Baby Bag

ტოქსიკოზის გამომწვევ მიზეზებზე, მართვის რეკომენდაციებსა და ფორმებზე MomsEdu.ge-სთან მეან-გინეკოლოგმა, რეპროდუქტოლოგმა დიანა ჭანუყვაძემ ისაუბრა

ტოქსიკოზის გამომწვევ მიზეზებზე, მართვის რეკომენდაციებსა და ფორმებზე MomsEdu.ge-სთან მეან-გინეკოლოგმა, რეპროდუქტოლოგმა დიანა ჭანუყვაძემ ისაუბრა
ორსულთათვის დიდ პრობლემას წარმოადგენს ტოქსიკოზი. მის გამომწვევ მიზეზებზე, მართვის რეკომენდაციებსა და ფორმებზე ​MomsEdu.ge-სთან მეან-გინეკოლოგმა, რეპროდუქტოლოგმა დიანა ჭანუყვაძემ ისაუბრა. 

- ქალბატონო დიანა, რა არის ორსულთა ადრეული ტოქსიკოზი?

- ორსულთა ადრეული ტოქსიკოზი მრავალსიმპტომური პათოლოგიური მდგომარეობაა, რომლის სიმპტომებია: გულისრევა, ღებინება, ნერწყვდენა, ძილიანობა, მადის დაქვეითება, გუნება-განწყობის ცვლილება და ა.შ. არსებობს ორსულთა ტოქსიკოზის იშვიათი ფორმებიც, მაგალითად, ორსულთა დერმატოზები, რომელთა დროსაც კანზე გამონაყარი ჩნდება, ორსულთა ტეტანია და კრუნჩხვები. ძალიან იშვიათი ფორმებია: ოსტეომალაცია (ძვლის დარბილება), სიყვითლე და ბრონქული ასთმა. ყველაზე ხშირი სიმპტომებია: გულისრევა და ღებინება..

ორსულთა ადრეული ტოქსიკოზი სტატისტიკური მონაცემებით მათ 50-60%-ს აღენიშნება, თუმცა მხოლოდ 8-10%-ს თუ სჭირდება ექიმის ჩარევა. რაც უფრო ადრე იწყება ღებინება, მით უფრო მძიმედ მიმდინარეობს. ორსულობის პროგრესირებასთან ერთად სიმპტომების ინტენსივობა მცირდება. ორსულთა ნაწილს ტოქსიკოზისთვის დამახასითებელი სიმპტომები უმეორდება ორსულობის მესამე ტრიმესტრშიც. ათიდან ერთ ქალს კი გულისრევა და ღებინება უგრძელდება 20 კვირის ვადის გასვლის შემდეგაც, მთელი ორსულობის მანძილზე.

ტოქსიკოზის განვითარების რისკ-ფაქტორები:

  • პირველი ორსულობა;
  • ორსულთა ტოქსიკოზი წინა ორსულობის დროს;
  • გულისრევის და ღებინების ოჯახური ისტორია;
  • მოძრაობითი ავადმყოფობა ანამნეზში, მაგალითად, მანქანის ავადმყოფობა;
  • გულისრევა კონტრაცეპტივების გამოყენების პერიოდში;
  • სტრესი;
  • სხეულის მასის ინდექსი 30 და მეტი;
  • მრავალნაყოფიანი ორსულობა.
- რამ შეიძლება გამოიწვიოს ტოქსიკოზი?

- ტოქსიკოზის გამომწვევი ზუსტი მიზეზი ცნობილი არ არის. მისი განვითარების მრავალი თეორია არსებობს: ალერგიული, ტოქსიკური, იმუნოლოგიური, ნეირორეფლექტორული, ჰუმორული. ორსულთა ტოქსიკოზი მრავალსიმპტომური პათოლოგიური მდგომარეობაა, რომელიც ორსულის ორგანიზმში ადაპტაციური პროცესების დარღვევისას ვითარდება. ის უშუალოდ ორსულის ორგანიზმში მიმდინარე ჰორმონული, სისხლძარღვოვანი და იმუნოლოგიური ცვლილებებით არის გამოწვეული.

- რა კვლევები უნდა ჩაიტაროს ქალმა სანამ დაორსულდება, რომ ტოქსიკოზი თავიდან აირიდოს და შესაძლებელია თუ არა საერთოდ?
- კონკრეტული გამოკვლევები, რაც ორსულთა ნაადრევი ტოქსიკოზის განვითერებას აგვარიდებს, არ არსებობს. ყველა ქალმა ორსულობის დაგეგმვის პერიოდში უნდა მიიღოს ფოლიუმის მჟავა ან მისი შემცველი პრენატალური ვიტამინები. სასურველია, მოხდეს ქრონიკული დაავადებების გამოვლენა, მათ შორის, ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის შეფასება, ინფექციების მკურნალობა, ჯანსაღი ცხოვრების წესის დაცვა (ჯანსაღი ბალანსირებული კვება, ზომიერი ფიზიკური აქტივობა, უძილობის პრევენცია).

- უშუალოდ ტოქსიკოზის დროს რა ზომებს უნდა მიმართოს, რომ ეს მდგომარეობა შეიმსუბუქოს?

ჯერ განვიხილოთ ტოქსიკოზის ფორმები. ესენია:

მსუბუქი, საშუალო სიმძიმის და მძიმე ტოქსიკოზი. 

მსუბუქი ტოქსიკოზის დროს ორსულს დღეში 2-3-ჯერ აქვს ღებინება, უმეტესად - დილით, წონის დაკარგვა 3 კილომდე. ეს მდგომარეობა, თუ პაციენტი სათანადოდ მოიქცევა, საშიში არ არის, ორსულობის მე-12 კვირის შემდეგ თავისთავად გაივლის და ექიმის ჩარევას არ მოითხოვს.


დაახლოებით 8-10-ჯერ ღებინება უკვე საშუალო სიმძიმის ტოქსიკოზზე მიანიშნებს. ორსულს ეცვლება გუნება-განწყობა, უქვეითდება შრომის უნარი, შესაძლოა, თავი იჩინოს ორგანიზმის გაუწყლოების ნიშნებმა, ვითარდება კანის სიმშრალე, შარდში ჩნდება ცილა. წონის დაკარგვა შესაძლებელია 10 კილომდე. ამ შემთხვევაში ორსულის სტაციონარში მოთავსებაა საჭირო. 


მძიმე ტოქსიკოზის დროს, ღებინება მეორდება დღეში 15-20-ჯერ და მეტჯერ, არა მარტო დღისით, არამედ ღამითაც. შეუჩერებელი ღებინება ორგანიზმის ძლიერ გაუწყლოებას იწვევს. ორსული კარგავს მარილებს, ვიტამინებს, ცილებს, ანუ ორგანიზმის „საშენ მასალას“. ვითარდება ცილოვანი შიმშილი, კანის სიმშრალე, იცვლება ნივთიერებათა ცვლა, სისხლში ქვეითდება გლუკოზის დონე, შარდში ჩნდება ცილა, ორსულს პირიდან აცეტონის სუნი ამოსდის, რაც მის ორგანიზმში მიმდინარე მძიმე პროცესების გამოვლინებაა, აღსანიშნავია ძლიერი ნერწყვდენაც. მძიმე ტოქსიკოზის დროს საქმე ზოგჯერ ტეტანურ კრუნჩხვებამდეც კი მიდის. ამ დროს ქალის ჰოსპიტალიზაცია და სამედიცინო პერსონალის მეთვალყურეობის ქვეშ ყოფნა სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია.

- არსებობს თუ არა მედიკამენტები, რომლებიც დაეხმარება თავიდან აირიდოს?

- ტოქსიკოზის მსუბუქ ფორმას სპეციფიკური მკურნალობა არ სჭირდება. საკმარისია ზემოთ აღნიშნული რეკომენდაციების დაცვა, ასევე B ჯგუფის ვიტამინების მიღება, განსაკუთრებით B6, შესაძლებელია კოჭას შემცველი აბების მიღება.

საშუალო სიმძიმის და მძიმე ფორმის ტოქსიკოზი აუცილებლად საჭიროებს მკურნლობას კლინიკაში. შეუჩერებელი პირღებინება 3 დღის განმავლობაში, (მიუხედავად ჩატარებული მკურნალობის) ორსულის მდგომარეობის გაუარესება არის ორსულობის შეწყვეტის ჩვენება, რათა არ შეექმნას ქალის სიცოცხლეს საფრთხე.

- ზოგადად რა რჩევებს მისცემდით ქალბატონებს, ვისაც გადამეტებულად აწუხებთ ეს პრობლემა?

რაც შეეხება ტოქსიკოზის მართვის რეკომენდაციებს:

მიირთვით ხშირად მცირე ულუფებით, მინიმუმ 5-6-ჯერ დღეში.
 მიიღეთ მეტი ცილა-თევზი, საქონლისა და ფრინველის ხორცი, კვერცხი და ასევე ბოსტნეული. 

მიირთვით ცივი საკვები, რომელსაც გაცილებით სუსტი სუნი აქვს და ნაკლებად იწვევს გულისრევის პროვოცირებას.

თუ ღებინებას უზმოზე უჩივით, დილით ადგომამდე საწოლში წაიხემსეთ (ასეთი შემთხვევებისთვის ძალიან კარგია ბანანი, ორცხობილა, იოგურტი) და შემდეგ 20 წუთში ნელა ადექით.


აუცილებელად მიირთვით ხილი - ვაშლი, კივი, ფორთოხალი, ბანანი, ლიმონი.

ტოქსიკოზის დროს ძალიან კარგია კოჭა და პიტნა. მათ აქვთ დამამშვიდებელი ეფექტი და ღებინების ცენტრსაც რამდენადმე თრგუნავენ.


მიიღეთ რაც შეიძლება მეტი სითხე - წყალი, ნატურალური წვენები, გაზგასული მინერალური წყალი. სითხე უნდა მიიღოთ მცირე ულუფებით, მაგრამ ხშირად დღის განმავლობაში. ერთდროულად სითხის დიდი რაოდენობით მიღებისგან თავის არიდება საგრძნობლად შეამცირებს ღებინების სიხშირეს.

მიირთვით მარცვლეული, ბურღულეული.


ნუ მიირთმევთ დაკონსერვებულ, შებოლილ, ცხიმიან, ძნელად მოსანელებელ საკვებს. მოერიდეთ ტკბილ და ცხარე საკვებსაც.

ყოველდღიური ცხოვრების რიტმში მაქსიმალურად (შეძლებისდაგვარად) შეიტანეთ ცვლილებები, რათა შეამციროთ გამოვლენილი სიმპტომების ხასიათი და ინტენსივობა. იყავით მშვიდად, მოსვენებულ მდგომარეობაში. გახსოვდეთ, რომ დაღლილობამ შესაძლოა, გააუარესოს ორსულთა ტოქსიკოზის სიმპტომები. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა არის პაიდოფებრილი - ეს ყველა მშობელმა უნდა იცოდეს

რა არის პაიდოფებრილი - ეს ყველა მშობელმა უნდა იცოდეს

ზამთარში გაციება, საუნთქი გზების ინფექციები, გრიპი და სხვა რესპირატორული დაავადებები განსაკუთრებით აქტიურდება. მათთვის დამახასიათებელი სიმპტომები კი - თავის ტკივილი, სურდო, საერთო სისუსტე, ყურის ტკივილი, ცხელება/შემცივნება, კუნთებისა და სახსრების ტკივილი შემაწუხებელი ხდება.

ტემპერატურის მართვის დროს მშობლები ხშირად შეცდომებს უშვებენ, რადგან ზოგჯერ ცხელება პრეპარატებს არ ემორჩილება და აფთიაქებიც სხვადასხვა დასახელების მედიკამენტებს გვთავაზობს.

როგორც „ქიდს 0-9“ პროექტის ხელმძღვანელი, თამარ ჩუბინიძე ამბობს, ტემპერატურის საწინააღმდეგო პრეპარატებში ერთ-ერთი ყველაზე ეფექტურია პაიდოფებრილი.

თამარ ჩუბინიძე: „პაიდოფებრილი ესპანური წარმოების პრეპარატია, რომელიც არის იბუპროფენის ჯგუფიდან. პაიდოფებრილი ესპანეთში ცნობილი ბრენდია და ერთ-ერთი მაღალი ხარისხის პრეპარატია. რაც უფრო მაღალი ხარისხისაა პრეპარატი მით უფრო სუფთად არის ტექნოლოგიურად დამუშავებული და შესაბამისად, გვერდითი ეფექტები მინიმუმამდე არის დაყვანილი. საქართველოს ბაზრის საჭიროებიდან გამომდინარე გადავწყვიტეთ ამ პრეპარატის დამატება და მშობლებისთვის გაცნობა. პაიდოფებრილი ბავშვებისთვის წარმოდგენილია სიროფის სახით, აქვს ფორთოხლის არომატი და მისი გამოყენება ხდება ინსტრუქციაში მითითებული ასაკობრივი დოზირებით“.

„პაიდოფებრილის გამოყენება ზოგადად რეკომენდირებულია მაღალი ცხელების დროს. ცნობილია, რომ 38.5 გრადუსამდე რეკომენდებული არ არის დამწევი პრეპარატების გამოყენება, ვინაიდან, აღნიშნული ტემპერატურა არის ბუნებრივი რეაქცია ორგანიზმში მიმდინარე ვირუსულ ინფექციასთან საბრძოლველად.

- როდის და როგორ ვმართოთ ცხელება?

- მაღალი ტემპერატურა განსაზღვრულ ზღვრამდე არ ვნებს ბავშვს, პირიქით ის ინფექციასთან ბრძოლის ერთ-ერთი საშუალებაა. ზოგჯერ უმჯობესია თავი აარიდოთ ტემპერატურის დაწევას, მით უმეტეს თუ ის შემაწუხებელი არ არის, მაგრამ თუ ბავშვს აწუხებს გაუწყლოება, ის მოთენთილია, მოდუნებულია, მივარდნილია, მაშინ სათანადო ზომები უნდა მიიღოთ. მაღალი ტემპერატურის დროს სითხის აორთქლება ძალიან სწრაფად ხდება. სწორედ ამიტომ, რეკომენდებულია დიდი რაოდენობით სითხის მიღება, რომ ორგანიზმში სითხის რაოდენობა მუდმივად შეივსოს და ბალანსი არ დაირღვეს.

ცხელებას რაც შეეხება, ორი ტიპისაა, როდესაც ტემპერატურა 38.5 გრადუსამდეა და 38.5 გრადუსზე მაღალია.

38.5 გრადუსის დროს ტემპერატურის მართვა ხდება შემდეგნაირად: პირველ რიგში, აუცილებელია, ორგანიზმისთვის დიდი რაოდენობით სითხის მიწოდება. აღნიშნული ტემპერატურა არ საჭიროებს სიცხის დამწევების გამოყენებას. თუმცა არსებობს გამონაკლისი შემთხვევა და ეს არის ფებრილური გულყრა, რომელიც ტემპერატურულ რეაქციაზე ვითარდება და ასეთ დროს რეკომენდებულია სიცხის დამწევი მედიკამენტის მიღება.

მაღალ ცხელებას რაც შეეხება, ანუ 38.6 გრადუსის ზემოთ უკვე რეკომენდებულია სიცხის დამწევი პრეპარატების გამოყენება. ამ დროს ვიყენებთ პარაცეტამოლის ან იბუპროფენის ჯგუფს. იბუპროფენის ჯგუფიდან რეკომენდაცია შეგვიძლია გავუწიოთ პრეპარატს - „პაიდოფებრილი”, რომლის ეფექტიანობა მაქსიმალურად კარგია. ასევე ცხელების დროს შესაძლებელია გაგრილების მეთოდის გამოყენება.

პაიდოფებრილი - ეს არის:

ტკივილგამაყუჩებელი და სიცხის დამწევი

ძლიერი მოქმედება და ხანგრძლივი და სხვა სიცხისა და ტკივილისგან.

პეიდოფებრილის ეფექტურობა: სხვადასხვა სიმპტომების გამოწვეული ცხელების დროს ვირუსული ინფექციების დროს რევმატოიდული ართრიტის დროს მსუბუქი და საშუალო სიძლიერის სხვადასხვა წარმოშობის ტკივილის მოსახსნელად

რა უნდა იცოდეთ, ვიდრე დაიწყებთ პაიდოფებრილის მიღებისას? 

მნიშვნელოვანია მიიღოთ მცირე დოზა, რომელიც შეამსუბუქებს/გააკონტროლებს ტკივილს და არ უნდა მიიღოთ ეს მედიკამენტი საჭიროზე მეტ ხანს მისი სიმპტომების გასაკონტროლებლად.

თუ სახლის პირობებში დედა ვერ მართავს ტემპერატურას, ვერ ხერხდება ბავშვის ორგანიზმის სითხით დატვირთვა, ბავშვს აქვს ძილიანობა, სისუსტე, მაშინ აუცილებლად უნდა მიმართოს ექიმს. ასევე, თუ ცხელება სამ დღეზე მეტ ხანს გრძელდება უნდა მიმართოს მკურნალ ექიმს.

იხილეთ დამატებითი დეტალები პაიდოფებრილის შესახებ.

https://paidofebril.ge/


R. 

წაიკითხეთ სრულად