Baby Bag

ორსულებს დღისით 1 საათი მაინც უნდა ეძინოთ - ყველაფერი, რაც უნდა იცოდეთ ორსულობის პერიოდში ძილზე

ორსულებს დღისით 1 საათი მაინც უნდა ეძინოთ - ყველაფერი, რაც უნდა იცოდეთ ორსულობის პერიოდში ძილზე

დღეს ხუთშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად მეან-გინეკოლოგი და ქირურგი ეკა ბუკია მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ძილის მნიშვნელობაზე ორსულობის პერიოდში.

ძილი აუცილებელია თქვენი ჯანმრთელობისთვის. ორსულობისას რეკომენდებულია 9-10 საათი ძილი. ამ დროს უნდა გამოვაკლოთ 1 საათი დღის ძილისთვის. დაძინება და გაღვიძება უმჯობესია ერთსა და იმავე დროს. აუცილებელია, ძილისთვის კომფორტული პერანგის ჩაცმა, ასევე უმჯობესია, შეიძინოთ სპეციალური ბალიში ორსულებისთვის. ძილის დროს ოთახში ჰაერის ტენიანობა 50%-ზე ნაკლები არ უნდა იყოს. კარგი ძილისთვის აუცილებელია კოფეინზე უარის თქმა. ბოლო კვება უნდა მიიღოთ დაძინებამდე 2-3 საათით ადრე, საკვები უნდა იყოს ადვილად მოსანელებელი.

​რატომ არის ძილი ასეთი მნიშვნელოვანი?

​ძილი აუცილებელია ორგანიზმის ყველა სასიცოცხლოდ მნიშნელოვანი ფუნქციისთვის, ენერგიისა და ძალების მოსაკრებად, ასევე ტვინს ეძლევა საშუალება დღის განმავლობაში მიღებული ინფორმაციის დასამუშავებლად. საკმარისი ძილის გარეშე შეუძლებელია საღად აზროვნება, სწრაფი რეაგირება, კონცენტრირება და ემოციების კონტროლი.

​რა იწვევს ძილიანობას ორსულობის დროს?

​ორსულობის პირველ და მესამე ტრიმესტრში უფრო დაღლილად გრძნობთ თავს. პირველ ტრიმესტრში იზრდება სისხლის მოცულობა და პროგესტერონის დონე. ამან შეიძლება, გამოიწვიოს ძილიანობა. მესამე ტრიმესტრში კილოგრამების მატება და ემოციური ფონი მოსალოდნელ მშობიარობასთან დაკავშირებით იწვევს დაღლილობას და ასევე ძილიანობის სურვილს. ამ ყველაფერს ემატება ჰორმონალური და ფიზიოლოგიური ცვლილებები თქვენს ორგანიზმში, ამიტომ შესაძლოა, ღამის ძილი არ იყოს მშვიდი.

​რა პოზაში შეიძლება დაიძინოს ორსულმა?

​ბევრ ქალს აინტერესებს შეიძლება თუ არა,  მუცელზე წოლა პირველ ტრიმესტრში? ორსულობის 11-12 კვირამდე შესაძლებელია მუცელზე წოლა, თუმცა უკვე ამ ვადიდან მოყოლებული საშვილოსნო იზრდება და ამოდის ზემოთ, ამიტომ 11-12 კვ. ვადაზე უკვე არ არის რეკომენდებული მუცელზე წოლა.

​პირველი ტრიმესტრი დასაწყისი ერთადერთი დროა, როცა ქალს თავისუფლად შეუძლია ზურგზე წოლა. 15-16 კვირიდან უკვე საშვილოსნო აწვება ქვემო ღრუ ვენას, ეს კი უარყოფითად აისახება დედისა და ბავშვის მდგომარეობაზე.

​მეორე ტრიმესტრი უფრო კომფორტული პერიოდია ორსულისთვის. ორსული იკრებს ძალებს, მეტად კომფორტულად სძინავს. ამ ვადებზე უმჯობესია ორსულს ეძინოს გვერდზე, უპირატესად მარცხენა მხარეს.

​მესამე ტრიმესტრში რეკომენდირებულია ორსულის გვერდზე წოლა, სპეციალური ბალიშის გამოყენებით.

​როგორ უნდა მოვიქცეთ თუ გვაწუხებს უძილობა?

​ბევრ ორსულს აწუხებს უძილობა. ძირითადად, ძილი მოდის დღის პირველ ნახევარზე. ღამის ძილის ხარისხი კი ქვეითდება. ორსულს უჭირს ჩაძინება, ან ხშირად ეღვიძება ან ორივე პროცესი ერთდროულადაა და საბოლოო ჯამში მივდივართ უძილობამდე. მიუხედავად ამისა, უძილობა არ ახდენს გავლენას თქვენს ნაყოფზე.

​რა მიზეზები იწვევს უძლობას?

​ინსომნიის ბევრი გამომწვევი მიზეზი არსებობს, მათ შორისაა:
  • ხშირი შარდვა
  • გულის რევის შეგრძნება ან ღებინება
  • ზურგის ტკივილი
  • სარძევე ჯირკვლების ტკივილი
  • დისკომფორტი მუცლის არეში
  • ფეხების დაბუჟება
  • ქოშინი
  • გულძმარვა
  • სტრესი

​როგორ ვებრძოლოთ უძილობას?

​დასაწყისისთვის შეარჩიეთ ერთი და იგივე დრო დაძინებისთვის. მოერიდეთ ეკრანს დაძინებამდე 1 საათით ადრე. ტელევიზორის, მობილურისა და პლანშეტის შუქი არღვევს თქვენს ცირკადულ რითმს. უმჯობესია, წაიკითხოთ წიგნი.

​დამამშვიდებელი ეფექტი აქვს აბაზანაში ჩაწოლას. თუმცა უნდა იყოთ ფრთხილად, რომ წყალი არ იყოს ცხელი და არ შეუქმნას საფრთხე თქვენს ნაყოფს ორსულობის ადრეულ ვადებზე.

​ასევე ვარჯიშს შეუძლია დადებითი ზეგავლენა მოახდინოს თქვენს ძილზე. ეცადეთ, იყოთ აქტიური დღის განმავლობაში, რომ ღამე მშვიდად დაგეძინოთ.

​იმ შემთხვეაში, თუ უძლობა გრძელდება დიდხანს, არ მიმართოთ თვითმკურნალობას, უმჯობესია, მიმართოთ ექიმს, რომელიც მოგცემთ შესაბამის დანიშულებას. 

​გისურვებთ ჯანმრთელობას!

შეიძლება დაინტერესდეთ

​დღესდღეობით ბარიატრიული ოპერაციები ზედმეტ წონასთან ბრძოლის ყველაზე ეფექტიანი საშუალებაა

​დღესდღეობით ბარიატრიული ოპერაციები ზედმეტ წონასთან ბრძოლის ყველაზე ეფექტიანი საშუალებაა

ადამიანები პათოლოგიური (მორბიდული) სიმსუქნის სამკურნალოდ სხვადასხვა მეთოდს იყენებენ. ერთ-ერთი ძირითადი და ეფექტიანი მეთოდი არის ბარიატრიული ქირურგია. „ნიუ ჰოსპიტალსში“ სხვადასხვა ტიპის ბარიატრიული ოპერაცია ტარდება და მკურნალობის მეთოდის შერჩევა პაციენტის მდგომარეობიდან გამომდინარე ხდება.

ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-სთან „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ბარიატრიულმა ქირურგმა ​გია მოსიაშვილმა ისაუბრა.

გია მოსიაშვილი: „პაციენტი, რომლის სხეულის მასის ინდექსიც 40-ზე მეტია, არის მორბიდულად მსუქანი. სხეულის მასის ინდექსის დათვლა ხდება მარტივად - პაციენტის სხეულის წონა უნდა გავყოთ მის სიმაღლეზე კვადრატში.“

- რა დაავადებებს იწვევს მორბიდული სიმსუქნე?

გია მოსიაშვილი: „პათოლოგიური სიმსუქნე ისეთი დაავადებების განვითარების რისკ-ფაქტორს წარმოადგენს, როგორებიცაა: შაქრიანი დიაბეტი ტიპი 2, ჰიპერტონული დაავადება, ინსულტი, კარდიოვასკულური დაავადებები, მსხვილი სახსრების ართრიტები, ობსტრუქტიული ძილის აპნოე და სხვა. ამასთან, მორბიდული სიმსუქნე, შესაძლოა, წინაპირობა გახდეს ონკოლოგიური დაავადებებისა.“

- როგორ შეიძლება პათოლოგიურ სიმსუქნესთან ბრძოლა ბარიატრიული ქირურგიით?

გია მოსიაშვილი: „ბარიატრიული ქირურგი ოპერაციის მსვლელობისას საჭმლის მომნელებელ ტრაქტზე აკეთებს ისეთ ცვლილებებს, რომლის შემდეგაც პაციენტები იკლებენ წონაში. ისტორიულად ბევრი ოპერაცია მოისინჯა, ზოგს ჰქონდა შედეგი, ზოგს - ნაკლებად. დღეისათვის მსოფლიოში ყველაზე ხშირად ხორციელდება ორი ტიპის ოპერაცია. პირველი გულისხმობს მხოლოდ კუჭის დაპატარავებას, მეორე კუჭის დაპატარავებას და ასევე, წვრილი ნაწლავის დამოკლებასაც. ბარიატრიული ოპერაციის კანდიდატი პაციენტები გადიან კვლევას, ყველა მათგანი ინდივიდუალურად ფასდება, შემდეგ ხდება მათთვის შესაბამისი ოპერაციის შერჩევა.

როგორც უკვე გითხარით, ქირურგი გვთავაზობს ორი ტიპის ოპერაციას - რესტრიქციულს (კუჭის დაპატარავება) და რესტრიქციულ-მალაბსორბციულს (კუჭის დაპატარავება და ასევე წვრილი ნაწლავის დამოკლება). პირველი ტიპის ბარიატრიული ოპერაციაა სლივ-გასტრექტომია, მეორე ტიპის - კუჭის შუნტირების და მინი შუნტირების ოპერაციები.

- ბარიატრიის შედეგებზე რომ ვისაუბროთ…

გია მოსიაშვილი: „ბარიატრიული ოპერაციების შემდეგ არ ხდება პაციენტის სწორი წონის აღდგენა. ოპერაციის მერე პაციენტები იკლებენ ზედმეტი მასის 60-90%-ს (სხვადასხვა ოპერაციის დროს სხვადასხვანაირია პროცენტული რაოდენობა). ბარიატრიული ოპერაციის შემდეგ პაციენტებს ეცვლებათ კვებითი ჩვევები. ისინი ჭამენ მცირე ულუფებით, შესაბამისად, ვეღარ იღებენ ზედმეტ კალორიებს. იმის ფონზე, რომ პაციენტები ოპერაციის შემდეგ იღებენ მხოლოდ დღიური კალორიების საკმარის დოზას, 6 თვიდან 2 წლამდე შუალედში იკლებენ ზედმეტი მასის 60-90%-ს. ყველა ბარიატრიული ოპერაციის მიზანია შეამციროს პაციენტის წონა.

- როგორ განისაზღვრება მორბიდული სიმსუქნე და როგორ მივხვდეთ, გვაქვს თუ არა ქირურგიული მკურნალობის საჭიროება?

გია მოსიაშვილი: „პაციენტები პათოლოგიურ სიმსუქნესთან ბრძოლას სხვადასხვა კონსერვატიული მეთოდით იწყებენ, როგორებიცაა: დიეტა, ვარჯიში, მედიკამენტების მიღება. კვლევებით დადგენილია რომ, როდესაც პაციენტის სხეულის მასის ინდექსი აჭარბებს 40-ს, ძალიან რთულია მყარი შედეგის მიღება ზემოთ ჩამოთვლილი მეთოდებით. პირველ ეტაპზე იკლებენ, თუმცა დიეტის დასრულების შემდეგ უფრო მეტს იმატებენ, ვიდრე დიეტის დაწყებამდე ჰქონდათ. დღესდღეობით ბარიატრიული ოპერაციები ზედმეტ წონასთან ბრძოლის ყველაზე ეფექტიანი საშუალებაა.

შესაბამისად, ოპერაციული მკურნალობის საჭიროებაც დგება მაშინ, როდესაც პაციენტს ყველანაირი მცდელობის მიუხედავად, არ აქვს სასურველი წონა, პლუს ამას, შესაძლოა, გამოჩნდეს რომელიმე თანმხლები დაავადება.

- რა სახის ბარიატრიული ოპერაციები ტარდება „ნიუ ჰოსპიტალსში“?

გია მოსიაშვილი: „წამყვან ოპერაციებად ითვლება სლივ-გასტრექტომია, იგივე კუჭის ვერტიკალური რეზექცია და კუჭის შუნტირების ოპერაციები. „ნიუ ჰოსპიტალსში“ დანერგილია ორივე ტიპის ოპერაცია და ინდივიდუალურად შერჩევის შემდეგ პაციენტს ჩაუტარდება მისთვის შესაბამისი ოპერაცია.

- რა განსხვავებაა ამ ოპერაციებს შორის და რა დადებითი ან უარყოფითი შედეგები აქვს?

გია მოსიაშვილი: ,,სლივ-გასტრექტომია მსოფლიოში ყველაზე ხშირად გამოყენებად ბარიატრიულ ოპერაციას წარმოადგენს. ბოლო მონაცემებით, მისი წილი 60-65%-ია. ოპერაციის ეს მეთოდი გულისხმობს კუჭის „გამოწეული“ ნაწილის მოკვეთას, რაც 8-10-ჯერ ამცირებს კუჭის მოცულობას. უპირატესობა არის მისი ფიზიოლოგიურობა, შენარჩუნებულია ყველა სფინქტერი (მომჭერი) და მიღებული საკვები ბუნებრივი გზით გადაადგილდება საჭმლის მომნელებელ სისტემაში. რეაბილიტაციის შემდეგ პაციენტს არ უწევს დამატებითი მედიკამენტების ხანგრძლივი მიღება და, შესაბამისად, ამ მხრივ დისკომფორტი არ ექმნება.

რაც შეეხება კუჭის შუნტირებას, კუჭიდან ხდება მცირე ზომის ტაკვის შექმნა, რომელსაც მიეკერება დამოკლებული წვრილი ნაწლავი. შუნტირების ოპერაციების დროს მიღებული საკვები გაივლის ახლადშექმნილ გზას. დამოკლებული ნაწლავის გამო ზოგჯერ საჭიროა ვიტამინებისა და მიკროელემენტების დამატებით მიღება, შესაბამისად, ფიზიოლოგიურობის თვალსაზრისით სლივ-გასტრექტომიასთან შედარებით, ეს შუნტირების ოპერაციების უარყოფითი მხარეა, თუმცა უნდა აღვნიშნოთ, რომ შუნტირების ოპერაციების შემდეგ სხეულის მასის კლება უფრო მეტია.''

R

წაიკითხეთ სრულად