Baby Bag

5 ყველაზე გავრცელებული მითი მაიმუნის ყვავილის შესახებ - არჩილ მარშანია

5 ყველაზე გავრცელებული მითი მაიმუნის ყვავილის შესახებ - არჩილ მარშანია

ანესთეზიოლოგ-რეანიმატოლოგმა არჩილ მარშანიამ სოციალურ ქსელში პოსტი გამოაქვეყნა, რომელშიც მაიმუნის ყვავილის შესახებ გავრცელებულ მითებზე ისაუბრა:

მითები მაიმუნის ყვავილის შესახებ:

მითი: მაიმუნის ყვავილის საწინააღმდეგო მედიკამენტი არ არსებობს''; რეალობა: არსებობს, მაგალითად ტეკოვირიმატი, რომელიც ლიცენზირებულია მაიმუნის ყვავილის სამკურნალოდ.

მითი: „მაიმუნის ყვავილის საწინააღმდეგოდ ეფექტურია ჩუტყვავილას ვაქცინა''; რეალობა: მაიმუნის ყვავილი და ჩუტყვავილა სხვადასხვა დაავადება და ჩუტყვავილას ვაქცინა არ არის ეფექტური მის წინააღმდეგ. მის წინააღმდეგ ეფექტურია ყვავილის ვაქცინა. დაბნეულობა გამოიწვია არასამედიცინო განათლების მქონე ადამიანებში ტერმინების არევამ: მაიმუნის ყვავილი - Monkeypox; ჩუტყვავილა - Chickenpox; ყვავილი - Smallpox.

მითი: „მაიმუნის ყვავილი სექსუალური უმცირესობების და ფერადკანიანი ადამიანების დაავადებაა''; რეალობა: არა, ის უბრალოდ ენდემურია აფრიკაში და ზოგადად კი პათოგენი არ ანსხვავებს მასპინძელს სექსუალური ორიენტაციით, მისი გადაგების გზა არის ახლო/პირდაპირი კონტაქტი და შესაძლოა გადაედოს ყველას, სექსუალური ორიენტაციის, კანის ფერის, მუსიკალური მონაცემებისა თუ პოლიტიკური იდეოლოგიის მიუხედავად.

მითი: „მნიშვნელობა ენიჭება სექსუალური ორიენტაციის დადგენას''; რეალობა: არანაირი მნიშვნელობა სექსუალური ორიენტაციის კვლევას და დადგენას არ ენიჭება. ჯერ მხოლოდ საუბარია რამდენიმე ათეულ შემთხვევაზე მთლიანად. მიუხედავად იმისა, რომ მწვავე შემთხვევებში სიკვდილიანობა მაღალია, ზოგადად დაავადება როგორც წესი თვითგანკურნებადია შესაბამისად ის, რომ უმეტესობა (და არა ყველა) შემთხვევების ჯერჯერობით* დაფიქსირებულია გეი ან ბისექსუალებში, ეს შეიძლება განპირობებული იყოს იმით, რომ მაგალითად სექსუალური უმცირესობები უფრო მეტად იჩენენ ყურადღებას ჯანმრთელობის სკრინინგის და/ან ექიმთან ვიზიტის მიმართ და არ ნიშნავს, რომ ორიენტაციის დადგენაა მნიშვნელოვანი მაიმუნის ყვავილის სამკურნალოდ ან პროფილაქტიკისთვის და არც იმას, რომ ის (კლასიკურად)სქესობრივად გადამდები დაავადებაა. ეს არის რისკების კომუნიკაციის წესების დარღვევა და ოფიციალური დოკუმენტების არასწორი თარგმანი, ჯანმოს ოფიციალურ დოკუმენტში სადაც სტატისტიკაა მოცემული, იქვე ხაზგასმით არის ნათქვამი რომ ეს „უმეტესობა'' არ ნიშნავს „ექსკლუზივობას'' და ინფორმაციის გავრცელების მანერა უნდა იყოს ზუსტი და რისკების კომუნიკაციის დაცვით, რათა თავიდან ავირიდოთ ნებისმიერი ფორმის სტიგმატიზაცია და დეზინფრომაცია.

მითი: „ეს ახალი პანდემიაა და ისევ ჩაგვკეტავენ, მეორე კოვიდი იწყება''. რეალობა: ამის ალბათობა უკიდურესად მინიმალურია, რადგან მაიმუნის ყვავილის საწინააღმდეგოდ არსებობს ვაქცინაც, მკურნალობაც, ის არც ისე სწრაფად ვრცელდება როგორც კოვიდი და არ ისე სწრაფად განიცდის მუტაციას. ის დნმ ვირუსია, რაც გამოირჩევა სტაბილურობით. ცხადია ეს არ ნიშნავს იმას, რომ ზოგადად მაიმუნის ყვავილი არ არის საყურადღებო. თუმცა ნამდვილად ნიშნავს იმას რომ Do not panic. ჯანმრთელობას გისურვებთ!

შეიძლება დაინტერესდეთ

დასაშვებია თუ არა კვების დროს წყლის დალევა და რა რაოდენობის წყალი უნდა მივიღოთ ნორმის ფარგლებში?

დასაშვებია თუ არა კვების დროს წყლის დალევა და რა რაოდენობის წყალი უნდა მივიღოთ ნორმის ფარგლებში?

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა წყლის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. 

რა რაოდენობის წყალი უნდა მივიღოთ დღის განმავლობაში, დასაშვებია თუ არა კვების დროს წყლის დალევა და  რა გავლენას ახდენს წყლის დეფიციტი ჩვენს ორგანიზმზე? - ამ და სხვა აქტუალურ საკითხებზე მიიღებთ პასუხებს დღევანდელი სტატიიდან.

წყალი არის სიცოცხლისთვის აუცილებელი რესურსი. წყლის საკმარისი მიღება და ორგანიზმში წყლის ბალანსის შენარჩუნება ჩვენი ჯანმრთელობისთვის უპირველი წესია. ჩვენს ორგანიზმს შეუძლია გაძლოს კვირების განმავლობაში საკვების გარეშე და მხოლოდ რამდენიმე დღე წყლის გარეშე, რადგან სხეულის დაახლოებით 60-70% წყლისგან შედგება, ხოლო დეჰიდრატაციამ (გაუწყლოვანება) შეიძლება გავლენა იქონიოს ორგანიზმის როგორც ფიზიკურ ასევე მენტალურ ფუნქციებზე.

ორგანიზმში წყლის დეფიციტი გავლენას ახდენს ყველა ორგანოთა სისტემაზე. გაუწყლოვნების დროს ვლინდება შემდეგი სიმპტომები: დაღლილობა, თავის ტკივილი, გულის წუთმოცულობის აჩქარება, ძლიერი საერთო სისუსტე, შეკრულობა, ყურადღებისა და კონცენტრაციის უნარის დაქვეითება, მეხსიერების გაუარესება, კანის ელასტიურობის დაქვეითება, თმის ხარისხის გაფუჭება. ორგანიზმში წყლის დეფიციტი დროს ქვეითდება იმუნური სისტემის მუშაობა, მწვავდება გულ-სისხლძარღვთა პათოლოგიები, იმატებს თირკმელკენჭოვანი დაავადების გაჩენის რისკი.
ყველას აინტერესებს, რა რაოდენობის წყალი უნდა მივიღოთ ნორმის ფარგლებში? პირველ რიგში, ხაზგასმით აღვნიშნოთ, რომ ჩვენ ვსაუბრობთ პრაქტიკულად ჯანმრთელ მასაზე, ვისაც არ აქვთ რაიმე კონკრეტული თანმხლები დაავადება. ასეთ შემთხვევაში დღიურად 1.5-2 ლიტრი წყალი აბსოლუტურად საკმარისია (გასათვალისწინებელია ორგანიზმის ფიზიკური აქტივობა და ასევე წელიწადის დრო, რადგან დატვირთული ფიზიკური აქტივობის დროს და ცხელ პერიოდში რეკომენდებულია უფრო მეტი წყლის მიღება). 

ასევე აქტუალური კითხვაა, როდის უნდა მივიღოთ წყალი? წყლის მიღება უნდა დავიწყოთ დილიდან, უზმოზე 1 ჭიქა წყალი ააქტიურებს ორგანიზმში ნივთიერებათა ცვლას, ამზადებს კუჭ-ნაწლავის ტრაქტს საჭმლის მონელებისთვის. შემდეგ დღის მანძილზე წყალი უნდა მივიღოთ ყლუპ-ყლუპად, კვებებს შორის. თუ კვების დროს მოგვწყურდა, დასაშვებია მივიღოთ მცირე ოდენობით წყალი, მაგრამ ასეთ დროს გასათვალისწინებელია, რომ წყლის და საკვების ტემპერატურა მნიშვნელოვნად არ განსხვავდებოდეს, რადგან შესაძლებელია მოხდეს საჭმლის მომნელებელი ტრაქტის ლორწოვანის გაღიზიანება.
ყველასთვის საინტერესოა მითია თუ რეალობა, რომ კვებებს შორის მიღებულ წყალს დადებითი გავლენა აქვს ორგანიზმზე წონის კონტროლის თვალსაზრისით? ეს არის რეალობა, რადგან წყალი ანეიტრალებს კუჭის მიერ გამოყოფილ მარილმჟავას, ქვეითდება მადა და ხდება საკვების უფრო მცირე ოდენობით მირთმევა. აქვე აღვნიშნავ, რომ თუ წყალს ვიღებთ საკმარისი ოდენობით, მაგრამ ვიკვებებით მარიალიანი საკვებით, ასეთ დროს წყალი შეკავდება უჯრედშორის სითხეში, რაც გამოიწვევს შეშუპებას და შესაბამისად, შეშუპების ხარჯზე წონის მატებას.
რეკომენდებულია წყლის მიღება დავასრულოთ საღამომდე, რადგან ღამით არ დავტვირთოთ თირკმლები და ამით დისკომფორტი არ შევუქმნათ ორგანიზმს.
გისურვებთ ჯანმრთელობას!


​ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა

წაიკითხეთ სრულად