Baby Bag

„მშობლებში გავრცელებული აზრია დღეს, რომ კომპიუტერი ავითარებს ბავშვს... შვიდი წლისას ავითარებს, მაგრამ ორი წლისას - არა,“ - თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებზე გაჯეტებთან ხანგრძლივი ურთიერთობის მავნე ზეგავლენების შესახებ ისაუბრა:

„ძალიან ბევრი ექსპერიმენტია ჩატარებული. იაპონელებმა ჩაატარეს ექსპერიმენტი, მხოლოდ მშობლის ლაპარაკი შეადარეს კომპიუტერიდან ბავშვის მიერ მოსმენილ ლაპარაკს. აღმოჩნდა, რომ მშობლის და ძიძის საუბარი ბევრად უფრო მეტ სტიმულს აძლევს ბავშვის მეტყველების განვითარებას. 

როდესაც ბავშვი სულ კომპიუტერთანაა, ყველაზე მნიშვნელოვანი რაც აკლია, არის მოძრაობა. რატომ არის დიაბეტი ძალიან გავრცელებული დღეს პატარა ბავშვებში? იმიტომ, რომ არ მოძრაობს ბავშვი, იმიტომ, რომ ჰაერზე ვერ გაგყავს. ის პატარ-პატარა ხემსს მიირთმევს, როდესაც უყურებს ამ რაღაცებს კომპიუტერში.

მოტორულ განვითარებაში ძალიან სერიოზული პრობლემები შეიძლება შეიქმნას. ბავშვს არ აქვს მოძრაობის საშუალება და ვერ აკეთებს ექსპანსიას. ყველაზე მნიშვნელოვანია მეტყველება. ბავშვს დამლაპარაკებელი არავინ ჰყავს. ძიძამ საუკეთესო შემთხვევაში კარგად უნდა მოუაროს. მშობელს არ სცალია. ის დაღლილი მიდის სახლში და უხარია, რომ ბავშვი თავისთვის ჩუმად ზის და რაღაცებს შვება, თან ვითარდება. მშობლებში გავრცელებული აზრია დღეს, რომ კომპიუტერი ავითარებს ბავშვს. შვიდი წლის ბავშვს ავითარებს, მაგრამ ორი წლისას - არა.

საქმე იმაშია, რომ აზროვნების განვითარება გარემოსთან უშუალო ურთიერთობით ხდება. კომპიუტერთან კი ეს მხოლოდ ვიზუალია, მხოლოდ თვალით არის. მე, როგორც ნეიროფსიქოლოგს მგონია, რომ მარცხენა ჰემისფეროს, რომელიც არის ჩვენი მეტყველების ჰემისფერო, ეს კარგად არ ავითარებს. შედეგი არის ის, რომ ბავშვებს, რომლებსაც ისედაც აქვთ პრობლემა მეტყველების და ჩვენ არ ვიცით ჯერ, ისეთი რამ ემართებათ კომპიუტერისგან, რომ სხვა გამღიზიანებლებს მისი ტვინი აღარ უშვებს უკვე. როგორც კი მოაშორებ ამ ბავშვს გაჯეტს, მაშინვე ცოტა აზრზე მოვა, თვალებში გამოიხედება. ბევრ მშობელს უთქვამს ეს, რომ გამომირთავს მთლიანად ყველაფერი. მერე ბავშვი დაინტერესებულა გარემოთი და დაუწყია საუბარი,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო: ​წიგნების თაობა

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა არის ნიტრატი და შეგვიძლია თუ არა ნიტრატებიანი პროდუქტის ამოცნობა? - აგრონომი თამარ ოთხმეზური

აგრონომმა თამარ ოთხმეზურმა ნიტრატების შესახებ ისაუბრა და განმარტა, როგორ ხვდება ის ჩვენს ორგანიზმში:

„ნიტრატი არის ელემენტი, რომელიც ძალიან სჭირდება ჩვენს მცენარეს ზრდა-განვითარებისთვის. ყველა ბოსტნეულსა და ხილში არის რაღაც დოზით ნიტრატების შემცველობა. თუმცა, თუ მოხდა ისე, რომ წარმოების პროცესში შევიტანეთ ზედმეტი სასუქი, უმეტესად ეს არის აზოტოვანი სასუქები, მცენარე ამას იღებს, აგროვებს ზედმეტი რაოდენობით და მერე უკვე ეს გადმოდის ჩვენს საკვებ ჯაჭვში. ძირითადად ბოსტნეული უფრო გამოკვეთილად მდიდარია ნიტრატებით, ასევე არის მწვანილები, სალათი, საზამთრო.

არ მგონია სწორი, რომ თუ კარგად გამოიყურება პროდუქტი და დიდი ზომისაა, ნიტრატებით არის სავსე. პროდუქტი როდესაც დევს დახლზე, იქ ჩვენ ნიტრატს ვერ დავინახავთ.  როდესაც ვართ ნაკვეთში, შევდივართ და ვნახულობთ მცენარე როგორ არის, იქ შეგვიძლია შევატყოთ აქვს თუ არა ზედოზირება ნიტრატების. ნიტრატი მოდის აზოტისგან, მისგან წამოსული ელემენტია. აზოტი ძალიან ხელმისაწვდომია ფერმერისთვის. შედარებით უფრო ეკონომიურადაც შეუძლია შეიძინოს, ფერმერს უფრო მეტი ცოდნა აქვს აზოტის შესახებ. ფერმერმა მცენარესთან სხვადასხვა სასუქები უნდა შეიტანოს და არ არის მარტო აზოტი. არის კალიუმი, კალციუმი, მაგნიუმი, ბორი.

როდესაც პროდუქტს ბაზარში ვყიდულობთ, აუცილებელია, რომ ის კარგად გავრეცხოთ. თუმცა გარეცხვა ნიტრატებთან არაფერ შუაში არ არის. ნიტრატები პროდუქტში არის შიგნიდან. აქ ფერმერების განათლება მნიშვნელოვანია, რომ მან დაიწყოს უფრო გონიერი მიდგომა და მცენარის კვება დააბალანსოს. როგორც ადამიანებს სჭირდებათ ბალანსირებული კვება, ასევე სჭირდება მცენარეს და მარტო აზოტის შეტანა არ არის სწორი,“- მოცემულ საკითხზე თამარ ოთხმეზურმა ტელეკომპანია „ფორმულას“ გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „დილა ფორმულაზე“ 

წაიკითხეთ სრულად