Baby Bag

კორონავირუსის პანდემიის გამო 10 მილიონამდე ბავშვი, შესაძლოა, სკოლაში ვერასდროს დაბრუნდეს

კორონავირუსის პანდემიის გამო 10 მილიონამდე ბავშვი, შესაძლოა, სკოლაში ვერასდროს დაბრუნდეს

სახელმწიფოების ფინანსური შემოსავლების მნიშვნელოვანი კლება და სიღარიბის გაზრდილი მაჩვენებელი, რაც კორონავირუსის პანდემიით არის გამოწვეული, განათლების სისტემას უდიდეს საფრთხეს უქმნის. შესაძლოა, წლის ბოლომდე ათ მილიონამდე ბავშვი სკოლის მიღმა დარჩეს. კოვიდ 19-ის უარყოფითი ეფექტები განსაკუთრებით გოგონებზე აისახება. მდედრობითი სქესის მოსწავლეებს, რომლებიც სკოლებს იძულებით დატოვებენ, ნაადრევი ქორწინების საფრთხე ემუქრებათ, ბევრ მათგანს, შესაძლოა, მძიმე ფიზიკური სამუშაოს შესრულებაც მოუხდეს.

საქველმოქმედო ორგანიზაციები მთავრობებს მოუწოდებენ, განათლების სფეროში რაც შეიძლება მეტი ინვესტიცია ჩადონ. რამდენიმეთვიანი შეზღუდვების შემდეგ, სკოლები მუშაობის განახლებისთვის ემზადებიან. დაბალბიუჯეტიან სახელმწიფოებს განათლების სისტემის დაფინანსება განსაკუთრებით გაუჭირდებათ. ღარიბი ქვეყნების მოსახლეობისთვის განათლება ნათელი მომავლის ერთადერთი იმედია.

ეკონომისტების ვარაუდით, მომდევნო 18 თვის მანძილზე მსოფლიოს უღარიბეს ქვეყნებში განათლების სისტემისთვის გამოყოფილ ბიუჯეტს დაახლოებით 77 მილიარდ დოლარამდე თანხა მოაკლდება. თუ მოვლენები ცუდი სცენარით წარიმართება და სახელმწიფოებს კოვიდ-19-ის წინააღმდეგ ბრძოლისთვის დამატებითი თანხების მობილიზება დასჭირდათ, შესაძლოა, აღნიშნული თანხა 2021 წლის ბოლოსთვის 192 მილიარდ ამერიკულ დოლარს გაუტოლდეს.

გლობალური მასშტაბით განათლების სისტემის ბიუჯეტის მოსალოდნელი კრახის მოლოდინი მას შემდეგ გაჩნდა, რაც აღმოჩნდა, რომ მსოფლიო მასშტაბით 1,8 მილიარდამდე ბავშვი სკოლის მიღმა დარჩა. სტატისტიკა ნამდვილად შემაშფოთებელია. შესაძლოა, 10 მილიონამდე ბავშვმა სკოლაში დაბრუნება ვერასდროს შეძლოს, რაც უპრეცედენტო მოვლენაა. პანდემიით გამოწვეული ეკონომიკური კრიზისი განსაკუთრებით გამიჯნავს ერთმანეთისგან ღარიბებსა და მდიდრებს. დაბალი ეკონომიკური შემოსავლის მქონე ოჯახის შვილებს სკოლებში დაბრუნება გაუჭირდებათ. ისინი უკვე მნიშვნელოვნად დაზარალდნენ, რადგან დისტანციური სწავლების დროს თითქმის ნახევარი აკადემიური წლის განმავლობაში ინტერნეტთან წვდომა არ ჰქონდათ.

კორონავირუსის პანდემიამდე მსოფლიო მასშტაბით 258 მილიონი ბავშვი უკვე სკოლის მიღმა იყო დარჩენილი. პანდემიის დასრულების შემდეგ დასავლეთ და ცენტრალური აფრიკის 12 ქვეყნის, ასევე ავღანეთისა და იემენის სკოლებში მოსწავლეთა უდიდესი ნაწილი სწავლის გაგრძელებას ვეღარ შეძლებს. გლობალური პანდემიის გამო მილიარდზე მეტი ბავშვი სკოლისა და სასწავლო პროცესების მიღმაა დარჩენილი.

მსოფლიოს უღარიბეს 12 ქვეყანაში გენდერული და კლასობრივი დისკრიმინაციის ფაქტები კოვიდ-19-ის პანდემიამდეც არსებობდა, თუმცა აღნიშნული პრობლემა პანდემიის შემდეგ კიდევ უფრო გამწვავდება. არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და მთავრობების ძალისხმევის მიუხედავად მილიონობით ბავშვი ვერ ახერხებდა დისტანციურად სწავლას. ბევრ მათგანს ხელი არ მიუწვდებოდა ინტერნეტსა და ტელევიზიაზე, ნაწილს კი არ ჰყავდა განათლებული მშობლები, რომლებიც მათ დახმარებას შეძლებდნენ. სწავლაში მნიშვნელოვანი ჩამორჩენის გამო ძალიან ბევრი ბავშვი სკოლაში დაბრუნებას, სავარაუდოდ, აღარ მოისურვებს.

სკოლების დახურვასთან ერთად ბავშვებმა დაკარგეს უსაფრთხო ადგილებში მეგობრებთან ერთად თამაშის შესაძლებლობა, ჯანდაცვის სერვისებზე ხელმისაწვდომობა და ფსიქიკური ჯანმრთელობის დაცვის შესაძლებლობები. მასწავლებლები ოჯახში ძალადობის მსხვერპლი ბავშვების მთავარ დამცველებად გვევლინებიან. სკოლების დახურვის გამო ბავშვებმა მასწავლებლების სახით მფარველები და მხარდამჭერები დაკარგეს.

არასამთავრობო ორგანიზაციები მთავრობებს მოუწოდებენ ბავშვების ინტერესები ყველაფერზე მაღლა დააყენონ, რადგან განათლების მიღება ნებისმიერი ბავშვის უფლებაა. ბავშვებს უნდა მიეცეთ განვითარების და უკეთესი მომავლის შექმნის შესაძლებლობა. არასამთავრობო ორგანიზაციები მთავრობებს ურჩევენ, რომ განათლება მთავარ პრიორიტეტად დასახონ და განათლების სისტემის დაფინანსება გაზარდონ, რათა ღარიბი ბავშვები სკოლის მიღმა არ დარჩნენ.

მომზადებულია: ​savethechildren.org-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა ასაკში ვითარდება ყველაზე ხშირად კრუპი, როგორ ამოვიცნოთ და რატომ უწოდებენ კრუპს „ცრუს“? - თემაზე პედიატრი თათია სხირტლაძე საუბრობს

რა ასაკში ვითარდება ყველაზე ხშირად კრუპი, როგორ ამოვიცნოთ და რატომ უწოდებენ კრუპს „ცრუს“? - თემაზე პედიატრი თათია სხირტლაძე საუბრობს

რა ასაკში ვითარდება ყველაზე ხშირად კრუპი, როგორ ამოვიცნოთ და რატომ უწოდებენ კრუპს „ცრუს“? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს პედიატრი თათია სხირტლაძე ესაუბრა.

- რა არის კრუპი?

- კრუპი ნიშნავს შეცვლილ ხმიანობას, რომელიც ვითარდება ზედა სასუნთქი გზების, უპირატესად ხორხის, ხორხქვეშა მიდამოსა და მბგერავი იოგებისშეშუპების შედეგად, რაც განაპირობებს აღნიშნული მიდამოს დიამეტრის შევიწროებას და შედეგადქმნის დამახასითებელ კლინიკურ ნიშნებს. ეს კლინიკური ნიშნებია: მყეფავი ხასიათის ხველა, ხმის ტემბრის ცვლილება დახმაურიანი ჩასუნთქვა, ანუ ინსპირაციული სტრიდორი.

- რა იწვევს კრუპს და როგორ ხდება მისი გავრცელება?

-კრუპი, ძირითადად, ვირუსული ეტიოლოგიისაა და დაახლოებით 75%-ში იწვევეს პარაგრიპის ვირუსი, რომელიც გადაედება ბავშვს ვირუსული ინფექციის მქონე პირისგან ჰაერ-წვეთოვანი გზით, ანუ ხველების და ცემინების შედეგად.

- რა ასაკში ვითარდება ყველაზე ხშირად კრუპი და ახასიათებს თუ არა სეზონურობა?

- კრუპი ძირითადად ემართებათ6 თვიდან 6 წლამდე ასაკის ბავშვებს.6 წლის ასაკის ზემოთ კრუპის მსგავსი სიმპტომების არსებობის შემთხვევაში განხილული უნდა იქნას ზედა სასუნთქი გზების ანატომიური დეფექტის არსებობა. კრუპიუპირატესად გვიან შემოდგომასა და ადრეულ გაზაფხულზეა, თუმცა გვხდება მთელი წლის განმავლობაშიც.

- როგორ ამოვიცნოთ კრუპი?

- დაავადება იწყება ზედა სასუნთქი გზების ინფექციისთვის დამახასიათხებელი მსუბუქი, ე.წ. გაციების ნიშნებით, როგორიცაა: ყელის ტკივილი,ცხვირით სუნთქვის გაძნელება, ერთეული ხველა, დაბალი ტემპერატურა. ხოლო კრუპისთვის დამახასიათებელი კლინიკური ნიშნები: ხმაურიანი ჩასუნთქვა, მყეფავი ხველა და ხმის ტემბრის ცვლილება ვლინდება ღამით, რომელიც აღვიძებს ბავშვს.

- რა არის კრუპის მკურნალობადა როდის უნდა მივმართოთ ექიმს,ან გამოვიძახოთ სასწრაფო სამედიცინო დახმარება?

- კრუპს ახასიათებს მსუბუქი, საშუალო და მძიმე მიმდინარეობა.

მსუბუქი მიმდინარეობის კრუპის დროს შესაძლებელია ბინაზე მკურნალობა. ხმის ტემბრი შეცვლილია, მაგრამბავშვის ზოგადი მდგომარეობა დამაკმაყოფილებელია, იღებს სითხეს დაჩასუნთქვის გაძნელება ვლინდება მხოლოდ დატვირთვის დროს.

ბინაზედახმრება მოიცავს შემდეგ ღონისძიებებს:

  • შევუქმნათ მაქსიმალურად კომფორტული გარემო;
  • დაამშვიდეთ, ეცადეთ ბევრი არ იტიროს;
  • გაიყვანეთ გარეთ ან გამოაღეთ ფანჯარა და ასუნთქეთ გრილი ტენიანი ჰაერი;
  • დაალევინეთ თბილი სითხეები;
  • ცხელების შემთხვევაში გამოიყენეთ პარაცეტამოლი ან იბუპროფენი;
  • დარჩით ბავშვთან და აკრძალეთ თამბაქოს მოწევა მასთან ახლოს.

გამოიძახეთ სასწრაფო სამედიცინო დახმარება, თუ სახეზეა კრუპის საშუალო ან მძიმე ფორმა:

  • მყეფავი ხველა;
  • ჩასუნთქვის გაძნელება ვლინდებამოსვენებულ მდგომარეობაში;
  • სუნთქვაში მონაწილებს გულმკერდის კუნთები (ნეკნების ჩადრეკვა);
  • გამოხატულია აგზნება, სიფერმკრთალე ან ძილიანობა;

სასწრაფოს ექიმი მიაწვდის ჟანგბადს და წამალს ინჰალაციის გზით შეშუპების მოსახსნელად.

- და ბოლოს, რატომ უწოდებენ კრუპს „ ცრუს“?

- ცრუ კრუპი ნიშნავს, რომ არსებობს ჭეშმარიტი კრუპიც ანუ დიფტერიით განპირობებული. მათ მსგავსი კლინიკური ნიშნები ახასიათებთ, მაგრამ გამომწვევი არის სხვადასხვა. ჭეშმარიტი კრუპის დროს მძიმე ბაქტერიული ინფექცია- დიფტერია იწვევს ნადების განვითარებას ხორხში, რაც ავიწროებს ხორხის სანათურს, საჭიროებს სასწრაფო გადაუდებელ დახამრებას და მკურნალობის დაწყებას. ხოლო ცრუ, იგივე ვირუსული კრუპის დროს, როგორც ვახსენეთ, ხორხის შევიწროების მიზეზი არისლორწოვანის შეშუპება.დიფტერიული კრუპი გეგმიური ასაკობრივი აცრების სრულყოფილად ჩატარების შედეგადბოლო ათწლეულების განმავლობაშიფაქტობრივად აღარ გვხვდება. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად