Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

ჩახუტების მნიშვნელობა ოჯახის ცხოვრებაში - რატომ უნდა ჩავეხუტოთ ერთმანეთს ყოველდღიურად?

ჩახუტების მნიშვნელობა ოჯახის ცხოვრებაში - რატომ უნდა ჩავეხუტოთ ერთმანეთს ყოველდღიურად?

ჩახუტებას ოჯახში ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს. ის სიყვარულის გამოხატვის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ფორმაა. ჩახუტება ერთმანეთთან გვაახლოვებს. ის მხარდაჭერისა და სოლიდარობის გამოხატვაში გვეხმარება. ჩახუტება უსაფრთხოებისა და დაცულობის განცდას აძლიერებს. ის ადამიანს კომფორტის განცდას უქმნის და ემოციური ხასიათის ზიანის განკურნებაში ეხმარება.

ადამიანები ხშირად ბევრ რამეს გარანტირებულად თვლიან, რის გამოც ზოგიერთ საკითხს სათანადო ყურადღებას არ აქცევენ, მათ შორის, ჩახუტებასაც. ნუ დაელოდებით იდეალურ შემთხვევებს იმისთვის, რომ ოჯახის წევრებს ჩაეხუტოთ, იდეალური შემთხვევები თავად შექმენით. ნუ გადადებთ ხვალისთვის იმას, რისი გაკეთებაც დღეს შეგიძლიათ.

თანამედროვე ცხოვრების ტემპის გამო ოჯახის წევრები დილით სამსახურებში, სკოლებსა და უნივერსიტეტებში გარბიან, ისე, რომ გამომშვიდობებასაც ვერ ასწრებენ. საღამოს კი გაღიზიანებულები და დაღლილები საკუთარ სამყაროში იკეტებიან. ზოჯერ ისინი ძილის წინ ოჯახის წევრებს სოციალური ქსელებით ემშვიდობებიან და მათთან ფიზიკური შეხება არ აქვთ.

ყოველდღიური რუტინის პირობებში, ადამიანები კოცნას ერთმანეთს დისტანციურად უგზავნიან და იმის შიშით, რომ ერთმანეთს პირადი სივრცე არ დაურღვიონ, სიყვარულს იშვიათად გამოხატავენ. სხვისი პირადი სივრცის დაცვა არ გულისხმობს იმას, რომ ადამიანებს სიყვარული არ აგრძნობინოთ. თუ შვილებს ამ დამოკიდებულებით გაზრდით, მათ გრძნობების გამოხატვის უნარი არ ექნებათ.

ერთი უბრალო ჩახუტება ისეთი ჰორმონების გამომუშავების სტიმულაციას უწყობს ხელს, როგორებიცაა: ოქსიტოცინი, სეროტონინი და დოფამინი. ჩახუტება სისხლის თეთრი უჯრედების წარმოქმნასაც ასტიმულირებს, რაც იმუნიტეტს აძლიერებს. ჩახუტებით თქვენ შეგიძლიათ ადამიანის დღე უკეთესი გახადოთ.

კვლევებმა აჩვენა, რომ ადამიანს საკუთარ პასუხისმგებლობებთან გასამკლავებლად დღეში 4 ჩახუტება ესაჭიროება,  ხოლო პიროვნული განვითარების ხელშეწყობისთვის - 12.

არ გაუშვათ ხელიდან შესაძლებლობა, რომ ოჯახის წევრებს მოეფეროთ. ნუ აქცევთ ჩახუტებას მექანიკურ ქმედებად და ის მთელი გულით შეიგრძენით. ოჯახში დაძაბულობის ან კამათის შემდეგ, როდესაც დამშვიდდებით, აუცილებლად ჩაეხუტეთ ერთმანეთს, რათა სულიერი სიმშვიდე მოიპოვოთ. თუ თქვენი შვილი მოწყენილია, ჰკითხეთ, რა აწუხებს. შესაძლოა, მან უარი თქვას თავისი საიდუმლოს გამხელაზე, მაგრამ გამამხნევებელ ჩახუტებაზე უარს არ გეტყვით. ნებისმიერი წარმატება, თუნდაც მცირედი, ჩახუტებით აღნიშნეთ. გამამხნევებელი სიტყვები ჩახუტებით განამტკიცეთ და არასდროს თქვათ უარი ჩახუტებაზე, როდესაც ამის სურვილი გექნებათ.

წყარო: ​youaremom.com

წაიკითხეთ სრულად