Baby Bag

„რამდენიმე მნიშვნელოვანი დაკვირვება მინდა გაგიზიაროთ კლინიკური პრაქტიკიდან...“ - ექიმი ნანა გეგეჭკორი ომიკრონის შტამის შესახებ საუბრობს

„რამდენიმე მნიშვნელოვანი დაკვირვება მინდა გაგიზიაროთ კლინიკური პრაქტიკიდან...“ - ექიმი ნანა გეგეჭკორი ომიკრონის შტამის შესახებ საუბრობს

ამერიკის შეერთებულ შტატებში მოღვაწე ქართველი ექიმი ნანა გეგეჭკორი სოციალურ ქსელში პოსტს აქვეყნებს, რომელშიც ომიკრონის შტამის შესახებ კლინიკური პრაქტიკიდან დაგროვილ გამოცდილებას გვიზიარებს:

„რამდენიმე მნიშვნელოვანი დაკვირვება მინდა გაგიზიაროთ კლინიკური პრაქტიკიდან და სულ ცოტახნით შემოვიხედავ. ვფიქრობ, ეს ყველაფერი თანხვედრაშია ომიკრონზე ამ წუთისთვის დაგროვილ ოფიციალურ ინფორმაციასთან.

ომიკრონით გამოწვეული კოვიდ-19 ძალიან მსუბუქად მიმდინარეობს სრულად აცრილებში.

ომიკრონი შედარებით ადვილად გადასატან დაავადებას იწვევს ასევე დაბალი რისკის ჯგუფის პაციენტებში.

იგივეს ვერ ვიტყვით არავაქცინირებულ პაციენტებზე მაღალი რისკის ჯგუფიდან. ყოველდღიურად რასაც ჰოსპიტლებში ვუყურებთ, ჩვენთან სწორედ ამ კატეგორიის პაციენტები სხვდებიან, უმეტესად აუცრელები, ქრონიკული დაავადებების გრძელით სიით.

ხშირად მესმის უსაფუძვლო არგუმენტი, რატომ ვითვლით ჰოსპიტალში სხვა პრობლემებით მოხვედრილ კოვიდ დადებით პაციენტებს ზოგად სტატისტიკაში. ეს მოსაზრება მცდარია, რადგან, ხშირად სწორედ კოვიდ-19 ხდება პაციენტებისთვის ქრონიკული დაავადებების გამწვავების ტრიგერი და ზოგიერთ შემთხვევაში მათთვის ეს ფატალურად მთავრდება.

მაგალითისთვის შემიძლია მოგიყვანოთ წუხანდელ მორიგეობაზე მიღებული მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტების შემთხვევები (ცხადია, ამას მხოლოდ თვალსაჩინოებისთვის ვაკეთებ და არანაირად არ შეიძლება ერთ წერტილში მირებული გამოცდილების ზოგად დასკვნად გამოყენება) მათ უმრავლესობას პარალელურად კოვიდ-19 დაუდასტურდა. ნიუ იორკში დღეის მონაცემებით ომიკრონმა პრაქტიკულად ჩაანაცვლა სხვა შტამები. შესაბამისად უნდა ვივარაუდოთ, აქაც ომიკრონთან გვქონდა საქმე. არც ერთ მათგანს არ აღენიშნებოდა ფილტვების მძიმე დაზიანება, სავარაუდოდ ანთებითი პროცესი რომელიც ნებისმიერ ვირუსულ დაავადებას ახლავს თან, მითუმეტეს კოვიდ-19, გახდა იმის საფუძველი რომ მათი ქრონიკული კორონარული პრობლემები მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტით გართულებულიყო. ამ შემთვევაში ვირუსული დაავადება შეიძლება სხვა ქრონიკული დაავადების გამწვავების შესაძლო ტრიგერად განვიხილოთ. იკითხავთ ალბათ, ხომ შეიძლება იგივე მიზეზით სეზონურ რესპირატორულ დაავადებას მოჰყვეს გართულებები. დიახ, შეიძლება, თუმცა მე პირადად არ ვიცი არც ერთი სეზონური ვირუსული დაავადება რომელიც დროის მოკლე მონაკვეთში ამდენ ადამიანს აინფიცირებს. შესაბამისაც, დროის მოკლე მონაკვეთში მოცული მაშტაბები ქმნის პრობლემას.

სწორედ ამიტომ, მნიშვნელოვანია გავიაზროთ რომ რისკის ჯგუფები კვლავაც ძველებურად უნდა დავიცვათ კორონავირუსით ინფიცირებისგან. მიუხედავად იმისა რომ ზოგადად, ომიკრონით გამოწვეული კოვიდ-19 ნამდვილად არის ბევრად უფრო მსუბუქი და ნაკლები სასიკვდილო რისკის შემცველი დაავადება.

ასევე, პრობლემას ქმნის ომიკრინის უსწრაფესად გავრცელება. ერთდროულად ბევრი ადამიანის ავადობა, თუნდაც გართულებული შემთხვევების უმცირესი პროპორციული წილით, ჯამში, მოკლე დროში ჰოსპიტალიზაციას დრამატულად ზრდის და ჰოსპიტალური სექტორის სერიოზულ გადატვირთვას იწვევს. ამავე დროს, ჯანდაცვის სერვისების მომწოდებლები, ექიმები, ექთნები, ტექნიკური პერსონალი ავადდება უსწრაფესად და პაციენტები ადექვატური დახმარების გარეშე რჩებიან. ამას ვამბობ არა მხოლოდ ლიტერატურაზე დაყრდნობით, არამედ იმის გათვალისწინებით რაშიც ყოველ დღე მიწევს ყოფნა. უკვე შეიქმნა ექიმების და ექთნების სერიოზული დეფიციტი, რაც ჯერ კიდევ არაინფიცირებული პერსონალის სერიოზულ გადაღლას იწვევს. დაღლილი სამედიცინო პერსონალი მეტ ადამიანურ შეცდომასთან პირდაპირ პროპორციულია და არავის ვურჩევ ისეთ პირობებში გახდეს მძიმე პაციენტი როცა მას არასაკმარისად დაკომპლექტებულმა სამედიცინო ჯგუფმა უნდა მოუაროს. სადაც ომიკრონით ინფიცირება პიკს უახლოვდება სწორედ ასეთ მდგომარეობასთან არის ახლოს ჰოსპიტალური სექტორი. ერთ-ერთი მიზეზი პანდემიის პირველი თვეების დრამატულობის იყო არაადამიანური დატვირთვის ზღვარზე მომუშავე სამედიცინო სექტორით წარმოქმნილი პრობლემები. ტექნიკური რესურსის მობილიზება შესაძლებელია დიდი თანხის ინვესტირებით, ადამიანური რესურსის შეუძლებელი. სრულფასოვან ექიმად ჩამოყალიბებას მინიმუმ ერთი ათეული წელი სჭირდება.

რაც შეეხება ომიკრონით გამოწვეული კოვიდ-19 კლინიკურ მიმდინარეობას, ის ძალიან ჰგავს ჩვეულებრივ სეზონურ ვირუსულ ინფექციას. ხშირ შემთხვევაში კი მისი ერთადერთი გამოვლინება შეიძლება იყოს ადამიანისთვის უკვე ჩვეული ქრონიკული დაავადების გამწვავება.

ზედმიწევნით ზუსტად აკონტროლეთ თქვენი ქრონიკული პრობლემები. ყურადღებით მოუსმინეთ საკუთარ სხეულს და დროულად მიიქიეთ ექიმის ყურადღება ქრონიკული დაავადებების გამწვავების პირველივე ნიშნებისთანავე.

გამოიჩინეთ გულისხმიერება და დაიცავით პრევენციის წესები. თქვენ მარტო არ ხართ ამ სამყაროში. თქვენს ირგვლიც ცხოვრობენ, მგზავრობენ, მუშაობენ ადამიანები ვისთვისაც არათუ კოვიდ-19, უბრალო დაცემინებაც კი შეიძლება სასიცოცხლო საფრთხე აღმოჩნდეს. სწორედ ამ კატეგორიისთვის პანდემია ჯერ-ჯერობით ისევ გამოწვევაა და ჩვენი გონიერებით ახლა ისინი გადავარჩინოთ.

უკვე ვახსენე და გავიმეორებ, ეფექტური ვაქცინებით, სრულად აცრილებისთვის ომიკრონით გამოწვეული კოვიდ-19 თვისობრივად სხვა დაავადებაა. ის პრაქტიკულად უსიმპტომოდ მიმდინარეობს.

სრულად აცრის გრაფიკი ვარირებს სხვა და სხვა ვაქცინებს შორის.

ვაქცინაციას მკაცრად განსაზღვრული გრაფიკი აქვს და მისი თვითნებურად გადაჭარბება საფრთხეს შეიცავს იმუნიტეტისთვის.

კოვიდ-19-ის ვაქცინაციის იდეალური ვადები, დაავადების დიაგნოსტიკის მეთოდები, მკურნალობის იდეალური მიდგომები თუ პროგნოსტული კრიტერიუმები ჯერაც ბოლომდე გარკვეული არაა, რადგან უამრავი კვლევა მიმდინარეობს ერთდროულად და შედეგების გამოქვეყნებასთან ერთად პროტოკოლები იხვეწება. სწორედ ამითაა განპირობებული ინფორმაციის ხშირი განახლება და არა იმით, რომ მეცნიერება და სამედიცინო სექტორი დაბნეული, არაორგანიზებული ან კონსპირაციებში გახლართულია. პირიქით, მეცნიერების და მედიცინის სასარგებლოდ მეტყველებს ის ფაქტი რომ პანდემიის მართვის პროტოკოლები უსწრაფესად იხვეწება და დაავადება უფრო და უფრო უსაფრთხო ხდება ადამიანებისთვის.

გავუფრთხილდდეთ ერთმანეთის სიცოცხლის და ჯანმრთელობის უფლებას,“ - წერს ნანა გეგეჭკორი. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

უკრაინელი ექიმი სამკურნალოდ საქართველოში ჩამოვიდა - წარმატებული ოპერაცია გულმკერდის აორტაზე

უკრაინელი ექიმი სამკურნალოდ საქართველოში ჩამოვიდა - წარმატებული ოპერაცია გულმკერდის აორტაზე

„თუ პაციენტმა სისხლდენის პირველი დარტყმა გადაიტანა და საავადმყოფომდე მიაღწია, გადარჩენის შანსი ორმოცდაათი ორმოცდაათზეა“ - ასეთია ოფიციალური სტატისტიკა, როდესაც მუცლის აორტის ანევრიზმაზე ვსაუბრობთ.

აორტა ორგანიზმის ცენტრალური სისხლძარღვია, რომელიც პერიფერიული სისხლძარღვებით ორგანოებში ანაწილებს სისხლს, ანევრიზმა კი პათოლოგიაა, როდესაც სისხლძარღვი ლოკალურად განიერდება, კედელი თხელდება და გასკდომის რისკი ჩნდება. ახლა კი წარმოიდგინეთ, მუცლის აორტის გამსკდარი ანევრიზმა რა საფრთხეს უქმნის ჯანმრთელობას.

სიცოცხლის გადამრჩენი პროცედურის უზრუნველყოფა ამ დროს მხოლოდ მაღალტექნოლოგიურ და პროფესიონალთა გუნდით დაკომპლექტებულ კლინიკებს შეუძლიათ.

თემის ირგვლივ ​MOMSEDU.GE-ს რესპონდენტი „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ანგიოქირურგი და სისხლძარღვთა ქირურგიის განყოფილების ხელმძღვანელი ​გიგი ბრეგაძეა, რომელსაც სამედიცინო სფეროში 30-წლიანი მოღვაწეობის მანძილზე არაერთი წარმატებული ოპერაცია აქვს ჩატარებული და ახლა ბოლო ორ მნიშვნელოვან ჩარევაზე გვიყვება:

გიგი ბრეგაძე: „დაახლოებით ორი კვირის წინ უკრაინელი ექიმი სპეციალურად TEVAR პროცედურისთვის საქართველოში ჩამოვიდა. მიიჩნია, რომ ჩვენთან უფრო სრულფასოვან სამედიცინო მომსახურებას მიიღებდა. „ნიუ ჰოსპიტალსში“ შევისწავლეთ პაციენტი, ჩავუტარეთ შესაბამისი გამოკვლევები და დაიგეგმა ენდოვასკულური ჩარევით აორტის რემოდელირება, ანუ ქვედა კიდურებში სისხლის მიმოქცევის აღდგენა. განშრევებულ ზედა ნაწილში ჩადგა სტენდგრაფტი, მუცლის აორტის სეგმენტისა და თეძოს არტერიების სტენტირება მოხდა, გაერთიანდა ეს ორი ჭეშმარიტი სანათური, რათა მაგისტრალური სისხლის მიმოქცევა მიგვეღო. ამ მხრივ უნიკალური იყო ეს ჩარევა.

მეორე პაციენტის მკურნალობისას, გართულებული გარემოებების გამო, TEVAR პროცედურასთან ერთად ჩინური მეთოდი გამოვიყენეთ. ჩემი ინფორმაციით, ჩინური მეთოდით აორტის ანევრიზმა საქართველოში პირველად ჩავატარეთ, თანაც წარმატებით.

პროცედურა რეაბილიტაციის აქტიურ პერიოდს არ მოითხოვს. პაციენტები კლინიკიდან მესამე დღეს ეწერებიან და აქტიურ ცხოვრებასაც მალევე უბრუნდებიან.“

- უფრო გასაგები რომ იყოს მკითხველისთვის, როგორ წარმოიქმნება მუცლის აორტის ანევრიზმა და რა სიმპტომებით იჩენს თავს?

გიგი ბრეგაძე: „მუცლის აორტის ანევრიზმა ასაკობრივი პრობლემაა და ძირითადად 55-60 წლის პაციენტებში იჩენს თავს, რიგ შემთხვევაში გამოკვეთილი სიმპტომებით არ ხასიათდება და ხშირად შემთხვევითაა აღმოჩენილი, სხვადასხვა მიმოხილვითი ექოსკოპიური კვლევის დროს. ახასიათებს სიმპტომები, რომლებიც უყურადღებოდ რჩება, ესენია: წელის მიდამოში ტკივილი (ხერხემლის პათოლოგიებს უკავშირებენ), ასევე გაძლიერებული გულისცემის შეგრძნება მუცლის არეში. მუცლის აორტის ანევრიზმა ქრონიკული დაავადებაა, რომელიც შეიძლება გამწვავდეს სიცოცხლისათვის საშიში მდგომარეობით, ანუ გახეთქვით. აორტაში არის მაღალი წნევა და კარკასი თუ არ არის მტკიცე, შესაძლოა კედელმა დაიწყოს გაბერვა, ზრდა დიამეტრში და თუ ის 5-5,5 სმ-ს მიაღწევს, მაღალი რისკის შემცველია. როდესაც ანევრიზმა ზრდადია, მკურნალობა მხოლოდ ოპერაციული ჩარევით ხდება.“

აორტის ანევრიზმის განვითარებას ხელს სხვადასხვა ფაქტორი უწყობს, იქნება ეს ათეროსკლეროზი - ნივთიერებათა ცვლის დარღვევა ორგანიზმში; სისხლძარღვის დაავადებები; მაღალი არტერიული წნევა; აორტის ინფექცია თუ ტრავმა.“

- „ნიუ ჰოსპიტალსში“ მუცლის აორტის ანევრიზმის სტენტირების TEVAR და EVAR პროცედურებია დანერგილი, ამ კუთხით რომ ვისაუბროთ:

გიგი ბრეგაძე: „მუცლის აორტის ანევრიზმის სტენტირება სიცოცხლის გადამრჩენ პროცედურას წარმოადგენს. მას შემდეგ რაც ინფრასტრუქტურულ-ორგანიზაციულად კლინიკაში ყველაფერი გამართულია, დგება საკითხი, თუ რა მეთოდით შეიძლება ამ დაავადების მართვა. არსებობს ტრადიციული, ღია წესით ჩარევა, რაც მუცელკვეთის გზით აორტის პროთეზირებას გულისხმობს, ამასთან არსებობს TEVAR პროცედურა, რომლის უზრუნველყოფაც მხოლოდ მაღალტექნოლოგიურ კლინიკაშია შესაძლებელი, ესაა სისხლძარღვსშიდა მეთოდი, როდესაც ვიყენებთ სტენდგრაფტებს, ანუ აორტის ფორმის დაფარულკედლიან სტენტებს, რომელთა იმპლანტაცია ბარძაყის არტერიებიდან მუცელკვეთის გარეშე ხდება. ის საღ ნაწილებს ერთმანეთთან აერთებს და სისხლის მიმოქცევიდან თიშავს ანევრიზმის პარკს, რომელშიც სისხლი შედიოდა და ივსებოდა, ანუ პროთეზის გავლით მოხვდება სისხლძარღვებში. იმის გათვალისწინებით, რომ ზოგადი მდგომარეობა ძალიან მძიმეა, ამ მეთოდის გამოყენებით პაციენტის გადარჩენის შანსი გაცილებით მაღალია.

რაც შეეხება EVAR პროცედურას, აქ გულმკერდის აორტის ანევრიზმაზეა საუბარი. ძირითადად ვიყენებთ ფენესტრირებულ გრაფტებს. აორტას გამოეყოფა მრავალი ტოტი, რომელიც მუცლის ღრუს ორგანოებს ამარაგებს სისხლით და ქვედა კიდურებში გადის. უნდა მოხდეს ყველა სისხლძარღვის აწყობა ამ პროთეზზე, ანუ ყველა არტერიის სტენტირება.“

- რაში მდგომარეობს ოპერაციების მთავარი სირთულე?

გიგი ბრეგაძე: „ყველაზე საშიში გართულება პროცედურის დროს აორტის დაზიანებაა, კლინიკა უნდა იყოს შესაბამისად აღჭურვილი და ექიმი ფლობდეს უნარებს, რათა სასწრაფოდ შეძლოთ ღია წესზე გადასვლა და სისხლდენის შეჩერება. გულმკერდისა და მუცლის აორტაზე მსგავსი ჩარევა ძალიან რთული პროცესი და მაღალი კლასის ქირურგიის მონაპოვარია.

მეორე გამოწვევა ზურგის ტვინის კვების მართვაა. ზურგის ტვინის გარკვეული სეგმენტი პირდაპირ აორტიდან გამომავალი ტოტებით იკვებება, მას შეიძლება არ ჰქონდეს კოლატერალური, ანუ შემოვლითი გზებით კვება და თუ ამ ზონაში სისხლის მიმოქცევა შეწყდება, ზურგის ტვინის ინსულტისა და წელს ქვევით მოწყვეტის რისკის ქვეშ ვდგებით. უკრაინელ პაციენტზე რომ ვსაუბრობდით, სწორედ მას ჩავუტარეთ სპეციალური კათეტერების იმპლანტაცია ზურგის ტვინის არხში, წნევის მართვით, რამეთუ წნევის მარკერები გვაძლევს საშუალებას, გამოვავლინოთ არის თუ არა დაზიანება ამ ზონაში და შესაბამისი ღონისძიებები გავატაროთ.“

მუცლის აორტის ანევრიზმის სტენტირება ხშირი ოპერაციების რიცხვს არ მიეკუთვნება. არასათანადოდ გამოჩენილი ყურადღება ხშირად საავადმყოფოში მისვლამდე ფატალურად მთავრდება. ამდენად, ექიმის რჩევით, აუცილებელია ასაკობრივი სამიზნე ჯგუფების გეგმიური სკრინინგი აორტაზე, რაც საშუალებას მოგვცემს დროულად გამოვავლინოთ, გეგმიურად ჩავერიოთ და პაციენტს 95%-იანი შანსი მივცეთ გადარჩენის.

R. 

წაიკითხეთ სრულად