Baby Bag

რა როლს ასრულებს ხელოვნება ბავშვის განვითარებაში

რა როლს ასრულებს ხელოვნება ბავშვის განვითარებაში
სასკოლო კურიკულუმებში, როგორც წესი, განსაკუთრებული ყურადღება ლიტერატურასა და მათემატიკას ეთმობა, ხელოვნება კი მსგავსი პრივილეგიებით არ ​სარგებლობს. ბავშვებში კრეატიულობის განვითარებას და მათთვის ვიზუალური სილამაზის აღქმის სწავლებას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს, რადგან ყველაზე პრიმიტიული შემოქმედებითი აქტივობაც კი ბავშვის განვითარებაში მნიშვნელოვან როლს ასრულებს.

რა როლს ასრულებს ხელოვნება ბავშვის განვითარებაში?

მოტორული უნარები: შემოქმედებითი აქტივობების უდიდესი ნაწილი ბავშვისგან ისეთი მოძრაობების შესრულებას ითხოვს, რომლებიც მის მოტორულ განვითარებაზე ძალიან დადებითად ზემოქმედებს. ფუნჯის გამოყენებით ხატვა, ნახატების გაფერადება თუ პლასტილინით ძერწვა ბავშვის მოტორულ უნარებს მნიშვნელოვნად ხვეწს. 3 წლის ასაკის ბავშვს წრის შემოხაზვა უნდა შეეძლოს, გარდა ამისა ის მაკრატლის გამოყენებით ფურცლების უსაფრთხოდ დაჭრასაც უნდა ახერხებდეს. ოთხი წლის ასაკში ბავშვი კვადრატს თავისუფლად უნდა ხატავდეს, ხოლო მაკრატლის გამოყენებით ფურცელს სწორ ხაზზე ჭრიდეს. ნაადრევ ასაკში მაკრატლის გამოყენება ბავშვს წერისთვის საჭირო სიმარჯვესა და მოქნილობას უყალიბებს.

ენობრივ-კომუნიკაციური უნარები: მცირეწლოვან ბავშვებში შემოქმედებითი აქტივობა ან ხელოვნებაზე საუბარი მათი ენობრივ-კომუნიკაციური უნარების განვითარებას უწყობს ხელს. ბავშვები ფერების, ფორმებისა და გარკვეული მოქმედებების აღმნიშვნელ სიტყვებს სწავლობენ. უკვე ერთი წლის ასაკიდან მშობლებმა ბავშვის წარმოსახვის განვითარებაზე ზრუნვა უნდა დაიწყონ. მათ შეუძლიათ ფურცელი დაჭრან, შემდეგ მრგვალად შეფუთონ და ბავშვს უთხრან, რომ ეს ბურთია. სასკოლო ასაკის ბავშვს კი მარტივი სიტყვებით თავისი განცდებისა და ფიქრების გადმოცემა უნდა შეეძლოს. მან უნდა ისაუბროს თავის დამოკიდებულებაზე ამა თუ იმ ნახატის მიმართ, უნდა აღწეროს რას ხედავს ნახატზე და რა განცდებს იწვევს მასში ამა თუ იმ მხატვრის შემოქმედება.

გადაწყვეტილების მიღება: შემოქმედებითი აქტივობა ბავშვს კრიტიკული აზროვნებისა და პრობლემის გადაჭრის უნარებს უვითარებს. გამოცდილება, რომელსაც ბავშვი ხელოვნების გაკვეთილზე იღებს, მას ცხოვრებაშიც გამოადგება. თუ ბავშვები ხელოვნების რომელიმე დარგს გულმოდგინეს იკვლევენ, ატარებენ ახალ ექსპერიმენტებს და აქვთ თავიანთი იდეები, ე.ი. მათ შეუძლიათ ნებისმიერ სფეროში კრეატიული და შემოქმედებითი ადამიანები იყვნენ.
ვიზუალური შემეცნება: ხატვა, ძერწვა, კუბებით სახლების შენება და სხვა მსგავსი აქტივობები ბავშვს ვიზუალური შემეცნების უნარებს უვითარებს. ბავშვები სივრცის სწორად აღქმას სწავლობენ. კითხვის სწავლამდე ბავშვი სამყაროს შესახებ ინფორმაციას სწორედ ვიზუალური აღქმის დახმარებით იღებს. თანამედროვე ბავშვები გრაფიკული გამოსახულების წყალობით გაცილებით მეტ ცოდნას იღებენ, ვიდრე ეს რამდენიმე ათეული წლის წინ ხდებოდა.

გამომგონებლობა: როდესაც ბავშვებს საკუთარი თავის გამოხატვის შესაძლებლობა ეძლევათ და ისინი შემოქმედებითი აქტივობებით კავდებიან, როგორც წესი, მათ ინოვაციური იდეებზე ფიქრის სურვილი უჩნდებათ. საზოგადოების განვითარებისთვის გამომგონებელი და შემოქმედებითი ადამიანების არსებობა ფუნდამენტური მნიშვნელობისაა. სოციუმის წინსვლისთვის აუცილებელია ისეთი ადამიანების სიმრავლე, რომლებიც პროგრესულად აზროვნებენ, პრობლემის გადაჭრის ახალ გზებზე ფიქრობენ და ნებისმიერი საკითხის შესახებ თავიანთი განსახვავებული ხედვა აქვთ.

კულტურული მრავალფეროვნების შესახებ ცოდნის დაგროვება: თანამედროვე სამყაროში რასიზმისა და სექსიზმის გამოვლინებებს ძალიან ხშირად ვხვდებით. ბავშვი, რომელიც თოჯინით თამაშობს, შესაძლოა მის მიმართ აგრესიას ავლენდეს, რაც, შესაძლოა, თოჯინის თმის ან კანის ფერმა ან სხვა ფიზიკურმა მახასიათებელმა გამოიწვიოს. ბავშვს არჩევანის თავისუფლების შესახებ აუცილებლად უნდა ვასწავლოთ. ხელოვნების გაკვეთილი კი ამის საშუალებას იძლევა, რადგან ბავშვი ხედავს, რომ მხატვარი სამყაროს თავისებური ხედვის გადმოსაცემად სხვა და სხვა ფერს და ფორმას იყენებს, ასევე იქცევიან არქიტექტორები და დიზაინერებიც. ბავშვი უნდა მიხვდეს, რომ განსხვავებული ფერი ან წარმომავლობა არაფერს ცვლის, რადგან სამყარო ძალიან მრავალფეროვანია და მისი მშვენიერებაც სწორედ ამაშია.

აკადემიური მოსწრების ამაღლება: კვლევებით დასტურდება, რომ შემოქმედებითი წარმატება და სხვა სახის მიღწევები ერთმანეთთან დადებით კორელაციაშია. ბავშვები, რომლებიც ხელოვნების წრეებზე დადიან, როგორც წესი, სკოლაშიც მაღალი აკადემიური მოსწრებით გამოირჩევიან. ისინი მათემატიკასა და ლიტერატურაშიც ავლენენ საკუთარ ნიჭს, რადგან ხელოვნება მრავალფეროვანი ინტერესების ჩამოყალიბებას უწყობს ხელს.

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

თერაპიული სახის აქტივობები ბავშვებისთვის

თერაპიული სახის აქტივობები ბავშვებისთვის

ამ ეპოქაში გახშირდა ადამიანთა სტრესული სიტუაციები და მასთან დაკავშირებული პრობლემები, ამიტომ ისინი ცდილობენ იპოვონ ასეთ მდგომარეობებთან გამკლავების გზები. 

იგივე პრობლემა სკოლის მოსწავლეებსაც აწუხებთ, შფოთვის ერთ-ერთ წყაროს გადატვირთული გრაფიკი, მუდმივი საგამოცდო პერიოდები და დროის არასწორი განაწილება წარმოადგენს. არსებობს თანამედროვე სტრატეგიები, რომელიც დროებით მოგწყვეტთ კომპიუტერს და იზრუნებს თქვენთვის სულიერი სიმშვიდის მოპოვებაზე. მსგავსი აქტივობებია იოგა, მედიტაცია, მინიმუმ 20 წუთით ფეხით სეირნობა ან საყვარელი საქმის კეთება: საჭმლის მომზადება ან თუნდაც ხატვა.

თუ თქვენ გყავთ შვილი, რომელიც სკოლის მოსწავლეა, თინეიჯერი ან უფრო მცირე ასაკის, შეგიძლიათ, შესთავაზოთ ქვემოთ მოყვანილი 3 ატივობა. 

პირველ მათგანს ჰქვია მანდალას შექმნა ან გაფერადება.

მანდალა ბევრი სასწავლო სტრატეგიის ნაწილია, რომელიც ახალი თაობის საჭიროებებზეა მორგებული. ის ავითარებს ისეთ ინტერპერსონალურ უნარებს, როგორიცაა: 

  • თავდაჯერებულობა, 
  • საკუთარი თავის რწმენა, 
  • ნებისყოფა და ა.შ

სასწავლო ტექნიკა გამოიყენება როგორც ექსპერიმენტული სავარჯიშო. 

მანდალა გაჩნდა ბუდისტური ტრადიციიდან და სანსკრიტიდან ნიშნავს „წრეს“ ან „ცენტრს“, ის არის ასევე სიმბოლო ერთიანობისა და მთლიანობის, საუკუნეების მანძილზე ბევრი კულტურა და რელიგია იყენებდა ვიზუალური მედიტაციისთვის და ხელოვნების ნიმუშის შექმნისთვის. 

კარლ იუნგმა ეს ტექნიკა პირველად ამერიკის შეერთებილ შტატებში გააცნო ადამიანებს და გამოიყენა თავის თერაპიაში. როგორც შემოქმედებითი, აქტიური სასწავლო სტრატეგია ეხმარებოდა სტუდენტებს დასავლური ფილოსოფიის, ჯგუფური პროცესების, იუნგისეული თერაპიის და საკუთარი თავის შეცნობაში,

ბავშვებისთვის მანდალას გამოყენების უპირატესობა მდგომარეობს შემდეგში:

მანდალა ეხმარება ბავშვებს საკუთარი თავის შემოქმედებითი გზით გამოხატვაში, ამასთან ერთად მას დამამშვიდებელი ეფექტიც აქვს. აძლევს ბავშვებს სივრცეს თავიანთი გრძნობებისა და ფიქრებისთვის, საშუალებას გამოხატონ ქვეცნობიერი პროცესები უსაფრთხო სივრცეში, გაფერადება და მანდალაზე ფოკუსირება ამშვიდებს. მისი შექმნა ეხმარება ნეგატიური ფიქრებისაგან თავის დაღწევაში, ასევე ეხმარება კუნთებს რელაქსაციისთვის, ორგანიზმს სისხლის მიმოქცევაში.

  • ზრდის კონცენტრაციის უნარს
  • ამცირებს იმპულსურ ქცევას
  • ასტიმულირებს კრეატიულობას
  • ეხმარება შფოთვითი აშლილობის მქონე ადამიანებს

სუნთქვითი ვარჯიშები

ამ აქტივობას ქვია „ოკეანის სუნთქვა“, სთხოვეთ ბავშვს მოთავსდეს კომფორტულ პოზიციაში, შემდეგ ნელა და ღრმად ჩაისუნთქოს ცხვირით ჰაერი და პირის ღრუდან ისე გამოუშვას, თითქოს სანთელს აქრობდეს, ან წარმოიდგინოს, რომ ხელში ყვავილი უჭირავს, მაგალითად ბაბუაწვერა, და სული ისე შეუბეროს, რომ შეძლოს მისი ბუსუსების ჰაერში გაფანტვა.

კარგი სარელაქსაციო პრაქტიკაა ასევე საპნის ბუშტების გაბერვაც, რომელიც ბავშვებს ასე ძალიან უყვართ.

 

მადლიერების ყულაბა

მადლიერების ყულაბა არის სახალისო, შემოქმედებითი, ხელმისაწვდომი გზა ბავშვებისთვის, რომ ისწავლონ თუ რა არის მადლიერება, რაც ამასთანავე არის დღის ბედნიერად დაწყების გარანტი. ეს ტრადიცია თქვენს შვილს მისცემს საშუალებას დღე წარმატებულად დაიწყოს. ამ აქტივობით თითოეულ ბავშვს შეუძლია შექმნას სპეციალური ყულაბა, სადაც ისინი შეინახავენ სამადლობელო სიტყვებს. 

საჭირო მასალა:

  • სუფთა ქილა/მინის ან პლასტმასის
  • ლენტები, სტიკერები და ა.შ
  • ბლანკი სამადლობელი სიტყვებისთვის/შეგიძლიათ ამობეჭდოთ

თავდაპირველად დაეხმარეთ ბავშვს დეკორატიულად მორთონ თავიანთი ქილა, ამისთვის შეგიძლიათ გამოიყენოთ ბაფთები, ლენტები, სტიკერები და ა.შ ამის შემდეგ დროა მოვამზადოთ 3 სამადლობელი წინადადება. ბავშვებს შეუძლიათ ეს სიტყვები გამზადებულ შაბლონზე დაწერონ, რომელსაც ექნება დაახლოებით ასეთი შინაარსი:

  • 3 ადამიანი, რომელიც მე მაბედნიერებს...
  • დღეს თავი ბედნიერად ვიგრძენი, როცა
  • ის, რაც მე ღიმილს მგვრის არის..

დაასრულებინეთ ეს წინადადებები ან მიეცით უფლება თავად მოიფიქროს, მაგალითად:

„მადლობელი ვარ, რომ მყავს კატა, რადგან ის ჩემს დღეებს მიხალისებს“

„მადლობელი ვარ, რომ სადილზე ჩემი საყვარელი პიცა მქონდა“

„მადლობელი ვარ ბაბუას, რადგან ის ყოველთვის ჩემთანაა რთულ მომენტებში“

ამის შემდეგ შეგიძლიათ განიხილოთ თითოეული წინადადება და სთხოვოთ ბავშვს ყოველ დღე ჩაყაროს ფურცლები ყულაბაში, რადგან ეს აქტივობა გახდეს ცხოვრებისეული რუტინის ნაწილი.

ავტორი: უფროსი მასწავლებელი დიანა მაკალათია

წაიკითხეთ სრულად