Baby Bag

,,ახლა ამ ახალი ტალღისა და ანტივაქსერთა უგუნურების ახალი შემოტევების გამო გავბედავ _ რაღაცებს გავიხსენებ იმ ბურუსიანი კოშმარიდან და ერთს შემოგძახებთ: რას სჩადით, ადამიანებო?''

,,ახლა ამ ახალი ტალღისა და ანტივაქსერთა უგუნურების ახალი შემოტევების გამო გავბედავ _ რაღაცებს გავიხსენებ იმ ბურუსიანი კოშმარიდან და ერთს შემოგძახებთ: რას სჩადით, ადამიანებო?''

ენათ­მეც­ნი­ე­რმა მა­რი­ნე ბე­რი­ძემ კორონავირუსი მძიმედ გადაიტანა. სწორედ ამ პერიოდს უძღვნის სოციალურ ქსელში გამოქვეყნებულ პოსტს, რომელსაც ​MomsEdu.ge უცვლელად გთავაზობთ:

,,წუთშესვენება უნდა გამოვიყენო და ეს დავწერო.

...

ჯერ მეგონა, რომ იმისთვის გადავრჩი, რომ ყველაფერი, ყველაფერი, რაც ვნახე და განვიცადე, მომეთხრო სხვებისთვის და თუნდაც ერთი ადამიანი გადამერჩინა...

იმდენად გრძელი აღმოჩნდა გზა რეანიმაციის "ზედა სართულიდან" ფეისბუკურ ოხშივრამდე, რომ ეს სურვილი შეგნებულად ჩავახშე ჩემში. არ იყო ადვილი მაშინ, მაგრამ ჯერ ალღომ, მერე გარემოზე დაკვირვებამ მიკარნახა. ბოლოს გადაწყვეტილებად ჩამოყალიბდა. ამ გადაწყვეტილების მიზეზებზეც ოდესმე იქნებ მოიტანოს სიტყვამ და ვთქვა.

ახლა ამ ახალი ტალღისა და ანტივაქსერთა უგუნურების ახალი შემოტევების გამო გავბედავ _ რაღაცებს გავიხსენებ იმ ბურუსიანი კოშმარიდან და ერთს შემოგძახებთ: რას სჩადით, ადამიანებო? რატომ დაემსგავსეთ საკუთარი ლეკვების მჭამელ იშვიათ ცხოველებს? ვისი სახელით? ვინც გითხრათ, რომ ადამიანი კი არ შეიქმნა შაბათისთვის, შაბათი შეიქმნა ადამიანისთვის?!

სინამდვილეში, თქვენ ის ხალხი ხართ, ვისთვისაც "ორშაბათიც შაბათია" ამ ქვეყანაზე!

მოკლედ, ვიწყებ აქა-იქა გახსენებას. თანმიმდევრული აღწერის არც დრო მაქვს, არც ძალა.

ვაგიფა

როცა ახალგაზრდა მოწყალების "ძმამ" ურიკით თეთრად გაკაშკაშებულ "დარბაზში" შემასრიალა, უკვე ისე ვიყავი უჟანგბადობით დაოსებული, კარგად ვერ ვარჩევდი რეალობას და შეგრძნებებს. ერთი პირობა, კინაღამ აფორიაქებულ ანგელოზთა ფარფატად მომეჩვენა ეს უცნაური, ზუზუნა და მოძრავი მდუმარება. პირველი შთაბეჭდილება არ მქონია, რადგან ერთდროულად რამდენიმე ათეული იყო ასეთი: კახი კავსაძე _ თეთრ ლოგინს მიჯაჭვული ამ სიტყვის ყველა ირიბი და პირდაპირი გაგებით, თავადაც მიტკალივით თეთრი; სახეზე შიშშეყინული ინტუბირებული პაციენტები _ უსიცოცხლო სხეულები (დიდხანს ვიფიქრე, ეს ევფემიზმი რომ გამომეყენებინა იმის ნაცვლად, რაც იქ ვიგრძენი), უფანჯრო ოთახის იისფერი შუქი, რომელიც კი არ ანათებს, მარად სიფხიზლედ ხმაურობს და სიკვდილ-სიცოცხლის საზღვარზე ბეწვის ბილიკს ოდნავ ხილვადობას აძლევს. სულ ოდნავს _ არც ბნელა, არც ნათელია; რეანიმაციის მუსიკა _ ჩაწერილი მაქვს მრავალი წუთი. ამ მუსიკას პაციენტების თავთით დაკიდებული აპარატურა გამოსცემს: წნევა, ტემპერატურა, სატურაცია, გული, თირკმელი.... სხვადასხვა ხმაზე ეხმიანება დიდი მინის ხუფის გადაღმა ჩასაფრებულ ექიმებს. ყური ეჩვევა გვიან. და მერე უკვე გრძნობს, რომ ახლა ჩამოგიდგამენ მწვანე შირმას მარცხნიდან ან მარჯვნიდან _ გააჩნია, ვისი მელოდია ჩაქრა სამუდამოდ აქეთა სამყაროში, ხმამაღლა იტყვიან შენს (ერთადერთი კონტაქტური ავადმყოფის) გასაგონად: წაიყვანეთ რენტგენზე... და გაუყენებენ აჭრიალებული ურიკით გზას. მისი "შემცვლელი" კი უკვე მოგორებულია კარებთან... რიგია რეანიმაციაშიც.

მოკლედ, გამიგრძელდა.

ვაგიფა 20-22 წლის აზერბაიჯანელი გოგონაა. ჩემ მარჯვნივ, კახის შემდეგ წევს, ფანჯარასთან. სიცოცხლის ნიშანწყალი ეტყობა, ამიტომაც ვაქცევ ყურადღებას. ჯერ არც ვიცი რომ ვაგიფაა... კვნესის. მაფხიზლებს და უცნაურ ძალას მაძლევს მისი კვნესა. მავიწყდება წუთით ჩემი გასაჭირი და მისკენაა მთელი ჩემი ყურადღება მობილიზებული. ფრაგმენტებად ვაგროვებ "მიხვედრებს": ახალნამშობიარებია, კოვიდიანი. ფილტვების მძიმე დაზიანებით. გინეკოლოგიური გართულებით. ბავშვი გადარჩა. ეს ძალიან მძიმე მდგომარეობაშია... იგუდება. ვერ სუნთქავს. ტირის. ქართული არ იცის. სულ ცოტა რუსული. ექთნებმა რუსული არ იციან. ვიღას ახსოვს საკუთარი ფილტვების 23 თუ 24 ქულიანი დაზიანება (ვინ გეტყვის მართალს): ვაგიფა! უნდა ჭამო! რაღაც მაინც უნდა შეჭამო, ასე თქვა ექიმმა! გავძახი რუსულად. _ არ შემიძლია! _ მპასუხობს , თან ხველა ახრჩობს! _ ცოტა, სულ ცოტა... აი, ეს... ექთანს ვატან რაღაცას, არც მახსოვს რას. ალბათ ხილს? ხაჭაპურს? _ ვერ ვიხსენებ. ერთ - ორ ლუკმას ჭამს. არ შეუძლია, ტირის. ისე ტრიალებენ, ისე შფოთავენ, ისე დასტრიალებენ, მგონი... ღმერთო! არა! _ვაგიფა! _ ვყვირი მთელი ხმით _ ისუნთქე, ღმად, ღრმად ისუნთქე, არ გაჩერდე!.. _არა, ვაგიფა! ბავშვს რა ჰქვია, რა დაარქვი გოგონას? _ გავყვირი ისევ (მაინც ვერავის გავაღვიძებ). _ არ ვიცი, ვერ მოვასწარი სახელის დარქმევა _ მპასუხობს ძალაგამოლეული, თითქოს ახლა გაახსენდა, რომ სახელი არ აქვს მის შვილს. ვხვდები, რომ გამოცოცხლდა. ლოყებზე ფერი დაეტყო. _ ვაგიფა, საყვარელო, ახლა ის მარტოა, შეშინებულია, მისთვის უნდა გადავრჩეთ, მეც და შენც. არ მიატოვო, არ მიატოვო, ვაგიფა! _ ყველა დაძახებაზე კრთება და თვალს ძალისძალად ახელს. _ ვაგიფა, ელაპარაკე, ელაპარაკე შენს შვილს. უთხარი რომ გიყვარს,. უთხარი, რომ გადარჩები, დამპირდი, რომ არ მოკვდები! ვაგიფა!

...

სამი, ოთხი, ხუთი... არ ვიცი, რამდენი დღის შემდეგ, ჩემს გვერდით კიდევ ერთხელ რომ ჩამოაფარეს შირმა და მერე ადგილი გათავისუფლდა, ვაგიფა ჩუმად, ხვეწნით ეუბნება ექთანს: ა მოჟნო მნე კ ეტოი ტიოტე...

აუხსნეს, რომ ამ ფანჯარასთან თურმე იმიტომ წევს, რომ გინეკოლოგმა, რომელიც ბლოკში ვერ შემოდის, ფანჯრიდან ნახოს და შეაფასოს მისი ჭრილობები. დანანაებით გადმომხედავს. სუსტი, იისფერი ღიმილით მიღიმის.

...

მალე გადაჰყავთ სხვა პალატაში.

მადლიერების მზერით მემშვიდობება. რა იცის, მე რა მადლიერი ვარ. რამხელა როლი აქვს ჩემს გადარჩენაში.

მაშინ არ მიტირია. ახლა ვწერ და ვტირი. მაქვს უფლება.''

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის შექმნა ახალი სივრცე. გაწევრიანდით ჯგუფში ჯანმრთე​ლობა

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,ჩემი საკუთრი ოჯახის წევრები და უახლოესი მეგობრებიც, ვისაც ახალგაზრდა ასაკის გამო ასტრაზენეკა ვერ გაუკეთდებოდა, სინოფარმით და სინოვაკით არიან აცრილები!''

,,ჩემი საკუთრი ოჯახის წევრები და უახლოესი მეგობრებიც, ვისაც ახალგაზრდა ასაკის გამო ასტრაზენეკა ვერ გაუკეთდებოდა, სინოფარმით და სინოვაკით არიან აცრილები!''

ექიმი თამარ ჟამურაშვილი სოციალურ ქსელში კორონავირუსთან დაკავშირებით ყველაზე ხშირად დასმულ კითხვებს პასუხობს, რომელსაც ​MomsEdu.ge უცვლელად გთავაზობთ:

,,მოდის მართლაც აურება შეკითხვა აცრებთან დაკავშირებით. შეუძლებელია ყველაზე სათითაოდ პასუხის გაცემა. გადავწყვიტე, დავაგროვო კითხვები და ყველას ერთად გიპასუხოთ, მით უმეტეს რომ უმრავლესობა ერთი და იგივე საკითხს ეხება. თუ თქვენს კონკრეტულ შეკითხვაზე პასუხი ვერ იპოვეთ, გთხოვთ კომენტრის სახით გამიმეოროთ.

პირველ რიგში, ყველაზე ხშირად დასმული კითხვა: ავიცრა სინოფარმ/სინოვაკით თუ დაველოდო ,,უკეთეს“ ვაქცინას.

‼️ პასუხი: როგორც ყოველთვის და მრავალჯერ მითქვამს: აუცილებლად უნდა აიცრათ! რა თქმა უნდა გვერჩივნებოდა დღესდღეობით არსებულ ვაქცინებს შორის საუკეთესო, მაგრამ არ არის სამწუხაროდ დღეს ამის საშუალება საქართველოში. უკვე ივლისია დაწყებული, ორჯერად აცრას და შემდეგ ანტისხეულების სრული ტიტრით გამომუშავებას რამდენიმე კვირა სჭირდება. მაქსიმუმ სექტემბრიდან მოსალოდნელია ინფიცირებულთა რიცხვის მკვეთრი ზრდა, ამიტომ მოცდის დრო აღარ არის. თუ მართლაც და შემოვიდა ფაიზერის ვაქცინა და თანაც საკმარისი რაოდენებოთ, შესაძლებელი იქნება რამდენიმე თვეში ბუსტერის (დამატებითი აცრის) გაკეთება. ეს, რა თქმა უნდა, ქართული ჯანდაცვის მიერ განსახილველი და პროტოკოლში შესატანია, მაგრამ ვფიქრობ, კარგი ალტერნატივა იქნება.

მოქმედებს თუ არა ჩინური ვაქცინები დელტა-ვარიანტის წინააღმდეგ.

‼️ პასუხი: კვლევები და მეცნიერულად დასაბუთებული ინფორმაცია ამასთან დაკავშირებით არ არსებობს, მაგრამ დელტა შტამის წინააღმდეგ ფაიზერის და ასტრაზენეკას ვაქცინებიც შედარებით ნაკლებ ეფექტურია. აქედან დასკვნა, ყველა ვაქცინის ეფექტურობა დელტა-შტამის მიმართ დაქვეითებულია, ასევე იქნება ჩინური ვაქცინების შემთხვევაშიც, რაღაც დოზით აუცილებლად დაგიცავთ!

‼️ ჩემი საკუთრი ოჯახის წევრები და უახლოესი მეგობრებიც, ვისაც ახალგაზრდა ასაკის გამო ასტრაზენეკა ვერ გაუკეთდებოდა, სინოფარმით და სინოვაკით არიან აცრილები!

ჩემი მეზობელი აცრილი იყო და მაინც დაემართო კოვიდ-ი.

‼️ პასუხი: დიახ, შესაძლებელია. ვაქცინაცია 100%-იან დაცვას ინფიცირების წინააღმდეგ არ იძლევა, მაგრამ გიცავთ მძიმე მიმდინარეობისგან. ეს ნიშნავს, აცრილებიც შეიძლება დაინფიცირდნენ, მაგრამ ბევრად უფრო მსუბუქუდ გადაიტანენ, ვიდრე აცრის გარეშე გადაიტანდნენ. შეიძლება კლინიკაშიც და ინტენსიურშიც მოხვდნენ, მაგრამ გადარჩენის ბევრად (!) მეტი შანსი აქვთ ვიდრე აცრის გარეშე.

ხშირად მოდის ქრონიკულ დაავადებათა სია კითხვით, შეიძლება თუ არა ამა თუ იმ დაავადებით ადამიანი აიცრას.

‼️ პასუხი: რაც უფრო გრძელია დაავადებათა სია, მით უფრო სწრაფად უნდა აიცრათ!

‼️ არ არსებობს ქრონიკული დაავადება, რომელიც აცრის წინააღმდეგჩვენებას წარმოადგენს! ანუ რა დაავადებაც არ უნდა გქონდეთ, თუ ამჟამად მდგომარეობა სტაბილურია და გამწვავების ფაზაში არ იმყოფებით, შეგიძლიათ და უნდა აიცრათ.

‼️ ალერგიული დაავადებები: თუ ამჟამად გამწვავების ფაზაში არ იმყოფებით, შეგიძლიათ აიცრათ! ექიმმა რა თქმა უნდა წინასწარ უნდა იცოდეს.

‼️ ის, რომ რომელიმე მედიკამენტზე ან სხვა ვაქცინაზე ალერგია გქონდათ, არ ნიშნავს, რომ ამ ვაქცინაზეც გექნებათ. უკიდურეს შემთხვევაში შესაძლებელია სინჯით დაწყება და თუ რეაქცია არ გამოვლინდა, შემდეგ აცრა.

უნდა მოვხსნა თუ არა ესა თუ ის მედიკამენტი აცრის წინ?

‼️ პასუხი: არც ერთი მედიკამენტის, არც სისხლის გამათხევადებლის შეწყვეტა/დაპაუზება აცრის წინ არ არის საჭირო. სითხის გამათხევადებლის მიღების შემთხვევაში მოგიწევთ ნანემსარზე რამდენიმე წუთი თითის დაჭერა, რომ სისხლჩაქცევა არ განვითარდეს.

უნდა დავლიო თუ არა ანტიჰისტამინიკი ან სტეროიდი აცრის წინ გართულებების რისკის შესამცირებლად?

‼️ პასუხი: ცალსახად არა!

აქვს თუ არა აზრი იმუნოსუპრესიულ თერპიაზე მყოფი პაციენტებისთვის აზრი აცრას?

‼️ პასუხი: დიახ! რა თქმა უნდა არ ვიცით გამოუმუშავდება თუ არა ანტისხეულები და რა ტიტრით. დღესდღეობით საუბარია ასეთი პაციენტების ორის ნაცვლად სამი დოზით აცრაზე და მალე იქნება გადაწყვეტილება მიღებული ამასთან დაკავშირებით, მანამდე კი უნდა ავიცრათ მინიმუმ 2 მიზეზით: ანტისხეულები რომც არ გამომუშავდეს არსებობს უჯრედული იმუნეტეტი და მოსაზრება, რომ დაცვა ანტისხეულების გარეშეც არსებობს და მეორე, ასეთ პაციენტებს ვაქცინაციის გართულებების მომატებული რისკი ნამდვილად არ აქვთ და რატომ არ უნდა გამოიყენონ ის მინიმალური შანსი მაინც რაც აქვთ?!

‼️ ორსულობისა და ლაქტაციის პერიოდში კოვიდ-აცრა არ ტარდება,'' - აღნიშნავს ექიმი თამარ ჟამურაშვილი. 

წაიკითხეთ სრულად