Baby Bag

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში კითხვის პრობლემების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და გენეტიკის მნიშვნელოვან როლს გაუსვა ხაზი:

„ეს არის ნეირობიოლოგიური მდგომარეობა. არის თუ არა ეს მემკვიდრეობითი? ლიტერატურაში ყველაზე დიდი მოცულობა არის კითხვის კვლევების. ტერმინს „დისლექსია“ დღეს უკვე ნაკლებად ხმარობენ. ეს იგივეა, რაც კითხვის უნარის დაქვეითება. ყველაზე ბევრი კვლევა არის დისლექსიაზე, რომ ეს არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით. ვერ/არ აზუსტებენ, რომელი გენები აკონტროლებენ ამას. ხშირად ისტორია არის, რომ მამაკაცის ხაზით ან ერთ, ან მეორე მხარეს აქვთ ხოლმე კითხვისა და წერის პრობლემები, მათემატიკის ნაკლებად.“

„რა იწვევს ამ ნეირობიოლოგიურ მდგომარეობას? ​მხოლოდ ერთი ფაქტორი არასდროს არ არის ხოლმე გადამწყვეტი. მნიშვნელოვანია მუცლად ყოფნისას თავის ტვინის პრენატალური განვითარების თავისებურებები. ნაყოფის ცენტრალური ნერვული სისტემა პირველი სამი თვის განმავლობაში ყალიბდება და გადის ხუთ ეტაპს. როდესაც ნეირონების დიდი ნაწილი არ კვდება და ბევრი ნეირონი რჩება, ეს ცუდია. როდესაც ბევრი ნეირონი კვდება და ცოტა რჩება, ესეც ცუდია. ნეირონების მიგრაცია - აქ არის ჩვენი უბედურება. ნეირონები გამრავლების შემდეგ შეიძლება მოხდეს ისე, რომ შუბლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს კეფაში, საფეთქლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს შუბლში. წარმოიდგინეთ, რა ხდება ასეთი ადამიანის ტვინში. ტვინი არ არის დაზიანებული. ნეირონული ქსოვილი დაზიანებული არ არის. ტვინის ფუნქციები დროზე არ ყალიბდება, რაც იწვევს დასწავლის პრობლემებს. მეორე მიზეზი არის თავის ტვინის ფუნქციური ასიმეტრია. ტვინის ორ ჰემისფეროს თავისი ფუნქციები აქვს. ორივე ტვინი მონაწილეობს ნებისმიერ ჩვენს ქცევაში. კითხვის ათვისებას ორივე ჰემისფერო სჭირდება. კითხვა მარჯვენა ჰემისფეროთი იწყება. ასოები უნდა გაარჩიო. ცუდი მკითხველისთვის შემდეგ მარცხენა ჰემისფეროზე გადასვლა არ ხდება, ის რჩება ამ სტრატეგიაზე. “ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრა...
​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრაციაში? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი. - რა არ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ტკბილისადმი მიდრეკილება ბავშვს მუცლად ყოფნის პერიოდში ეწყება,“- ნუტრიციოლოგი რუსუდან კვანჭახაძე

„ტკბილისადმი მიდრეკილება ბავშვს მუცლად ყოფნის პერიოდში ეწყება,“- ნუტრიციოლოგი რუსუდან კვანჭახაძე

ნუტრიციოლოგმა რუსუდან კვანჭახაძემ ბავშვებში ტკბილეულისადმი მიდრეკილების საკითხზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბავშვის კვება, პირველ რიგში, არის სასიამოვნო პროცესი. მისი ხასიათი ძალიან ბევრ ფაქტორზეა დამოკიდებული, ბავშვის ასაკზე, გენეტიკაზე, თანმხლებ დაავადებებზე. ბავშვის კვებასთან დაკავშირებით ჩვენ შეიძლება შეგვექმნას პრობლემები თუდნაც ალერგიულობიდან გამომდინარე და ა.შ. ტკბილისადმი მიდრეკილება ბავშვს მუცლად ყოფნის პერიოდში ეწყება. თუ დედა იღებს დიდი რაოდენობით შაქარს, ბავშვს უყალიბდება ტკბილისადმი მიდრეკილება. მარტო ტკბილეულის მიმართ მიდრეკილებას არ ეხება ეს. არის ძალიან საინტერესო მონაცემები იმის შესახებ, რომ ჯერ კიდევ მუცლად ყოფნის პერიოდში რაიმე ვიტამინის, მინერალის უკმარისობა შემდგომში შეიძლება სერიოზული დაავადებების წინაპირობა იყოს. დედისთვის დიდი რაოდენობით ნახშირწყლების, ტკბილეულის მიღება შეიძლება საზიანო იყოს და გამოიწვიოს გესტაციური დიაბეტი, რომელიც შემდგომ ბავშვებში იწვევს დიდ პრობლემებს.

ბავშვი დაბადებისთანავე იწყებს ნახშირწყლების მიღებას. დედის რძეში არის ლაქტოზა. ბავშვს ტკბილისადმი მიდრეკილება უჩნდება. როდესაც დედა აწვდის ფაფას, ხილს, იქაც შედის ნახშირწყლები და მას ეს მიდრეკილება მთელი ცხოვრების განმავლობაში უჩნდება. ტკბილეული ბავშვისთვის ტაბუ არ უნდა იყოს. ბავშვს რაც უფრო აუკრძალავთ, უფრო მოუნდება. კარგი საქციელისთვის, კარგი სწავლისთვის დედა ხშირად აჯილდოვებს ბავშვს ტკბილეულით. ბავშვი ეჩვევა ამ ყველაფერს. ტკბილეული იწვევს კარიესს პირის ღრუში. კარიესმა შემდგომში შეიძლება გამოიწვიოს კუჭ-ნაწლავის დარღვევები. როდესაც ბავშვი აცნობიერებს, რომ ჭარბი წონა აქვს მეგობრებთან შედარებით, მას უნდა, რომ თავი დაანებოს დიდი რაოდენობით ტკბილეულის მირთმევას, მაგრამ აღარ შეუძლია.

ორ წლამდე არ არის მიზანშეწონილი, რომ ბავშვს მივაწოდოთ შაქარი. ტკბილისადმი მიდრეკილებას აქვეითებს ქრომი, ასევე დარიჩინი. რატომ არის, რომ ნამცხვარში ხშირად სწორედ დარიჩინს ვუმატებთ? სწორედ ამ მიზეზით,“- მოცემულ საკითხზე რუსუდან კვანჭახაძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო“ ისაუბრა.

წყარო:​ „დილა მშვიდობისა საქართველო“ 

წაიკითხეთ სრულად