Baby Bag

უნდა გავაკონტროლოთ თუ არა თინეიჯერი შვილების სოციალური ქსელები?

უნდა გავაკონტროლოთ თუ არა თინეიჯერი შვილების სოციალური ქსელები?
თინეიჯერები სოციალურ ქსელებში საკუთარ ემოციებსა და განწყობებს ხშირად ღიად ​ამჟღავნებენ. მშობლებს შვილების სოციალური მედიის პლატფორმებზე დაკვირვება მათი ყოველდღიური ცხოვრების შესახებ უამრავი ინფორმაციის მიღებაში ეხმარება. მიუხედავად ამისა, ადამიანების ნაწილი თვლის, რომ შვილის სოციალური ქსელის რეგულარული გადამოწმება არაეთიკური ქცევაა და ბავშვის თავისუფლებას ზღუდავს.

თინეიჯერების მშობლების ნახევარზე მეტი საკუთარი შვილის სოციალურ ქსელს ჩუმად აკვირდება და ბავშვის თითოეულ აქტივობას ფარულად აკონტროლებს. ბევრი ცნობილი ადამიანი საჯაროდ აღიარებს, რომ შვილების სოციალურ ქსელებზე წვდომა აქვს და მათ შესახებ ინფორმაციის მოძიებას მალულად ახერხებს. რამდენად გამართლებულია მშობლების მხრიდან ბავშვების სოციალური ქსელების გაკონტროლება? ბავშები სოციალურ ქსელებში ნეგატიურ თუ პოზიტიურ განწყობებს ნაკლებად მალავენ. ისინი საკუთარი განცდების გადმოსაცემად სევდიან ან მხიარულ სტატუსებს წერენ (განწყობის შესაბამისად). 12-15 წლამდე მოზარდები, რომლებიც კომპიუტერის ეკრანთან დღეში 3 საათზე მეტ დროს ატარებენ, ხშირად დეპრესიული განწყობებითა და შფოთვითი აშლილობით იტანჯებიან. სოციალური ქსელების აქტიური მოხმარება ბავშვების ფსიქიკაზე დამთრგუნველად მოქმედებს.

სოციალური მედია პლატფორმები ბავშვის მომავალს მნიშვნელოვნად განსაზღვრავენ. მოზარდები, რომლებიც კომპიუტერთან ბევრ დროს ატარებენ, მომავალ პროფესიას ხშირად სოციალური ქსელების გავლენით ირჩევენ. იშვიათ შემთხვევაში ბავშვები სოციალური მედია პლატფორმების გამოყენებით ნარკოტიკული საშუალებების შეძენასაც ახერხებენ. თინეიჯერების 45 % ხმამაღლა აცხადებს, რომ მათ ინტერნეტზე 24 საათიანი წვდომა აქვთ. ბუნებრივია, ზემოთ დასახელებული საფრთხეების გათვალისწინებით, მშობლებს საკუთარი შვილების ქცევისა და აქტივობების გადამოწმების სურვილი ხშირად უჩნდებათ. მიუხედავად იმისა, რომ ბავშვზე ზრუნვა და მისთვის ნებისმიერი სახის საფრთხის არიდება აუცილებელია, მშობელმა ოქროს შუალედის დაცვა უნდა შეძლოს. როდესაც სოციალური ქსელში თქვენი შვილის აქტივობების გაკონტროლებას ცდილობთ, მის პირად სივრცეში არ უნდა შეიჭრათ. ბავშვის სოციალურ ქსელზე დაკვირვება მისი უფლებების შელახვაში არ უნდა გადაიზარდოს.

რამდენად გამართლებულია შვილის ინტერნეტ აქტივობების ფარულად გადამოწმება?

ჯაშუშობა ადამიანის ნეგატიურ ქმედებასთან ასოცირდება. როდესაც ბავშვის აქტივობებს ფარულად აკვირდებით, ამას მისი ნებართვის გარეშე აკეთებთ, რაც მისი პირადი სივრცის უგულებელყოფაა. თქვენი შვილისთვის სიკეთე თუ გსურთ, მისი ქცევა უნდა გააკონტროლოთ, მაგრამ ჯაშუშური ქმედებებისგან თავი უნდა შეიკავოთ.

კვირაში ერთხელ თქვენი შვილის სოციალური ქსელი აუცილებლად შეამოწმეთ. ბავშვის აქტივობების გასაკონტროლებლად ყალბი ანგარიშები არასდროს შექმნათ. თქვენი შვილი სოციალურ ქსელში დაიმეგობრეთ ან მისი ანგარიშის პაროლი ჰკითხეთ. ნებისმიერი ქმედება, რომელსაც მისი ქცევის გასაკონტროლებლად მიმართავთ, ბავშვთან წინასწარ უნდა შეათანხმოთ. აუცილებლად აუხსენით თქვენს შვილს, რომ მისი სოციალური ქსელის გადამოწმება მისივე ინტერესების დასაცავად გჭირდებათ. ბავშვი უნდა მიახვედროთ, რომ ყველაფერს მისი უსაფრთხოებისთვის აკეთებთ.

ბავშვის პირადი სივრცის უხეში დარღვევა აუცილებელი არ არის, რათა მის შესახებ ბევრი რამ იცოდეთ. თუ თქვენს თინეიჯერ შვილს შეყვარებული ჰყავს, მათ მიმოწერას ნუ წაიკითხავთ. სოციალურ ქსელზე დაკვირვებით მარტივად მიხვდებით, როგორ გრძნობს თავს მოზარდი. თუ შეყვარებულთან რაიმე უსიამოვნება აქვს, ეს მის პირად პროფილზე აუცილებლად აისახება. თუ სოციალურ ქსელში თქვენი შვილი პესიმისტურ სტატუსებს წერს და მისი ყოველდღიური ქცევა უკონტროლო ხდება, თუ გრძნობთ, რომ სუიციდის საფრთხე არსებობს ან ბავშვის სიცოცხლესა და ჯანმრთელობას სერიოზული საფრთხე ემუქრება, ბუნებრივია, საკუთარ თავს თავისუფლად მოქმედების უფლება უნდა მისცეთ. მსგავს შემთხვევაში აუცილებლად გაეცანით ბავშვის პირად მიმოწერას, რათა მისი პრობლემების რეალური მიზეზი დაადგინოთ.

ბავშვებს თანამედროვე ტექნოლოგიების პასუხისმგებლიანი და რაციონალური გამოყენება უნდა ასწავლოთ

ადამიანი მანქანის ტარების უფლების მიღებამდე სპეციალურ საფეხურებს გადის. ის მართვის თეორიულ და პრაქტიკულ გამოცდას აბარებს, მის ცოდნას ოფიციალურად აღიარებენ და მართვის მოწმობას მხოლოდ ამის შემდეგ აძლევენ. ბავშვებს სოციალური ქსელების რაციონალურ მოხმარებას არავინ ასწავლის. ისინი საკუთარ უსაფრთხოებაზე ზრუნვას ნაკლებად ახერხებენ, რადგან სათანადოდ ინფორმირებულები არ არიან.

ბავშვებს თანამედროვე ტექნოლოგიების და ინტერნეტის მოხმარების დადებითი ასპექტები ბაღის ასაკიდანვე უნდა გავაცნოთ. ზოგჯერ კარგად ინფორმირებული ბავშვებიც უშვებენ შეცდომებს. მშობელმა შვილის სოციალური ქსელი ნებისმიერ შემთხვევაში უნდა გადაამოწმოს, რათა ბავშვის შეცდომა არ გამოეპაროს. ყალბი ანგარიშების შექმნით შვილის ქცევის გაკონტროლება დაუშვებელია. თუ ბავშვს თქვენი ნდობა არ აქვს, შესაძლოა, მან თავად შექმნას ისეთი სოციალური ქსელი, რომელზეც თქვენ წვდომა არ გექნებათ. მთავარია, შვილებთან ახლო ურთიერთობა გქონდეთ, რათა მათ წარმატებულ ადამიანებად ჩამოყალიბებაში დაეხმაროთ. 

მომზადებულია parents.com-ის მიერ
თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

შეიძლება დაინტერესდეთ

​ვიტამინებით გამდიდრებული ლოკო-მოკოს რძე თქვენი პატარებისთვის

​ვიტამინებით გამდიდრებული ლოკო-მოკოს რძე თქვენი პატარებისთვის

ძუძუთი კვების შემდეგ რძე ბავშვთა ზრდა-განვითარებისთვის ერთ-ერთ აუცილებელ კომპონენტად მიიჩნევა. საქართველოში ამას დიდი ხნის ისტორია აქვს, თუმცა დროთა განმავლობაში, კვლევების საფუძველზე ბევრი რამ ამ სფეროშიც შეიცვალა. ამის მიუხედავად, რძე დღემდე უცვლელ და აუცილებელ პროდუქტად რჩება ჩვენი პატარას ჯანმრთელობის სადარაჯოზე.

ქართულ ბაზარზე თანდათანობით ფორტიფიცირებული, მინერალებითა და ვიტამინებით გამდიდრებული საკვებიც გამოჩნდა. ლოკო მოკოს რძე ამ კუთხით პიონერია - ამჯერად კალციუმით და დ ვიტამინით კიდევ უფრო გამდიდრებული რძე - ღონიერი და გონიერი ბავშვებისთვის. რა დოზით უნდა მიიღოს ჩვენმა პატარამ რძე და რა კავშირშია ეს მიკროელემენტები ჩვენი ბავშვის გონივრულ თუ ფიზიკურ ჯანმრთელობასთან, ამაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი, პედიატრი ნინო ხელაძე გვპასუხობს.

ქალბატონო ნინო, რა ასაკიდან არის რეკომენდებული ბავშვისთვის ცხოველური რძე და რა სიკეთე მოჰყვება მის ყოველდღიურ მიღებას?

- ამერიკის პედიატრთა ასოციაციის რეკომენდაციით ცხოველური რძის მიწოდება მიზანშეწონილია12 თვიდან.მსოფლიოსწამყვანი სამეცნიერო კვლევითი ცენტრებიერთხმად თანხმდებიან რომ, რძე აუცილებელი საკვები პროდუქტია, ბავშვის ადეკვატური ზრდა-განვითარებისთვის. რძე და რძის პროდუქტები კალციუმის ერთადერთი ბუნებრივი წყაროა, კალციუმი კი მნიშვნელოვანი კომპონენტია ძვალ-კუნთოვანი სისტემის სათანადო განვითარებისთვის. გარდა ამისა, რძე მდიდარია ცილებით, ცხიმებით, რაც აუცილებელია თავის ტვინის ზრდის და ნევროლოგიური განვითარებისთვის. ამასთანავე არსებობს კვლევები, როლებიც ადასტურებენ რძის დადებით გავლენას ბავშვის სიმაღლეში ზრდასა და განვითარებაზე. ოფიციალური გაიდლაინით, რძის მიღების დღიური დოზა ასაკზე არის დამოკიდებული. 

რეკომენდებული დოზები კი ასე გამოიყურება:

12-24 თვე - 12/3 - 2 ჭიქა დღეში

2-5 წელი - 2-21/2 ჭიქა დღეში

5-8 წელი - 21/2ჭიქადღეში

9-18 წელი - 3 ჭიქა დღეში

- ქართულ ბაზარზე უკვე გამოჩნდა კალციუმით და დ ვიტამინით კიდევ უფრო გამდიდრებული, ფორტიფიცირებული რძე. რა უპირატესობა შეიძლება ჰქონდეს ამ შემთხვევაში ფორტიფიცირებულ კვებას?

- სხვადასხვა ნივთიერების დეფიციტის აღმოსაფხვრელად, საკვების გამდიდრება კონკრეტული აუცილებელი მიკრო თუ მაკრო ნუტრიენტებით საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ერთ-ერთი მთავარი სტრატეგიაა მთელ მსოფლიოში. ფორტიფიკაციის დროს გათვლილია კონკრეტული პოპულაციის საჭიროებებიც. მოკლედ რომ ვთქვათ, თუ ბავშვი დალევს ფორტიფიცირებულ რძეს, ჩვენ შეგვიძლია დარწმუნებული ვიყოთ რომ, მისი კონკრეტული რაოდენობა გამდიდრებულია საჭირო დ ვიტამინით და შეიცავს მისი ასაკისათვის აუცილებელ კალციუმის რაოდენობას.

- ლოკო მოკოს რძეს დამატებული აქვს კალციუმი და დ ვიტამინი - რა როლი აკისრიათ მათ ბავშვთა ზრდა განვითარებაში ?

- D ვიტამინი ჰორმონია, რომელსაც უდიდესი როლი ეკისრება ადამიანის ჯანმრთელობის შენარჩუნებაში. მრავალი სამეცნიერო კვლევა და პუბლიკაცია ადასტურებს D ვიტამინის მნიშვნელობას, არა მარტო კალციუმისა და ფოსფორის ცვლის რეგულაციისთვის, არამედ ორგანოთა სხვადასხვა სისტემის ნორმალური მუშაობისთვისაც. მისი რეცეპტორები თითქმის ყველა ქსოვილში აღმოჩნდა, თავის ტვინშიც კი. თუ ადრე მიიჩნეოდა, რომ D ვიტამინი მხოლოდ ძვალ-სახსართა სისტემის გამართული ფუნქციონირებისთვის იყო საჭირო, ამჟამად არსებობს საკმაო მეცნიერული მტკიცებულება, რომ ეს ნივთიერება საჭიროა ფაქტობრივად ყველა ფიზიოლოგიური პროცესის სწორად წარმართვისთვის. მაგალითად, D ვიტამინს დიდი როლი ეკისრება ინფექციებთან ბრძოლაში, არეგულირებს იმუნური სისტემის მუშაობას, ხელს უწყობს ასთმის, ალერგიული დაავადებებისა და დიაბეტი ტიპი 1-ის, გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების, სიმსუქნით განპირობებული გართულებების პრევენციას. მეტიც, არაერთი კვლევა მოწმობს, რომ D ვიტამინს აქვს სიმსივნის საწინააღმდეგო მოქმედება.

რაც შეეხება კალციუმს, ის მონაწილეობს ძვლებისა და კბილების ფორმირებაში, ზრდისა და რეგენერაციის პროცესში. ძვლები კალციუმის ერთგვარი რეზერვუარია და უწყვეტ რემოდელირებას, განახლებას განიცდის. ეს იმას ნიშნავს, რომ ორგანიზმი განუწყვეტლივ იღებს ძვლებიდან კალციუმს სხვა ფუნქციების შესასრულებლად და მას ახლით ცვლის. ამიტომაც კალციუმის შემცველი პროდუქტების მიღება ყოველდღიურად აუცილებელია. მტკიცე ძვლების ჩამოყალიბების გარდაეს მაკროელემენტი მნიშვნელოვანია ნერვული და კუნთოვანი ქსოვილის ფუნქციონირებისთვის, სისხლის შედედებისა და სხვადასხვა ფერმენტული პროცესების წარმართვისთის..

იმისთვის რომ კალციუმმა სათანადოდ შეასრულოს დაკისრებული მოვალეობა, სჭირდება დ ვიტამინი. აღნიშნული მაკროელემენტებიდან ნებისმიერის დეფიციტი ბავშვთა ასაკში, იწვევს რაქიტს, დაავადებას რომელიც ხასიათდება ძვლების დარბილებით, კიდურების დეფორმაციით, ზრდაში შეფერხებით და ზოგიერთ შემთხვევაში კუნთების სისუსტით ან ტკივილით.

- რას იწვევს რძისა და მისი პროდუქტების ნაკლებობა ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში და როგორ გავუმკლავდეთ ამ პრობლემას?

- მშობლებმა უნდა მიაქციონ ყურადღება ისეთი სახის ჩივილებს როგორებიცაა ჭარბი ოფლიანობა, კუნთების და ძვლების ტკივილი, ადვილად დაღლა, კანის სიმშრალე, ძვლოვანი დეფორმაციები, თმის ცვენა, მტვრევადი ფრჩხილები, კარიესული კბილები და ა.შ.

მშობელმა უნდა გამოიყენოს ყველა კრეატიული ხერხიმ რომ რძე ჩართოს ყველა ასაკის ჯანმრთელი ბავშვის რაციონში. სასურველია, მცირე ასაკიდან გამოვუმუშაოთ ჩვევა, რომ 1 ჭიქა რძე მაინც ყოველდღე მიიღოს თქვენმა პატარამ. შეგვიძლია მათ მაგალითი თავადაც მივცეთ ან რაიმე სახის სახალისო რიტუალად ვაქციოთ ეს პროცესი. აუცილებელია გვახსოვდეს, რომ ეს ყველაფერი ბავშვის ჯანმრთელობის საწინდარია...

R. 

წაიკითხეთ სრულად