Baby Bag

,,ავიცრათ თუ არა? - პასუხი, ჩემთვის ცალსახაა...რომელი ვაქცინაა საუკეთესო?'' - ვაქცინაციაზე ამერიკაში მოღვაწე ქართველი ექიმი საუბრობს

,,ავიცრათ თუ არა? - პასუხი, ჩემთვის ცალსახაა...რომელი ვაქცინაა საუკეთესო?'' - ვაქცინაციაზე ამერიკაში მოღვაწე ქართველი ექიმი საუბრობს
ამერიკაში მოღვაწე ქართველი ექიმი ნანა გეგეჭკორი სოციალურ ქსელში ჩინური ვაქცინის და ზოგადად ვაქცინაციის შესახებ პოსტს სოციალურ ქსელში აქვეყნებს, რომელსაც ​MomsEdu.ge​ უცვლელად გთავაზობთ:

,,პრესაში (ვაშინგტონ პოსტი, როიტერი) გამოქვეყნებული ინფორმაციით, სინოფარმის მწარმოებლის მიერ გავრცელებული პრესრილიზის თანახმად, ამ ვაქცინის ეფექტურობა 79%-ს აღწევს. იქვე აღნიშნულია, რომ მწარმოებელი ირწმუნება, ვაქცინა უსაფრთხოა. კვლევის ორიგინალი, რასაც პრესრილიზი ემყარება, არსად გამოქვეყნებულა. სინოფარმს არ გამოუქვეყნებია კლინიკური კვლევის მესამე ფაზის მონაცემები. კვლევის სწორედ ეს ფაზა იძლევა ინფორმაციას ეფექტურობაზე.

ჩინეთის კოვიდის სტატისტიკა შთამბეჭდავად გამოიყურება. რამდენად შეიძლება ეს ვაქცინის დამსახურებად ჩაითვალოს რთული სათქმელია, რადგან, ჩინეთს, ჯერჯერობით მხოლოდ 200 მილიონი დოზა აქვთ გამოყენებული. ეს არ ნიშნავს 200 მილიონ სრულად აცრილ ადამიანს, რადგან ჩინური ვაქცინა ორდოზიანია. თუ გავითვალისწინებთ ჩინეთის მილიარდიან პოპულაციას, აცრილების წილი არც ისე მნიშვნელოვანი გამოდის. აცრილებს, სავარაუდოდ, დაავადების გადატანით მიღწეული იმუნიტეტის მქონენიც ემატებიან. არც ეს ინფორმაცია მოიპოვება ასე საჯაროდ და ზუსტად არ ვიცი, რამდენად სერიოზულია კოვიდის საწინააღმდეგო იმუნიტეტის წილი ჩინურ კოვიდ სტატისტიკაში. ორივე მრუდი, დაავადების გავრცელების და სიკვდილობის მაჩვენებლის, ნამდვილად შთამბეჭდავად გამოიყურება.

საპირისპირო მონაცემები აქვთ ჩილეს და საუდის არაბეთს. ორივე უმეტესად ჩინური სინოფარმით აიცრა. ორივეგან მზარდია ინფიცირებაც და სიკვდილობაც. აქაც გაურკვეველია რაიმე სხვა ფაქტორები ხომ არ განაპირობებს კოვიდ ტენდენციებს.

მეორეს მხრივ არსებობს ბრიტანეთი და ისრაელი. ფაიზერით და ასტრაზენეკათი აცრილი. ორივეგან საიმედოა კოვიდ-მრუდები. ორივე ქვეყანა უბრუნდება ცხოვრების ნორმალურ რიტმს.

იმედია, ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია სიცხადეს შეიტანს ჩინური ვაქცინების ისტორიაში. ავტორიზაციის პროცესში აუცილებელი პირობაა უმცირეს ნიუანსებზე წვდომაც. ასევე, ავტორიზაციის აუცილებელი პირობაა მინიმუმ 50%-იანი ეფექტურობა. ალბათ, გააზიარებენ საჯაროდ, რას მისცეს ავტორიზაცია. ამერიკული წამლის სააგენტო ამ მხრივ საოცრად გაბედულად და პატიოსნად მოიქცა. პირდაპირ ეთერში გადასცა ავტორიზაციის პროცესი. მთელი სამუშაო პროცესი ასევე, პრაქტიკულად საჯარო იყო. უამრავი ინტერვიუ მისცეს ავტორიზაციის საბჭოს წევრებმა და ძალიან გახსნილი და ღია გზავნილებით ესაუბრნენ საზოგადოებას. შედეგიც სახეზეა, ამერიკულ ვაქცინებს ყველაზე მაღალი ნდობა აქვთ როგორც ქვეყნის შიგნით, ასევე გარეთ. კვლევებიც აჩვენებენ, ავტორიზაციის პროცესის საჯაროობამ ხელი შეუწყო ვაქცინების სკეპტიციზმის დაძლევას.

მთელი პანდემიური პერიოდის განმავლობაში, გულწრფელად ვცდილობ, არაექიმისთვის გასაგებ ენაზე მოგაწოდოთ პროფესიული ინფორმაცია, რასაც მე ყოველდღიურად ვეცნობი. ვდილობ გაგიზიაროთ ჩემი კლინიკური გამოცდილება და ამ ჭრილიდან აგიხსნათ ამა თუ იმ სამკურნალო/დიაგნოსტიკური მიდგომების რისკები და სარგებელი და ვაქცინაციის თავისებურებები. პატიოსნად და გულწრფელად გაწვდით ყველაფერს რაც ვიცი, მათ შორის განსაკუთრებით ბევრს და დეტალებში ვსაუბრობ ვაქცინაცის რისკებზეც, რადგან ვთვლი რომ ამის ცოდნა აუცილებელია სწორი და უსაფრთხო გადაწყვეტილების მისაღებად.

ყველაფრის გათვალისწინებით, ვთვლი, ვაქცინაცია არის ერთადერთი გამოსავალი პანდემიის დასასრულებლად. უსასრულოდ პირბადეში და კარანტინში გამომწყვდეულები ვერ ვიქნებით. დიახ, ჩვენ არ ვიცით ვაქცინების გრძელვადიანი ეფექტები, რადგან დრო არ გასულა საკმარისი. ხუთი წლის შემდგომ შედეგებზე მხოლოდ ხუთწლიანი დაკვირვების შემდეგ გვეცოდინება. თუმცა, აქვე უნდა გვახსოვდეს, იგივე პრობლემაა კოვიდთან მიმართებაშიც. არაფერი ვიცით რა გამოვლინება ექნება ხუთი წლის მერე დღეს გადატანილ დაავადებას. სანაცვლოდ ვიცით რომ კოვიდ-19-ით გამოწვეული თრომბოზული გართულებები შეუდარებლად მაღალია ყველა ვაქცინის ერთად აღებულ რისკებთან შედარებით. დანამდვილებით ვიცით, კოვიდ-19-ით გამოწვეული სიკვდილობა წარმოუდგენლად აღემატება იმ ერთეულ შემთხვევებს რაც ვაქცინაციის პროცესს ახლდა თან. ნამდვილად ვიცით, კოვიდი ხშირ შემთხვევაში კლავს, ვაქცინები კი სიკვდილისგან იცავს.

 ავიცრათ თუ არა? - პასუხი, ჩემთვის ცალსახაა, დიახ, უნდა ავიცრათ.

 რომელი ვაქცინაა საუკეთესო? - ის ვაქცინა, რომელიც ხელმისაწვდომია.

 რა შეიძლება გაკეთდეს ვაქცინაციის რისკების თავიდან ასაცილებლად? - იდეალურად უნდა შეირჩეს სამიზნე ჯგუფები და თუ არჩევანი არსებობს უსაფრთხოების მიხედვით გადანაწილდეს ვაქცინები. რას ვგულისხმობ ამაში. მე რომ მეკითხებოდეს, ასტრაზენეკაზე დაწესებულ ასაკობრივ შეზღუდვას შევინარჩუნებდი, მაგრამ დავუშვებდი გამონაკლისს, როცა ადამიანი თვითონ იღებს საკუთარ თავზე პასუხისმგებლობას, იმ ვაქცინით აიცრას რომელიც მის ასაკში მომეტებულ რისკს შეიცავს. მეტი სიმარტივისთვის საკუთარ მაგალითზე ავხსნი. მე რომ საქართველოში, ვიყო ექიმი... ექიმის ინფიცირების რისკი იდეალური დაცვის პირობებშიც კი მაღალია. აქედან გამომდინარე, აცრით მიღებული იმუნიტეტი გადამწყვეტი ხდება უსაფრთხო მუშაობისთვის. ასაკით და სქესით ვეკუთვნი ასტრაზენეკას თრომბოზული გართულებების რისკ-ჯგუფს. თუმცა, არაჩვეულებრივად ვიცი ჩემი ჯანმრთელობის მდგომარეობის შესახებ. დანამდვილებით ვიცი, არ მაქვს არანაირი პირადი თუ გენეტიკური რისკ ფაქტორი, რაც შეიძლება თეორიულად იყოს წინაპირობა ავტოიმუნური ტიპის თრომბოზული პროცესის განვითარებისთვის. ამ ყველაფრის გათვალისწინებით ჩემთვის უიშვიათესი თრომბოზების განვითარების რისკი უმცირესი იქნება. დახლოებით ისეთივე როგორიც, ფრენისას ავიაკატასტროფის რისკია, ან მანქანის ტარებისას ავტოკატასტროფისა. მანქანას ამ რისკის გათვალისწინებით ყოველ დღე ვატარებ და ფრენითაც ძალიან ხშირად დავფრინავ. სწორედ ამავე პრინციპით, ამ რისკების ცოდნით ავიცრებოდი ასტრაზენეკათი. ამგვარად მოფიქრალი საქართველოში ბევრი მეგულება და მათთვის ასტრაზენეკათი აცრის შესაძლებლობა აუცილებლად ღია უნდა იყოს. სახელმწიფოს შეუძლია თავი დაიზღვიოს და ამ ადამიანებს შესთავაზოს სპეციალური პირობები. აცრამდე ხელი მოაწერინოს ინფორმირებულ თანხმობაზე და პირობებში ჩამოთვალოს რისკები, რაც ასტრაზენეკას გამოყენებას შეიძლება ახლდეს თან, ახალგაზრდა ასაკში. ეს გართულებები იმდენად სპორადულია, მართლა მილიონები უნდა აცრა რომ ერთი გამოვლინდეს. ამდენი მილიონი ჩვენ არც ვართ. იმ ადამიანებს, ვისაც აქვთ უნარი თავად იკისრონ პასუხისმგებლობა საკუთარ ბედზე, უნდა ჰქონდეთ არჩევანის უფლება. ადამიანების უმრავლესობას ასეთი ძალა არ აქვს და მათ სახელმწიფო ან ექიმი სჭირდებათ, რომ გადაწყვეტილების მიღებაში დაეხმარონ. მათთვის იყოს შეზრუდვები რასაც სახელმწიფო თავისი შესაძლებლობიდან გამომდინარე აწესებს. როცა სახელმწიფოს არ აქვს უნარი მარტივი გართულებები უპრობლემოდ მართოს ცხადია თავის დაზღვევა სჯობს რათა ტრაგიკული შემთხვევები არ განმეორდეს.

დავუბრუნდები ისევ ჩინურ ვაქცინას. ავიცრებოდი თუ არა რომელიმე ჩინური ვაქცინით? - ჯერჯერობით დაველოდები ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის ავტორიზაციის საბჭოს დასკვნას. თუ საბჭო აღიარებს რომ ვაქცინა უსაფრთხოა, თუნდაც ნაკლებად ეფექტური, ცხადია, სხვა არჩევანის არ არსებობის პირობებში, არაფერს ვამჯობინებდი. თუ ვაქცინა ნაკლებად ეფექტურია, ალბათ შედარებით ნაკლები რისკების ჯგუფებში გამოვიყენებდი, რადგან მათ ისედაც მცირე აქვთ სასიკვდილო გართულებების საფრთხე. ოდნავი დაცვის პირობებში კი ეს რისკები, წესით, უმნიშვნელომდე უნდა შემცირდეს.

მთავარი დასკვნა ამ ყველაფრიდან:

• ვაქცინაციას ალტერნატივა არ აქვს;
• საუკეთესო ის ვაქცინაა რაზეც ხელი მიგიწვდებათ;
• გაიაზრეთ თქვენი რისკები და ვაქცინით მიღებული სარგებელი და ისე მიიღეთ გადაწყვეტილება;
• ეცადეთ თქვენი გადაწყვეტილება იდეალურად ინფორმირებული იყოს.

P.S. იმდენად მაღალია საზოგადოებრივი და პროფესიული წნეხი ვაქცინების შექმნის და აცრის პროცესზე, მონაცემების გაყალბება ადვილი ვერ იქნება. ვფიქრობ, უნდა ვენდოთ ოფიციალური სტრუქტურების მიერ გაცემულ რეკომენდაციებს,'' - აღნიშნავს ნანა გეგეჭკორი. 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფ​ი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„არ მომწონს, როცა ამბობენ, რომ ადამიანი ბნელია მხოლოდ იმიტომ, რომ უბრალოდ კითხვა დასვა, მარტო ოთხთვიანი გამოცდილება რომ არის ამ ვაქცინაზე, სამომავლოდ რას ფიქრობთ, გარანტირებულად უსაფრთხოაო?“ - მაია ბუწაშვილი

„არ მომწონს, როცა ამბობენ, რომ ადამიანი ბნელია მხოლოდ იმიტომ, რომ უბრალოდ კითხვა დასვა, მარტო ოთხთვიანი გამოცდილება რომ არის ამ ვაქცინაზე, სამომავლოდ რას ფიქრობთ, გარანტირებულად უსაფრთხოაო?“ - მაია ბუწაშვილი

​ინფექციონისტი მაია ბუწაშვილი ბოლო დროს სოციალურ ქსელში ბულინგის გახშირების თემებზე წერს. 

„მგონი სოციალური ქსელები მართლა გასათიშია, რადგან ფაქტიურად ბულინგის ასპარეზად არის გადაქცეული. გამაოგნებელია, რა ეპითეტებით მიმართავენ ადამიანები ერთმანეთს. დაიკარგა იმის შეგრძნება, რომ ჩვენ ყველანი ინდივიდუალურები ვართ და ჩვენი აზრი გაგვაჩნია, რომელიც შეიძლება სხვას არ მოწონდეს, რომ ფიქრის უფლება გვაქვს. მოდაში შემოვიდა ტერმინები „ტოტალური სიბნელეა"-ს და „გვჩიპავენ“ ჯგუფიდან. არაერთი მაგალითია, როდესაც ადამიანზე ამბობენ, რომ ბნელია, მხოლოდ თავისი რომელიმე პოლიტიკური შეხედულების გამო.

თუმცა ეს ჩემი პოსტი პოლიტიკას კი არა, კოვიდის ვაქცინას ეხება და არ მომწონს, როცა ამბობენ, რომ ადამიანი ბნელია მხოლოდ იმიტომ, რომ კოვიდის ვაქცინა არ გაიკეთა, მაგალითად, შემოტანის დღესვე (აქვე ჩავახშობ პირველივე რეაქციას, ჩემზე არ ვწერ, მე გადატანილი მაქვს კოვიდი და ანტისხეულების მაღალი ტიტრი მაქვს ჯერ, ამიტომ ვაპირებ ვაკონტროლო ანტისხეულები და გავიკეთო ვაქცინა, როგორც კი ტიტრი მკვეთრად შემცირდება ან საერთოდ გაქრება, მაგრამ მე ასე თუ ისე გაცნობიერებული მაქვს რისკები და სარგებელი და ძალიან მინდა, რომ ყველას მივცეთ იმის უფლება, რომ შეძლებისდაგვარად გაცნობიერებულად თვითონ გადაწყვიტოს თავისი ჯანმრთელობის საკითხი).
ბნელია იმიტომ, რომ იმ დღესვე, როდესაც სამედიცინო დაწესებულებებმა შეტყობინება მიიღეს (ანუ 13 მარტს), არ დარეგისტრირდა პორტალზე. აქვე ვიტყვი, რომ ეს შეტყობინება ბევრად ადრე უნდა დაგზავნილიყო. თავიდან ითქვა, რომ მხოლოდ კოვიდ კლინიკების პერსონალი იცრებოდა. ყველა პროფილის სამედიცინო დაწესებულებაზე ბოლო წუთში გავრცელდა რეგისტრაციის პროცესი და ორშაბათს დილით, როცა უკვე ბნელებს ეძახდნენ იმათ, ვინც ჯერ არ იყო დარეგისტრირებული, ზოგმა „ბნელმა“ ჯანდაცვის მუშაკმა უბრალოდ ჯერ არც კი იცოდა, რომ რეგისტრაცია შეეძლო.
ბნელია იმიტომ, რომ მოისმინა ინფორმაცია ევროპის რამდენიმე ქვეყანაში ვაქცინის დროებითი შეჩერების შესახებ და იფიქრა, რომ თვითონაც დროებით შეაჩერებდა გადაწყვეტილების მიღებას, სანამ ევროპის ქვეყნებში დამატებით გავრცელდებოდა ინფორმაცია და გაირკვეოდა რეალობა. ყველანი ხომ სხვადასხვანაირად აღვიქვამთ რეალობას, ზოგმა მალევე მიიტანა ეჭვი, რომ ეს შეიძლება პოლიტიკური მოვლენა იყოს, ზოგს მართლა ეგონა, რომ გვერდითი მოვლენების გამო მოხდა შეჩერება და ცდილობს მეტად გაერკვეს.
ბნელია იმიტომ, რომ დაიბნა სრულიად სპონტანურად ვაქცინის მწარმოებლის სახელის ცვლილების გამო. იქნებ ამ ბნელმა ადამიანმა მანამდე ძალიან ბევრი წაიკითხა და მოემზადა ფაიზერის ვაქცინის მისაღებად, მერე უცებ უთხრეს, ეგ არა, სხვა ვაქცინა გვაქვს თქვენთვისო და ცოტა სული მოთქმა და დამატებითი ინფორმაციის მოძიება გადაწყვიტა.
ბნელია იმიტომ, რომ უბრალოდ კითხვა დასვა, მარტო ოთხთვიანი გამოცდილება რომ არის ამ ვაქცინაზე, სამომავლოდ რას ფიქრობთ, გარანტირებულად უსაფრთხოაო? უბრალოდ კითხვა დასვა, რომ სპეციალისტების აზრი მოისმინოს, მერე აწონ-დაწონოს, რა ურჩევნია, კოვიდის და მასთან დაკავშირებული მძიმე გართულებების და შესაძლო ლეტალური გამოსავლის რისკები, თუ კოვიდის ვაქცინის შორეული შედეგების თეორიული შანსები. უბრალოდ დაფიქრდა და მეტი ინფორმაციის მოძიება გადაწყვიტა, მაგრამ ამ დროს დაესხნენ თავს და სულ თავში ურტყეს ბნელის და მეტიც, ანტივაქსერის ტიტული. ერთმა ჩემმა პაციენტმა ზუსტად იმიტომ მიიღო აცრის გადაწყვეტილება, რომ სრულიად ღიად ავუხსენი, რა არის ცნობილი და რა არა კოვიდ ვაქცინების შესახებ და კატეგორიული ტონით არ მივეცი გარანტია, რომ ზუსტად ვიცით ყველაფერი (როგორც ამას ზოგიერთები ირწმუნებიან).
ბნელია იმიტომ, რომ თვითონაც და მთელ მის ოჯახსაც ყველა გეგმიური თუ არაგეგმიური ვაქცინაცია ზედმიწევით აქვს ჩატარებული, მაგრამ იმიტომ, რომ აწონ-დაწონა რისკები, იფიქრა, რომ არც ერთი რისკ-ფაქტორი არა აქვს და შესაბამისად, გართულებების უკიდურესად დაბალი რისკის ქვეშაა, ასევე იმიტომ, რომ მყარად ვერავინ ეუბნება, რომ ვაქცინა ვირუსის გავრცელებასაც უშლის ხელს (თორემ ასეთ შემთხვევაში შეიძლება მხოლოდ მოქალაქეობრივი პასუხისმგებლობის გამო, ანუ სხვების დასაცავად გაიკეთებდა ვაქცინას), იფიქრა, ცოტა ხანს დავიცდი და მერე მივიღებ გადაწყვეტილებასო, მაგრამ ფიქრს ვინ აცლის, ამასაც თავში ურტყეს ანტივაქსერის და უბნელესის ტიტული. ანტივაქსერები ხომ ისტორიულად აგრესიულები არიან, მაგრამ ბოლო დროს ანტივაქსერებზე უფრო აგრესიულები გახდნენ ზოგიერთი პროვაქსერები. რატომ არ შეგვიძლია ზომიერება და სხვისი არგუმენტების მოსმენა (თუნდაც არ მოგვწონდეს)?
ბნელია, თუ ვაქცინა თავისთვის, ჩუმად გაიკეთა და საჯარო ჩვენება არ მოაწყო. გასაგებია, რომ ეს ჩვენება კეთილშობილურ მიზანს ემსახურება და სხვებისთვის მაგალითის მიცემის გამო კეთდება და ამ ადამიანების განზრახვა ძალიან პატივსაცემია, მაგრამ მთლად დიდგორის ომში წასულებივით მათი გმირებად გამოყვანა და იმ ადამიანების შეჩვენება, ვისაც ზოგადად არ უყვარს ფოტოების დადებაც კი, არამცთუ ვაქცინაციის პროცესის საჯარო დემინსტრირება, უკვე რადიკალიზმია. ყველას არჩევანი პატივსაცემია. გამონაკლისს წარმოადგენენ ჯანდაცვის პირველი პირები, რომლებმაც მართლა საჯაროდ უნდა გაიკეთონ ვაქცინა.
ბნელია, თუ წამოსცდა და პირიდან ამოუშვა ფრაზა, „ანტივაქსერი არ ვარ, მაგრამ...“. ეს „მაგრამ“ და კითხვების დასმა და ანტივაქსერის ტიტული გარანტირებულია.
ბნელია, თუ ძალიან კარგად ერკვევა (ასეთი პაციენტიც მყავდა, საერთო არ იყო ექიმი) კლინიკური კვლევების ნიუანსებში და სწორედ ამიტომ უჩნდება კითხვები. ზუსტად ის ესხმის თავს და ბნელს უწოდებს, არაფერი რომ არ გაეგება, საერთოდ რას ნიშნავს მედიკამენტის/ვაქცინის გამოცდა და თუ მისმა დაქალმა ამერიკაში ვაქცინა გაიკეთა და „ძაანაც კარგად გრძნობს თავს“, ეს ისეთი რკინისებური მტკიცებულებაა, რომ სრულიად საფეისბუქეთი ფერხთით უნდა გაეგოს და არც კი დაუშვას დამატებითი კითხვის დასმა, თორემ ბნელის ტიტული არ ასცდება.
ძალიან გამიგრძელდა სიტყვა და მე ვინ ვარ, რომ ვინმესთვის მოწოდება ავიღო ჩემს თავზე, მაგრამ ბნელის და ანტივაქსერის ძახილით უკურეაქციას ვიღებთ. ცოტა მეტად თუ ვაცლით ერთმანეთს აზროვნებას, საკითხში გარკვევის მცდელობას და თუნდაც მიუღებელი კითხვების დასმას თუ აზრის გამოთქმას, საბოლოო შედეგი, მათ შორის ვაქცინაციით მოცვაც, ბევრად უკეთესი გვექნება.
და კიდევ, ეს ჩემი ფეისბუქ გვერდია და გთხოვთ, პატივი მეცით და ნუ შემომივარდებით ბნელის ძახილით,“ - წერს მაია ბუწაშვილი.

წაიკითხეთ სრულად