Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ჩვილის დედასთან ერთად ძილი კატეგორიულად დაუშვებელია,“- პედიატრი მაკა ჭიღლაძე

„ჩვილის დედასთან ერთად ძილი კატეგორიულად დაუშვებელია,“- პედიატრი მაკა ჭიღლაძე

პედიატრმა მაკა ჭიღლაძემ ჩვილის უსაფრთხო ძილისთვის მშობლებს საინტერესო რეკომენდაციები მისცა და ურჩია, რომ დედებმა, რომლებიც შვილებს ძუძუთი კვებავენ, ახალშობილები ცალკე საწოლში დააძინონ:

„ძუძუთი კვება და დედის რძე არის ოქროს სტანდარტი. აუცილებლად პირველი საათებიდანვე იწყება ძუძუთი კვება. ამას ნეონატოლოგები ხელს ვუწყობთ. ძუძუთი კვების შემდგომ ახალშობილი უნდა მოთავსდეს თავის საწოლში. დედასთან ძილი კატეგორიულად დაუშვებელია. ზოგიერთი დედა ტრანკვილიზატორს იღებს, დედა დაღლილია, მას დასვენება სჭირდება, მასაც უნდა ჰქონდეს სრულფასოვნად დასვენების საშუალება. ჩვილიც უნდა იყოს უსაფრთხოდ. ესეც ერთ-ერთი რეკომენდაციაა ამერიკის პედიატრთა აკადემიის მიერ მოწოდებული. აუცილებელია ძუძუთი კვების დროს მშობლებმა იცოდნენ, რომ მათი ჩვილების ძილის ხანგრძლივობა მოკლეა. ისინი ხშირად იღვიძებენ. ბავშვი იღვიძებს, ძუძუს წოვს, როცა უნდა. ძუძუთი კვება ხორციელდება ურეჟიმოდ, სხვადასხვა ხანგრძლივობით. ადაპტირებულ ნარევზე მყოფი ბავშვები შედარებით უფრო ხანგრძლივად იძინებენ.“

„ამერიკის პედიატრთა აკადემიის მიერ მოწოდებულ რეკომენდაციებში აღნიშნულია, რომ დაუფიქსირებელი საგნები უნდა მოვაშოროთ ბავშვებს. მათ რბილი საგნები თუ სიახლოვეს ექნათ, ეს, შესაძლოა, ძალიან ცუდი სინდრომის მიზეზი გახდეს. ჩვილი შეგიძლიათ საძილე ტომარაში ჩასვათ და ისე დააძინოთ. მშობელმა ბავშვი დაბადებისთანავე ხშირად უნდა ასეირნოს ჰაერზე. ბავშვები, რომლებიც დედასთან ახლოს არიან, მის სითბოს გრძნობენ, მაღალი ინტელექტით გამოირჩევიან, მაღალი იმუნიტეტი აქვთ. უნდა ვეცადოთ ჩვენი თაობა გაიზარდოს ჯანმრთელი და მაღალი ინტელექტით,“- აღნიშნულ საკითხზე მაკა ჭიღლაძემ „რადიო თბილისის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„რადიო თბილისი“

წაიკითხეთ სრულად