოქცევის სისტემაში და იწვევს ერითროციტების დაშლას-ჰემოლიზს, რის შედეგადაც ვითარდება ანემია, ჰიპოქსია და მთელი რიგი გართულებები!

შეიძლება თუ არა რეზუს კონფლიქტის პროფილაქტიკა?
მთელს მსოფლიოში მიღებულია რეზუს კონფლიქტის პროფილაქტიკა ანტირეზუს D იმუნოგლობულინით, რომელიც დედის ორგანიზმის მიერ გამომუშავებულ ანტისხეულებს ანეიტრალებს. ის კეთდება საპროფილაქტიკოდ ორსულობის 28-ე კვირაზე და უკეთდება ყველა რეზუს უარყოფით ორსულს

როგორ ვიქცევით მშობიარობის შემდეგ?
მშობიარობის შემდეგ დგინდება ახალშობილის ჯგუფი და რეზუს ფაქტორი. თუ ახალშობილი რეზუს დადებითია,D იმუნოგლონულინს ვიმეორებთ მშობიარობიდან 72 საათის განმავლობაში. რეზუს უარყოფითი სისხლის კუთვნილების ახალშობილის დაბადებისას, დედას იმუნოგლობულინი არ უკეთდება!

საფრთხე მხოლოდ ნაყოფს ექმნება თუ დედასაც?
საფრთხე მხოლოდ ნაყოფს ექმნება.

თუ ქალთან ერთად მამაკაციც რეზუს უარყოფითია?
ნაყოფს ამ დროს საფრთხე არ ემუქრება, რადგან დედისა და ნაყოფის ორგანიზმებს შორის ანტაგონიზმი არ მოხდება.

კიდევ როდის ვაკეთებთ იმუნოგლობულინს?
როდესაც ორსულობა მთავრდება თვითნებითი ან ხელოვნური აბორტით, ასევე გარე ორსულობის და ბუშტნამქერის შემთხვევაშიც.

რაც მეტია ორსულობების რაოდენობა რეზუს უარყოფითი სისხლის ქალებში, მით მეტი ყურადღებაა საჭირო. ორსულობის პერიოდში გაკეთებული იმუნოგლობულინი იცავს მიმდინარე ნაყოფს, ხოლო მშობიარობის შემდეგ კი, დედას და მომავალ ნაყოფს.

სისხლის ჯგუფი და რეზუს ფაქტორი არის მუდმივი და მთელი სიცოცხლის მანძილზე არის უცვლელი.

მეან-გინეკოლოგი თიკო გოთუა

წაიკითხეთ სრულად