,,მინდა ჩემი ვედრება გაგაგონოთ რომ აიცრათ, არავის მისცეთ თქვენი სიცოცხლით თამაშის უფლება''

ჯანმრთელობა

რატომ აქვთ ქალებს კორონავირუსით ინფიცირების მაღალი რისკი?

4 წლის წინ

მსოფლიოში კორონავირუსის მასშტაბური გავრცელების ფონზე თითქმის ყველა ქვეყანაში დაიხურა სკოლები, სავაჭრო ობიექტები და ოფისები. ჯანდაცვის ექსპერტები შიშობენ, რომ შექმნილი ვითარება ქალბატონების ჯანმრთელობას სერიოზული რისკის ქვეშ აყენებს.

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის ცნობით, გენდერული როლები ძალიან დიდ ზეგავლენას ახდენს ადამიანების მიერ სხვადასხვა ბაქტერიასთან შეხების ალბათობასა და ვირუსით ინფიცირების რისკებზე. ჩინეთში კორონავირუსის გავრცელების ადრეულ ეტაპზე ჩატარებული კვლევები აჩვენებდა, რომ სიკვდილიანობის მაჩვენებლით მამაკაცები ქალებს მნიშვნელოვნად უსწრებდნენ, თუმცა ჯანდაცვის ექსპერტები თვლიან, რომ ქალბატონების გენდერული როლები მათ ვირუსით დაინფიცირების მაღალი რისკის ქვეშ აყენებს.

არ დაგავიწყდეთ !!! Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

მსოფლიო მასშტაბით ჯანდაცვის სფეროში დასაქმებულ ადამიანთა 70 % ქალია, მათი უმეტესობა კი ექთანია. ექთნები ინფიცირებულ ადამიანებთან ყოველდღიურად ურთიერთობენ, რის გამოც მათი დაინფიცირების რისკი საკმაოდ მაღალია. ჰუბეის პროვინციაში, საიდანაც კორონავირუსი მთელს მსოფლიოში გავრცელდა, ჯანდაცვის სფეროში დასაქმებული ადამიანების 90 % ქალია, ხოლო ამერიკაში აღნიშნული რიცხვი 78%-ს უტოლდება. ცნობილია, რომ ექთნებს ვირუსით დაინფიცირების უფრო მაღალი რისკი აქვთ, ვიდრე ექიმებს. ისინი პაციენტის მოვლის პროცესში უფრო მეტად არიან ჩართულები. დაავადებული ადამიანების სისხლის სინჯებს სწორედ ექთნები იღებენ და ნიმუშებსაც ისინი აგროვებენ.

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მიერ წარმოდგენილ ანგარიშში ნაჩვენებია, რომ 2000 წელს SARS-ით ინფიცირებული 8000-მდე ადამიანიდან ნახევარზე მეტი ქალბატონი იყო, ხოლო დაავადებულთა 21 პროცენტს სწორედ სამედიცინო პერსონალი წარმოადგენდა.

ქალბატონები საკუთარ თავზე იღებენ შეუძლოდ მყოფი ოჯახის წევრებზე ზრუნვასაც. ჩინეთში ჩატარებული კვლევა აჩვენებს, რომ ახალი კორონავირუსი ყველაზე სწრაფად ოჯახის წევრებს შორის ვრცელდება, რადგან მათ ერთმანეთთან ხშირი და ხანგრძლივი კონტაქტი აქვთ.

1976-დან 2014 წლამდე აფრიკაში ებოლას მრავალჯერადი აფეთქების დროს გარდაცვლილთა სხეულს დაკრძალვისთვის სწორედ ქალბატონები ამზადებდნენ, ამასთან ავადმყოფების მთავარ მომვლელებად სწორედ ქალები გვევლინებოდნენ. ებოლას გადაცემის მაღალი მაჩვენებლები უფრო მეტად ოჯახებში ფიქსირდებოდა, ვიდრე საავადმყოფოებში. როგორც აღმოჩნდა, მდედრობითი სქესის წარმომადგენლები მეტად დაუცველები აღმოჩნდნენ, ვიდრე მამაკაცები. ებოლას აფეთქების დროს გაცილებით მეტი ქალი დაინფიცირდა, ვიდრე კაცი.

კორონავირუსის აფეთქებამ განსაკუთრებით ნეგატიურად ორსულ ქალბატონებზე იმოქმედა. ახალი ვირუსის შესახებ ინფორმაციის ნაკლებობა მომავალ დედებს საგონებელში აგდებს, ორსულმა ქალბატონებმა არ იციან, როგორ იმოქმედებს Covid-19 მათ ჯანმრთელობაზე და რა ზეგავლენას მოახდენს ის ნაყოფის განვითარებაზე. რამდენიმე კვლევით მტკიცდება, რომ დაინფიცირებული ორსული ქალბატონები ვირუსს ნაყოფს არ გადასცემენ. ამერიკის შეერთებული შტატების დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრის ინფორმაციით, სხვა ტიპის კორონავირუსებით (SARS, MERS) ინფიცირებულ ორსულ ქალბატონებზე დაკვირვებამ აჩვენა, რომ მათ შორის სპონტანური აბორტის მაჩვენებელი საკმაოდ მაღალი იყო.

მსოფლიო მასშტაბით ქალბატონების უდიდესი ნაწილი ნახევარ განაკვეთზე ან არაფორმალურ სამუშაოებზეა დასაქმებული. ვირუსის აფეთქება მათ ფინანსური კრიზისის საფრთხის წინაშეც აყენებს, რადგან სამსახურის გარეშე დარჩენილ ქალებს ეკონომიკური სტაბილურობის შენარჩუნება ძალიან უჭირთ.

დასავლეთ აფრიკაში ებოლას აფეთქების დასრულების შემდეგ მამაკაცებმა ფინანსური მდგომარეობის გაუმჯობესება იმაზე სწრაფად მოახერხეს, ვიდრე ქალბატონებმა. კვლევებით დგინდება, რომ მსოფლიო მასშტაბით ჯანდაცვის პოლიტიკის შემუშავებისას გენდერული საკითხები ხშირად უგულებელყოფილია, რაც ეპიდემიური აფეთქების პირობებში ქალბატონებს მაღალი რისკის ქვეშ აყენებს. 

მომზადებულია ​nytimes.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად