Baby Bag

​კრიტიკული ესეები კაპიტალიზმის შესახებ

​კრიტიკული ესეები კაპიტალიზმის შესახებ

წინამდებარე ესეების კრებული კაპიტალიზმზე კრიტიკულ რეფლექსიას ასახავს. მასში მოცემული ტექსტების ავტორები პოლიტიკურ, კულტურულსა და სოციალურ განზომილებაში კაპიტალიზმის მამოძრავებელი ლოგიკის ამოცნობასა და მისი თანმდევი მანკიერი გავლენების მოხელთებას ცდილობენ. ამასთანავე, კრებულის შექმნის იდეა თეორიულსა და პრაქტიკულ მიზნებს აერთიანებს: უახლოეს წარსულში ქართულ ენაზე დაწერილი არცთუ ბევრი ბეჭდური ტექსტი გვახსენდება, რომელიც კაპიტალიზმს რამდენამდე კრიტიკულად გააშუქებდა. ამასთან, მნიშვნელოვანია, რომ კრებულში დაბეჭდილი ტექსტების ავტორები ახალგაზრდა მკვლევრები არიან, რომლებიც აკადემიური სივრცის სხვადასხვა სფეროებში სწავლობენ და მოღვაწეობენ.

ავტორები გვევლინებიან ფილოსოფიის, კინომცოდნეობისა და რელიგიის კვლევების დისციპლინებიდან, რაც ვფიქრობთ, კრებულს დამატებით მომხიბვლელობას სძენს და მკითხველიც მეტი ინტერესით აღივსება, როდესაც კაპიტალიზმის ინტერდისციპლინურ კრიტიკას გაეცნობა. მაგალითად, ტექსტში ვხვდებით კაპიტალიზმთან დაკავშირებულ კინოკრიტიკას, ასევე მის კავშირს კულტურასთან, რელიგიურ პრაქტიკებსა თუ კონკრეტულ სოციალურ მოვლენებთან. მკითხველი კრებულში იხილავს კულტურის სხვადასხვა საკითხებსა თუ კონცეპტზე ფილოსოფიურ რეფლექსიებს.

ამავდროულად, ტექსტი არ ივიწყებს კრიტიკული პერსპექტივის საფუძველმდებარე თეზისს, რომ ყოველი თეორიული მოხაზულობის მამოძრავებელი მიზანი თეორიიდან პრაქტიკაში გარდამავალი პროცესი უნდა იყოს. შესაბამისად, გარდა კაპიტალიზმის ყოვლისმომცველი ბუნების მხილებისა, - ბუნებისა, რომელიც ყოფიერების ყველა ფორმაში შეღწევას მიელტვის და სურს, სამომხმარებლო ეთოსს დაუქვემდებაროს სულიერი თუ უსულო ფორმები, - ამავდროულად, ხსენებულის მხილება მის გარდაქმნასა და მისგან საპირისპირო პოლიტიკური მზაობის სურვილსაც გამოთქვამს“. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვების ცხოვრებაში მარტო სწავლა არ არის, სწავლა ცხოვრების ერთი პატარა ნაწილია, ბავშვს მარტო სწავლით ნუ შევზღუდავთ,“ - შალვა ამონაშვილი

პედაგოგი შალვა ამონაშვილი „იმედის დღეში“ თანამედროვე ბავშვებთან მოძველებული პედაგოგიური მიდგომების გამოყენების არაეფექტიანობაზე საუბრობს და აცხადებს, რომ ავტორიტარული პედაგოგიკა თანამედროვე მოსწავლეებს ვერ გაუძლებს:

„ბავშვები ​ჰიპერაქტიურები კი არ არიან, მასწავლებლები არიან ჰიპერპასიურები. ბავშვი ახალია და პედაგოგიკა ძველია. რა ხდება ამ დროს? ბავშვი დაიშლება. არც მოსმენა უნდა, არც მასწავლებელი უყვარს. ეს ხდება ყველა კლასში. ​ავტორიტარული პედაგოგიკა ვერ გაუძლებს ამ ბავშვებს. უნდა შეიცვალოს მასწავლებლის ცნობიერება. ჩვენს სამინისტროს უნდა, რომ რეფორმები მოახდინოს, ხომ? სკოლაში არანაირი რეფორმა არ მოხდება, გინდა ათასი სახელმძღვანელო და პროგრამა შეცვალე, რეფორმა მასწავლების თავში უნდა მოხდეს. თუ მასწავლებლის თავში გარდასახვა არ მოხდა, გინდ კარგი წიგნი მიეცი და გინდ ცუდი.“

​შალვა ამონაშვილი აცხადებს, რომ მასწავლებელი მისი საქმიანობის შემოქმედებითობაში უნდა დავარწმუნოთ:

„მასწავლებელს უნდა შთავაგონოთ, რომ ის შემოქმედებითი არსებაა, პედაგოგიკა ხელოვნებაა. არც კი იცი, ბავშვი რას იზამს და შენ რითი უნდა უპასუხო. თუ მასწავლებელს ინსტრუქციები მივეცით და ის შეზღუდული იქნება, ბავშვი ინსტრუქციაში ვერ ჩაეტევა. მასწავლებელს უნდა მივცეთ კლასიკური იდეები, გოგებაშვილი, კორჩაკის იდეა ჩავუნერგოთ და არა რაღაც შტამპური ფსიქოლოგია და შტამპური გაგება გაკვეთილების. თუ ​მასწავლებელი ამას გაიგებს, ბევრი მათგანი, რა თქმა უნდა, აქეთკენ გადმოიხრება.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, ბავშვების ცხოვრება მხოლოდ სწავლისგან არ შედგება, რის გამოც მშობელმა მისი ყოველდღიურობა სწვალით არ უნდა შემოფარგლოს:

„ბავშვების ცხოვრებაში მარტო სწავლა არ არის, სწავლა ცხოვრების ერთი პატარა ნაწილია. თავად ცხოვრება ძალიან მდიდარი გარემოა. ბავშვს მარტო სწავლით ნუ შევზღუდავთ. მე მინდა მივმართო ქართველ მშობლებს, რომლებსაც დიდ პატივს ვცემ და მიყვარს, რომ გითხრათ ბავშვი გიყვარდეთ-მეთქი, ეს ცოტაა. ​მშობლებს ბავშვი უნდა უყვარდეთ ნაზად, ბავშვის სიყვარულს ცოდნა უნდა. არ შეიძლება ყვირილით გიყვარდეს ბავშვი, დასჯით გიყვარდეს, მუქარით გიყვარდეს. საჩუქრებითაც არ შეიძლება ბავშვი გიყვარდეს. საჩუქრით მოსყიდვას ბავშვი მიჰყავს გარეთ, ჩვენ კი არ გვიახლოვებს. ბავშვი ნდობით, ალერსით თუ გიყვარს, იმედით თუ გიყვარს, თუ გიყვარს ბავშვი იმით, რომ დროს ნახულობ მასთან სათამაშოდ, ახერხებ მასთან ერთად იყო სადმე, ეს სიყვარული სხვანაირი სიყვარული იქნება.“

​ჩვენ საჩუქრებში ვახრჩობთ ბავშვს, სათამაშოებში, ნებივრობებში და გვგონია, რომ ამოვწურეთ ჩვენი სიყვარული. თუ განსხვავებულად გვეყვარება, ბავშვი ჩვენი სულის ნაწილი გახდება, ახლა ხორცის ნაწილია. როდესაც დედა ეტყვის: „შვილო, შენი ჭირიმე, ერთად რამე გავაკეთოთ, გავისეირნოთ, მამას დავეხმაროთ,“ ბავშვი დედის სიტყვას დაიჯერებს და დაჯდება. ამ დროს აკადემიური მოსწრებაც უკეთესი იქნება. მოტივი უჩნდება ბავშვს. ჩვენ რასაც ვაკეთებთ, ხალისით ვაკეთებთ, თუ მოგვწონს. თუ მოტივი იძულებითია, მაშინ ხარისხიანი არ გამოდის. ბავშვიც ასეა, როდესაც უყვარს მასწავლებელი, დაჯდება და გააკეთებს სიყვარულით,“ - აღნიშნავს შალვა ამონაშვილი.

წყარო: ​იმედის დღე

წაიკითხეთ სრულად